علت تهوع صبحگاهی | با تهوع صبحگاهی خداحافظی کنید !

علت تهوع صبحگاهی چیست؟ چگونه می توان از شر آن خلاص شد؟ روش های پیشگیری از تهوع صبحگاهی چیست؟ آیا راهکارهای خانگی برای درمان آن وجود دارد؟ چه موقع باید نگران شد و به پزشک مراجعه کرد؟ در این مطلب به پاسخ تمام این سوالات پرداخته ایم.

علائم تهوع صبحگاهی چیست؟

• ناراحتی معده
• انقباض عضلات تنفسی و شکم
• ضعف
• سرما خوردگی
• انعطاف پذیری
• اضطراب
• خجالت
• سر گیجه
• خارش و غیره

علت تهوع صبحگاهی چیست

بارداری

حالت تهوع و استفراغ از جمله علائم اولیه بارداری است که در حدود هفته ششم ظاهر می‌شود. این علائم معمولاً بین هفته‌های ۱۶ تا ۲۰ از بین می‌روند.

تهوع صبحگاهی فقط به صبح محدود نمی‌شود. این می‌تواند در هر زمان رخ دهد. برخی از زنان حالت تهوع مداوم را در طول روز تجربه می‌کنند.

خستگی یا مشکلات خواب از علت تهوع صبحگاهی

بی‌خوابی یا زنگ هشدار‌های زودتر از حد معمول می‌تواند چرخه خواب و بیداری را مختل کند. این تغییرات در الگوی خواب منظم باعث تغییر واکنش عصبی و غدد درون ریز بدن می‌شود، که گاهی اوقات می‌تواند به حالت تهوع منجر شود.

گرسنگی یا قند خون پایین

از آخرین ساعت پس از شام ممکن است ۱۲ ساعت یا بیشتر می‌گذرد. سطح پایین گلوکز در خون (پایین بودن قند خون) می‌تواند احساس سرگیجه، ضعف یا حالت تهوع در شما ایجاد کند. کنار گذاشتن صبحانه به‌خصوص اگر معمولاً صبحانه می‌خورید ممکن است این وضعیت را بدتر کند.

رفلاکس یا بازگشت اسید معده

رفلاکس یا بازگشت اسید زمانی اتفاق می‌افتد که ورودی معده پس از خوردن یا نوشیدن به درستی بسته نشود و موجب شود اسید معده به مری و گلو بازگردد. طعم ترش همراه با علائم دیگری مانند آروغ زدن یا سرفه می‌تواند احساس حالت تهوع ایجاد کند.

رفلاکس معده می‌تواند صبح‌ها بدتر شود، حتی اگر ساعت‌ها از آخرین زمان شام خوردن گذشته باشد. این ممکن است به این دلیل باشد که شما دراز کشیده‌اید و یا با سرفه از خواب بیدار شوید.

آبریزش یا گرفتگی سینوس

احتقان سینوس به گوش داخلی فشار می‌آورد که می‌تواند منجر به ناراحتی معده و حالت تهوع شود. همچنین می‌تواند باعث سرگیجه شود، که با حالت تهوع و استفراغ همراه است. هنگامی که آبریزش بینی دارید، مخاطی که از سینوس‌ها به پشت حلق و به معده تخلیه می‌شود، می‌تواند حالت تهوع ایجاد کند.

اضطراب از علت تهوع صبحگاهی

معمولاً احساساتی مانند استرس، هیجان و اضطراب را موجب دلهره و دل‌آشوب شود. حالت تهوع در صبح ممکن است به یک رویداد استرس‌زا مانند یک جلسه مهم در روز آینده مربوط باشد. در موارد دیگر، ناشی از منابع مزمن یا مداوم استرس یا اضطراب است.

خماری

اگر شب گذشته دارو‌های غیر قانونی استفاده کرده اید، حالت تهوع شما ممکن است در نتیجه نشانه‌های خماری باشد. تعدادی از اثرات دارو‌ها با حالت تهوع همراه است. این موارد شامل قند خون پایین و کم‌آبی بدن است.

رژیم غذایی علت تهوع صبحگاهی

حالت تهوع صبحگاهی ممکن است مربوط به غذایی باشد که صبحانه می‌خورید. آلرژی یا عدم تحمل غذایی خفیف می‌تواند حالت تهوع ایجاد کند. در موارد دیگر، زیاد غذا خوردن حالت تهوع می‌دهد.

