سود خودروسازان از هر خودرو چه قدر است؟

سرویس اقتصادی پارس: اوایل سال گذشته وقتی اعلام شد قرار است پراید برسد به ۱۰میلیون تومان کسی جدی نگرفت. حتی خود سایپایی ها هم گفتند اجازه نمی دهند پراید ۱۰میلیون شود. اما خبر درست بود و « پراید ۱۰میلیونی» سرانجام ۱۰میلیون تومانی شد. اما پراید و سایر خوودروها در این قیمت ها هم دوام نیاوردند و در تابستان باز هم در خواست افزایش قیمت ارائه کردند. البته آنها هم در این آشفته بازار ارز چاره ای دیگر نداشتند اما جای تعجب داشت خودروسازی که ۳۵سال بازار خودروی ایران را در انحصار خود داشت، چگونه نتوانست از پس نوسان دلار برآید.

به گزارش پارس، سرانجام با فراز دلار، قیمت خودرو ها نیز در سربالایی قرار گرفت. در اوایل زمستان، قیمت ها این بار نه تنها مشتریان و متقاضیان را بلکه تمام ایرانیان را شوکه کرد. حالا دیگر پراید خودرویی ۱۶،۱۷ میلیونی شده بود و پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ نیز هم مرز ۵۰ میلیون تومان را رد کرده بود.

پژو ۴۰۵ هم که قیمتش فاصله چندانی با ۲۲ میلیون تومان نداشت و تندر۹۰ نیز خودرویی به ۲۷میلیون تومان رسیده بود. مگان نیز خود را به ۶۰میلیون تومان رسانده بود و سمند ملی هم با ۲۲ میلیون تومان معامله می شد.

در حالی که قیمت ها بازار را بهت زده کرده بود که خبری دیگر شوکی دیگر به آن وارد کرد. هشتم بهمن دولت مصوبه ای را ابلاغ کرد که خودروسازان مکلف به آزادسازی قیمت خودرو می شدند. این بار مگان به ۸۴ میلیون رسید، ماکسیما ۱۲۰میلیونی شد و پراید از ۲۰ میلیون هم عبور کرد تا قیمت آن به قیمت چند سال پیش زانتیا برسد. پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ هم که از بالای ۵۰میلیون پایین نیامدند و پارس و ۴۰۵ هم ۳۵میلیونی و ۲۶میلیونی باقی ماندند.

سال ۹۱ به پایان رسید و سریال خودرو و خودروسازان در سال ۹۲ هم دنبال شد. قیمت هایی که اعلام می شد و سازمان حمایت تکذیب می کرد و مسئول و رسانه ای دیگر آن را تایید!

در این میان صنعت خودرو برای این تعیین قیمت مانده است روی هوا تا تکلیف نهایی اش روشن شود. مردم هم با دیدن این قیمت های عجیب و غریب بازار خودرو را تحریم کرده اند و این بازار هم اکنون به رکود وارد شده است. مشتریان پولدار خودرو هم که لوکس سواری را به سوار شدن بر خودروهای داخلی ترجیح می دهند و مردم عادی و قشر متوسط هم با اوضاع کنونی قیمت، خرید خودروهای دست دوم را انتخاب کرده اند. نتیجه قهر و رکود هم اکنون در بازار خودرو به وضوح پیداست.

اولین نشانه آن، تفاوت قیمت خودروهای داخلی از کارخانه تا بازار آزاد است. هم اکنون قیمت برخی از خودروها در بازار ارزان تر از کارخانه به فروش می رسد، به عنوان مثال قیمت تندر، پژو ۴۰۵ و پارس هم اکنون پایین تر از کارخانه به فروش می رسد که این موضوع برای خودروسازان امری خوشایند نیست. این موضوع در حالی اتفاق می افتد که تا پاییز ۹۱، بالاتر بودن قیمت بازار نسبت به کارخانه منبع درآمدی برای دلالان بود.

