به گزارش پارس ، با وجود اینکه بی نظمی و نابسامانی های صورت گرفته در توزیع سبد کالا و تشکیل صف های طولانی در مقابل فروشگاه های توزیع کننده، از جانب افراد و رسانه ها مورد نقد قرار گرفته است، اما عموم این نقدها یک بعدی و بدون توجه به جوانب مختلف این مسئله است. اثرات مخرب بی تدبیری دولت در توزیع سبد کالا تنها به داخل کشور محدود نمی شود بلکه در نگاهی همه جانبه، عرصه دیپلماسی کشور نیز متأثر از این اثرات مخرب خواهد شد.

تأثیر اجرای نادرست طرح سبد کالا بر دیپلماسی
چه کسی مسؤول بی تدبیری و ایجاد ناامیدی و ارسال تصویر زشت زننده از ایران به خارج است؟

اثرات داخلی بی تدبیری دولت

سردرگمی بسیاری از مردم برای اطلاع از نحوه اجرای این طرح، توزیع تبعیض آمیز و عدم اختصاص مکانهای مناسب برای توزیع که موجب تشکیل صف های طولانی در هوای سرد شد، اعتراض های گسترده مردمی را به دنبال داشت. نکته قابل توجه این است که افرادی که قبل از این اقدامات دولت دهم در پرداخت یارانه را" گداپروری" و در تناقض با" کرامت" انسانی مردم می نامیدند، اکنون سکوت کرده و هیچ اظهار نظری نمی کنند.

خدشه وارد شدن به کرامت مردمی که در صف طولانی برای دریافت کالا ایستاده اند قسمتی از خسارت های وارد شده در این طرح به مردم است؛ قسمت دیگر خبرهایی است که از جان باختن و مصدومیت هموطنان ما بر اساس ازدحام در صف های توزیع کالا به گوش می رسد.

تأثیر اجرای نادرست طرح سبد کالا بر دیپلماسی
چرا دولت با بی تدبیری مطلق، اسباب خوراک رسانه های بیگانه برای
مسخره کردن ایران و ایرانی فراهم کرده است؟

بی تدبیری دولت چه تأثیری بر دیپلماسی دارد؟

اما مسئله ای که در بین نقدهای مطرح شده در رسانه ها کمتر به آن پرداخته شده، اثرات مخرب اجرای نامناسب این طرح بر عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور است. توضیح این مسئله نیازمند مقدماتی است که در ادامه گفته خواهد شد.

اصلی ترین هدفی که هر دولتی در عرصه بین الملل و تعاملات خود با دیگر دولت ها دنبال می کند کسب منافع ملی است؛ هر دولتی که بتواند منافع بیشتری در تعاملات خود کسب کند موفق تر عمل کرده است. در این بین دولتهایی که در سطح بالاتری از قدرت و اقتدار ملی قرار گرفته اند، توان تأثیرگذاری بیشتری خواهند داشت و در رقابت با دیگر دولتها منافع و امتیازات بیشتری را کسب می کنند.

اما در جهان امروز قدرت و اقتدار ملی در واقعیت به تنهایی نمی تواند مؤلفه ای تأثیرگذار برای کسب امتیاز و منافع بیشتر باشد؛ آنچه که مهم است تصویری است که هر دولتی از خود به نمایش می گذارد. ممکن است دولتی در واقع مؤلفه های لازم برای قدرت و اقتدار درونی را داشته باشد اما نتواسته باشد این ذهنیت را برای دولت های دیگر ایجاد کرده باشد. چنین دولتی قادر نخواهد بود در ارتباط و تعامل با دیگر دولت ها به اهداف خود که کسب حداکثر منافع است برسد. اما بر عکس دولتی که با وجود نواقص و مشکلات، دست به تصویر سازی مناسبی از شرایط درونی زده باشد، در چانه زنی و مذاکرات دیپلماتیک موفق خواهد بود.

یکی از مصادیق قدرت و اقتدار ملی در جموری اسلامی اتحاد و همراهی مردم با دولت و استناد مذاکره کنندگان در مذاکرات و چانه زنی های دیپلماتیک به این مسئله است. " اینکه تحریم و مشکلات اقتصادی باعث نخواهد شد که مردم از درخواست خود برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای دست بکشند و این مردم هستند که از مسئولین دیپلماسی کشور پافشاری بر غنی سازی و حق هسته ای را مطالبه می کنند" این جملات و این تصویر سازی از مردم همواره یکی از پشتوانه های اساسی دیپلماتهای کشورمان در مذاکرات بوده است که نشانی از وجود اتحاد بین مردم و مسئولین برای طرف های دیگر مذاکره بوده و از درخواست های بی مورد برای گرفتن امتیاز بیشتر از ایران جلوگیری به عمل می آورد.

