هنگام مواجهه با حیوانات وحشی چکار کنیم؟

به گزارش پارس نیوز، 

برای کسانی که زیاد به بیابان می روند یا جنگل نوردی می کنند و کوهنوردند و کلا به طبیعت نوردی زیاد تمایل دارند، حتما روبه رو‌شدن با حیوانات وحشی چیز عجیبی نباید باشد. اما اگر شما هم می خواهید طبیعت نورد باشید، بد نیست این مقاله را بخوانید. برای نوشتن این پرونده از آموزه های پیشاهنگی و کتاب های کمک های اولیه استفاده کرده ایم.

راه هایی برای جلوگیری از خطر حمله حیوانات وحشی و کشته شدن آنها است

نکته ای هم که بیشتر بر آن تاکید داشتیم، درک درست و بهتر مفهوم واژه مقابله بود که در مفاهیم و مرامنامه های پیشاهنگی مقابله با حیوان وحشی بیشتر به عنوان پیشگیری تلقی می شود تا آسیب رساندن به آن موجود زنده. سعی کردیم از تمام گونه های جانوری که ممکن است در ایران یافت شود، در این پرونده نام ببریم و روش های پیشگیری از خطر حمله آنها و همچنین برطرف کردن خطرات ناشی از حمله آنها را در این پرونده کنار هم بیاوریم.

خرس؛ به چشم هایش نگاه نکنید

حملات خرس ها دنیایی است از ضربات خرد‌کننده و مهیب.

آنها دندان ها و پنجه های خود را در گوشت و پوست طعمه فرومی کنند. اما خرس ها تمام تلاش خود را برای دور شدن از انسان ها انجام داده و فقط در مواردی که احساس کنند، انسان قصد آزار رساندن به آنها را دارد، حمله می کنند.

در صورت روبه رویی با خرس، خونسردی باید به طور کامل حفظ شود.

واکنش نشان دادن یا حالت دفاع گرفتن زمانی که خرس ها به افراد نزدیک تر می شوند، برای آنها تهدید بوده و ممکن است این حیوانات حمله کنند. برقراری ارتباط چشمی با خرس ها نوعی تهدید برای این حیوان بوده و ممکن است در پاسخ به این برخورد آسیب برسانند.

در نزدیک شدن این حیوان با حفظ خونسردی باید از ارتکاب اعمالی مانند بالا رفتن از درخت، دفاع یا صحبت کردن با صدای بلند و جیغ زدن پرهیز کرد و همیشه یادتان باشد که هرگز بین یک خرس مادر و فرزندش قرار نگیرید و در صورتی که این اتفاق افتاد، هرچه سریع تر از بچه خرس فاصله بگیرید. استفاده از اسپری فلفل، حرکت دستان یا پرتاب سنگ و چوب هنگام حمله این حیوان موثر است.

هنگامی که به محیط زندگی خرس ها سفر می کنید، این نکته را به یاد داشته باشید که قدم‌زدن یا دویدن در تاریکی بدون چراغ، ایجاد سروصدای بازدارنده نامناسب به معنای درخواست حمله از خرس است. همچنین سعی کنید از محدوده اصلی فعالیت خرس ها دور بمانید و در مقابل خرس قهوه ای تا زمانی که به شما حمله نکرده، ادای شخص مرده را درنیاورید.

اگر زیر ضربات خرد‌کننده خرس قرار دارید ممکن است مرده جلوه دادن خود یک راه حل خوب به نظر برسد، اما در بقیه اوقات انتخاب بدی بوده و ممکن است که خرس را به جهت بررسی اوضاع به سمت شما جلب کند.

در نزدیک چادرتان غذا نخورید، حداقل در فاصله ۱۰۰ متر دور‌تر از چادر خود غذا بخورید. از ظروف مقاوم در برابر خرس ها برای ذخیره مواد غذایی خود استفاده کنید و آنها را دور از دسترس قرار دهید و همیشه درحالی به کمپ نزدیک شوید که اسپری فلفل در دستتان آماده باشد.

