تمایل عربستان به هاشمی رفسنجانی برای چیست؟ / ماجرای حمل مواد منفجره به عربستان در سال ۶۵

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- مهپویا دماوند- حج خونین 66 کشتار حاجیان در مکه که در روز ۹ مرداد ۱۳۶۶ روی داد، به کشتار حاجیان ایرانی که به شعارهای «اعلان برائت از مشرکین» در طول مناسک حج واجب پرداخته ‌بودند، اشاره دارد این رویداد سبب ایجاد تنش در روابط ایران و عربستان سعودی شد در این واقعه ۲۷۵ تن از حاجیان ایرانی کشته و ۳۰۳ ایرانی زخمی شدند پس از این واقعه، عربستان سعودی سفارتخانه خود را در تهران تعطیل و روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرد. رییس بعثه امام خمینی در آن زمان کروبی بود.

به گزارش پايگاه خبري تحليلي «پارس»، 11 مرداد 1366 یعنی 2 روز پس از کشتار حجاج در مراسم برائت از مشرکین راهپیمایی اعتراضی در مقابل مجلس انجام شد و هاشمی رفسنجانی، رییس مجلس آن موقع در این اجتماع گفت: آنها از هم اکنون محکوم به اعدامند انتقام خون شهدا آن است که ریشه حکام سعودی در منطقه خشکانده شود ما با راندن حکام آل سعود در کوره راهی که این خبیث ها انتخاب کرده اند، آنها را به جهنم و مرگ حتمی می رسانیم.

منتظری چند ماه بعد از این واقعه در نامه ای به امام خمینی نسبت به عملکرد مسئولان ایرانی در این واقعه اعتراض کرد. وی نوشت: بسیاری از افراد مورد اطمینان كه خود ناظر جریان و در خط مقدم راهپیمایی بوده‌اند می‌گویند همهٔ گناه گردن سعودی‌ها نیست و ممكن بود راهپیمایی آبرومندانه انجام شود و به این‌جا هم منجر نشود، ولی در اثر تندی بچه‌ها و بی برنامگی اجمالاً هجوم و حمله از طرف بچه‌های نپختهٔ ما شروع شد و سوژه به دست دشمن داد، هر چند دشمن مجهز و مهیا بود و دنبال بهانه می‌گشت تا ما را سركوب كند دشمن در سال قبل از آن در موضوع جاسازی و قرار دادن مواد منفجره در ساكهای حجاج با ما عاقلانه برخورد كرد و تا اندازه‌ای اغماض كرد و ما موضوع را رسيدگی نكردیم بلكه مغرور شدیم و در سال بعد چنین مصیبت بزرگی برای عالم اسلام رخ داد.(1) 

هاشمی رفسنجانی در خاطرات سال ١٣٦٥ (سال قبل حادثه) می نویسد: آقای بشارتی اطلاع داد که عربستان اعلان کرده چند نفر از حجاج ایرانی در ساکهای خود تی ان تی داشته‌ اند.(2)

در پی این حادثه ۱۱۳ نفر از حجاج ایرانی دستگیر شدند که به جز دو یا سه نفر از آنها باقی آزاد شدند.(3)

رفسنجانی در خاطرات خود در سال ۱۳۶۶ از گزارش عبدالله نوری یاد می‌کند که در آن ضمن غیر قابل گذشت بودن کار عربستان، به تندروی نیروهای داخلی هم اشاره شده است، به این ترتیب که چند روز بعد عبدالله نوری به دیدار هاشمی می رود و گزارش می دهد و هاشمی اینگونه آن را در خاطراتش می نویسد' «توضیحاتی درباره جمعه خونین دادند معتقدند نفوذ گروه تندرو در بعثه در بروز حادثه بی اثر نبوده و مهار از دست در رفته بود!»(4)

فيلم كمتر ديده شده شهيد آويني از حج خونين

واقعیت مطلب این بود که آقایان برداشت شان  این بود که نیروهای عربستان بلوف می زنند و نمی توانند سرکوب کنند و این را می گویند که ما عقب بکشیم و به دول خارجی و علی الخصوص به امریکایی ها که لبه تیز حمله ما به آنها است، بگویند ما اینها را تهدید کردیم ولی گوش به حرف ما نمی دهند.

***

علی رغم اخبار و شواهد از وضیعت موجود، کروبی زیر بار تعطیل کردن مراسم نرفت ... 

