متن 'چارچوب سیاسی' در حال نگارش است

به گزارش پارس به نقل از ایران هسته ای، روز آخر مذاکرات هسته ای در لوزان سوییس در حالی فرا رسیده است که ناظران می گویند گفت وگوها به یک مسئله خاص محدود شده است.

 این مسئله خاص که دیپلمات ها آن را مرتبط با تعلیق قطعنامه های تحریمی شورای امنیت علیه ایران می دانند، در واقع خود ترکیبی از چند موضوع است:

1- ایران اصرار دارد بلافاصله پس از توافق نهایی –که احتمالا در ژوئیه امضا خواهد شد- همه تحریم  های شورای امنیت به همراه دیگر تحریم های یک جانبه لغو شود.

2- ارزیابی امریکا و فرانسه این است که برقرار ماندن این تحریم ها، تنها ضمانت پای بندی ایران به تعهداتی است که در توافق نهایی می پذیرد.

3- متقابلا ایران نیز صدور یک قطعنامه جدید در شورای امنیت را تنها ضمانت معتبر پای بندی طرف های مقابل به تعهداتشان می داند.

یک منبع به «ایران هسته ای» گفت: «تا ظهر دیروز امریکایی ها در قبال صدور یک قطعنامه جدید فصل هفتمی که تحریم های پیشین شورای امنیت را تعلیق کند، مقاومت می کردند. استدلال آنها به طور خصوصی این بود که اگر یک قطعنامه جدید صادر و تحریم ها را لغو کند، روسیه و چین با استفاده از حق وتو دیگر اجازه صدور هیچ قطعنامه تحریمی جدیدی را نخواهند داد؛ اما بعد از ظهر دیروز موضع آنها تغییر کرد و پذیرفتند که صدور یک قطعنامه فصل هفتمی لازم است. از آن به بعد، بحث ها بر این متمرکز شد که امریکایی ها خواهان آن هستند که مکانیسمی درون این قطعنامه جدید گنجانده شود که در صورت نقض تعهد از سوی ایران تحریم ها به طور اتوماتیک احیا شود. این موضوع اکنون محل بحث اصلی است».

وی ادامه داد: «سوالی که اکنون مطرح است این است که چه کسی باید تشخیص بدهد که ایران تعهداتش را نقض کرده تا مکانیسم بازگشت اتوماتیک تحریم ها فعال شود؟ ایران، روسیه، چین و برخی اروپایی ها می گویند داور این موضوع شورای امنیت است ولی فرانسه و امریکا به این دلیل که باز هم حضور روسیه و چین در شورای امنیت قدرت مانور آنها را محدود خواهد کرد، با این مسئله مشکل دارند».

به نظر می رسد گفت وگوها اکنون روی این موضوع متمرکز است و برای حل آن دائما ابتکارهای جدیدی در حال ارائه است.

در عین حال، برخی منابع دیگر به «ایران هسته ای» گفتند موضوعات دیگری هم وجود دارد که هنوز تصمیم سیاسی نهایی درباره آنها گرفته نشده است.

یک مسئله این است که به تازگی بحث هایی از سوی برخی طرف های غربی مطرح شده که زمان 10 ساله، یک زمان اولیه است و برخی محدودیت های مرتبط با بازرسی ها باید پس از 10 سال هم ادامه پیدا کند.

این در حالی است که در تهران زمان بندی 10 ساله هم بسیار بلند ارزیابی می شود.

همچنین، این بحث مطرح شده است که محدودیت هایی بر برنامه تحقیق و توسعه اعمال شده و پس از یک یا دو سال در صورت پای بندی ایران به توافق نهایی رفع شود.

یک دیپلمات در تهران می گوید: «موضوع زمان بندی ها پیچیده شده است. زمان بندی های متنوعی ایجاد شده است. یک زمان دوره تمکین یا پای بندی نامیده می شود و حدود یک یا دو سال است. این زمانی است که پس از آن امریکایی ها ادعا می کنند محدودیت های مرتبط با تحقیق و توسعه رفع می شود و آنها برای لغو تحریم ها به کنگره مراجعه می کنند. زمان دیگر حدودا 10 ساله است که طول گام نهایی محسوب می شود. سومین زمان بندی 13-15 است و طی آن بازرسی های ویژه ادامه خواهد داشت».

وی تاکید کرد: «در واقع شاید بتوان گفت هر کدام از تعهدات زمان بندی خاص خود را دارد و تازه برخی از این زمان بندی ها هم قطعی نیست و ماهیتی سیال دارد».

با همه این اوصاف، به نظر می رسد هیچ کدام از این موارد مانع امضای یک توافق سیاسی در ساعات پایانی امشب یا حداکثر تا فردا صبح نخواهد شد.