در بعضی از مناطق صدای تفنگ برای خرس های گرسنه مانند زنگ شام است. معمولا خرس ها در مناطقی مانند جنگل های کالاهو و ارسباران در مناطق شمالی ایران یافت می شود.

هرگز بین یک خرس مادر و فرزندش قرار نگیرید

مار؛ حواس خود را جمع کنید

در کشور ما همه نوع مار وجود دارد و می‌توان آنها را به دو دسته بزرگ تقسیم کرد. مارهای سمی که دارای دندان نیش فوقانی و پیشین هستند که دندان آنها مجهز به کیسه‌ای مملو از زهر است. مردمک چشم این مارها بیض ‎شکل و فرورفته است و در دو طرف سر حفره ای بین دو چشم خود دارند. سر این نوع مارها مثلثی شکل است و از پولک‌های ریز پوشیده شده است.

طول این نوع مارها در مقایسه با مارهای غیرسمی معمولا کوتاهتر است. حدود ٢٠‌درصد از مارها سمی اند و اکثرا در زیر سنگ، بوته های گیاهی، درختچه ها و قسمت هایی شبیه به آن یا محیط هایی که مارمولک، آفتاب‌پرست یا موش و... وجود داشته باشد، زندگی می کنند.

همچنین برای زندگی مارها مکان هایی مثل لانه های آماده موش ها، زیرتنه های خشک درختان یا انبارهای چوب و کاه که برای تخم‌گذاری از این موارد استفاده می‌کنند، جای مناسبی است. در هوای سرد گزش مار ممکن است خفیف و کم عمق باشد. مار پس از گازگرفتگی دوباره چنبره زده یا خود را جمع می کند و آماده حمله دوباره می شود. در زمان استفاده نکردن از نیش ها، آن را در عمق دهان تا می کند. مار سمی مانند حیوانات دیگر و انسان ها در دفاع از خود به حیوانات بزرگ (غیر از شکار تغذیه‌ای) حمله می کند.

معمولا هدف را سمی می‌کند و برای پرهیز از آسیب دیدگی و ذخیره کیسه زهر به آرامی از محل دور می‌شود. برخی مارها کف جاده ها و مسیرها دراز می کشند و منتظر طعمه خود هستند یا دارند از خورشید انرژی می گیرند. در این صورت ممکن است کسی را که زیاد به آنها نزدیک شود، گاز بگیرند. ٦٠‌درصد نیش مارها بر پا و ساق پا و بقیه به دست یا ساعد است؛ برای همین در بیابان و کوهستان همیشه باید مراقب اطراف بود.

مخصوصا باید بدانید که دست و پای خود را کجا قرار دهید. در این مواقع همیشه چکمه، پوتین و ساق بند به پا داشته باشید و در بالارفتن از صخره ها، چیدن گل، گیاه، میوه، عبور از علفزارهای بلند و... بیش از اندازه احتیاط به خرج دهید.

گرگ؛ از انسان می ترسد

گرگ ها شکارچیان ماهری هستند، به‌خصوص اگر در فصل سرما باشند یا با کمبود غذا در محدوده زندگی خارج از آبادی مجبور به حمله به گله گوسفند یا حیوانات اهلی شوند. معمولا گرگ ها گروهی حمله می‌کنند و این حمله ها می تواند تهدیدی جدی برای صحرانوردان یا اکیپ های کوهنوردی باشد.

در آموزش های کوهنوردی نیز این حمله ها در نظر گرفته می شود، معمولا کوهنوردان در چنین شرایطی با ایجاد سروصدا باعث می شوند تا گرگ‌ها از آنها فاصله بگیرند یا با ایجاد آتش در جلوی چادر‌ها و روشن کردن چراغ قوه ها در چادر‌ها باعث ترس گرگ ها می شوند. در این شرایط کوهنوردان با ایجاد سروصدا با ظروف غذاپزی و بالابردن صدای رادیو با استفاده از کلنگ های کوهنوردی آماده مبارزه می شوند.