و سعودیها این گونه تبلیغ کردند که ایرانی ها می خواستند به حرم و به بیت الله الحرام توهین کنند و به مقامات امنیتی ما حمله کردند و مامورین ما را زدند و عده ای را هم کشتند مجموعاً ما بازنده قضیه بودیم و همین هم بود که امام خیلی ناراحت و متأثر شدند و 3 سال هم حج تعطیل شد امام در سالگرد این حادثه در سال بعد تعبیر تندی کردند و بدین مضمون گفتند ما ایرانیان اگر از صدام یک روزی بگذریم از ملک فهد نمی گذریم...(5) 

کشتن بیش از 200 نفر حاجی در ماه حرام و در شهری که ریختن خون انسان در آن حرام است با عنوان تندروی به فراموشی سپرده شد.

 هاشمی پس از انتخاب به عنوان رئیس جمهور یکی از موثر ترین چهره ها برای برقراری روابط حسنه با دولت سعودی بود.

تفریطی های امروز روزگاری چه افراط هایی نكرده اند 
در مناظره تاریخی احمدی نژاد با موسوی و کروبی احمدی نژاد حادثه مکه را به مانند پتکی بر سر آنها کوبید و آنها توپ را به زمین یکدیگر پرتاب می کردند کروبی گفت من بعد از آوردن مواد منفجره در عربستان خبر دار شدم موسوی نیز که از اقدمات محسن میردامادی و علی شکوری راد و... بهتر خبر داشت سکوت اختیار کرد.

محسن میردامادی در آن سال باعث تحریك پلیس عربستان و ماجراهای دیگر شده بود...

روزنامه‌ "سياست روز" در 28 ارديبهشت 1381، پرده از رازي برمي‌دارد كه طبق آن ميردامادی از عوامل تحريك پليس عربستان در قتل عام و زخمی شدن 500 نفر از حجاج ايراني محسوب مي‌شود. 

عده‌اي از دانشجويان تندرو كه بعداً مشخص شد جناب آقاي "محسن ميردامادی" و دوستانش جزو اين گروه بودند، برنامه‌هايي طراحي نموده بودند كه بعد از راهپيمايي حجاج كه در يكي از ميادين مكه به سمت حرم بود، داخل حرم شوند و با تصاحب بلندگو مسجد الحرام شعار مرگ بر آمريكا و مطالب ديگر را قرائت نمايند، كه پليس عربستان از اين قضيه مطلع مي‌شود آگاهان، شدت عمل پليس عربستان را در جريان آن راهپيمايي ناشي از اين مسئله مي‌دانستند...

تبديل يك انقلابي آتشين به يك دموكرات ليبرال
هفته‌نامه‌ آمريكايي "تايم" نيز درباره‌ ميردامادي چنين مطلب مي‌نگارد: محسن ميردامادي، نماينده‌ 44 ساله‌ مجلس (ششم)، در 1979 از جمله دانشجوياني بود كه اشغال سفارت آمريكا را سازمان داد اما پس از آن چند سال حين گذراندن دكترا در دانشگاه كمبريج(انگلستان) ، صرف آموختن جزئيات دموكراسي غربي نمود(6)

محسن میردامادی نماینده در مجلس ششم در دولت اصلاحات و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی این مجلس بود وی دبیرکل جبهه مشارکت بود او سردبیر روزنامه جنجالی «سلام» هم بوده است. وی در شورای هماهنگی تسخیر لانه جاسوسی هم بوده است و از سال 60 تا زمان حج خونین در بعثه امام در حج فعالیت داشته است و در سال 64 قانم مقام بعثه می شود.

علی شکوری‌راد نماینده در مجلس ششم در دولت اصلاحات و عضو مرکزی جبهه مشارکت بود.

***

تمایل عربستان به هاشمی رفسنجانی برای چیست؟
در دورانی که آقای هاشمی ریاست جمهوری را به عهده داشتند، امتیازهای بسیار سخاوت‌مندانه‌ای را به عربستان می‌دادند لکن پاسخ سعودی‌ها به هیچ وجه در خور این حرکت‌های سخاوت‌مندانه‌ی آقای هاشمی و کابینه‌اش نبود به عنوان مثال یکی از مردان هاشمی به نام آقای «محمدعلی هادی» که در آن مقطع سفیر ایران در عربستان بود طی اظهار نظری چنان جایگاه عربستان را در مسایل جهان اسلام رفیع ساخت که اعتراض همگان را برانگیخت وی آشکارا اعلام نمود که ایران و عربستان دو بال جهان اسلام هستند یعنی در واقع شأن دولت پلید آل‌سعود را در حدّ انقلاب اسلامی بالا برد به واقع این امتیازها چه دست‌آوردی را برای ما کسب کرد؟ این مسأله صرفاً نشان از انفعال ما در آن دوران بود

متأسفانه دستگاه دیپلماسی ما تلاش خود را برای متوقف ساختن مراسم اعلام برائت به کار بست آشکارا اعلام می‌نمود که تظاهرات برائت در روابط دو کشور اختلال به وجود می‌آورد این در حالی است که شعار برائت بر ضد آمریکا و اسراییل بود.
 