علاءالدین بروجردی رئیس کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس قبل از این در مصاحبه ای با مشرق به این موضوع اشاره کرده بود و در مورد صحبت های خود به جک استراو در سفر هیات پارلمانی انگلیس به ایران گفته بود:

" غربی ها به این نتیجه رسیدند که ایران دارد کار خودش را می کند. تحریم ها واقعا تاثیرگذار نیست. ما با آنها مطرح کردیم که خب شما در مسیر از محل اقامت تا مجلس، اوضاع مردم را چگونه دیدید؟ آیا مردم برای برطرف کردن مایحتاج عادی خود در صف های طولانی جمع شده بودند یا حالت شهر، حالت عادی بود؟ تحریم عملا نه فقط تاثیر نگذاشت که موجب شکوفایی استعدادهای ملی و دانشمندان و جوانان ما شد. "

با این فرض صف های طولانی مردم برای دریافت کالا در شهرهای مختلف ایران در بین مذاکرات حساسی که بین ایران و ۱+۵ برقرار است پالس هایی برای طرف مقابل ایران ارسال خواهد کرد که به نفع ایران نبوده و دست مذاکره کنندگان را در مذاکرات آتی خالی خواهد کرد.

تصویری که از ایران به خاطر عدم تدبیر دولت در اجرای صحیح این طرح به غرب ارسال شد، ایرانی است با مشکلات فراوان اقتصادی که ناشی از تحریم هاست و ایران به دنبال رفع این تحریم ها در اولین فرصت خواهد بود؛ به خاطر همین ذهنیت، طرف غربی بیشترین امتیازات را از ایران طلب خواهد کرد. چرا که تصور می کند شکست مذاکرات هزینه زیادی برای ایران به دنبال دارد و دولت ایران از جانب مردم خود تحت فشار است. البته این مسئله به این معنا نیست که منکر وجود مشکلات اقتصادی در کشور شویم اما برای موفق بودن در مذاکرات و چانه زنی های دیپلماتیک لازم است که بهترین تصویر از دولت و جامعه ایران در ذهن طرف دیگر مذاکره ایجاد شود.

این موضوع بلافاصله مورد توجه دیپلمات های غربی قرار گرفت به طوری که وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا در جلسه استماع کنگره به طرح سبد کالا در ایران اشاره می کند و می گوید: " شما در اخبار دیدید که ایران اخیرا به طور قابل مشاهده ای غذا بین مردم فقیر جامعه اش توزیع کرده تا نشان دهد کاهش هدفمند و محدود تحریم ها تاثیر مستقیم بر مردم این کشور داشته است. همانطور که روحانی قول داده بود، این پول قرار است در جهات دیگری مصرف نشود. "

چه کسی مسؤول بی تدبیری و مسخره شدن ایرانیان توسط غرب است؟
تا چه زمانی بی تدبیری ها و بی سوادی های دولت یازدهم در مسئله داخلی و
سیاست خارجی باید به ضرر مردم تمام شود؟
عدم برنامه ریزی صحیح دولت برای اجرای صحیح این طرح که باعث ایجاد تصویر و ذهنیت نامناسب در بین طرف مقابل مذاکره شد، در کنار برخی موضع گیری های نامناسب مسئولین مبنی بر" خالی بودن خزانه" و" بدهی های فراوان دولت" در آستانه مذاکرات حساس ایران و ۱+۵ در یک راستا عمل می کنند.

برداشتی که طرف غربی از این اتفاقات و موضع گیری ها خواهد کرد این است که" دولت" و" مردم" از مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم ها به ستوه آمده اند و برای همین به دنبال برچیده شدن سریع این تحریم ها به هر قیمتی هستند؛ در صورتی که این تنها ذهنیتی است که ممکن است دیپلمات های غربی به دلیل برخی اشتباهات داخلی نسبت به ایران پیدا کنند و واقعیت این است که مردم و دولت در ایران علی رغم مشکلات اقتصادی موجود خط قرمزهایی دارند که از آن عبور نخواهند کرد.

برخی اقدامات و موضع گیری های ناشیانه و اشتباه در داخل می تواند تصویر و ذهنیتی از ایران برای دیگر کشورها ایجاد کند که با واقعیت مطابق نیست و تنها دست دیپلمات های ایرانی در مذاکرات را خالی می کند.

بنابراین لازم است که بعد از این دولت به تبعات اقدامات و موضع گیری خود را در همه عرصه ها واقف باشد و با استفاده از افراد باسواد، با تدبیر، متخصص و عملگرا، به گونه ای اقدام کند تا مرتکب عملی خلاف مصالح ملی کشور نشود.