گرگ خاکستری در بیشتر مناطق ایران زندگی می کند و روستاییان و گردشگران بار‌ها این موجودات درنده را در بیابان ها دیده اند. گرگ ها از اجداد سگ ها هستند که از انسان ها می ترسند و عمده غذای آنها از حیواناتی مثل آهو، قوچ یا بز و سایر سم داران تهیه می شود. آنها قدرت شنوایی بالایی دارند و حس بویایی گرگ ها بسیار قوی است. گرگ ها دست هایی پنج انگشتی دارند و پاهای آنها چهار انگشتی است. طول آنها تا حدود یک متر تا ۱.۵متر است و ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم وزن دارند. عمر آنها هم طولانی است. موی بدن این موجودات معمولا در پیری زبر و سفیدرنگ می‌شود.

سری پهن و گردنی قوی دارند. دندان‌های آنها هم قوی است. بعضی از گرگ‌ها هم در جنگل‌ها، دشت‌ها، کوه‌ها و کوهپایه‌ها زندگی می‌کنند و از خانه و خانواده‌شان دفاع می‌کنند. آنها در صورت نیاز از پرندگان، بی‌مهرگان مثل مار، پستانداران کوچک مثل موش و خرگوش و حتی حشرات تغذیه می‌کنند و ازجمله حیواناتی‌اند که هم در روز و هم در شب به شکار می‌روند.

گرگ‌ها روانشناسان خوبی هم هستند و قبل از حمله طعمه خود را به خوبی از نظر ضعف جسمانی و روحی شناسایی می‌کنند. آنها طبیعت را از وجود حیوانات مریض و علیل پاکسازی می‌کنند. معمولا لانه خود را در مکانی می‌سازند که از نظر استتار، وجود آب و طعمه غنی باشد.

راه های مقابله با گرگ

باید خونسردی را حفظ کرد و با شجاعت، آرام و آهسته با فریاد زدن و به صدا درآوردن ظروف، سوت، پرتاب سنگ و چوب و عبور دسته جمعی از جلوی آنها و خیره نشدن در چشمان این حیوان یا فرار نکردن از پیش آن به جای تحریک این حیوان به حمله، آن را از محیط دور کرد.

عقرب؛ عاشق کفش های شماست

زهر بیشتر عقرب‌ها به جز عقرب‌هایی که در آخرین حلقه دم آنان دو کیسه زهر وجود دارد، کشنده نیست. عقرب‌ها در محیط منازل قدیمی و خشتی و کاهگلی یا گورستان‌های قدیمی و در خرابه‌ها و مخصوصا مناطق گرم و خشک و نقاط کویری در فصل گرم پیدا می‌شوند. این موجودات عموما رنگ زرد و سیاه و خاکستری دارند و زهر عقرب‌های کویری خطرناک‌تر است. روستاییان و کوهنوردان می‌دانند که عقرب به بوی پای انسان علاقه دارد و به همین دلیل داخل کفش آنها می‌رود و زمانی که در این مناطق می‌خواهید کفش بپوشید باید کفش را خالی کنید؛ همچنین در زمان استراحت ممکن است پای افراد را نیش بزنند.

اگر در شب نور چراغ قوه را روی عقرب بیندازید، حیوان به بالا می‌پرد و برخلاف مار حرکت می کند.

چون اکثر عقرب ها در شب دنبال شکار می روند برای همین باید قبل از خواب داخل چادر خود را خیلی دقیق بررسی کنید و زیر فرش و وسایل را کنترل کنید؛ چون اکثر خزندگان از تنباکو بیزارند و اگر اطراف چادر‌ها یا مکان فعالیت را با پودر تنباکوی خیس ‎خورده به مدت ۳ یا ۴ ساعت بپوشانید، عقرب سمت چادر نمی آید.

در زمان استراحت تمام منفذهای ورود حشرات و خزندگان به داخل چادر یا کیسه خواب را مسدود کنید.

از روشن کردن چراغ و آتش در داخل چادر پرهیز کنید.

همچنین می توانید قبل از ایجاد کمپ یا محل استراحت محیط را سمپاشی کنید تا از عبور و مرور حشرات و خزندگان جلوگیری شود؛ معمولا این سم ها برای مار و عقرب تا ۴ روز اثر دارد.

