روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» امروز در تحلیلی نوشته است: "جیمز ماتیس" رئیس پنتاگون سفر دوره‌ای خود در منطقه خاورمیانه را آغاز کرده که در جریان آن از عربستان سعودی، مصر، قطر و اسرائیل، دیدن می کند. اصلی ترین موضوع مذاکرات وزیر دفاع آمریکا در این سفر، مبارزه با گروه تروریستی داعش و همچنین روند اوضاع در سوریه و یمن است. البته به عقیده کارشناسان، مشخص نبودن خط مشی دقیق واشنگتن در رابطه با تمامی این مسائل، ممکن است به روابط آمریکا با این متحدانش در منطقه آسیب برساند.

این سفر نخستین سفر ماتیس به منطقه، بعنوان وزیر دفاع آمریکاست. وی روز گذشته وارد ریاض شد، بعد از دیدار و مذاکره با مقامات بلندپایه عربستان، وی به قاهره و سپس به تل آویو رفته و دوحه قطر، در ساحل خلیج فارس، نیز آخرین هدف ماتیس در این سفر خواهد بود.

سیاست دولت کنونی آمریکا در خاورمیانه، تفاوت مشخصی با خط مشی دولت "باراک اوباما" دارد. این تفاوت بیشتر به روابط واشنگتن با کشورهای حاشیه خلیج فارس، بخصوص عربستان سعودی مربوط می شود که در دوره ریاست جمهوری اوباما رو به تیرگی گذاشته بود. قربانیان غیرنظامی بسیار زیاد عملیات نظامی عربستان در یمن باعث شد تا اوباما فروش سلاحهای مدرن به دولت عربستان را ممنوع کند. ولی اکنون ظاهرا همکاریهای نظامی آمریکا و عربستان ازسرگرفته شده و ترامپ بزودی قصد دارد کنگره را متقاعد سازد تا ممنوعیت فروش تسلیحات مدرن به این کشور را لغو کند. رئیس پنتاگون هم در راه سفر به ریاض در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که واشنگتن قصد دارد مشارکت نزدیکتری با عربستان داشته باشد.

این در حالی است که منابع دیپلماتیک در یکی از کشورهای خلیج فارس به این روزنامه گفته است: «آمریکا سعی دارد تا نفوذ خویش در منطقه را افزایش دهد و سفر جیمز ماتیس هم برای سرو سامان دادن به روابط راهبردی واشنگتن با متحدانش در خلیج فارس صورت می گیرد.» به گفته وی، در رابطه با یمن باید گفت که عربستان تلاش می کند تا پای آمریکا را بیشتر در این مناقشه باز کند و حمایت قاطع واشنگتن از ائتلاف عربی را بدست آورد.

آمریکا نباید از اقدامات عربستان در یمن حمایت کند

این در حالی است که برخی تحلیلگران تصمیم آمریکا برای افزایش حمایت از عربستان سعودی را «شتاب زده» دانسته اند. "پاتریک کوکبرن" کارشناس مسائل خاورمیانه و روزنامه نگار روزنامه «ایندیپندنت» انگلیس در ستون خود نوشته است: «اگر بطور اختصاصی به دنبال جنگی بود که نتوان در آن به پیروزی رسید و به همین دلیل نباید در آن دخالت کرد، جنگ کنونی در یمن، در صدر قرار خواهد داشت. واقعیت این است که حملات عربستان به یمن، هیچ نتیجه ای بجز وخامت بیشتر بحران انسانی در این کشور نداشته و نمی تواند هم به پیروزی برسد.»

"اوسی مکلبرگ" استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مرکز تجزیه و تحلیل «چتم هاووس» نیز معتقد است که نباید انتظار داشت که مناقشه نظامی در یمن به این زودیها پایان یابد. وی در گفتگو با خبرنگار «نیزاویسیمایا گازیتا» گفته است: «برغم نگرانی برخی تحلیلگران از افزایش حمایت آمریکا از عربستان سعودی، ولی واشنگتن در این رابطه با احتیاط عمل کرده و قطعا در مناقشه یمن دخالت نخواهد کرد. البته من نشانه ای از دست یابی به صلح در این کشور در آینده نزدیک هم نمی بینم.»