گاستروپارزی (Gastroparesis)

گاستروپارزی وضعیتی است که در آن عضلات دیواره معده کُند یا متوقف می‌شوند. در نتیجه غذا از معده به روده منتقل نمی‌شود. حالت تهوع، استفراغ و شکم درد از علائم رایج این مشکل است.

سنگ صفرا علت تهوع صبحگاهی

سخت شدن موادی مانند کلسترول موجب ایجاد سنگ صفرا در کیسه صفرا می‌شود. وقتی در لوله‌ای که کیسه صفرا و روده را به هم متصل می‌کند گیر می‌کنند، بسیار دردناک است. حالت تهوع و استفراغ غالباً همراه با درد رخ می‌دهد.

داروی ضد درد

اوپیوئید‌ها دسته‌ای از دارو‌ها هستند که برای درمان درد‌های متوسط تا شدید استفاده می‌شوند. عارضه جانبی اکثر این دارو‌ها حالت تهوع و استفراغ است.

شیمی‌درمانی

تهوع و استفراغ از عوارض جانبی مستند برخی از دارو‌های شیمی‌درمانی است. دار وها بخشی از مغز را کنترل می‌کنند که حالت تهوع و استفراغ را کنترل می‌کند. گاهی اوقات این دارو‌ها بر سلول‌های مخاط معده تأثیر می‌گذارند که باعث تهوع و استفراغ می‌شود.

اگر قبلاً از دریافت شیمی‌درمانی حالت تهوع و استفراغ داشته اید، بازدید مجدد از فضا‌های به یاد مانده و بو‌هایی که آن لحظات را یادآوری می‌کنند باعث تهوع و استفراغ می‌شوند.

آسیب یا ضربه مغزی علت تهوع صبحگاهی

ضربه و آسیب‌های مغزی می‌تواند باعث تورم در مغز شوند. این باعث افزایش فشار در جمجمه شده، جایی که می‌تواند تهوع و استفراغ را در مغز کنترل کند. استفراغ پس از ضربه به سر نشان می‌دهد آسیب دیدگی سر قابل توجه است و باید فوری به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

مسمومیت غذایی

وقتی چیزی آلوده می‌خورید یا می‌نوشید، بدن برای خلاص شدن از شر آن به سرعت فعالیت می‌کند. اگر مسمومیت غذایی دارید، ممکن است حالت تهوع، استفراغ یا اسهال همراه با ناراحتی معده یا گرفتگی شکم داشته باشید. اگر صبح‌ها حالت تهوع دارید، ممکن است ناشی از خوراکی‌هایی باشد که شب قبل خورده اید.

گاستروانتریت

گاستروآنتریت همان مسمومیت غذایی نیست، اگرچه علائم مشابهی ایجاد می‌کند. این عفونت به‌وسیله ویروس، باکتری یا انگلی ایجاد می‌شود. از راه مدفوع آلوده، غذا یا آب آشامیدنی از شخصی به فرد دیگر منتقل می‌شود.

کتواسیدوز دیابتی علت تهوع صبحگاهی

کتواسیدوز دیابتی یک عارضه جدی است که می‌تواند در صورت ابتلا به دیابت اتفاق بیفتد و کمبود انسولین بدن را مجبور کند به شکستن چربی‌ها (به جای کربوهیدرات) برای استفاده از آن‌ها به عنوان سوخت.

این فرایند منجر به تجمع کتون در جریان خون می‌شود. کتون‌های زیاد می‌توانند علائمی مانند حالت تهوع، گیجی و تشنگی شدید ایجاد کنند. اگر این اتفاق افتاد باید فوری به دنبال کمک از فوریت‌های پزشکی باشید.

زخم معده

زخم معده، زخم‌هایی است که بر پوشش داخلی معده و روده تأثیر می‌گذارد. آن‌ها به‌طور معمول باعث درد معده می‌شوند، اما می‌توانند در اغلب مواقع حالت تهوع و استفراغ نیز ایجاد کنند.

یبوست علت تهوع صبحگاهی

یبوست می‌تواند حالت تهوع ایجاد کند. هنگامی که ماده هضم شده در روده بزرگ انباشته شود، عملکرد دستگاه گوارش را کند کند و منجر به حالت تهوع می‌شود.

