پنجه کشیدن بر صورت جنگل ابر ادامه دارد

به گزارش پارس به نقل از تهران امروز، محیط زیست برای دولت موضوع اول و اساسی تلقی نمی شود. محیط زیست برای دولت موضوع فرعی است و به همین سبب نظر کارشناسان محیط زیست نیز به گوشه رانده می شود. وجود فشارها و لابی های سیاسی نیز دراین میان بی تاثیر نیست

  ساختن جاده ای که از میان یکی از زیباترین جنگل های کشورمی گذرد، ۹ سال است که جنگی فرسایشی را بین فعالان محیط زیست و دولت دهم به وجود آورده است.

وزارت راه و شهرسازی با وعده طرحی خوشایند آمده بود؛ ساخته شدن جاده ای که شاهرود را به شهرستان علی آباد در استان گلستان متصل کند، هدف اصلی و شعار اجرا کنندگان این پروژه بود. دولت مدعی بود که با این جاده سرعت تردد بین دومسیر را افزایش می دهد و حضور بازدیدکنندگان از این منطقه تضمین خواهد شد. اما به ثمر رساندن این وعده، بر سر راه خود مانعی بزرگ داشت.

یکی از بکرترین جنگل های کشور در ۵۰کیلومتری شمال شرق شاهرود و در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر استان گلستان که در روستای ابر قرار داشت، برسر راه مجریان طرح، قدعلم کرد. جنگلی که بر فراز پوششی از ابر شکوه عظیمی به چشم انداز جنگل ابر بخشیده. همین زیبایی بکر و دل انگیز، فعالان محیط زیست را مدافع ماندگاری جنگل ابر کرده است. هم مرزی این جنگل آرام و مرتفع با استان سمنان و استان گلستان، جرقه جدال طرفداران محیط زیست و دولت را شعله ور کرد. طرفداران جنگل ابر معتقد بودند؛ این منطقه نایاب و بکر با ۳۵هزار هکتار وسعت، بخشی از جنگل های باستانی هیرکانی است که ۸۰گونه گیاهی نادر مانند راش، بلوط، توسکا، نارون و گیلاس وحشی را در خود جای داده است و نباید با حمله بولدوزرها ریشه هایشان نابود شده و بمیرند. با این وجود همه چیز مطابق خواسته دوستداران محیط زیست پیش نرفت وروزهای سختی برای جنگل ابر در راه بود.

مخالفان چه دلایلی مطرح می کردند؟

فعالان محیط زیست یک سر فریاد می زدند که تاسیس این جاده با معیارهای پایداری جنگل ها همخوانی ندارد. کلنگ خوردن این جاده، زمین داران و ویلاداران را به این ناحیه می کشاند. عواقب این تخریب نیز سبب می شود زمین خواران و ویلا سازان به این ناحیه هجوم بیاورند. شیوع قاچاق چوب دراین منطقه عامل دیگری است که سبب نابودی درختان این ناحیه بکر خواهد شد. فعالان محیط زیست می گفتند؛ هفت جاده از دل کوه های البرز شرقی و جنگل های آن عبور کرده و سمنان را به گلستان متصل کرده است. بنابراین رفت و آمد بین این دوشهر ناممکن نیست. ایجاد مسیرهای آب و برق نیزظرفیت های زیست محیطی این دو منطقه را به اندازه کافی مورد آسیب قرار داده است. علاوه برفعالان محیط زیست، گروه های دیگری همچون نمایندگان مجلس نیز با ادامه راه سازی در جنگل ابر مخالفت کردند.

دولت طرح را متوقف نکرد

با تمامی این انتقادات وادعاهای مطرح شده، دولت ادامه روند جاده سازی را متوقف نکرد. رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست احداث جاده جنگل ابر را « بدون مشکل» دانست. محمدجواد محمدزاده چندی قبل اعلام کرده بود: « برای احداث جاده جنگل ابر هیچ مشکلی وجود ندارد و سازمان حفاظت محیط زیست بر اجرای آن نظارت کامل دارد. »

این اخبار نشان می داد که دولت با عزمی راسخ پای احداث این جاده ایستاده است. رئیس جمهور نیز به تازگی اعلام کرده که به هیچ عنوان از ساختن این جاده بحث برانگیز کوتاه نخواهد آمد. محمود احمدی نژاد اعلام کرد: « طرح راهسازی در جنگل ابر به زودی دنبال خواهد شد. برخی از جاده های شهرستان شاهرود وضعیت خوبی پیدا کرده ‏ اند و جاده ابر هم گیر بزرگ محیط زیستی داشت که برطرف شده است و ان شاءالله طرح آن اجرا خواهد شد. »

