چرا برخی کودکان دچار خونریزی از بینی می شوند؟

در فصل‌های گرم سال، مخصوصا در نواحی‌ای که هوا خشک است، حرف و حدیث در مورد خون‌دماغ شدن بچه‌ها بیشتر می‌شود. با دکتر معصومه همت‌یار، متخصص بیماری‌های کودکان و عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی در مورد خونریزی از بینی در کودکان و دلیل و شیوه درمان آن گفت‌وگو کرده‌ایم.

چرا برخی کودکان دچار خونریزی از بینی می‌شوند؟ آیا این مساله نشانه بیماری خاصی است؟
خونریزی از بینی 2 نوع است؛ خونریزی از ناحیه جلوی بینی که در کودکان شایع است و خونریزی از ناحیه عقب بینی که در بزرگسالان بیشتر دیده می‌شود. خونریزی از ناحیه عقب بینی خطرناک است زیرا ترشحات به عقب حلق می‌ریزد. خونریزی از بینی علامتی شایع در کودکان و جزو بیماری‌هایی است که گرچه گاهی اوقات نشان‌دهنده و علامت بیماری‌های خطرناک است اما در اکثر موارد خوش‌خیم و شایع‌ترین علت آن خشکی مخاط بینی یا شکننده بودن مویرگ‌های داخل بینی است که معمولا با دستکاری بینی یا فین کردن و عطسه هنگام سرماخوردگی یا حساسیت اتفاق می‌افتد.

 پس نیازی به بررسی و معاینه یا آزمایش ندارد؟
در صورتی که خونریزی از بینی خفیف باشد و علامت دیگری مثل کبودی پوست و خونریزی از لثه همراهش نباشد، به بررسی نیاز ندارد اما اگر با علائم دیگری همراه شد باید به متخصص مراجعه کرد. در این شرایط مشکلات انعقادی، هموفیلی، فشارخون بالا (که البته در کودکان شایع نیست)، برخی انواع سرطان‌ها مثل لوسمی‌های اطفال یا تومورهای ناحیه بینی یا ضایعات عروقی داخل بینی، کمبود کلسیم، بیماری‌های کبدی، مصرف برخی داروهای تاثیرگذار روی انعقاد خون مثل آسپیرین، وارفارین و ایبوبروفن و خشکی مخاط مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر خونریزی کم و خفیف و بدون علامت باشد فقط آزمایشات روتین برای اندازه‌گیری سطح کلسیم یا پلاکت داده می‌شود. در مواردی که خونریزی زیاد و مکرر باشد باید حتما بررسی انجام شود زیرا می‌تواند عامل کم‌خونی در کودک شود.

برای بند آوردن خونریزی بینی کودک چه باید کرد؟
به کمپرس سرد نیاز است. ابتدا باید سر را به سمت پایین یا مستقیم نگه داشت و به سمت عقب خم نکرد زیرا این کار باعث می‌شود ترشحات وارد ریه شود که خطرناک است. بعد باید 2 پره‌بینی را به سمت وسط تیغه‌ بینی فشار داد و 5 تا 10 دقیقه در این حالت نگه داشت تا خونریزی متوقف شود اما اگر خونریزی شدید بود و متوقف نشد باید به اورژانس مراجعه کرد.

 خونریزی از بینی در تابستان بیشتر شایع است یا در زمستان؟
اگر دلیل آن خشکی مخاط باشد، هم در تابستان هم در زمستان شایع است. البته در زمستان بیشتر دیده می‌شود زیرا علاوه بر سرما، آلودگی هوا هم در زمستان بیشتر است. به همین دلیل توصیه می‌کنیم در هوای سرد در خانه حتما بخور و در صورت امکان دستگاه تصفیه هوا روشن باشد و برای کودکان از قطره بینی استفاده شود. تغییر ناگهانی دما هم می‌تواند باعث خونریزی شود، مثلا خارج شدن از خانه‌ای خنک و ورود به هوای گرم تابستان زیر نور خورشید یا برعکس از محیط گرم به هوای سرد بیرون در زمستان می‌تواند عامل خونریزی از بینی باشد.

پس خونریزی از بینی ژنتیکی نیست!
نه، خونریزی‌هایی که عاملی ژنتیکی دارد مربوط به افرادی است که مشکلات انعقادی یا هموفیلی دارند.

سوزاندن رگ بینی را در کودکان توصیه می‌کنید؟
خونریزی از بینی در کودکان اکثرا خفیف است و نیازی به سوزاندن رگ نیست. کافی است مخاط را با ویتامین A چرب و از قطره و بخور استفاده کنند.