سگ؛ اگر حمله کرد فرار نکنید

سگ ها بلدند چطور از قلمروی خود محافظت کنند. سگ گله معمولا تجاوزگر را غافلگیر می کند و تا رسیدن صاحب خود بدون حرکت نگه می دارد. سگ ها معمولا با پارس کردن به حیوانات وحشی مانند گرگ یا انسان متجاوز هشدار می دهند. در صورتی که این کار آنها اثر بازدارنده نداشته باشد، ابتدا به آهستگی شروع به غرش و بعد شدید‌تر پارس می کنند، اگر این کار‌ها بی‌اثر باشد، حمله می‌کنند. اگر انسان به چشمان سگ خیره نشود و حرکتی تحریک کننده از خود نشان ندهد، با حفظ فاصله و بی توجهی مسیرش را عوض و خشم حیوان آهسته آهسته فروکش می کند، حتی ممکن است سگ مهربان شود، دم تکان دهد و جلوی فرد جست‌وخیز کند.

با خونسردی به چشمان سگ خیره نشوید و زیر چشمی مراقب آن باشید

در صورتی که به اکثر سگ ها گفته شود (کوچو، کوچو) اظهار دوستی و مهربانی می کند. سگ های مهاجم؛ دم بلند، گوش های تیز و چشمانی درشت و خشن دارند و به سمت فرد حمله می کنند. اگر سگ حمله کرد، نباید فرار کنید، بلکه با خونسردی و بی توجهی و درحالی که به چشمانش خیره نشده اید، زیر چشمی مراقب آن باشید. سعی نکنید با باتوم یا چوب دستی حیوان را بزنید، بلکه با حفظ روحیه، چوب یا باتوم را آماده در دستان، جلوی سینه نگه دارید؛ با این روش سگ اغلب از نزدیک شدن به شما منصرف می شود.

اصولا سگ ها برعکس گرگ ها به زخمی و خفه کردن انسان علاقه ای ندارند، بلکه با گاز گرفتن پاچه شلوار یا آستین انسان او را متوقف می کنند. در این صورت سعی کنید لباس، کیف یا کوله‌پشتی خود را جلوی بدن بگیرید تا آن را گاز بگیرد و به تدریج این کار را آن‌قدر تکرار کنید تا از محدوده محافظت سگ خارج شوید. اکثر سگ‌ها مانند گرگ ها از صداهای بلند، انفجار ترقه و.. می ترسند و فرار می کنند. (باید توجه داشت که شیوه مبارزه با سگ ها برای سگ ‌هار بی اثر است.)

در مقابل حیوانات درنده خونسرد باشید

حیوانات درنده که بیشتر در جنگل ها پیدا می شوند هم ممکن است گاهی خطرآفرین باشند، برای همین بد نیست کمی هم درباره چگونه روبه روشدن با این حیوانات بدانید.

سعی کنید با پوشیدن لباس اضافی، بدن را بزرگ جلوه دهید؛ با حفظ آرامش و خونسردی و نشان دادن شجاعت خود، نه ترسیدن.

هیچ وقت در صورت مشاهده حیوان سریع عقب نشینی و جهت مسیر برگشت را انتخاب نکنید، بلکه مسیر خود را به چپ یا راست منحرف و زیر چشمی حیوان را کنترل کنید.

نباید عملی از شما سر بزند که حیوان احساس خطر، ضعف و ترس در شما بکند.

همیشه اسپری فلفل همراه داشته باشید.

در صورت مقابله با حیوان سعی کنید با پرتاب سنگ، چوب و... از دور با حیوان مبارزه کنید و جواب حمله را با قدرت بدهید.

در هر حال بهترین اسلحه برای مقابله با حیوان حفظ آرامش، خونسردی و رعایت نکات ایمنی و حفاظتی است.

به صورت زیگزاگ مسیر را منحرف کنید.

سعی کنید به حیوان درنده و گرسنه نزدیک نشوید.

نزدیک قلمرو و لانه و توله حیوانات محل مناسبی جهت استراحت و عبور نیست.

هیچ وقت سعی نکنید به چشمان حیوان درنده خیره شوید و غضبناک نگاه کنید.

