اتحادیه اروپا باید نگران سیاست ترامپ باشد نه پوتین

روزنامه اینترنتی «وزگلیاد» روسیه در تحلیلی می‌نویسد: "امانوئل ماکرون" رئیس جمهوری فرانسه اخیراً در مصاحبه‌ای مدعی شده که "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه در آرزوی فروپاشی اتحادیه اروپاست.

این اظهارات نه تنها از این جهت عجیب به نظر می‌رسد که همین چند وقت پیش رئیس جمهوری فرانسه از اتحادیه اروپا خواست تا همکاری‌های خود با روسیه را از سر بگیرد تا دو طرف به همراه یکدیگر مسائل مربوط به امنیت اروپا را حل و فصل نمایند. واقعیت این است که این مقامات مسکو نیستند که خواهان فروپاشی اتحادیه اروپا و در آرزوی شکست این سازمان هستند و آقای ماکرون باید این سئوال را از یکی دیگر از رهبران جهانی بپرسد.

در اینجا این سئوال مطرح می‌شود که آیا واقعا روسیه خواستار فروپاشی اتحادیه اروپاست؟

مسلما اتحادیه اروپا نه تنها همسایه و رقیب روسیه است، بلکه طی ۴ سال گذشته به یکی از مخالفین سرسخت روسیه تبدیل شده است. اتحادیه اروپا تحت فشار‌های آمریکا تحریم‌های شدیداللحنی علیه مسکو اعمال کرده، ولی سیاستمداران اروپایی بار‌ها از این صحبت کرد‌ه‌اند که از عادی‌سازی روابط با روسیه حمایت می‌کنند.

در عین حال اتحادیه اروپا سعی دارد حوزه نفوذ یورو را تقویت کرده و کشور‌های اوکراین، مولداوی و جمهوری‌های منطقه قفقاز را به سمت همگرایی آتلانتیکی سوق دهند، یعنی به طور مستقیم تلاش می‌کند تا جهان روسی و حوزه نفوذ اتحاد جماهیر شوروی را از آن خود کند. به بیان دیگر، به طور کاملا واضح منافع ملی روسیه را نادیده و نقض می‌کند.

روسیه هرگز تهدیدی برای اروپا نبوده و مخالفتی با ماهیت اتحادیه اروپا ندارد

در چنین شرایطی هیچ عقل سلیمی روسیه را محکوم نخواهد کرد اگر به این اقدامات اتحادیه اروپا واکنش نشان داده و خواستار تضعیف یا متزلزل کردن این ساختار باشد. واقعیت این است که جنگ، جنگ است و فرقی نمی‌کند این جنگ درگیری نظامی واقعی باشد یا یک جنگ ژئوپلیتیکی.

ولی با این وجود روسیه هرگز اعلام نکرده که خواستار فروپاشی یا تضعیف اتحادیه اروپا است. واقعیت این است که روسیه از دو مسئله در رابطه با اتحادیه اروپا ناراضی است. اولا، نگران افزایش نفوذ اروپا به سمت چپ و در جمهوری‌های شوروی سابق است. در این رابطه، گسترش ناتو و عضویت آتی گرجستان و اوکراین در این بلوک نظامی برای روسیه غیر قابل قبول است.

موضوع دیگری که مورد نارضایتی مقامات مسکو قرار دارد، عدم استقلال ژئوپولیتیکی این سازمان است. در واقع اتحادیه اروپا شریک کوچکتر آمریکا نیست، بلکه در واقع عروسک دست نشانده این کشور است. همانطور که همه می‌دانند، نظام جهان تک قطبی و سلطه یکجانبه آمریکا بر جهان به شدت مورد مخالفت روسیه قرار دارد. دقیقا به همین دلیل روسیه بهانه‌ای برای اقدامات خصمانه کشور‌های غربی به سرکردگی آمریکا شده و اتحاد فراآتلانتیکی نیازی به چنین روسیه‌ای با این دیدگاه ندارند؛ و همینجاست که مخالفت‌ها با روسیه آغاز و تشدید شده است.

بدین ترتیب مشخص می‌شود که روسیه مشکلی با ماهیت اتحادیه اروپا ندارد و فقط مایل است که این سازمان مستقل عمل کند و بازیچه دست آمریکا نباشد. مسئله این است که اگر اتحادیه اروپا مستقل باشد، روسیه می‌تواند درباره همه مشکلات موجود در روابط دوجانبه، از جمله در زمینه تامین امنیت مشترک با آن‌ها به توافق برسد. روسیه تهدیدی برای اروپا و برای وحدت اروپایی به وجود نیاورده و چنین مفهومی تنها بصورت تصنعی و برای تقویت همگرایی اروپایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ماکرون باید از دونالد ترامپ بترسد و نه از ولادیمیر پوتین

حال باید دید چرا ماکرون در شرایط فعلی چنین مسئله‌ای را مطرح کرده است؟ به نظر می‌رسد رئیس جمهوری فرانسه واقعاً از فروپاشی اتحادیه اروپا می‌ترسد و چنین تهدیدی نیز کاملا واقعی است. بعد از قضیه «برگزیت» در انگلیس، اکنون در ایتالیا نیز سیاستمدارانی دارای تمایلات ضدهمگرایی اروپایی، به قدرت رسیده‌اند. ضمن اینکه اتحادیه اروپا واقعا یک دشمن خارجی نیز دارد و آن نه ولادیمیر پوتین، بلکه "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری یک قدرت بزرگ جهانی است.

ترامپ عملا علیه اتحادیه اروپا بازی می‌کند، هرچند در سخنان علنی خود این مسئله را به طور مشخص بیان نکند. ولی سیاست واقعی او چنین است و حتی در مذاکراتش با رهبران اروپایی این هدف را پنهان نکرده که مایل است اتحادیه اروپا تضعیف شود تا بعنوان یک رقیب برای ایالات متحده مطرح نباشد.

ترامپ از اقدام دولت انگلیس در برگزیت، حمایت کرده و حتی به "ترزا می" نخست وزیر انگلیس پیشنهاد نموده تا مذاکره‌ای با اتحادیه اروپا نداشته باشد و این مسئله را به دادگاه بسپارد. رئیس جمهوری آمریکا به نخست وزیر جدید ایتالیا نیز وعده کمک‌های مالی قابل توجه داده است برای اینکه اتحادیه اروپا به زودی کمک‌های خود به این کشور را متوقف می‌کند. حدس زدن اینکه ترامپ در ازای این دست و دلبازی‌ها را چه انتظاری از کشور‌های اروپایی دارد، اصلا مشکل نیست و آن اعمال فشار بیشتر بر بروکسل و تضعیف قدرت سیاسی اتحادیه اروپاست.