آیا امتیازدهی درباره PMD پیش شرط مذاکرات سپتامبر؟/ امكان كوتاه آمدن ایران در لحظه آخر مذاکرات؟

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- با ورود به مرداد ماه، سوال هایی در این باره بوجود آمده است که آیا قرار است ایران دور جدیدی از همکاری درباره موضوع «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) را با آژانس شروع کند. درست یک روز پس از پایان مذاکرات وین6، لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه به خبرنگاران گفت دور بعدی مذاکرات با ایران از شهریور ماه (سپتامبر) آغاز می شود، اما پیش از آن، ایران متعهد شده است در مرداد ماه (اوت) درباره موضوع PMD همکاری هایی را با آژانس انجام بدهد.

به گزارش پايگاه خبري تحليلي «پارس»، وی روز 28 تیر گفت: «ایران باید به همکاری تنگاتنگ با آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره مسائلی مرتبط با بعد نظامی برنامه هسته ای اش ادامه دهد.  ایران به آژانس بین المللی انرژی اتمی متعهد شده است تا پیش از پایان ماه اوت به نتیجه برسد. این نتایج نشانه مهمی از جدیت ایران پیش از از سرگیری گفتگوهای ما در ماه سپتامبر خواهد بود». 

این اظهارات فابیوس، که البته مذاکره کنندگان ایرانی هیچ توضیحی درباره آن ندادند، آشکارا نشان دهنده این است که یکی از تعهداتی که ایران در توافق موقت وین 6 پذیرفته این است که تا پیش از پایان ماه اوت مسئله PMD را با آژانس جمع بندی کند.

فابیوس طوری سخن گفته است که گویی این پیش شرط آغاز دور جدید مذاکرات با ایران در سپتامبر خواهد بود.

این در حالی است که بحث درباره مسائل دفاعی یکی از خطوط قرمز ایران در مذاکرات هسته ای محسوب می شود.

برخی اطلاعات ايران هسته اي اکنون نشان دهنده آن است که 1+5 با مشروط کردن مذاکرات سپتامبر به حل موضوع PMD، عملا خواهان نوعی باجگیری از ایران در حوزه مسائل نظامی است؛ در حالی که مدت هاست روشن شده یک داستان جعل شده از اسراییل برای تهدید نمایی برنامه هسته ای ایران است.

مطابق گزارشی که آژانس بین المللی انرژی اتمی در نوامبر 2011 منتشر کرد، مسائلی مانند EBW، محاسبات نوترونیک و دسترسی به برخی افراد و مکان ها، درخواست های اصلی در موضوع PMD که از دید ایران ترفندی برای مرتبط کردن موضوع هسته ای به مسائل دفاعی و سپس طولانی کردن بحران حتی پس از حصول توافق نهایی ارزیابی می شود.

هنوز اطلاعاتی در این باره منتشر نشده است که نحوه همکاری جدید ایران با آژانس در این موضوع چگونه خواهد بود.

تحلیل منابع امریکایی از موضع رهبر معظم انقلاب اسلامی در دقیقه 90 مذاکرات
برخی ارزیابی های انجام شده نشان می دهد اکنون یکی از مهم ترین سوال ها برای امریکایی ها در مذاکرات هسته ای با ایران این است که امکان اینکه ایران در لحظه آخر مذاکرات از مواضع خود کوتاه بیاید چقدر است؟ این ارزیابی ها نشان می دهد از دید امریکا، این سوال، بویژه، درباره رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح است.

اگرچه نمی توان با قاطعیت درباره ارزیابی های داخلی دولت امریکا در این باره سخن گفت، ولی شواهدی وجود دارد که ثابت می کند دولت امریکا به این باور رسیده است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در ایران حتی در لحظه آخر از اصولی که برای مذاکرات مقرر کرده کوتاه نخواهد آمد.

روزنامه لس آنجلس تایمز هفته گذشته در مقاله ای به قلم پل ریشتر که روز 31 تیر منتشر شده است، جزئیات مهمی در این باره منتشر کرده است.

وی بر اساس مجموعه اطلاعاتی که ادعا می کند در اختیار دارد نتیجه گرفته است دورنمای اینکه رهبری ایران در لحظات آخر از مواضعش عدول کند، چندان دلگرم کننده نیست.

ریشتر با اشاره به اینکه «در حالی که امریکا خواستار محدود شدن ظرفیت غنی سازی در ایران است، آیت الله خامنه ای به گسترش آن می اندیشد» نوشته است: «به نظر می رسد آیت الله خامنه ای می خواهد پیروزی در هر دو عرصه را به خانه ببرد: حذف تحریم ها و حفظ تقریبا همه برنامه هسته ای».

سوزان مالونی کارشناس موسسه بروکینگز هم به وی گفته است: «به نظر نمی رسد او آماده مصالحه ای اساسی باشد».

ریشتر سپس ارزیابی رابرت آینهورن در این باره را نقل کرده و می گوید: «رابرت اینهورن که تا سال گذشته از اعضای حلقه داخلی مشاوران اوباما درباره ایران بود، در مقاله ای می نویسد ایران به آرامی سرگرم دورتر کردن تیرک دروازه است. به نوشته وی، ایران سال ها از غرب می خواست حق آن را در داشتن یک برنامه غنی سازی داخلی به رسمیت بشناسد. اما از زمانی که دولت اوباما این ایده را پذیرفت، ایران مطالبات خود را افزوده است: این کشور اکنون می گوید حق دارد یک برنامه غنی سازی در ابعاد صنعتی، تحقیق و توسعه نامحدود و معامله ای داشته باشد که در آن سقف محدودیت این برنامه هفت سال باشد و پس از آن این کشور وضعیتی مشابه دیگر کشورها داشته باشد».

علی واعظ کارشناس ایرانی در گروه بین المللی بحران در استانبول هم در این باره گفته است:«اگر معامله ای قرار باشد نظر موافق او را جلب کند، باید شان او و احترام به اصول بنیادی انقلاب اسلامی را در نظر گرفته باشد».

ریشتر در نهایت ارزیابی یک دیپلمات غربی را در  این باره نقل کرده است.

وی می نویسد: «مقامات آمریکایی گفته اند مذاکرات بین دو طرف برابر نیست. ایران بارها قوانین بین المللی را نادیده گرفته است و باید به این موضوع اذعان داشته باشد و برای تغییر رفتارش گام بردارد. اما آیت الله خامنه ای، به زعم یک دیپلمات غربی که خواست نامش فاش نشود، «حتی این مذاکرات را مذاکراتی با طرف های برابر نمی بیند، او انتظار دارد طرف مقابل کوتاه بیاید».

نتیجه گیری ریشتر در این مقاله چنین است: «موضع سخت این ماه آیت الله خامنه ای نشان می دهد او آماده است در صورت لزوم از مسیر توافق خارج شود».