قبل از رفتن به منطقه‌ای درباره حیوانات وحشی آن منطقه و اطراف مسیر اطلاعات جمع‌آوری کنید.

گاز گرفتگی حیوانات

طبق آماری که در کتاب های امداد اولیه آمده به‌ طور تخمینی از هر دو نفر یک نفر توسط حیوان یا شخص دیگر مورد گازگرفتگی قرار می‌گیرد. حدود ٨٠‌درصد گازگرفتگی ها نیز توسط سگ ها انجام می شود.

هاری بیماری شایعی است که بر اثر ویروسی در بدن حیوانات خونگرم ایجاد می‌شود. این بیماری از بزاق یک حیوان با گاز گرفتن یا لیس‌زدن به حیوان دیگر منتقل می شود؛ اما حیواناتی با مشخصه های زیر احتمال‌ هاری دارند:

حیوانی که بدون عامل تحریک کننده حمل کند.

حیوانی که رفتار عجیب داشته باشد و از ویژگی های معمول آن نباشد.

حیوان از نوع گونه های پرخطر باشد. (راسو، راکون یا خفاش)

اما درصورتی که شخصی مبتلا به‌ هاری شده باشد یا مشکوک به ‌هاری باشد، باید چه کرد.

اگر مصدوم توسط سگ یا گربه سالم خانگی گاز گرفته شده، حیوان را باید بست و مدت ١٠روز از نظر هرگونه بیماری او را زیرنظر گرفت. در موارد خاص اگر لازم بود، یک دامپزشک حیوان را به آزمایشگاه می‌فرستد. اگر وقتی حیوان را پیدا کردید مرده بود، تمام بدنش را منتقل کنید. حواستان باشد با بزاق تماس ایجاد نشود.

اگر مصدوم توسط راسو، خفاش، روباه یا پستاندار دیگری گاز گرفته شده، باید آن را به‌عنوان مورد‌ هاری تلقی و خیلی فوری درمان مربوطه را آغاز کنید.

زخم را با محلول صابون تمیز کنید و آن را با آب پرفشار آب بکشید.

جلوی خونریزی را بگیرید و مراقبت های لازم را برای زخم انجام دهید.

به منظور تمیزکردن بیشتر زخم و تزریق احتمالی واکسن کزاز در جست و جوی مراقبت های پزشکی باشید.

گزش عنکبوت

بیشتر عنکبوت ها سمی اند. سمی که می تواند طعمه را فلج کند و آن را بکشد، اما سیستم قوی مثل فک یا نیش قوی ندارند. تشخیص گزش عنکبوت بسیار مشکل است، به خصوص وقتی که خود عنکبوت را ندیده باشند، زیرا گزش تنها یک درد کوچک و زودگذر دارد.

بیشتر عنکبوت ها سمی اند

گزش عنکبوت بیوه سیاه

این عنکبوت یک شکم گرد دارد که رنگ آن بسته به گونه اش از خاکستری تا قهوه‌ای و سیاه متفاوت است. در نوع ماده شکم سیاه و براق است و یک نقطه قرمز یا زرد (شبیه ساعت شنی) یا نقاط یا نوارهای سفید روی آن است. عنکبوت بیوه سیاه در تمام نقاط دنیا پیدا می شود.

علایمی که در گزش عنکبوت بیوه سیاه به وجود می‌آید، در زیر آمده است:

ممکن است مصدوم هنگام گزش احساس فرورفتن سوزن در بدن داشته باشد.

ممکن است دو نیش کوچک شبیه دو نقطه ریز قرمز دیده شود.

اگر محل گزش در قسمت پایین بدن باشد، در عرض ١٥دقیقه تا چهارساعت سفتی و کرامپ یا گرفتگی عضلانی در ناحیه شکم رخ می دهد و اگر محل گزش در بالای بدن باشد، این سفتی در شانه ها، پشت، یا قفسه سینه رخ می دهد.

پس از آن سردرد، لرز، تب، تعریق شدید، سرگیجه، تهوع و استفراغ رخ می‌دهد.

