مرد نقال در قطعه‌ی هنرمندان آرام گرفت

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، مراسم تشییع این هنرمند ۱۴ مردادماه با سخنرانی ایرج راد مدیرعامل خانه ی تئاتر و داوود فتحعلی بیگی دیگر هنرمند نمایش های آیینی-سنتی همراه شد.

در ابتدای این برنامه اردشیر صالح پور که اجرا را بر عهده داشت، شعری از اخوان ثالث خواند و با اظهار تأسف از درگذشت چند تن از هنرمندان نمایش های ایرانی در ماه های اخیر، ادامه داد: خانواده ی تئاتر ایران هنوز داغدار سوگ هنرمند فقید نمایش های ایرانی محمود استادمحمد بود که رخت عزای دیگری پوشید و این چنین است که در چند ماه گذشته نمایش ایرانی چهره هایی همچون سعدی افشار، صادق همایونی، محمود استادمحمد و حالا مرشد ترابی را از دست داده است.

در ادامه ایرج راد مدیرعامل خانه ی تئاتر ایران گفت: استادمرشد ترابی از میان ما رفت، اما آیا هنر نقالی و نمایش های سنتی ایران هم باید با رفتن این عزیزان که سال ها زحمت کشیده اند به پایان برسد؟ !

این هنرمند تئاتر با اظهار تأسف از اینکه در زمینه ی گردآوری داشته های هنری خود بی توجهی داشته ایم، یادآور شد: چرا هرگز فکر نکرده ایم که داشته ها و هنرمان باید تداوم یابد و مسیری که استاد ترابی و هم نسلان او طی کردند، همواره باید ادامه داشته باشد.

راد با اشاره به تلاش های مرشد ترابی در حفظ و احیای هنرهای سنتی ایران گفت: او سال ها در این عرصه زحمت کشید. از تعزیه شروع کرد و به نقالی رسید و شاهنامه خوانی را برگزید. سال ها بدون کمک و بدون وابستگی در دل مردم و با فرهنگ آن ها رشد و جریان پیدا کرد و با آنان ارتباط برقرار نمود.

این بازیگر تئاتر متذکر شد: مرشد ترابی همواره حضور داشت چه در قهوه خانه ها و چه فستیوال های بزرگ جهانی. کسی او را به این فستیوال ها دعوت نکرد بلکه توان و ارزش های او باعث می شد که به این جشنواره ها دعوت شود. اما آیا فقط باید همین اندازه از او بهره می بردیم؟ !

ایرج راد از ضعف پژوهش در حیطه ی نمایش های سنتی ایران اظهار تأسف کرد و افزود: هیچ پژوهشگری هرگز به درون مایه ی آثار مرشد ترابی و نمایش های ایرانی نپرداخت. ما همه چیز را رها کردیم و تنها به فرهنگ غربی بها دادیم و داشته های خود را فراموش کردیم، در حالی که اگر جریان و فرهنگ نمایش ایرانی تداوم پیدا می کرد امروز تئاتر ایرانی با شناسنامه و فرهنگ ایرانی داشتیم.

در ادامه ی این برنامه مرشد محسن میرزاعلی دوست و همکار مرشد ترابی خاطره ای از این هنرمند در آخرین روزهای حیاتش بیان کرد و گفت: مرشد ترابی دلش خیلی گرفته بود. روزی در دیداری که با او داشتم این شعر را خواند: « آبی که آبرو برد بر گلو مریز/ از تشنگی بمیر و به کس آبرو نریز» .

مرشد میرزا علی قطعه ای موسیقی به یاد مرشد ترابی اجرا کرد.

سپس داوود فتحعلی بیگی دیگر هنرمند تئاتر آیینی- سنتی در سخنانی گفت: درگذشت مرشد ترابی را به همه ی ایرانیان غیرتمند و وطن پرست که دغدغه ی حفظ فرهنگ ایرانی را دارند، تسلیت می گویم.

دبیر جشنواره تئاتر آیینی-سنتی ادامه داد: از روزی که خبر درگذشت مرشد ترابی را شنیدیم همه ی وجودم فریاد است، چون بارها و بارها گفتیم و گوش شنوایی نبود که به حرف ما گوش دهد و یک دوره شاهنامه را با نقالی مرشد ترابی ضبط کنیم تا اینکه او از دست رفت و اگر چیزی مانده چند برنامه ی تلویزیونی است.

فتحعلی بیگی ادامه داد: امیدوارم مسوولان شرایطی فراهم کنند که بتوانیم تجربیات این اساتید را ضبط کنیم. بزرگانی مانند هاشم فیاض، سعدی افشار، محمود استادمحمد و… را نمی توان نگه داشت بلکه باید تجربیات آنان را نگهداری کرد.

این کارگردان تئاتر افزود: خواهش عاجزانه ام از هنرمندان و مسوولان این است که به داد این هنرها برسیم. مباد روزی بیاید که آیندگان ما را نبخشند همچنان که من آن مسوولی را نمی بخشم که بارها به او گفتم پول یکی از تئاترهای که نه به درد دنیا می خورد و نه آخرت بدهید تا شاهنامه را با نقالی مرشد ترابی ضبط کنیم.

او در پایان صحبتش با تأکید بر ضرورت توجه به رویدادهایی مانند جشنواره تئاتر آیینی-سنتی خاطرنشان کرد: اگر این جشنواره های و بهانه های نباشد، همین کورسوی نمایش سنتی ایران از بین می رود.

در بخش پایان این برنامه دختر مرشد ترابی با تشکر از حاضران در مراسم تشییع جنازه ی پدرش گفت: روزهایی که پدرم در بیمارستان بود، بسیار غریب بود. برای یک دختر بسیار دشوار است که در مجلس تشییع پدرش سخن بگوید اما دوست دارم بگویم پدرم تا بود غریب و بی کس بود.

مراسم تشییع جنازه ی مرشد ترابی با حضور هنرمندانی همچون محمدحسین ناصربخت، قطب الدین صادقی، فریبا کامران، حسین کیانی، بهروز بقایی، گلچهره سجادیه، شهرام کرمی، محمد حاتمی، علی اصغر دشتی، سیاوش تهمورث، ایرج محمدی، علی عابدی، علاءالدین قاسمی، مرشد ابوالحسن میرزا علی، مرشد احمد عزیزی، شکرخدا گودرزی و… در کنار مدیرانی همچون حمید شاه آبادی معاون هنری وزارت ارشاد، قادر آشنا مدیر اداره ی کل هنرهای نمایشی و… برگزار شد.

هر چند این مراسم در آغاز بسیار غریبانه بود و شمار حاضران بسیار اندک بود اما به تدریج جمع بیشتری در برنامه حاضر شدند تا آخرین بازمانده ی نسل نقالان ایرانی را به سوی قطعه ی هنرمندان بهشت زهرا (س) بدرقه کنند. در جای جای این برنامه بخش هایی از موسیقی تعزیه با همراهی قطعه ی رسم « زمونه» رسول نجفیان اجرا شد.

مجلس یادبود مرشد ترابی روز چهارشنبه ۱۶مردادماه از ساعت ۱۶ تا ۱۷ و ۳۰ دقیقه در مسجد ارشاد شهر ری برگزار می شود.