برخلاف اظهارات دیشب عباس عراقچی، حمید بعیدی نژاد صبح امروز تایید کرده است که دائما متن هایی میان طرفین در حال مبادله شدن است و طرفین به متن مشترک بسیار نزدیک شده اند.

هنوز دقیقا روشن نیست که این متن نهایی که «توافق سیاسی » یا «چارچوب سیاسی توافق جامع» نامیده می شود، با خطوط قرمز ترسیمی برای تیم مذاکره کننده چه نسبتی خواهد داشت.

هشدار سایت ایران هسته ای درباره پنهان ماندن توافقات لوزان

همزمان با آشکار شدن نشانه هایی درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات لوزان، در میان کارشناسان ایرانی، نگرانی هایی درباره نحوه اعلام نتایج آن بروز کرده است.
ایران هسته ای- همزمان با آشکار شدن نشانه هایی درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات لوزان، در میان کارشناسان ایرانی، نگرانی هایی درباره نحوه اعلام نتایج آن بروز کرده است.

منابع غربی از جمله روزنامه نیویورک تایمز امروز اعلام کرده اند یکی از مسائلی که دو طرف درباره آن اختلاف دارند نحوه اعلام نتیجه مذاکرات است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس هم گفته است دو طرف پس از صدور یک بیانیه مطبوعاتی وارد فاز جدید مذاکرات خواهند شد.

ظاهرا تیم ایرانی معتقد است باید به صدور یک بیانیه اکتفا کرده و از انتشار جزئیات خودداری کرد ولی امریکایی ها می گویند جزئیات باید در قالب یک سند رسمی تعهد آور منتشر شود.

تیم ایرانی نگران است که انتشار اصول توافق که دربرگیرنده تعهدات بلند مدت ایران در قالب یک جدول زمانی درباره همه مسائل مورد مذاکره است، آن را در داخل متهم به توافق دو مرحله ای بکند که پیش تر توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی منع شده است.

از سوی دیگر، امریکایی ها می گویند برای بازداشتن کنگره از دست زدن به هرگونه اقدام خرابکارانه به یک تعهد رسمی از سوی ایران نیاز دارند.

کارشناسان در تهران هشدار می دهند به نتیجه رسیدن مذاکرات لوزان و انتقال به فاز مذاکره درباره جزئیات، حتما باید با انتشار کامل مفاد توافق سیاسی انجام شده روی چارچوب باشد.

یک کارشناس ارشد مرتبط با  موضوع به «ایران هسته ای» گفت: «اگر امشب شنیدید که مذاکرات تمدید شده یا مذاکرات آنطور که آسوشیتدپرس گزارش داده به فاز گفت وگو درباره جزئیات منتقل شده، شک نکنید که توافق سیاسی حاصل شده است. بدون توافق سیاسی چنین انتقالی غیر ممکن است و اگر توافق سیاسی حاصل شد باید متن آن به طور کامل منتشر شود».

وی ادامه داد: «آنچه امشب حاصل خواهد شد –اگر چنین اتفاقی رخ بدهد- همان توافق نهایی است. بازی با کلمات مشکلی را حل نمی کند. فرقی نمی کند نام آن را توافق، تفاهم یا بیانیه بگذارند. فرقی نمی کند که یک متن کتوب رسما امضا شود یا شفاها در قالب یک بیانیه اعلام شود. مهم این است که تکلیف همه مسائل مورد اختلاف در این توافق روشن شده و ایران بدون اینکه امکان تجدید نظر داشته باشد، به آن متعهد شده است. آنچه هم که در فاز بعدی مذاکرات رخ می دهد مذاکره برای تبدیل این اصول به پیوست های اجرایی تفصیلی است. تیم مذاکره کننده باید متن کامل و مشروح آنچه را که توافق می کند منتشر کند».

وی تاکید کرد این توافقات باید منتشر شود تا بتوان درباره انطباق آن با خطوط قرمز خصوصا در حوزه تحریم ها داوری کرد.

این هشدار را به این سبب باید جدی تلقی کرد که ممکن است تداوم مذاکره درباره جزئیات و پیوست های اجرایی به عنوان توجیهی برای محرمانه نگه داشتن توافقات لوزان مورد استفاده قرار گیرد.

کارشناسان می گویند درست است که توافق نهایی به صورت کامل در پایان ماه ژوئن تدوین خواهد شد، ولی آن توافق در واقع صورت بسط یافته توافق لوزان خواهد بود و بنابراین توافق اصلی همان است که احتمالا در لوزان امضا می شود.