گزش رطیل

رطیل زمانی نیش می‌زند که او را تحریک کنید یا آزار دهید. گزش آن هم می‌تواند بدون درد باشد و هم درد زق زق کننده ای که یک ساعت طول می کشد را داشته باشد. وقتی رطیل ناراحت می شود، زیر شکم خود را با پاهایش می‌خاراند و موهایش را به پوست مهاجم می زند. موها ایجاد خارش و کهیر می‌کند که گاه تا چندین هفته باقی می‌ماند.

اما برای گزش رطیل چه باید کرد؟

حتی اگر بدن آن له شده باشد، در صورت امکان، برای شناسایی او را بگیرید و نگه دارید. تعیین گونه به درمان کمک می‌کند و رطیل مرده را (اگر پیدا شد) باید با مصدوم به بیمارستان ببرید.

محل گزش را با آب و صابون تمیز کنید یا با الکل مالش دهید.

یک کیسه یخ روی محل نیش‌خوردگی بگذارید تا درد برطرف شود و اثر سم را به تأخیر بیندازد.

مصدوم را از نظر ABC (کنترل باز بودن راه هوایی، تنفسی و گردش خون) زیرنظر بگیرید.

مارگزیدگی

دو نوع مار سمی معروف در ایران وجود دارد. مار کبرای معمولی و افعی‌ها. کبرای معمولی بیشتر خاکستری مایل به قهوه‌ای است و ممکن است پشت دم‌اش نقش داشته باشد. طول این مار گاهی به دومتر هم می‌رسد و زمانی که تحریک یا ترسانده شود، سرش را از روی زمین بلند می‌کند و دم‌اش را پخش می‌کند. سم این مار برای سلول‌های عصبی بسیار خطرناک است و باعث فلج تنفسی و تخریب بافتی می‌شود. افعی صحرایی شاخدار، افعی فلس سوهانی و افعی‌ له به تین یا شرقی از افعی‌های شایع ایران هستند.

صحرایی شاخدار زرد مایل به قهوه‌ای کمرنگ است که دو خار تیز(فلس) روی هر دو چشم‌اش دارد و در صحرا و مناطق بی‌آب و علف زندگی می‌کند، این مار شب‌هنگام برای پیداکردن غذا بیرون می‌آید. باید توجه داشت بیشتر گزش‌ها زمانی رخ می‌دهد که به‌طور تصادفی روی مار پا بگذارند. سم این نوع مار برای سلول‌های خونی بسیار خطرناک است و باعث آسیب جدی به سلول‌های خونی و بافت‌ها می‌شود. طول این مار حدود ٤٥سانتیمتر و حداکثر ٧٥سانتیمتر است. زهر افعی شاخدار تنها در محل نیش، درد و تورم ایجاد می‌کند. زهر افعی فلس سوهانی نیز سمیت قلبی دارد ولی به ندرت می‌کشد و نیاز به پادزهر مونووالان دارد، اما افعی شرقی با ایجاد درد و تورم و نکروز موضعی و نیز شوک هیپووولمیک نارسایی کلیه و خونریزی داخلی می‌دهد و منجر به مرگ می‌شود.

درد سوزانده و بسیار شدید در محل گزش، دو سوراخ زخمی کوچک به فاصله یک و٢سانتیمتر از یکدیگر، تورم، تغییر رنگ و تاول‌های حاوی خون که در عرض ٦ تا ١٠ساعت پدیدار می‌شود و در موارد شدید تهوع، استفراغ، تعریق و ضعف از علایم گزیدگی است. حدود ٢٥‌درصد موارد از گزش‌های سمی هیچ زهری به علت خالی‌بودن زهر مار فقط جای دندان مار باقی مانده که به آن گزیدگی خشک می‌گویند.

در برابر مارگزیدگی باید اقدامات زیر را انجام داد.

مصدوم و همراه او را از مار دور نگه دارید. مارها بیش از یک‌بار می‌گزند. افعی به اندازه نصف طول بدنش می‌پرد. اگر دور و بر ماری هستید که سرش جدا شده، مراقب باشید؛ زیرا واکنش سر گاه تا ٢٠دقیقه یا حتی بیشتر باقی می‌ماند.

