کميسيون تلفيق؟ از کجا به کجا رسيده ايم

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- ناصر ايماني- کميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلامي از تخصصي ترين و مهمترين کميسيون هاي مجلس است. علت اين اهميت به نقش بودجه سالانه کشور در سرنوشت يکساله کشور در تمامي عرصه هاي اقتصادي و سياسي و فرهنگي و اجتماعي، باز مي گردد. در واقع چون نقش بودجه سالانه وتطبيق آن با برنامه هاي پنج ساله ، ارزش فوق العاده اي دارد، جايگاه کميسيون برنامه وبودجه نيز بسيار بالاست.

اين کميسيون که شامل نمايندگان اقتصادي مجلس با گرايش تدوين بودجه و برنامه مي باشد ، وظيفه دارد تا بودجه سالانه پيشنهادي دولت ها را با نگاه کاملاً تخصصي و به‌دور از گرايش هاي حوزه اي و منطقه اي بررسي و تصويب نموده و به پارلمان ارائه نمايد. همگان واقفند که تدوين برنامه و بودجه و تنظيم روابط بين بخش هاي بودجه وسياست هاي پولي و مالي، يکي از پيچيده ترين مباحث در علم اقتصاد است که اين مهم در کميسيوني به‌نام برنامه و بودجه در مجلس رقم مي خورد.

تا مجلس سوم، رسيدگي به بودجه سالانه در همين کميسيون رقم مي خورد. در آن دوره با استدلال اينکه اعضاء کميسيون برنامه و بودجه، اشراف کافي بر نيازهاي فرهنگي و اجتماعي و سياسي کشور که در کميسيون هاي ديگر مجلس مي گذرد را ندارند، رسيدگي به بودجه سالانه به عهده کميسيوني به‌نام کميسيون تلفيق متشکل از تمامي نمايندگان عضو کميسيون برنامه بودجه (29) و 2 نفر از هر کميسيون مجلس ( 28) نفر قرار گرفت. بدين ترتيب اگر چه علي الظاهر جامعيت کميسيون مربوطه بيشتر شد اما جايگاه تصميم گيري اعضاء کميسيون برنامه و بودجه به نصف تقليل يافت و ازسوي ديگر نقش کميسيونهاي ديگر ونيز مقداري تمايلات حوزه هاي انتخاباتي و محلي، افزايش يافت.

اين روند تا سال جاري ادامه داشت. در خرداد امسال، با تصويب مجلس ترکيب کميسيون تلفيق کاملاً تغيير کرد و تعداد اعضاء کميسيون برنامه وبودجه مجلس از کل اعضاء (29 ) به 9 نفر تقليل يافت و از هر کميسيون به جاي 2 نفر ، 3 نفر به کميسيون راه يافت. در واقع کميسيون برنامه و بودجه مجلس- با کمي اغماض - از روند برنامه نويسي و بودجه بندي کشور حذف گرديد و به‌جاي آن نمايندگان بيشتري از ديگر کميسيون هاي وارد بودجه بندي کشور شدند که اولاً تخصص کافي در اين زمينه ندارند و ثانياً گرايش هاي منطقه اي و حوزه هاي انتخاباتي، نقش بيشتري در بودجه نويسي کشور پيدا نمود و در واقع بطور طبيعي نمايندگان کافي حوزه هاي انتخاباتي کوچک، همواره تلاش داشتند تا در کميسيون تلفيق مجلس راه بيابند تا بتوانند بودجه بيشتري را براي استان يا منطقه خود جذب نمايند که اين روند با تغيير ترکيب کميسيون تلفيق در سال جاري ، اتفاق افتاد و مابقي آن نيز تا حدودي در ضمن پارلمان تکميل مي شود.

براي اينکه بيشتر به اين روند قابل تاسف و تامل واقف شويد و بدانيد که اين فرآيند يعني کاهش تدريجي نقش برنامه نويسي و بودجه بندي در مجلس چگونه آرام آرام از درون تهي مي شود و به‌جاي اقتصاد دانان کميسيون برنامه و بودجه، نمايندگان ديگر با تمايلات غير تخصصي و منطقه اي جايگزين آن مي شوند، کافي است به اين خبر دقت فرمايند که در رأي گيري اخير براي انتخاب 9 نماينده عضو کميسيون برنامه و بودجه از ميان 29 نفر براي عضويت در کميسيون تلفيق جديد، نامي از اقتصاد دانان با سابقه و شهير آن کميسيون يعني آقايان مصباحي مقدم، نادران، احمدي، قوامي، احمد توکلي، قادري و عبداللهي نيست!!

اين روند، زنگ خطر جدي در مجالس آينده و نظام است. هر چه پيش مي رويم، احساس خطر بيشتري براي آينده کشور مي شود. مصالح ملي و منافع انقلاب و نظام، با شيبي ملايم اما بسيار نگران کننده، به‌نفع تمايلات و منافع فردي و گروهي و منطقه اي و جزئي کم رنگ مي شود.

مهم اين نيست که امسال و سال قبل چه اتفاقي افتاده است؛ مهم اين است که با فرآيند موجود، سي سال آينده، کشور و نظام در چه وضعيتي قراردارند. دقت کنيم که بسياري از تحولات وانحرافات در يک بازه زماني طولاني و تدريجي اتفاق مي افتد تا حساسيت ها و مزاج ها نيز آرام آرام تغيير کند و هيچ‌کس حس نکند که از کجا به کجا رسيده ايم!