پیش‌نیاز رونق تولید مبارزه واقعی با فساد است

علی نوری  ادامه داد: متاسفانه عدم رونق تولید در کشور ما، دهه های طولانی است که گریبان گیر اقتصاد ایران است. به طور مشخص، از دهه ۴۰ خورشیدی به بعد، همزمان با افزایش درآمدهای نفتی، ایران به صادرکننده نفت خام و مصرف کننده کالاهای ساخته شده وارداتی تبدیل شده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز، با آنکه ایران در شاخص های توسعه انسانی نظیر افزایش باسوادی، افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ مرگ و میر موفقیت های قابل ملاحظه ای کسب کرده است اما در رونق تولید توفیقی نداشته و همچنان صادرکننده عمده مواد خام، مونتاژگر و مصرف کننده کالاهای آماده خارجی باقی مانده است.

این جامعه شناس با اشاره به یکی از عوامل تحریم ایران گفت: بی توجهی به رشد و پیشرفت اقتصادی و عدم اتکا به امکانات فراوان جامعه به همراه بهره وری بسیار پایین عوامل تولید ، سبب ضعیف ماندن اقتصاد جامعه و طمع دیگران برای تحریم ایران شده است. همان گونه که اشاره شد این مسئله، عوامل مختلفی دارد و امکان بررسی همه آنها در این گفتار وجود ندارد.

وی با تقسیم بندی عوامل فرهنگی و اجتماعی که باعث عدم رونق تولید شده است گفت: اقتصاد ایران تحت تاثیر رسانه های جهانی و رواج فرهنگ مصرفی، به جای توجه به نیازهای واقعی جامعه، بر مصرف هرچه بیش تر تمرکز یافته است. روند رشد و گسترش اقتصاد جهانی و تبلیغات رسانه ای، سبب شده است که نیازهای کاذب جایگزین نیازهای واقعی شود که پیامد آن مصرف گرایی

و تجمل گرایی و انحراف منابع جامعه به سمت تامین کالاهای غیرضروری است.بدیهی است در این شرایط، منابع و امکانات برای تامین رونق بخش های واقعی اقتصاد و گسترش تولید و اشتغال، کاهش می یابد.این پژوهشگر دومین عامل را اینگونه بیان کرد: تغییر سبک زندگی و تعجیل برای پولدار شدن در بین جوانان، قانع نبودن به درآمد ناشی از کار، بالارفتن سطح توقعات مردم و رواج چشم و هم چشمی سبب شده است فرهنگ کار در ایران دچار اختلال شود. لذا تنها معدودی کارهای آسان و پردرآمد مورد توجه جوانان قرار می گیرد که متاسفانه غالبا در حوزه سوداگرانه و واسطه گری هستند و اعمال ضد تولید مانند خرید و نگهداری املاک، سکه، طلا و…را شامل می شود. واضح است که یکی از فوری ترین و ضروری ترین اقدامات برای رونق تولید، از رونق افتادن فعالیت های سوداگرانه و سودجویانه مخل بازار است که باید توسط نهادی مربوطه انجام گیرد. پیش نیاز رونق تولید این است که با افزایش سال ساخت یک خودرو و یا آپارتمان، قیمت آن به جای افزایش، کاهش یابد.نوری در تشریح سومین عامل با اشاره به اینکه رونق تولید یک جامعه، بدون جلب مشارکت واقعی آحاد مردم امکان پذیر نیست گفت: اگر بتوان امکانات جامعه و آحاد مردم را به کار گرفت می توان به رونق تولید امید داشت. باید دانست مردم زمانی مشارکت خواهند کرد که به نهادهای اجتماعی اعم از دولتی یا غیردولتی اعتماد داشته باشند. در این میان نهادهای اجتماعی می توانند برای جلب اعتماد مردم به شفاف سازی فعالیت ها و صورت های مالی خود اقدام و سیستم های شفاف، ساده و قابل دسترسی برای عموم طراحی کنند تاتصمیم گیری ها با آگاهی و مشارکت واقعی مردم و ذینفعان انجام شود. وی در خاتمه گفت: یکی از مسائل اجتماعی مهم و مانع رونق تولید در جامعه امروز ما، همین عدم اعتماد بین مردم و نهادهای مختلف و بروز سوءظن در جامعه است. مادامی که مردم فکر کنند مشارکت های آنان از سوی گروه یا گروه‌هایی خاص، مصادره می شود و یا نحوه به کارگیری کمک های مالی مردم توسط نهادها روشن نیست، بی اعتمادی ادامه خواهد یافت. از طرفی بروز فسادهای مختلف مالی و اداری در نهادهای مختلف، این بی اعتمادی را تقویت می کند. بروز فساد و بی اعتمادی در هر جامعه ای، زمینه انتظارات مخرب را در فضای اقتصادی ایجاد می کند. درپایان می توان گفت پیش نیاز دوم برای رونق تولید، مبارزه واقعی با فساد و ایجاد اعتماد در جامعه است.