متأسفانه در زمان آقای هاشمی، مسایل به گونه‌ای رقم خورد که راهپیمایی برائت از مشرکین روز به روز محدود و محدودتر شد تا جایی که این مراسم در چادر خود زائران ایرانی برگزار گردید.

در این رابطه مسأله‌ی اصلی این است که کنار هم گذاشتن این‌گونه موارد به وضوح مشخص می‌سازد امتیازاتی که سخاوت‌مندانه توسط آقای هاشمی به حکام آلوده و فاسد داده شد هیچ‌گونه دست آوردی حتی برای زائران ما به همراه نداشته است البته خود آقای هاشمی، خانواده و دوستانشان سفرهایی به عربستان داشتند که پذیرایی بسیار مجللی از ایشان و همراهانشان صورت می‌گرفت، ولی در مورد زائران هیچ‌گونه تغییر روشی دیده نشد.(7)

***

ماجرای حمل مواد منفجره به عربستان در ایام حج در سال ۶۵ که توسط نیروهای امنیتی عربستان کشف شده و دستمایه تبلیغات ضد ایرانی سعودی‌ها و معرفی ایران به عنوان کشوری تروریست می‌شود سید مهدی هاشمی برادر داماد منتظری در اعترافاتش میگوید: قضیه از روز اول توسط آقای هاشمی رفسنجانی پیشنهاد شد و ما دو تا طرح داشتیم یکی طرح گز که توسط جعبه‌های گز مقادیری مواد به مکه رساندیم و سالم رد شد و طرح دوم لو رفت و افراد دستگیر شدند...... بعد از اینکه آیت‌الله منتظری مطمئن شده بودند که کار توسط چه کسی انجام گرفته به آقای موسوی اردبیلی فرمودند اگر آقای هاشمی را دیدی از قول من بگویید این چه کاری بود کردید! 

هاشمی نیز در جواب گفته بودند: «اگر طرح موفق شده بود که نمی‌آمدید تشویق کنید، ولی چون لو رفته است انتقاد می‌کنید» (سال قبل حج خونین)

قابل ذکر است آقای هاشمی رفسنجانی در ‌سال‌های دهه ۶۰ از مخالفین اصلی رژیم آل سعود بود به گونه ‌ای که پس از ماجرای حج خونین در یک سخنرانی در مقابل مجلس حکم اعدام آل سعود را امضا کرد و گفت: ما با راندن حکام آل سعود در کوره راهی که این خبیث‌ها انتخاب کرده‌اند، آنها را به جهنم و مرگ حتمی می‌رسانیم...

گفتنی است که مهدی کروبی در سال ۱۳۶۶ مسئول بعثه رهبری در حج بود و از افرادی مانند محسن میردامادی (دبیرکل حزب مشارکت) و علی شکوری راد (عضو حزب مشارکت) به عنوان طیف تندرو بعثه نام برده می‌شود... (ماجرای حج خونین: کشته شدن 300 نفر از حجاج ایرانی و زخمی شدن 200 نفر شد)

*** 
توصیه مصلحتی هاشمی رفسنجانی به ری شهری
ری شهری (وزیر اطلاعات وقت) در قسمتی خاطراتش می گوید: هنگامی که وزارت اطلاعات با جدیت آن موضوع (پیگیری قضایی قتل ها و اتهامات سید مهدی هاشمی) را پیگیری می کرد، روزی آقای هاشمی رفسنجانی از باب خیرخواهی به این جانب گفت: چه بسا امشب امام از دنیا برود و فردا آقای منتظری رهبر باشد، در آن صورت تو نمی توانی در ایران زندگی کنی، بنابراین "مصلحت" نیست موضوع سید مهدی هاشمی را اینطور دنبال کنی(8)
(سید مهدی هاشمی برادر داماد منتظری و مسبب قتل های اصفهان و... و مسبب غائله بین منتظری و امام)

***

راز سكوت هاشمي رفسنجاني راجع به افراطي ترين گروه در جمهوري اسلامي چيست؟  
ملقب كردن بخشي از جريانات و نيروهای انقلابی متعهد به نظام تحت عنوان «تندرو و افراطي» از سوي هاشمی رفسنجانی و تعريف از خود به عنوان جريان اصيل انقلاب و محور ميانه روی، يكي از ويژگيهاي هميشگي هاشمي رفسنجاني بوده است...

با وجود جدیت و عدم مسامحه امام در برخورد با باند افراطی سیدمهدی هاشمی... هاشمی رفسنجانی نه تنها موضعی در برابر این جریان افراطی نمی‌گیرد بلکه روند مسامحه کاری و مدارا با آنها را در پیش می‌گیرد این مسامحه به نحوی است که آقای هاشمی رفسنجانی در برابر دیدگاه‌هایی که معتقد به برخورد با جریان منحرف و تندرو مهدی هاشمی بودند.

