نشانه‌ها و علائم سرطان کلیه چیست؟

سرطان کلیه نوعی سرطان است که در سلول‌های کلیه ایجاد می‌شود. این سرطان یا سلول‌های کلیه را مبتلا می‌سازد و یا سلول‌های اوروتلیال درون لگن‌چه‌های کلیه را مورد هدف قرار می‌دهد. (لگنچه کلیه، فضایی خالی در میان کلیه است که ادرار در آن جمع می‌گردد.) سرطان کلیه می‌تواند یک تومور ثانویه ناشی از متاستاز سرطانی دیگر در هر کجای بدن باشد. (به گسترش و مهاجرت سلول‌های سرطانی از یک بافت به بافت‌های دیگر، متاستاز گفته می‌شود.)

این سرطان معمولاً در افراد بالاتر از ۴۰ سال دیده می‌شود، ولی علت دقیق این بیماری مشخص نیست. وقتی که سرطان به بیرون از کلیه گسترش می‌یابد، سلول‌های سرطانی اغلب در غدد لنفاوی اطراف یافت می‌شوند. این بیماری همچنین گاهی به ریه‌‌ها، استخوان‌ها و یا کبد نفوذ می‌کند و ممکن است از یک کلیه به کلیه‌ی دیگر منتقل شود.

درد در پهلوها یا یک طرف پهلو

وجود خون در ادرار که یا فرد به وضوح آن‌را در ادرار خود می‌بیند یا اینکه به وسیله آزمایش تشخیص داده می‌شود.

احساس فشار در شکم و در مراحل تکامل یافته سرطان وجود توده قابل لمس

فشار خون بالا

تب و تعریق داغ

خستگی و سردرد مداوم

لاغری غیر قابل توصیف و پائین آمدن توانایی بدن

هر چند هر کدام از این علائم می‌تواند نشانه بیماری‌های دیگری باشند. وجود توده در پهلو ها یا شکم، کاهش اشتها، درد مزمن در پهلوها، تب بی‌دلیل، کم‌خونی، تورم در ناحیه پا و مچ پا، از دیگر علایم این بیماری هستند، ضمن اینکه تنگی نفس، سرفه خونی و استخوان درد از علایم پیشرفته این بیماری هستند. سرطان کلیه در مراحل اولیه بیماری علامت ظاهری ندارد و معمولا به طور تصادفی به کمک سی تی اسکن بقیه اندام‌های بدن تشخیص داده می‌شود.

علت سرطان کلیه چیست؟

مطالعات، عوامل زیر را به عنوان عامل خطرزا به بروز این بیماری مشخص کرده است:

استعمال دخانیات: سیگاری‌ها دو برابر بیشتر از غیرسیگاری‌ها در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

چاقی مفرط: کسانی که دچار چاقی مفرط هستند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

فشار خون بالا: فشارخون بالا خطر ابتلا به آن را افزایش می‌دهد.

دیالیز طولانی‌مدت: دیالیز نوعی درمان در کسانی است که کلیه‌های آن‌ها خوب کار نمی‌کند. دیالیز شدن طی مدت چندین سال باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان کلیه می‌شود.

شغل: برخی افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان هستند، زیرا آنها در معرض تماس با برخی مواد شیمیایی خاص و یا عناصری در محل کار خود قرار می‌گیرند. کارگرانی که در کوره‌های زغال‌سنگ در صنعت فولاد و آهن کار می‌‌کنند در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. کارگرانی هم که درمعرض پنبه ‌نسوز و کادمیوم (Cadmium) قرار دارند نیز در خطر هستند.

مرحله بندی سرطان کلیه

برای طرح بهترین درمان، پزشک باید مرحله (درجه شدت) بیماری را بداند. مرحله بیماری به اندازه تومور و اینکه سرطان گسترش یافته یا نه و به چه قسمت‌هایی از بدن رسوخ کرده است، بستگی دارد.

درمان سرطان کلیه - علائم سرطان کلیه - مراحل سرطان کلیه

پزشکان این سرطان را به چهار مرحله تقسیم بندی می‌کنند:

مرحله یک: در این مرحله تومور به اندازه ۷ سانتی‌متر و حداکثر به انداره یک توپ تنیس است. سلول‌های سرطانی تنها در کلیه یافت می‌شوند.

مرحله دوم: در این مرحله تومور سرطانی بزرگ‌تر از ۷ سانتی‌‌متر است و سلول‌های سرطانی همچنان فقط در کلیه یافت می‌شوند.

مرحله سوم: در این مرحله تومور فراتر از کلیه‌ها نرفته‌، اما سلول‌های سرطانی دردستگاه لنفاوی و در یکی از غدد لنفاوی اطراف گسترش یافته‌، و یا تومور به غده آدرنال (غده آدرنال، غده‌ای است که در بالای کلیه قرار گرفته است) و یا لایه‌های چربی و بافت‌های فیبری (لیفی) که کلیه‌ها را احاطه کرده‌اند هجوم برده‌، اما سلول‌های سرطانی فراتر از بافت فیبریوس نرفته‌اند.

مرحله چهارم: مرحله چهارم این سرطان شامل یکی از موارد زیر است:

تومور از بافت فیبریوس (لیفی) که کلیه‌ها را دربرمی‌گیرد فراتر رفته است.

سلول‌های سرطانی در بیشتر از یک غده لنفاوی یافت می‌شوند.

