آيا اوباما به سوريه حمله مي کند؟

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- سيدمحمد اسلامي- آيا اوباما به سوريه حمله مي کند؟ هنوز نمي توان با قطعيت اظهار نظر کرد. اعضاي مجلس نمايندگان آمريکا احتمالا امروز درباره ميزان و گستره مقابله آمريکا با داعش تصميم مي گيرند. آن ها قرار است درباره مجوز آموزش و ارسال تجهيزات براي شورشيان به اصطلاح "ميانه روي" سوري تصميم بگيرند. محدوديت هاي زماني، مخالفت اوليه با بودجه پيشنهادي پنتاگون و نيز مجاز نبودن براي ارسال نيروهاي جنگي آمريکا از موارد اصلاحيه پيشنهادي رئيس کميته نيروهاي نظامي مجلس نمايندگان براي دولت اين کشور است. به نظر مي رسد سناتورهاي جمهوري خواه، عوامل اصلي طرح اين اصلاحيه با هدف محدود کردن اوباما در عمليات عليه داعش باشند. با اين حال پرونده داعش در گستره عراق و سوريه، خيلي پيچيده تر از اين است که کنگره و دولت آمريکا بخواهند به تنهايي درباره آن تصميم بگيرند. کلي گويي ها پس از نشست رياض و نشست پاريس هم به وضوح نشان مي دهد که حتي در ميان کشورهاي ديگر هم کسي نتوانسته است گره کور افراط گرايي در منطقه را حل کند.

اکنون اين پرسش وجود دارد که اوباما قصد دارد از کدام نيروي معتدل مخالف بشار اسد در سوريه حمايت کند؟ او 2 گزينه بيش تر پيش رو ندارد. گزينه اول ائتلاف ملي مخالفان دولت سوريه و ارتش آزاد مخالفان هستند. اين 2، شاخه هاي سياسي و نظامي اخوان المسلمين در سوريه محسوب مي شوند. اما اوباما نمي تواند از آن ها حمايت کند. عربستان سعودي و مصر به عنوان 2 کشور اصلي عربي در منطقه تصريح کرده اند که مقابله با داعش نبايد به حمايت از اخواني ها منجر شود. ژنرال سيسي پا را فراتر گذاشت. او در ديدار با جان کري شرط کرد که اگر قرار است با تروريسم مقابله شود، بايد با همه اشکال آن از جمله جماعت اخوان المسلمين مقابله شود. عربستان سعودي هم اخواني ها را به عنوان يک گروه تروريستي تقسيم بندي کرده است. بنابراين حمايت از اخواني ها در سوريه، حداقل پايان خود به خود ائتلاف نمايشي آمريکا با اعراب منطقه است. چنين حمايتي را حتي مي توان درگيري نيابتي آمريکا با عربستان و مصر در سرزمين هاي سوريه و عراق نيز در نظر گرفت. بدون شک قدرت گرفتن اخوان المسلمين در منطقه خط قرمز اين 2 کشور است و آن ها از هيچ اقدامي براي مقابله با اخواني ها دريغ نمي کنند، حتي اگر حمايت از گروهي مانند داعش باشد.

گزينه دوم حمايت از گروه هايي مانند جبهه اسلامي، جبهه النصره، کتائب احرار الشام و ... است. وضع درباره اين گروه ها به مراتب بغرنج تر است. برخي از اين گروه ها از جمله زير مجموعه هاي جبهه اسلامي، هم اکنون در بيعت با داعش هستند. برخي نيز مانند جبهه النصره، در قساوت و ارهابي گري با داعش رقابت جدي مي کنند. چه بسيار سرها در سوريه بريده شد و چه بسيار تجاوزها انجام شد، که عامل همگي آن ها همين گروه ها بودند. بنابراين استراتژي نبرد نيابتي در سوريه عليه داعش آن هم به وسيله گروه هاي مشابه خودش، با هدف ادعايي مقابله با افراطي گرايي هيچ سازگاري ندارد. اين گروه ها اگر روزي در سرزميني به قدرت برسند، آرماني به جز آرمان کنوني داعش را دنبال نمي کنند.

بنابراين اگر اوباما درگيري با داعش را به خاک سوريه بکشاند، بدون شک در پي هدف يا اهدافي به جز مقابله با افراط گرايي در منطقه است. اين هدف مي تواند ناظر به شرايط داخلي باراک اوباما و نياز او به تکنيک هاي نمايشي براي اغناي افکار عمومي اين کشور باشد. موضوع مهم انتخابات ميان دوره اي کنگره در ماه نوامبر نيز مي تواند از انگيزه هاي جدي براي اين شوي جديد سياسي نظامي باشد. رسانه هاي آمريکايي از جمله فاکس نيوز و وال استريت ژورنال، موضوع سياست خارجي را در انتخابات امسال کنگره تعيين کننده مي دانند. ضعف باراک اوباما در حوزه سياست خارجي پاشنه آشيل دموکرات ها در انتخابات کنگره است و يک نمايش نظامي در عراق و سوريه مي تواند چنين ضعفي را پنهان کند. به نظر مي رسد اصرار سناتورهاي جمهوري خواه براي محدود کردن عمليات ارتش آمريکا در عراق و سوريه نيز دقيقا با همين هدف است که فرصت چنين نمايشي را از باراک اوباما و حزب دموکرات بگيرند.