پیشنهاد محول کردن مأموریت‌های خارجی به عنوان رایزن فرهنگی یا سفیر به آنها را ارائه می‌داده است...(9) که امام با این پیشنهاد مخالفت کردند

***

هاشمی رفسنجانی در توجیه میگوید: ملاحظاتی داشتیم به امام هم گفتیم ولی ایشان که همه حرف‌های ما را قبول نمی‌کردند...

***

همچنین ادعای مبارزه با افراطی گری از سوی هاشمی در حالی است که در طول‌ سال‌های پس از انقلاب که او صاحب مسئولیت‌های مختلفی بوده است، تندترین اقدامات از سوی شخص او و یا با تأیید او صورت می‌گرفت که نتایج فاجعه باری برای جمهوری اسلامی داشت به عنوان نمونه یکی از این اقدامات ماجرای حمل مواد منفجره به عربستان در ایام حج در سال ۶۵ است که توسط نیروهای امنیتی عربستان کشف شده و دستمایه تبلیغات ضد ایرانی سعودی‌ها و معرفی ایران به عنوان کشوری تروریست می‌شود روایت غالب و رسمی از این جریان، انتساب آن به باند سیدمهدی هاشمی است در حالی‌که مهدی هاشمی در این‌باره هیچ اعترافی ندارد...

اما سیدمهدی هاشمی دراعترافات خود این ماجرا را به گونه‌ای دیگر مطرح کرده: «یک روز برادر [...] به دیدن من آمد و اعتراف کرد که اکیپ مأمور به مکه عبارت بوده‌اند از (افرادی را گفت که من فقط نام [...] و خودش یادم هست) گفت که قضیه از روز اول توسط آقای هاشمی رفسنجانی به برادر [...] پیشنهاد شده و ایشان با برادر [...] مسئول اطلاعات [...] مطرح کرده و در واحد اطلاعات برادر [...] و چند نفر دیگر را مأمور کرده که پیگیری نمایید برادر [...] اضافه کرد که ما دو تا طرح داشتیم یکی طرح گز که توسط جعبه‌های گز مقادیری مواد به مکه رساندیم و سالم رد شد و طرح دوم لو رفت و افراد دستگیر شدند... یکی از مواردی را که به من گفت این بود که برادر [...] و [...] با چندنفر از نمایندگان مجلس تماس گرفته و گفته‌اند چرا این مسئله مکه را پیگیری نمی‌کنید... ... بعد از اینکه آیت‌الله منتظری مطمئن شده بودند که کار توسط [...] انجام گرفته به آقای موسوی اردبیلی فرمودند اگر آقای هاشمی را دیدی از قول من بگویید این چه کاری بود کردید!»

هاشمی نیز در جواب گفته بودند «اگر طرح موفق شده بود که نمی‌آمدید تشویق کنید، ولی چون لو رفته است انتقاد می‌کنید» (سال قبل حج خونین)

قابل ذکر است آقای هاشمی رفسنجانی در ‌سال‌های دهه ۶۰ از مخالفین اصلی رژیم آل سعود بود به گونه ‌ای که پس از ماجرای حج خونین در یک سخنرانی در مقابل مجلس حکم اعدام آل سعود را امضا کرد و گفت: ما با راندن حکام آل سعود در کوره راهی که این خبیث‌ها انتخاب کرده‌اند، آنها را به جهنم و مرگ حتمی می‌رسانیم...

گفتنی است که مهدی کروبی در سال ۱۳۶۶ مسئول بعثه رهبری در حج بود و از افرادی مانند محسن میردامادی (دبیرکل حزب مشارکت) و علی شکوری راد (عضو حزب مشارکت) به عنوان طیف تندرو بعثه نام برده می‌شود... (ماجرای حج خونین: کشته شدن 300 نفر از حجاج ایرانی و زخمی شدن 200 نفر شد)

عکس بنای یادبود بر آرامگاه شهداي واقعه حج ۱۳۶۶ در بهشت‌زهرا(س)

پي نوشت ها:
1- خاطرات منتظری ص 982
2- خاطرات هاشمی رفسنجانی ص ٢٠٨ دوشنبه ٢٠ مرداد ١٣٦٥)
3- خاطرات هاشمی رفسنجانی ص ٢38 و 239 سال ١٣٦٥)

4- خاطرات هاشمی رفسنجانی ص 234 سال ١٣66)
5- صحیفه امام 1367/4/29
6- farsnews.com/newstext.php?nn=8808090771
7- borhan.ir/NSite/FullStory/News/?Id=1476
8- کتاب تاریخ انقلاب اسلامی جلد 6 صفحه 83 انتشارات قدر ولایت
9- خاطرات ‌منتظری، ص ۶۰