بیماری حرکت یا راه‌زدگی (Motion sickness)

بیماری راه‌زدگی هنگامی اتفاق می‌افتد که مغز سیگنال‌های مختلفی راجع به حرکت دریافت می‌کند. به عنوان مثال، هنگامی که سوار اتومبیل می‌شوید، چشم‌ها و گوش‌های شما به مغز می‌گویند که در حال حرکت هستید، اما ناحیه گوش داخلی که کمک می‌کند تعادل خود را حفظ کنید و همچنین عضلات شما، به مغز می‌گویند که حرکت نمی‌کنید.

سیگنال‌های متفاوت می‌توانند حالت تهوع، استفراغ و سرگیجه ایجاد کنند. این اتفاق اغلب در زنان باردار و کودکان رخ می‌دهد.

عفونت گوش داخلی

سیستم دهلیزی گوش داخلی به تعادل بدن کمک می‌کند. هنگامی که گوش داخلی عفونت کند، باعث ایجاد تعادل نداشتن و سرگیجه و در نهایت، موجب تهوع و استفراغ می‌شود.

درمان های خانگی برای حالت تهوع و استفراغ صبحگاهی یا در طول روز

زنجبیل

• یک چای کیسه ای زنجبیل و 2 فنجان آب در حال جوش را تهیه کنید.
• چای کیسه ای را به مدت 8 دقیقه ، در آب در حال جوش قرار دهید.
• سپس چند دقیقه صبر کنید تا کمی خنک شود و بعد نوش جان کنید. 

نکته:شما میتوانید برای تهیه این چای از پودر زنجبیل نیز استفاده کنید. 

دارچین

• یک فنجان آب جوشیده و نصف قاشق چای خوری پودر دارجین را با هم ترکیب کنید.
• اجازه دهید چند دقیقه بماند و سپس کمی عسل به آن بیفزایید و به آرامی بنوشید.
• این درمان را تا زمانی که نشانه ها ناپدید شوند هر روز تکرار کنید. 

توجه:شما میتوانید از چوب دارچین خشک نیز استفاده کنید.

استفاده از دارچین برای زنان باردار و شیر ده اجتناب کنید.

فلفل نعنایی

چند قطره از این روغن را داخل یک فنجان آب داغ بریزید به خوبی هم بزنید و بنوشید.

نکته:شما میتوانید چند قطره کمخ از این روغن را مستقیم روی زبان خود بریزید و چندین نفس عمیق بکشید و اطمینان حاصل کنید که روغنی که استفاده میکنید بدون الکل باشد. 

دانه های رازیانه

• یک قاشق غذا خوری دانه رازیانه را بشویید و به یک فنجان آب در حال جوش اضافه کنید .
• 10 دقیقه صبر کنید و سپس آب آن را بگیرید.
• این چای را 1 یا 2 بار در طی روز بنوشید. 

نکته:به جای نوشیدن چای میتوانید دانه های رازیانه را بجویید.

گل میخک

مقداری گل میخک تازه را از گیاه آن بکنید و به خوبی بشویید و به مدت 5 دقیقه با آب بجوشانید و سپس به آرامی بنوشید. 

پیاز

• یک عدد پیاز تازه و یک زنجبیل را تهیه کنید.
• آنها را پوست بکنید و به خوبی بشویید. آب پیاز را بگیرید.
• سپس یک قاشق غذاخوری آب پیاز و یک قاشق غذاخوری زنجبیل را با هم ترکیب کنید و در نهایت این ترکیب را بنوشید. 

فواید سرکه سیب برای حالت تهوع صبحگاهی

• یک قاشق غذاخوری سرکه سیب و یک قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان آب باهم ترکیب کنید.
• این ترکیب را یک بار در روز بنوشید. 

آب برنج

• یک فنجان برنج سفید را با یک و نیم فنجان آب در حال جوش ترکیب کنید.
• سپس یک قاشق چای خوری عسل به آن بیفزایید.
• از این ترکیب یکبار در روز استفاده کنید. 

بابونه

• 2تا 3 قاشق چای خوری گل های بابونه خشک شده را داخل یک فنجان آب در حال جوش بریزید.
• به مدت سه دقیقه صبر کنید . به صورت اختیاری، می توانید مقداری عسل یا آب لیمو نیز به آن بیفزایید. و در نهایت آنرا بنوشید.

