دستگاه بخور خانگی برای تنظیم رطوبت موزه!

با وجود دستگاه‌های فروش بلیت الکترونیکی و گیشه، تشکیل صف‌های طولانی برای خرید بلیت موجب شده بود تا کارمندان این موزه تنها یک نفر از اعضای خانواده‌ای را که برای بازدید مراجعه کرده بودند، برای تهیه بلیت به گیشه راهنمایی کنند.

بازدیدکنندگان ضمن پرداخت مبلغ دو هزار و 500 تومان به عنوان ورودی باید برای بازدید از هر موزه به صورت جداگانه بلیت تهیه می‌کردند. برای مثال برخی که فقط قصد بازدید از موزه «هنر ملل» را داشتند، به دلیل آنکه این موزه در طبقه پایین کاخ ملت قرار دارد، باید هزینه دو بلیت را پرداخت می‌کردند.

موزه «هنرملل» که پیش از این برای گلخانه در نظر گرفته شده بود بین سال های 1345-1340 با ایجاد تغییرات اساسی در کاربری، به موزه اختصاصی فرح پهلوی تبدیل شد. درحال حاضر مجموعه تابلوهای هنرمندان ایرانی مانند سهراب سپهری، لیلی متین دفتری، ایران درودی، فرامرز پیل‌آرام، حسین زنده رودی، بهجت صدر، مسعود عربشاهی، معصومه سیحون و... به همراه تابلوهای هنرمندان خارجی از جمله برنارد بوفه «فرانسه»، هربرت بایر «اتریش»، فرناند لژه «فرانسه»، مک آووی «آمریکا»، مارک شاگال «فرانسه» و... در این موزه نمایش داده می‌شود.

همچنین مجسمه‌ها و کارهای حجمی استادان ایرانی و غیر ایرانی چون پرویز تناولی، سزار بالداچینی، یاکوف آگام، ماسک‌های چوبی، سفال‌های باستانی تمدن مایا، مجسمه‌های چوبی نیز در این موزه قرار دارد.

یکی دیگر از موزه هایی که با استقبال خوبی در سومین روز از تعطیلات نوروز مواجه شد، موزه اتومبیل‌های سلطنتی بود که برخی از تولیدات شرکت‌های خودروسازی معروف جهان در آن به نمایش گذاشته شده است. با وجود بارندگی، صف بازدید این موزه نیز نسبتا طولانی بود که با هدایت راهنمایان این موزه خالی و پر می شد. داخل این مجموعه به دلیل ازدیاد جمعیت و نبود تهویه مناسب بوی نامطبوعی گرفته بود. از طرفی راهنمایان مرتب از بازدیدکنندگان درخواست می‌کردند که هر چه زودتر بازدید را انجام دهند تا افراد دیگری که در زیر باران هستند نیز بتوانند از مجموعه دیدن کنند.

به‌رغم تذکرات پی در پی راهنمایان موزه مبنی بر اینکه عکس یا فیلمبرداری ممنوع است اما همچنان بسیاری بدون توجه، به عکس گرفتن با اتومبیل‌های سلطنتی ادامه می‌دادند.

موزه هنرهای زیبا یکی دیگر از موزه‌های این مجموعه است که در سومین روز از فروردین نسبت به موزه‌های دیگر کاخ سعدآباد خلوت‌تر بود.

موزه هنرهای زیبا در ساختمان سه‌طبقه‌ای قرار دارد که از دوره پهلوی اول به جا مانده است. ساخت این بنا به دستور رضا شاه در سال 1319 شمسی آغاز شد و در سال 1320 با تبعید وی به صورت نیمه کاره رها شد. حدود سال‌های 1342 -1343 ادامه ساخت آن به دستورمحمدرضا پهلوی انجام شد و در سال 1346 بعنوان وزارت دربار به بهره برداری رسید و در سال 1361 که در بروشور اطلاعاتی که آن را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌دادند این تاریخ به اشتباه 1364 درج شده است، برای نمایش تابلوهای نقاشی و بازدید عموم بازگشایی شد.

در این بنا مجموعه‌ای نفیس و کم نظیر از تابلوهای نقاشی ایرانی از دوره صفویه تا قاجاریه، آثاری از نقاشان مطرح معاصر و گلچینی از سبک‌های مختلف نقاشان جهان نگهداری می‌شود. در طبقه وسط این بنا، گلچینی از تابلوهای اروپایی که برخی از آن‌ها با معروف‌ترین آثار نقاشان بزرگ جهان برابری می‌کند، وجود دارد. آثاری از «تاده استیکا»، «جان فردریک هرینگ»، «ویلهلم فرای» و «گلدرن» از شاخص‌ترین آثار این مجموعه هستند.

تابلوی «خواب» اثر سالوادور دالی هم از تابلوهای منحصر به فرد آثار مدرن این موزه محسوب می‌شود.

در طبقه سوم این بنا نیز آثاری از نقاشان مطرح ایرانی از جمله «کمال الملک»، «محمد صادق»، «میرزا بابا»، «مهرعلی» و هنرمندان معاصری چون «سهراب سپهری»، « فرامرز پیل‌آرام»، «صادق تبریزی»، ناصر اویسی و پرویز کلانتری وجود دارد.

بنا بر توضیحات یکی از راهنمایان این موزه، کارشناسان بارها و بارها اعلام کرده‌اند که این بنا برای نگهداری این آثار مناسب نیست. به همین دلیل در هنگام بازدید بارها و بارها با دستگاه‌های بخور خانگی مواجه می‌شوید که برای تنظیم رطوبت موزه روشن شده‌اند.

همچنین دما و رطوبت دستگاهی که در موزه قرار دارند، عدد 21 درجه را برای دما و 36 را برای رطوبت نشان می‌دادند که بنا بر توضیحات یکی از راهنماهای موزه این دما غیر استاندارد و رطوبت قابل قبول برای نگهداری آثار باید بین 40 تا 50 باشد. به گفته او، رطوبت موزه در روزهای تابستان تا عدد 21 و کمتر از آن نیز کاهش پیدا می‌کند.

جای رنگ‌های ناهمخوان با رنگ‌های اصلی اثر یا ریختگی آن در برخی از تابلوها نیز بیان‌گر فقدان مرمت اصولی و نگهداری این آثار است.

اختصاص بنایی غیر استاندارد تنها به موزه هنرهای زیبا محدود نمی‌شود. پیش از این گیسو فکوری- مسوول پوشاک موزه سلطنتی مجموعه سعدآباد نیز به ایسنا گفته بود: مشکل اساسی که ما در مجموعه‌ سعدآباد داریم، ساختمان موزه پوشاک سلطنتی است، چون این مجموعه، به‌شکل باغ - موزه و اطراف آن باز است. به همین دلیل، برای موزه شدن ساخته نشده و محل زندگی بوده است. موزه دما و رطوبت استاندارد خاص خود را دارد. فضای سبزی که اطراف موزه است، باید در فاصله‌ای خاص باشد.