غلبه بر ناباروری ، برای اولین بار در تاریخ، یک نوزاد از والدینی نابارور با استفاده از دی‌ان‌ای سه نفر متولد شد. این دختر بچه سالم، در ۵ ژانویه در اوکراین به دنیا آمد.

این روش که تحت عنوان اهدای میتوکندریایی (mitochondrial) شناخته می‌شود، پیش از این برای درمان مادرانی که دی‌ان‌ای میتوکندری آنها ناسالم بود-که در صورت عدم درمان، منجر به تولد نوزادی با اختلال ژنتیکی می‌شد- مورد استفاده واقع شده بود. هرچند این اولین بار است که این روش برای درمان ناباروری مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش ویژه مورد استفاده در این کار، «انتقال پرونوکلیر» نام دارد.

بعد از سال‌ها تلاش ناموفق در لقاح مصنوعی (آی‌وی‌اف)، تیمی از دانشمندان کلینیک نادیا در اوکراین تحت هدایت والری زوکین، توانستند تخمک‌های مادر را با استفاده از اسپرم پدر بارور کنند و سپس نتیجه کار را (که پرونوکلیس نامیده می‌شود) درون رویان (جنین) یک زن اهداکننده قرار دهند. سپس این رویان درون رحم مادر قرار گرفت و بعد از یک بارداری سالم، نوزادی با ژنتیک سه پدر و مادر متولد شد. زوکین اعلام کرده است که این نوزاد سالم است و بعد از انجام آزمایشات تأیید شده است که به واقع دی‌ان‌ای هر سه فرد را در خود دارد.

دوران جدیدی در تولید مثل و غلبه بر ناباروری

اهدای میتوکندریایی از سال ۲۰۱۵ در انگلستان مورد تأیید قرار گرفته بود اما صرفاً برای استفاده در موارد بسیار محدود و در شرایطی که دی‌ان‌ای میتوکندری مادر دارای ناهنجاری است که منجر به تولد فرزند با اختلالات ژنتیکی خواهد شد. همچنین یک مورد در مکزیک وجود داشت که به منظور پیشگیری از انتقال اختلال عصبی ژنتیکی (سندرم لِی) از مادر بیمار به جنین مورد استفاده واقع شد.

در این خصوص و برای غلبه بر ناباروری ، وضعیت اوکراین از لحاظ فقدان قوانین برای این امور، همانند مکزیک است. زوکین می‌گوید: «در اوکراین این وضعیت بسیار ساده است. این کار ممنوع نیست. ما هیچ قانونی در این خصوص نداریم.»

یکی از نگرانی‌های اصلی در خصوص این نوع جدید غلبه بر ناباروری این است که هرگونه تغییرات ژنتیکی انجام گرفته در نوزادانی که به این روش متولد می‌شوند به کودکان آنها منتقل خواهد شد. تیم زوکین سلامت ژنتیکی نوزاد را در سرتاسر دوران بارداری پایش کرده و این کار را برای حداقل ۵ سال آینده زندگی این کودک ادامه خواهد داد.

نابسامانی در خصوص وجود قوانین مختلف و یا فقدان مقررات، اغلب به توریسم پزشکی منجر خواهد شد که در قالب آن، افراد به کشورهایی مسافرت می‌کنند که درمان مورد نظرشان در آن کشورها وجود دارد. لوری پی ناولز، استادیار دانشکده سلامت عمومی دانشگاه آلبرتا بر اهمیت توافق جهانی در خصوص روش‌های پزشکی نوظهور تأکید می‌کند. هرچند استدلالی که علیه چنین توافقاتی وجود دارد این است که وقتی پای تشریفات زائد به میان می‌آید، سرعت پیشرفت کارها کاهش می‌یابد.

زوکن و تیمش به همراه تیم جان ژنگ که مسئول «فرزند سه والده» در مکزیک است، با افراد واقعی سر و کار دارند که به دنبال معجزه می‌گردند. به نظر می‌رسد که توانسته‌اند آنها را پیدا کنند.