نگرانی غرب درباره سازمان همکاری شانگهای بیراه نیست

روزنامه «نویس‌دویچلد» در گزارشی به برگزاری اجلاس شانگهای در چین و رویکرد ضد آمریکایی آن پرداخت.

این روزنامه عنوان «نشستی غیر غربی» را برای گزارش انتخاب کرده است و نوشت که با رویکرد خصمانه در برابر آمریکا، چین و روسیه در قالب نشست شانگهای با هم همکاری دارند.

روزهای شنبه و یکشنبه گذشته در شهر «چینگ دائو» در استان شاندونگ در شرق چین، هجدهمین نشست سازمان همکاری شانگهای(SCO) برگزار شد و این زمانی بود که چشم‌های جهانیان متوجه نشست گروه ۷ در کانادا بود و از طرفی دیدار «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا با «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی در سنگاپور هم اهمیت داشت و انتظار می‌رفت که این نشست شانگهای مورد توجه قرار نگیرد.

در این گزارش آمده است که این سازمان جهانی که ۸ عضو متشکل از چین، هند، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان دارد و منطقه‌ای را متشکل از حدود ۳ میلیارد نفر شامل می‌شود و حدود ۱۸ درصد از منابع نفت کشف‌شده جهان و نیمی از ذخایر گاز جهان را در اختیار دارد. همچنین تولید ناخالص داخلی این کشورها هم  ۱۴ میلیارد دلار ارزیابی می‌شود. سازمان همکاری شانگهای همچنین با مسایل مربوط به امنیتی هم فعال است و کشورهای عضو به خصوص به مقابله با تروریسم و اقتصاد و بازرگانی می پردازد.

 این روزنامه آلمانی نوشت که اگر غرب این سازمان را که در سال ۲۰۰۱ تاسیس شد را اینطور در نظر بگیرد که می‌خواهد رقیبی برای غرب بسازد و یا اینکه در برابر غرب بایستد، به بیراهه نمی‌رود به خصوص زمانی که منافع کشورهای عضو هم باید در نظر گرفته شود. روسیه و چین به عنوان دو کشور اصلی عضو این سازمان دارای اولویت‌های متفاوتی هستند. در شرایطی که پکن بر حواشی اقتصادی احیای جاده ابریشم تمرکز دارد، مسکو از ضد غربی بودن این گروه حمایت می‌کند. چندی پیش در جریان دیدار «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه و «شی جین پینگ» همتای چینی وی، طرف چینی از پوتین به عنوان بهترین دوست خود یاد کرد. هر ۲ طرف در زمینه همکاری نزدیکتر و نظامی تاکید و درباره کره‌شمالی و ایران تبادل‌نظر کردند.

بر طبق این گزارش؛ مسکو می‌کوشد تا پس از چندین دوره تحریم غرب علیه روسیه به ویژه علیه بخش انرژی و صنعت نظامی و محدود کردن دسترسی  مسکو به بازارهای مالی، رابطه اقتصادی با چین را تقویت کند. هر دو کشور پیش از این توافق کرده‌اند که تا سال ۲۰۲۰ حجم تجارت مشترک را از ۲۰۰ میلیارد دلار به بیش از ۲ برابر افزایش دهند. هم اکنون هم مهمترین پروژه اقتصادی، ساخت خط لوله‌ای است که گاز روسیه را به چین می‌رساند. نمی‌توان این را انکار کرد که این سازمان که ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس را به عنوان  اعضای ناظر دارد و ترکیه، سریلانکا، ارمنستان، آذربایجان، نپال و کامبوج  هم شریک گفت‌وگو با این سازمان هستند، رویکرد غربی ندارد.

نویس‌دویچه نوشت که با پذیرش سال گذشته هند و پاکستان در این سازمان، عملا دایره قدرت این نهاد آسیای مرکزی در سطح جهان گسترش یافت. اکنون پرسش مهم این است که وزن ژئوپلیتیک سازمان همکاری شانگهای در آینده چه خواهد بود و تا چه حد می‌تواند ساختار امنیتی در منطقه ایجاد کند؟ این سازمان با توجه به تصمیم‌گیری مبتنی بر ضوابط (تاکنون) هیچ مشکلی از مشکلات کشورهای عضو را حل نکرده است و مسایل بحث برانگیز هم مطرح نمی‌شوند. تعامل با دو عضو جدید که رابطه متشنجی دارند هم مسئله آتی سازمان توسعه و همکاری شانگهای خواهد بود. به طوری که اگر نظامیان پاکستانی و هندی در یک رزمایش نظامی مشترک حاضر شوند، می‌توان از این وضعیت به عنوان پیشرفت قابل توجه یاد کرد.