اما اظهارات رئیس جمهور بازهم پرونده جنگل ابر را مخدومه نکرد. رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، مهندس اورنگی در گفت وگو با رسانه ها اعلام کرد: « برای ساخت جاده جنگل ابر مسیری به مساحت ۱۰۰۰ متر را انتخاب کرده ایم که ۴۰۰ متر آن دارای درخت است. ترمیم یا احداث جاده جنگل ابر باید علاوه بر سازمان جنگل ها با سازمان حفاظت محیط زیست و استانداری هماهنگ شود و هیچ کدام از این سازمان ها به تنهایی تصمیم نمی گیرد. تنها در جنگل ها حتی در پایین دست آنها هیچ گاه مجوز ساخت وساز و عملیات احداث بنا داده نمی شود و اگر هم اتفاقی در جنگل ها صورت می گیرد استثناست. »

مشکل، درنظر نگرفتن نظرات کارشناسان است

برخی طرفداران احداث این جاده مدعی هستند که بدون احداث جاده های مناسب و امکانات رفاهی هرگز جاذبه های گردشگری کشور جایگاه مناسب پیدا نخواهد کرد. فعالان محیط زیست می گفتند: پیمانکار سعی دارد جاده ۶ متری فعلی را ۱۰ متر پهن تر کند و درختان سرراه را قلع و قمع کند؛ جاده ای که می تواند با صرف هزینه های کمتر محیط زیستی ساخته شود. اما این تنها دیدگاه نیست. به تازگی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست محمد جواد محمدی زاده، با اشاره به اینکه فقط ۳۲ درخت در جنگل ابر قطع شده است اعلام کرده است: « بر خلاف برخی ادعاها مبنی بر احداث جاده ای عریض در جنگل ابر، مجوز احداث جاده روستایی درجه دو به عرض ۵ متر در این جنگل صادر شده است. » علیرضا خسروی نماینده مردم سمنان و مهدی شهر این ادعا را نیازمند بررسی و پاسخگویی می داند.

وی در گفت وگو با « تهران امروز» این دیدگاه را بررسی می کند و می گوید: « عده ای بر این باورند که نفس اینکه احداث جاده ها دارای اشکال نیست اما توجه نکردن به نظر کارشناسان و اصرار کردن بر نظرات غیرکارشناسی این طرح ها را به بن بست می کشاند. امر واضح این است که این مسئله نابودی درختان را درپی خواهد داشت. توجه کردن به زمینه های گردشگری و ایجاد زیر ساخت های گردشگری نباید به قیمت نابود کردن درختان و از بین بردن طبیعت باشد. ساخت این جاده ها نباید هزینه بالایی برای محیط زیست به همراه داشته باشد. سنجیدن امکانات جغرافیایی چیزی نیست که بعدا بتواند به وجود بیاید. احداث طرح های عمرانی اگر سنجیده و دقیق صورت پذیرد می تواند از صدماتی چون آتش سوزی در جنگل ها جلوگیری کند. »

دولت با محیط زیست سیاسی کاری می کند

اما این اظهارنظر تنها دیدگاه درباره این طرح بحث برانگیز نیست. محمدسادات ابراهیمی نماینده مردم بوشهر ودزفول انتقادات تندتری را به این طرح وارد دانسته و این دلایل را قابل توجیه نمی داند.

ابراهیمی در گفت وگو با تهران امروز می گوید: « اجرا شدن این پروژه به صلاح محیط زیست و مردم آن منطقه نیست. خسارات این پروژه از فواید آن در دراز مدت بیشتر است. محیط زیست برای دولت موضوع اول و اساسی تلقی نمی شود. محیط زیست برای دولت موضوع فرعی است و به همین سبب نظر کارشناسان محیط زیست نیز به گوشه رانده می شود. وجود فشارها و لابی های سیاسی نیز دراین میان بی تاثیر نیست. بدبینانه اش این است که دولت می خواهد بگوید؛ هزاران طرح و پروژه را به سرانجام می رساند و خوشبینانه اش این است که دولت به محیط زیست به عنوان یک موضوع مهم نگاه نمی کند. دولت اگر با اهمیت بیشتری به محیط زیست نگاه کند، طرح های اینچنینی دچار بازنگری خواهند شد. در همان مناطق کارهای ضروری و مهم تری وجود دارد که نیازمند تحقق یافتن است. »

نوع نگاه به محیط زیست اشتباه است

جنگل ابر نمونه دیگری از میراث طبیعی وملی است که به علت خود سرانه عمل کردن و بی توجهی نابود شده است. به تازگی حمید رضا تابش، رئیس فراکسیون محیط زیست درباره لایحه محیط زیست در بودجه سال ۹۲ به خبرگزاری CHN گفت: « بودجه محیط زیست در لایحه سال جاری در مقایسه با بودجه سال گذشته، حدود ۲۰ درصد افزایش دارد که این موضوع را می توان تغییر رویکرد دولت به محیط زیست تعبیر کرد. » اما به نظر می رسد افزایش بودجه محیط زیست تنها راهکار بهبود اوضاع محیط زیست نیست. بلکه نگاه علمی به میراث ملی و طبیعی عامل مهم تری است که به حفظ این میراث کمک خواهد کرد. افزایش بودجه بعد از مرگ چشم انداز رویایی جنگل، دیگر آن را متولد نخواهد کرد.