معرفی رقص واغزالی
یکی از رقص های مورد علاقه مردم آذربایجان است. ملودی بسیار ظریف و دلچسب، حرکات ظریف و نرم، این رقص را در بین توده مردم بطور گسترده ای متداول نموده است. عروسی را نمیتوان یافت که در آن “واغزالی” شنیده نشود. در حال حاضر ملودی این رقص فامیل عروس را مشایعت میکند.
به گزارش پارس ، این رقص قدمت زیادی دارد که باید تاریخ آن را بررسی کرد. در عصر ۱۶ یکی از قبیله های بزرگ “ قاراقویونلولار” در آذربایجان مسکن می گزیند. آنها ماهنی ها و رقص های فراوانی را به وجود آورده اند البته امروزه اثری از آنها وجدو ندارد.
رقص “ واغزالی” ابتدا به صورت تک مئلودیای “ قاراباغین آغیری” بوده که بعدها به دو مئلودیای “ آستا قاراباغی” و “ واغزالی” در آمده است.
به اعتقاد اهالی شکی این مئلودی از مئلودی ماهنی” دنیزه گیرمه” به وجود آمده است که البته نمی توان این اعتقاد را به سادگی باور کرد. بعضی ها هم اعتقاد دارند که این رقص مخصوص بدرقه عروس برای رفتن به خانه بخت در دورست است و در این موقع اجرا می شود. البته هر کدام از اینها نظریه بوده و نه می توان قطعا پذیرفت و نه قطعا رد کرد.
توضیحاتی به زبان ترکی:
“ آذربایجان خالقینین ا ن سئویملی رقصلرینده ن بیریدیر. سون درجه ظریف، اوره یه یاتان مئلودییا، اینجه یومشاق حرکتلر بو رقصی خالق آراسیندا داها گئنیش یایمیشدیر. آذربایجاندا ائله بیر توی اولمورکی، اورادا « واغزالی» نین جاذبه دار صداسی ائشیدیلمه سین.
چوخ قدیم، اؤز آدیندان خیلی قدیم رقصدیر. اونون منبعینی تاریخده آختارماق لازیمدیر.
معلوم اولدوغو کیمی، ۱۶ نجی عصرده آذربایجاندا جنوبدان گلمیش قارا قویونلولارین بؤیوک قبیله سی مسکن سالمیشدیر. اونلار چوخلو ماهنی و رقصلر یاراتمیش، لاکین بونلاردان تاریخده ایز قالمامیشدیر. تکجه بیر مئلودییا عصریمیزه قدر گلیب چاتمیشدیرکی، اونودا قارا قویونلولار نسلینده ن اولوب، حاضیردا شکی رایونونون تپه جنت، چای قاراقویونلو، دره جنت، حتم اوباسی، شیرین بولاق، کهریز و باشقا کندلرده یاشایانلار قورویوب ساخلامیشلار. « واغزالی» رقصینین اساسی نی تشکیل ائده ن، اوللر « قاراباغین آغیری» آدلانان قدیم مئلودییا سونرالار ایکی حصه یه شاخه له نرک « آستا قاراباغی» و « واغزالی» مئلودییاسینا چئوریلیب.
شکی ساکینلرینین سؤیله دیکلری بیر فرضیه ده وار. اونلارین دئدیگینه گؤره ایسه « واغزالی» مئلودییاسی « دنیزه گیرمه» ماهنی سینین مئلودییاسی اساسیندا عمله گلیب. بیزجه، بئله بیر فرضیه حقیقت ده ن اوزاقدیر. گؤرونور، قوجامان موسیقی چیلری همین ماهنی نین مئلودییاسینداکی باشلانغیج حصه سی یانیلدیب. بلی، اگر ماهنی نین اولینجی ایکی سطری « واغزالی» نین اوّللینی خاطیرلادیرسادا سونراکی ایکی سطیر، داها دوغروسو، ایکی سطرین مئلودییاسی بو فیکری تصدیق ائتمیر.
بس بو رقصین آدی، آچیق آیدینجا دمیر یولونا حصر ائدیلمیش آدی هارادان مئیدانا گلیب؟ معلومدورکی، آذربایجاندا دمیر یولو خطی ایلک دفعه باکی ایله بالاخانی صابونچو و سوراخانی نفت معدنلری آراسیندا سالیندی. اول بو دمیر یول خطی ایله آنجاق نفت داشییاردیلار. سونرا سرنشین داشیمالارینادا باشلاندی. اوندان دا اول ۱۸۸۳ جو ایلین ماییندا تفلیسله باکی آراسینداکی دمیر یولو ایشه سالینمیشدیر.
تصور ائتمک هئچ ده چتین دئییل دیرکی، دمیر یولو خطی نین اولماسی اهالی نین بیر یئرده ن دیگرینه گئدیب گلیشینی نه قدر آسانلاشدیرمیشدیر. گلینی اؤز یئرلرینده ن باشقا بیر شهره آپاراندا بو خوش سفر دمیر یولونا دوشسه یدی، بوتون قوهوم اقربا، قونشولار و قوناقلار اونو واغزالاده ک ماهنی ایله، چالیب اویناماقلا یولا سالاردیلار. واغزالدا بیر داها، قوناقلار اوچون وداعلاشما شنلی گی دوزه لده ردیلر، گلین بیگ ائوینه یولا دوشردی. بورادا، داها دوغروسو، بو عنعنه یه بو طنطنه یه حصر اولونان، یئنی مئلودییا « قاراباغین آغیری» آدلی رقص مئلودییاسی مئیدانا چیخیر. بو آد ایندی بوتون زاقافقازیادا « واغزالی» آدی ایله مشهوردور.
حاضیردا بو رقصین مئلودییاسی گلینین آداملارینی مشایعت ائدیر. قوناقلار موسیقی نین اوجا صدالاری آلتیندا اوینایا اوینایا، اوللرایسه مشعل لرله، تفنگ آتا آتا کوچه لر بویو شنلیکله، (حکماً دئییل کی، واغزالا؛) گئدیر. « واغزالی» نین مئلودییاسی دا تویون بو مقامینداکی شادلیق طنطنه سی نین بیر نوع رمزی کیمی سسلنیر، خوش مراسمی داهادا روحلاندیریر. بیگین ائوینده همین موسیقی نین مئلودییاسی آلتیندا اونون قوهوم اقرباسی چوخ واخت اؤزوده اویناییر.
سؤز یوخ کی، « واغزالی» آدینین عمله گلمه سی باره ده یوخاریدا دئییلنلر یالنیز فرضیه دیر. آخی، هامییا معلوم دورکی، گلینلرین اکثریتی آتا ائوینده ن چوخ دا اوزاغا کؤچمه ینده، عادتاً فایتونلارلا (شهر یئرلرینده) و آتلا (کند یئرلرینده) گئده ردیلر. هر حالدا فرضیه اولسادا بونا رئال زمین وار. چونکو گلینین اوزاغا کؤچمه سی، اونون او زامانلاردا هله عادت ائدیلمه میش بیر نوعده، یعنی واغزاللاردا یولاسالینماسی او قده ر مهم، حیاتی حادثه ایدی کی، اونا لاپ خصوصی بیر رقص مئلودییاسی (« واغزالی» ) حصر ائده بیلردیلر.
« واغزالی» رقصی اولدوقجا جاذبه لی، قشنگ، سون درجه لیریک رقص دیر. اونو اینجه لیک له، بیر نوع، سوزگون، آخی جی حرکت لرله اویناماق لازیمدیر. “
منبع: azeridance. com
ارسال نظر