توجه:از این ترکیب برای زنان باردار یا شیرده یا افرادی که آلرژی دارند، استفاده نکنید.

آب میوه های مناسب حالت تهوع صبحگاهی

آب کرانبری:

آب کرانبری با مواد مغذی ضروری و طعم خوش بدون قند خود می تواند به آرامش معده کمک کند. بدن شما را هیدراته نگه می دارد و موجب کاهش نشانه های حالت تهوع می شود.

• مقداری کرانبری تازه را بشویید.
• آب آنرا استخراج کنید و بنوشید. 

آب لیمو:

10 قطره آب لیموی تازه، نصف قاشق چای خوری شکر و یک چهارم قاشق چای خوری جوش شیرین را در یک فنجان آب ترکیب کنید و بخوبی هم بزنید و یکبار در روز بنوشید.

نکته:شما میتوانید در این ترکیب، عسل را جایگزین شکر کنید. 

آب سیب:

• مقداری سیب تازه را بشویید و پوست آنرا بکنید و دانه هایش را خارج کنید و آب آنرا بگیرید.
• سپس طبق سلیقه، و برای طعم دهی به آن ، مقداری نمک یا شکر به آن بیفزایید و بنوشید.

عسل برای حالت تهوع صبحگاهی

یک شیشه عسل خالص تهیه کنید و بعد از هر وعده غذایی، یک قاشق چای خوری از آن را میل کنید و این درمان را دو الی سه بار در روز تکرار کنید.

شما می توانید خوردن عسل مونیکا و نان را قبل از هر وعده غذایی یا بیست دقیقه قبل از خواب، نیز جایگزین کنید.  

مواردی که در هنگام تهوع و استفراغ صبحگاهی باید رعایت کنید:

• آرام بی سر و صدا بنشینید
• هوای تازه بیابید
• دراز بکشید و سر خود را پایینتر قرار دهید
• از حرکت کردن اجتناب کنید
• از بو های بد دوری کنید
• از مواد غذایی اسیدی، تند ، چرب و فیبر دار اجتناب کنید
• از نوشیدنی های کافئین دار اجتناب کنید
• آرام باشید و نفس عمیق بکشید
• بعد از استفراغ ، با نوشیدن مایعات بدن خود را هیدراته نگه دارید 

روش های پیشگیرانه و جلوگیری تهوع صبحگاهی

• وعده های غذایی کوچک و منظم داشته باشید و خود را گرسنه نگه ندارید
• از مواد غذایی که برای هضم سنگین هستن اجتناب کنید
• بلافاصله بعد از غذا خوردن دراز نکشید
• به اندازه کافی آب بنوشید
• به طور منظم مسواک و دیگر وسایل شخصی بهداشتی خود را عوض کنید
• از استرس و فشار های احساسی اجتناب کنید
• به طور مداوم ورزش کنید

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فردی علاوه بر حالت تهوع موارد زیر را هم تجربه کرد باید با اورژانس (115) تماس بگیرد:

• تب بالا؛
• استفراغ خونی؛
• تغییر در هوشیاری و آگاهی؛
• درد شدید معده که به‌تدریج بدتر شود.

افراد دیابتی، که حالت تهوع شدید دارند و بعد از غذاخوردن بهتر نمی‌شوند، کتواسیدوز دیابتی را تجربه می‌کنند و باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنند.

نکات پایانی

• اگر حالت تهوع صبحگاهی بعد از چند روز بهتر نشد، به پزشک مراجعه کنید. بررسی عوامل ایجاد این حالت (مثل رژیم غذایی، سبک زندگی یا تغییرات دارویی) بسیار مفید است و به پزشک در تشخیص علت حالت تهوع کمک می‌کند.
• بیدارشدن با حالت تهوع حسی ناخوشایند برای شروع روز است. در بیشتر موارد حالت تهوع یک ناراحتی موقتی است و علامت بیماری جدی پزشکی نیست.
• ترکیب درستی از داروهای خانگی و درمان‌های پزشکی اغلب بسیار راهگشاست.
• اگر علائم بعد از چند روز بهتر نشد، باید به پزشک مراجعه شود.