سرطان به دیگر قسمت‌های بدن از قبیل ریه‌‌ها نفوذ کرده ‌است.

انواع سرطان کلیه

انواع مختلفی از سرطان وجود دارد که احتمال دارد در کلیه‌‌ها آغاز شود. سرطان سلول کلیوی (Renal Cell Cancer) رایج‌ترین نوع سرطان کلیه در بزرگسالان است. این نوع سرطان آدنوکارسینوم (Adenocarcinoma) کلیوی و یا هایپرنفروم (Hypernephroma) نیز نامیده می‌شود. نوع دیگری از سرطان به نام کارسینوم سلول ترانزیشنال (Transitional Cell Carcinoma) هم وجود دارد که بر کلیه‌ها اثر می‌گذارد. این نوع سرطان شبیه بهسرطان مثانه بوده و اغلب مانند سرطان مثانه درمان می‌شود. تومور ویلم (Wilm's Tumor) رایج‌ترین نوع سرطان کلیه در میان کودکان است. این سرطان با آنچه که در بزرگسالان رخ می‌دهد فرق داشته و به درمان متفاوتی هم نیاز دارد.

روش‌های درمان سرطان کلیه

انتخاب روش درمان بستگی به مرحله بیماری، سلامت عمومی بیمار و سن او دارد. در هر مرحله از بیماری، مبتلایان به سرطان، درمانی را برای کنترل درد و یا علائم دیگر، کاهش عوارض جانبی درمان و کاهش مشکلات عاطفی و عملی دریافت می‌کنند. مبتلایان به این سرطان ممکن است تحت عمل جراحی، آمبولیزه (مسدود) کردن شریان (Embolization)، پرتودرمانی، درمان بیولوژیک، شیمی ‌درمانی و یا ترکیبی از این روش‌های درمانی قرار بگیرند. در ادامه مختصرا در مورد هر کدام از این روش‌ها توضیحی داده خواهد شد.

جراحی: عمل جراحی برای بیرون آوردن کلیه از بدن، نفرکتومی (Nephrectomy) نامیده می‌شود که بسته به مرحله پیشروی سرطان، انواع گوناگونی دارد: برداشتن کامل کلیه (Radical Nephrectomy)، برداشتن جزئی از کلیه (Partial Nephrectomy)، برداشتن ساده کلیه (Simple Nephrectomy)

عمل جراحی معمول‌ترین راه درمان این بیماری است و سرطان را در کلیه و مناطق نزدیک آن درمان می‌کند.

عوارض بعد از عمل جراحی: احساس ضعف، خستگی و ناراحتی

آمبولیزه کردن شریان: آمبولیزه کردن شریان، نوعی درمان موضعی است که در آن تومور کوچک می‌شود. گاهی این درمان قبل از عمل جراحی انجام می‌شود تا آن را ساده‌تر کند. زمانی‌که امکان جراحی وجود ندارد، آمبولیزاسیون ممکن است جهت کمک به کاهش علائم سرطان مورد استفاده قرار گیرد. در این روش، پزشک یک لوله باریک (کاتتر) را داخل رگ خونی پا وارد می‌کند. لوله از داخل رگ خونی اصلی (شریان کلیه) که فراهم‌کننده خون برای کلیه است عبور داده می‌شود و جهت انسداد جریان خون به کلیه ماده‌ای را وارد خون می‌کند. این انسداد مانع رسیدن اکسیژن و دیگر مواد مورد نیاز جهت رشد تومور می‌شود.

عوارض آمبولیزه کردن شریان: کمردرد، تب، حالت تهوع و استفراغ از عوارض این روش درمانی است.

راه‌های درمان سرطان کلیه - آمبولیزه کردن شریان های کلیه

پرتو درمانی: در این روش، از پرتوهایی با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. این نوع درمان فقط بر سلول‌های سرطانی در ناحیه مورد درمان اثر می‌گذارد.

عوارض پرتو درمانی: حالت تهوع، استفراغ، اسهال، ناراحتی در دفع ادرار، کاهش تعداد گلبول‌های سفید سالم خون (که در بدن در مقابل عفونت دفاع می‌کنند) و قرمز، خشک و حساس شدن پوست در نواحی تحت درمان از عوارض پرتو درمانی است.

درمان بیولوژیکی: نوعی درمان سیستمیک است. در این روش از توانایی ذاتی بدن (سیستم ایمنی) برای مبارزه با سلول‌های سرطانی استفاده می‌گردد.

عوارض روش درمانی بیولوژیک: علائم این روش درمانی گاهی شبیه به آنفلولانزا مثل چاییدن، تب، درد مفاصل، ضعف، از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ و اسهال است.

شیمی درمانی: در این روش داروهای ضد سرطان مصرف شد، وارد گردش خون گردیده و به سراسر بدن می‌رسند. با وجودی که این روش برای بسیاری از انواع سرطان مناسب است، ولی برای این نوع سرطان خیلی مفید نیست.

عوارض شیمی درمانی: شیمی ‌درمانی می‌تواند باعث ریزش مو، کم‌اشتهایی، تهوع و استفراغ، اسهال و یا سوزش لب و دهان شود.

دارو درمانی: بتازگی محققان نتیجه آزمایش دو داروی جدید درمان پیشرفته ترین سرطان کلیه را موفقیت آمیز اعلام کردند. داروی اول سیستم ایمنی را به طور موقت غیر فعال می‌کند و داروی دوم سیگنال‌های رشد تومور را متوقف می‌کند.