تغییر مواضع ترامپ وخامت اوضاع سوریه را تشدید کرده است

«نیزاویسمایا گازیتا» می افزاید، البته باید به این مسئله نیز توجه داشت که خط مشی سیاست خارجی کنونی دولت ترامپ، نه تنها با دوران باراک اوباما فرق دارد، بلکه با خط مشی "دونالد ترامپ" در چند ماه قبل نیز متفاوت است. برخلاف گذشته، اکنون کاخ سفید خواستار کنار رفتن رئیس جمهوری سوریه از قدرت است. این مسئله باعث وخامت اوضاع در سوریه خواهد شد، برای اینکه بسیاری از گروههای مسلح مخالف دمشق انگیزه خود برای مبارزه با داعش که تا چندی پیش از سوی کشورهای غربی هم از آنها درخواست شده بود را از دست داده و اکنون دیگر روی مبارزه با نیروهای دولتی متمرکز می شوند.

"الی لیک" مفسر «بلومبرگ» هم معتقد است که کاخ سفید با وجود گذشت چند ماه از آغاز به کار خود، هنوز هم خط مشی مشخصی برای مبارزه با گروه تروریستی داعش ندارد. دلیل آن هم این است که تا همین اواخر ، سمت مشاور امنیت ملی ترامپ که قبلا "مایکل فلین" آن را برعهده داشت، همچنان خالی بود. فلین بشدت طرفدار مشارکت آمریکا با روسیه برای مقابله با داعش بود. او همچنین مخالف افزایش حضور نظامی آمریکا در مناقشات خاورمیانه بود. در حالیکه اکنون "هربرت مک مستر" مشاور کنونی رئیس جمهوری آمریکا در مسائل امنیت ملی، همانند برخی مشاورین نظامی دیگر ترامپ، مخالفتی با افزایش نیروهای نظامی آمریکا در سوریه نداشته و تمایلی هم برای همکاری با روسیه در این زمینه ندارند.

برنامه واشنگتن برای خاورمیانه اصلا مشخص نیست

ضمن اینکه کشورهای حاشیه خلیج فارس هم امیدوارند که جزییات بیشتری از طرحهای آمریکا در منطقه خاورمیانه بشنوند. مکلبرگ به این روزنامه گفته است: «عربستان سعودی یکی از نخستین کشورهایی بود که از تصمیم ترامپ برای حمله موشکی به سوریه حمایت کرد. در ریاض و دوحه انتظار دارند که مواضع واشنگتن در منطقه برای دورنمای حداقل کوتاه مدت مشخص شود، برای اینکه بدون تردید خط مشی درازمدت ترامپ در خاورمیانه نامعلوم است. او هر روز یک حرفی می زند و فردا آن را تغییر می دهد و دلایل قانع کننده ای هم برای اقداماتش ندارد و همین مسئله دورنمای اوضاع در منطقه را هم مبهم تر از گذشته کرده است.»

به عقیده این کارشناس، در این بین دولت اسرائیل هم که سعی دارد از دخالت فعال در مناقشه نظامی در سوریه خودداری کند و دو خط قرمزش تنها امنیت مناطق هم مرز اسرائیل و عدم دسترسی مبارزین حزب الله لبنان به تسلیحات نظامی بیشتر است، توانسته در این رابطه به توافقاتی هم با آمریکا و هم با روسیه دست یابد. ولی افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه، برای مقامات تل آویو هم چندان شرایط مطلوبی بوجود نخواهد آورد، برای اینکه "بنیامن نتانیاهو" نخست وزیر اسرائیل اصلا مایل نیست دائما با طرف آمریکایی یا طرف روسی در حال مشاجره بر سر اوضاع منطقه باشد.

منبع خبر : تسنیم
وزیر دفاع امریکا