مصدوم را ساکت و آرام نگه دارید. درصورت امکان برای کمک به انتقال مصدوم او را بلند کنید یا خیلی آهسته بگذارید راه برود.

محل گزیدگی را خیلی آهسته با آب و صابون بشویید.

اگر بیش از یک‌ساعت از مرکزدرمانی‌ای که پادزهر دارد، فاصله دارید، یا اگر مار خیلی بزرگ بود و پوست مصدوم هم به سرعت دارد ورم می‌کند، خیلی سریع از مکنده استفاده کنید. نیازی به بریدن پوست نیست.

خیلی فوری مصدوم را به مرکزدرمانی انتقال دهید.

برای گزش مار کبرا یا کفچه مار، باید بدون فوت وقت سرم اختصاصی یا منووالان را تزریق کنید.

یک موضوع جذاب گاز گرفتگی انسان!

شاید برایتان عجیب باشد که گازگرفتگی توسط انسان خطرناک‌تر از حیوانات دیگر باشد؛ چون انسان همه چیز می‌خورد و دهان انسان حاوی گستره وسیعی از میکروب‌ها است.

برای گاز گرفتگی انسانی باید اقدامات زیر را انجام داد.

اگر زخم خونریزی زیادی ندارد، آن را مدت ٥ تا ١٠ دقیقه با آب (از شیلنگ با فشار زیاد) و صابون بشویید. آن را نسایید زیرا بافت‌ها له می‌شود.

زخم را با آب جاری و پرفشار خوب آبکشی کنید.

جلوی خونریزی را با فشار مستقیم بگیرید.

زخم را با یک پانسمان استریل بپوشانید. زخم را با نوار چسب یا باند پروانه ای نبندید؛ زیرا باکتری ها در زخم اسیر می‌شوند و احتمال عفونت بیشتر می شود.

برای پاک کردن بیشتر زخم، واکسن کزاز و بخیه و بستن زخم به پزشک مراجعه کنید.

عقرب زدگی

عقرب به خاطر انبرهای خرچنگی اش شبیه خرچنگ مینیاتوری است، اما یک دم بلند دارد که به طرف بالا تاب خورده و دارای یک نیش زهرآلود است. خطرناک‌ترین عقرب ایران گاردیوم خوزستان است اما انواع زرد آن که بدن باریک و دم بلندی دارند، در مناطق گرم ایران مانند کرمان، کاشان و یزد دیده می شود. کسانی که در شب کار می کنند، بیشتر در معرض نیش عقرب هستند، چون عقرب ها روزها استراحت می کنند و شب ها به شکار می روند. شایع ترین نشانه عقرب زدگی به ویژه در بزرگسالان، درد موضعی و آنی و سوزش در اطراف محل گزش است.

خطرناک‌ترین عقرب ایران گاردیوم خوزستان است

بی حسی و سوزن سوزن شدن بعدا به وجود می آید و به تدریج اشک ریزش و آبریزش بینی و تعریق و تهوع ایجاد می شود. سم عقرب زرد سیتوتوکسیک است و باعث زخم و التهاب شدید می شود که شبیه سوختگی درجه ٣ می‌شود و نکروز و تاول ایجاد می کند که به راحتی ترمیم نمی شود.

در مراحل بعدی این سم ممکن است ایجاد نارسایی کلیه مشکلات روانی و مرگ شود. عقرب گاردیوم نیز سوزش و واکنش التهابی ایجاد نمی‌کند و علایم بالینی پس از یک شبانه‌روز با تب و هموگلوبینوری (تغییر رنگ قرمز ادرار) مشاهده می‌شود.

اما برای گزش عقرب چه باید کرد؟

مصدوم را از نظر ABC زیرنظر بگیرید.

به آرامی محل گزش را با آب و صابون تمیز کنید یا با الکل مالش دهید.

یک کیسه یخ روی محل گزش بگذارید.

در جست و جوی مراقبت های پزشکی باشید. بچه های کوچک اولین انتخاب برای دریافت پادزهر هستند.