موضع آمریکا در قبال غنی سازی عربستان

به گزارش پارس به نقل از تابناک، منابع اطلاعاتی و تحلیل گران غربی مدعی هستند که عربستان سعودی به دنبال ایجاد توانایی غنی سازی هسته ای علی رغم نگرانی های تسلیحانی ناشی از آن است.

نشریه آمریکایی دیلی بیست مدعی شده است که وندی شرمن مذاکره کننده ارشد آمریکایی در ماه گذشته و در جلسه ای که با سفرای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی داشته، این خبر بد را به گوش آنها رسانده است که در توافق نهایی احتمالی با ایران، این کشور توانایی غنی سازی خود را حفظ خواهد کرد.

بر اساس این گزارش، اگر چه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای ایران و ۵+۱ و اجرایی شدن توافق موقت دو طرف، در ظاهر از این روند حمایت کرده اند ولی در پشت صحنه انها همواره نگرانی خود را از این روند به آمریکایی ها گوشزد کرده اند.

اما در این میان یکی از این کشورها، یعنی عربستان سعودی پا را فراتر گذاشته است. عربستان سعودی مدتها است که علاقه خود را به برنامه هسته ای نشان داده است ولی سرویس های اطلاعاتی غربی و اسرائیلی اکنون نشانه هایی از جدی شدن تلاش های این کشور پادشاهی و از جمله تلاش برای دستیابی به غنی سازی هسته ای خبر می دهند. کارشناسان غربی این اقدام را نشانه تمایل عربستان سعودی برای پیمودن مسیر دستیابی به سلاح هسته ای می دانند.

دیوید آلبرایت کارشناس غربی که ریاست موسسه دانش و امنیت بین المللی را بر عهده دارد و تحلیل های وی در مورد مدت زمان مورد نیاز ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای در ماه ها و سالهای گذشته ابزار فشار بر سر سر برنامه هسته ای ایران بوده است، در مورد تلاش های اخیر عربستان مدعی شده است که « آنها از تحولات مساله ایران بسیار نگران هستند، آنها پول دارند، می توانند استعدادهای مورد نیاز را بخرند، آنها می توانند با پول آموزش هم ببینند… سعودی ها به دنبال راهی برای تامین قدرت بازدارندگی در برابر ایران هستند» .

در حالی که دولت عربستان سعودی در سال ۲۰۱۲ برنامه خود برای ساخت ۱۶ راکتور هسته ای اعلام کرد، منابع اطلاعاتی غربی مدعی هستند که عربستان در سالهای اخیر و در خفا به دنبال دانش فنی و مهارت لازم و نیز جذب مهندسین و دانشمندان برای گسترش برنامه هسته ای خود رفته است.

شبکه جهانی بی بی سی نیز در سال گذشته مدعی شد که عربستان سعودی به طور گسترده در برنامه هسته ای پاکستان سرمایه گذاری کرده است و گزینه های مختلف دستیابی این کشور به سلاح هسته ای را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.

موضوع مهم دیگری که در این چارچوب مهم ارزیابی شده است، پرسش و پاسخی است که در اجلاس امنیتی مونیخ بین سناتور لیندسی گراهام و شاهزاده ترکی الفیصل رئیس پیشین سازمان اطلاعاتی عربستان در گرفت. شاهزاده سعودی در پاسخ به این سوال سناتور آمریکایی که اگر ایران برنامه غنی سازی خود را در توافق نهایی احتمالی با غرب حفظ کند، آیا کشورهای عربی نیز به چنین حقی متوسل خواهند شد، ابراز داشت: « فکر می کنم ما باید بر حقوق برابر برای همگان تاکید کنیم؛ این بخشی از معاهده ان پی تی است» .

رسانه های غربی، عربستان را در این روند تنها نمی بینند. آنها به ترکیه نیز اشاره می کنند که اخیرا مذاکرات هسته ای با ژاپن از سر گرفته است. ترکیه در حالی به دنبال دریافت تکنولوژی هسته ای از ژاپن است که گفته می شود در صورت توافق ژاپن و اصلاح قرارداد بین دو طرف، توانایی غنی سازی را نیز دریافت خواهد کرد.

در همین حال الگمینر ژورنال روزنامه یهودیان ایالات متحده در حال برجسته کردن موضع کارشناسان آمریکایی است که مدعی شده اند، اگر در توافق نهایی، ایران برنامه غنی سازی خود را حفظ کند آن گاه هیچ مبنایی برای منع دیگر کشورها از غنی سازی وجود نخواهد داشت.

به نظر می رسد در آستانه دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و ۵+۱ توجه به دو زاویه از اخبار منتشر شده در رسانه های غربی در مورد عواقب توافق احتمالی ایران و غرب قابل توجه است.

نخست آن که بخش زیادی از اخباری که به خصوص توسط مقامات سیاسی و رسانه های با گرایش نزدیک به رژیم صهیونیستی منتشر می شود مدعی هستند که توافق با ایران به گسترش برنامه های هسته ای در منطقه و همچنین اشاعه تسلیحات هسته ای منجر خواهد شد. این در حالی است که برای مثال نوع روابط بین پاکستان و ایالات متحده و تمایل قدرت های جهانی برای جلوگیری از اشاعه هسته ای مانعی جدی در راه انتقال سلاح هسته ای پاکستان به عربستان سعودی است. این احتمال به ویژه در شرایطی کمرنگ تر می شود که تلاطم های سیاسی و پیر و سالخورده بودن حکومت عربستان و غیر قابل پیش بینی بودن آینده این کشور مورد توجه قرار گیرد.

نکته مهم دیگر این است که به هر حال گسترش فناوری در سطح جهانی و به تبع آن در منطقه خاورمیانه این امکان را به کشورهای مختلف داده است که از دانش هسته ای در حوزه های مختلف استفاده کنند. استفاده از دانش صلح آمیز هسته ای طبق معاهده عدم اشاعه از حقوق همه کشورهای عضو است و اگر تاکنون بسیاری از این کشورها امکان استفاده از این دانش را نداشته اند به تدریج در حال به دست آوردن آن هستند.

نگرانی ابراز شده در روزنامه الگمینر که در بالا به آن اشاره شد اگر چه تا حدی واقعی به نظر می رسد ولی توانایی ایران در حفظ حقوق خود تنها یکی از دلایل وقوع آن است.