اوتیسمی‌های ایران حالا دوستانی از جنس هنر دارند. نقاشان در فرهنگسرای نیاوران تحت عنوان نمایشگاه «هنر برای اوتیسم» گردهم آمدند تا به معرفی این بیماری کمک کنند.

پنج‌شنبه، 10 تیر نخستین نمایشگاه «هنر برای اوتیسم» در فرهنگسرای نیاوران آغاز به کار کرد. در این نمایشگاه 58 اثر از 52 هنرمند تا 15 تیر در معرض دید عموم گذاشته شد که از جمله آنها می‌توان به ثمیلا امیرابراهیمی، شیرین اتحادیه، کامبیز درم‌بخش، بهرام دبیری، مصطفی دشتی، فرید جهانگیر، مریم سالور، شیده تامی، حسین ماهر، منوچهر معتبر، شهره مهران، محمد حمزه، آیدین خانکشی‌پور، افشین چیذری، علی‌رضا جدی، علیرضا آدم‌بکان، افشین چیذری، پیام مفیدی و ... اشاره کرد.

هنرمندان نسل‌های مختلف در این نمایشگاه شرکت‌ کرده‌ بودند و در کنار نقاشان شناخته‌شده می‌شد تابلوهایی از هنرمندان جوان را هم دید. ابعاد آثار به نمایش گذاشته شده نیز متفاوت بود. از بوم‌های بزرگ تا تابلوهای کوچک با تکنیک‌های مختلف در این نمایشگاه ارائه شده بود، ضمن اینکه برخی از کارها چاپ‌های دستی بودند و با وجود آنکه معمولا به عنوان رشته‌ای جدا در هنر محسوب می‌شوند اما تحت عنوان نقاشی در این نمایشگاه آمده بودند. یکی از نکات جالب نمایشگاه، اثری از محمد کاظم‌زاده بود که خودش هم مبتلا به اوتیسم است. این نقاش نوجوان همراه پدر و مادرش در مراسم افتتاحیه حضور داشت. در مراسم افتتاحیه هنرمندان دیگری همچون مصطفی دشتی، کامبیز درم‌بخش، بهرام دبیری و علیرضا آدم بکان که آثارشان به نمایش گذاشته شده بود نیز شرکت داشتند. علاوه‌بر اینها نمایندگانی از خیریه‌های مختلف به بازدید آثار آمده بودند، چراکه نمایشگاه به همت مؤسسه‌ «شکرانه‌ مودت جهانی» برگزار شده بود و عواید فروش آثار صرف تجهیز مدارس مخصوص کودکان مبتلا به این اختلال رفتاری ‌می‌شود.

کامبیز درم‌بخش، کارتونیست شناخته شده که معمولا یک پای ثابت نمایشگاه‌های خیریه است، از جمله هنرمندانی بود که در مراسم افتتاحیه مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. به گفته او یکی از دلایل اصلی حضورش در چنین نمایشگاه‌هایی دعوت برگزارکنندگان است و او هم به دلیل علاقه به مردم، از چنین پیشنهادی استقبال می‌کند. او همچنین‌ عنوان کرد که نکته جالب این نمایشگاه‌ها یا برنامه‌های خیریه این است که بسیاری از کسانی که در این خیریه‌ها شرکت می‌کنند، با آنکه هزینه زیادی برای کمک به خیریه می‌پردازند اما تمایلی ندارند که نامشان عنوان شود.

درم‌بخش در ادامه با ابراز خوشحالی از سهیم شدن برای کمک به افراد مبتلا به اوتیسم، افزود: «یکی از مسائلی که برای همه باید روشن شود، این است که بدانیم اوتیسم یعنی چه؟»

او با طنزی که در کارهایش هم هست، در مورد آشنا نبودن جامعه با اوتیسم اینگونه گفت: «بعضی‌ها فکر می‌کنند اوتیسم شاخه‌ای از روماتیسم است.» او سپس یکی از اهداف برگزاری این نمایشگاه را معرفی بیشتر اوتیسم دانست: «یکی از کارهایی که این نمایشگاه قصد دارد انجام دهد این است که بگوید اوتیسم به چه معناست؟ بعضی‌ها آن را به عقب‌ماندگی معطوف می‌کنند و به همین دلیل این نمایشگاه می‌تواند در شفاف‌کردن ابعاد این اختلال مفید باشد.»

درم‌بخش در مورد شرکت هنرمندان در این نمایشگاه نیز گفت: «همین که حدود 60 هنرمند در این رویداد شرکت کرده‌اند، نشانه علاقه آنها به مردم و کمک به مسائل اجتماعی است. من همیشه نسبت به این کارها علاقه داشته‌ام و در برنامه‌هایی که در این زمینه برگزار می‌شود، شرکت می‌کنم همچون کودکان کار، بهنام دهش‌پور، محک و...»

گفتنی است پیش از افتتاح این نمایشگاه، نشستی نیز برگزار شد که البته برخلاف نمایشگاه که آثار هنری در آن به نمایش گذاشته شده بود، افراد حاضر در این نشست بیشتر در زمینه روان‌شناسی و روان‌پزشکی متخصص بودند.

حسین خطیبی، روان‌پزشک در نشستی که پیش از افتتاحیه برگزار شد، گفت: «اوتیسم یا درخودماندگی جز واختلالات رشد است که گاهی با کم‌توانی ذهنی اشتباه گرفته می‌شود و معمولا از 18 ماهگی به بعد والدین به رفتارهای خاص فرزندشان حساس می‌شوند. در بیشتر مواقع کیفیت تعاملات اجتماعی در بچه‌های اوتیسم پایین است مثل ترس از جدایی که در این بچه‌ها چنین ترسی کم است. البته گاهی این علایم تا سنین مدرسه هم کشف نمی‌شود.»

مدیر مؤسسه‌ «شکرانه‌ مودت جهانی» هم درباره‌ دلیل حمایت این بنیاد از برپایی نمایشگاه «هنر برای اوتیسم» گفت: «بنیاد با عنوان Senses Cultural (احساسات فرهنگی) در زمینه‌ مبادله‌ دانش‌آموخته و مربی بین دانشگاه دیویس آمریکا و ایران فعالیت می‌کند. عمده‌ فعالیت‌های این مؤسسه در حوزه‌ فعالیت‌های اجتماعی و تلاش‌هایی که برای اطلاع‌رسانی در مورد اختلال اوتیسم بوده، است.»

طاهره منفرد، ضمن بیان نکاتی درباره این بیماری و فعالیت‌های موسسه خیریه «شکرانه مودت جهانی» ادامه داد: ‌«یک سال و نیم قبل که نام اوتیسم را شنیدم، متوجه شدم دولت آمریکا آن را به عنوان یکی از شاخه‌های اختلالات مغزی توصیف کرده است. در ایران هم خیلی‌ها نام اوتیسم را نشنیده‌اند و به همین دلیل ما از طریق انجمن بیماری‌های خاص اولین همایش اوتیسم را برگزار کردیم. ما از طریق خیریه‌ها و تاسیس موسسه خیریه «شکرانه مودت جهانی» که بتواند در ایران فعالیت کند، برای بالا بردن ظرفیت تربیت مربی، تحقیق و انتقال دانشجو و دعوت اساتید در زمینه اوتیسم تلاش می‌کنیم.»

*رسول جلوانی*