اما چه شد که این شد؟

با گران شدن خودروها، دیگر مردم تمایلی برای خودروهای داخلی ندارند و همین موضوع باعث کاهش تقاضا برای خودرو سازان داخلی شده است. یکی از نشانه های رکود یک صنعت، کاهش تقاضا برای آن محصول است. در شرایط معمولی خودروسازان و صاحبان صنایع وقتی با کاهش تقاضا روبرو می شوند دو راه بیشتر ندارند. یا افزایش عرضه یا کاهش قیمت. متاسفانه اوضاع خودروسازان به قدری بحران زده است که نه می توانند قیمت های خود را کاهش دهند و نه با توجه به هزینه ها و قیمت بالای ارز توانایی افزایش عرضه را دارند. در یک کلام باید گفت کمر خودروسازی ایران خم شده است؛ اتفاقی که با وجود انحصار ۳۵ساله اش نباید می افتاد!

هرکدام چه قدر سود می برند؟
تاثیر قیمت ارز و دلار بر قیمت تمام شده و نهایی خودروها کاملا مشهود است. به طور مثال تیبا که در سال ۹۰، برای کارخانه ۱۰میلیون تومان تمام می شد در ۹۱، با افزایش بهای ارز به ۲۱میلیون تومان رسیده است. البته لازم به ذکر است که تولید تیبا در سال ۹۰ تنها ۷میلیون تومان برای سایپایی ها آب می خورد ولی در سال ۹۱،۱۴میلیون تومان که با احتساب سود شرکت و هزینه های توزیع و فروش و… قیمت آن به ۲۱میلیون تومان می رسد. در جدیدترین آنالیز سایپا، قیمت تولید هر دستگاه تیبا برای کارخانه ۱۵میلیون تمام خواهد شد که با احتساب سود ۵میلیونی کارخانه و سایر هزینه ها به ۲۴میلیون تومان می رسد و در مجموع هر تیبا با قیمت ۲۶میلیون تومان عرضه خواهد شد. (فایل مربوط به سال های ۹۰ و ۹۱ ازوبسایت سایپا قابل دریافت است)

همچنین پراید، که در سال ۹۰ تولید هر دستگاهش تنها ۵میلیون تومان بر روی دست کارخانه خرج می گذاشت که در سال ۹۱، هزینه تولیدش دو برابر شد و به ۱۱میلیون تومان رسید که با احتساب سود و هزینه های تولید کارخانه، پراید که روزی ۹میلیون تومان برای مصرف کننده آب می خورد به ۱۹میلیون تومان در سال ۹۱ رسید و سایپا در جدیدترین آنالیز قیمتی خود گفته است که تولید پراید در سال ۹۲،۱۲میلیون تومان هزینه خواهد داشت که با احتساب هزینه ها و سود، قیمت این خودرو برای مصرف کننده ۲۲میلیون تومان تمام خواهد شد!

همچنین در گروه خودروهای ایران خودرو نیز، پژو ۴۰۵ که در سال ۹۰،۹میلیون تومان تمام می شد که در سال ۹۱، به ۲۳میلیون تومان رسید. البته باید هزینه فروش و توزیع و… و سود ۱میلیون ۴۰۰هزار تومانی شرکت را در نظر گرفت که مجموع این عوامل باعث شد این خودرو با قیمت ۳۰میلیون تومان به دست مصرف کننده برسد.

سمند نیز که در سال ۹۰،۱۰میلیون تومان (بدون در نظر گرفتن سود شرکت و هزینه های توزیع) تمام می شد، در سال ۹۱، به ۳۶تومان رسید. این درحالیست که در این سال کارخانه تنها ۱میلیون تومان از سمندها سود کسب می کرد.

آنطور که در آنالیز قیمتی سایپا و ایران خودرو در سال قبل آمده است سایپایی ها حداکثر ۳۵۰ هزار و ایران خودرویی ها نیز حداکثر ۱میلیون و ۴۰۰هزار تومان برای هر دستگاه خودروی خود سود تعیین کرده بودند.