سال ۲۰۰۵ سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد بیش از ۳۰۰ میلیون نفر دارای آسیب‌های شنوایی حاصل از آلودگی صوتی بوده‌اند که بیش از ۸۰ درصد از این افراد در کشورهای در حال توسعه و فقیر زندگی می‌کنند. افت شنوایی، دومین و شایع‌ترین بیماری دنیا بعد از بیماری‌های اسکلتی و عضلانی است که بر اثر آلودگی صوتی به وجود می‌آید. این بیماری غیرقابل برگشت و دائمی است و البته ۱۰۰ درصد قابل پیشگیری است. آرام آرام ایجاد می‌شود، بدون عوارض و درد و پیش رونده است. متاسفانه ما تغییر آستانه شنوایی را متوجه نمی‌شویم.

آستانه درد گوش ۱۳۰- ۱۲۰ دسی بل است، اما آسیب به اعصاب شنوایی از ۸۵ دسی‌بل آغاز می‌‌شود. استاندارد حد مجاز صدا برای مناطق مسکونی روزها ۵۵ دسی‌بل، شب‌ها ۴۵ دسی‌بل و برای مناطق تجاری مسکونی، این مقدار ۶۰ دسی‌بل در روز و ۵۰ دسی‌بل در شب است. منابع ایجاد سر و صدا در شهر علاوه بر بوق خودروها که بستگی به نوع آنها متفاوت است دزدگیرها هستند.

همه دزدگیرهای موجود در بازار جوری تعبیه شده اند که بتوانند با دادن هشدار صاحب خودرو را در کیلومترها آن‌طرف‌تر آگاه کنند و همین باعث شده صدای بالای ۱۲۰ دسی‌بل برای دزد گیرها یک مزیت باشد. صدایی که باعث می‌شود فردی که در شعاع نزدیک این صدا قرار گرفته در بلندمدت دچار افت شنوایی ‌شود. تحقیقات پزشکی و آخرین یافته‌های علمی نشان از آن دارد که قرار گرفتن طولانی مدت (بیش از یک سال) در معرض صداهای محیطی بالاتر از حد استاندارد (حدود ۵۰ تا ۶۰ دسی‌بل) به‌طور قطع باعث افت شنوایی، تحریک‌پذیری، عدم تمرکز و اثرات فیزیولوژیک دیگر مانند افزایش ضربان قلب می‌شود. همچنین آلودگی صدا می‌تواند سیستم ریوی را به هم زند و حتی بر هورمون‌های بدن تاثیرگذار باشد.

۹۰ دسی‌بل صدا در کمترین حالت

سورنا نام خیابانی است در تهران؛ بین خیابان‌های شهید مطهری و شهید بهشتی. این خیابان پاتوق جوانان عشق ماشین است و یکی از اصلی ترین بورس های فروش دزدگیر در تهران هم محسوب می‌شود.

فروشنده یکی از مغازه ها در مورد بازار فروش دزدگیرها می‌گوید: همه نوع دزدگیر داریم؛ از ۱۰۰ تومان تا یک میلیون تومان، ولی همه آنها متعلق به چین، سنگاپور و تایوان هستند، زیرا در کشورهای اروپایی دزدگیر تولید و استفاده نمی‌شود. او می افزاید: دزدگیرهایی که روی خودروهای خارجی و حتی داخلی نصب می شود صدای آژیرشان تا حدی استاندارد است، اما دزدگیرهایی که به صورت دستی روی خودروها نصب می‌شود صدایش واقعا ناهنجار است.
 
این فروشنده می گوید: ایراد اصلی دزدگیرهای ساده این است که وقتی به خودرو ضربه وارد می‌شود، آژیر می‌کشند و آژیرشان هم یا ساده است یا ملودیک که البته برای همه آشنا و تکراری است. شما هیچ وقت متوجه نمی شوید این صدای دزدگیر ماشین خودتان است یا ماشین همسایه! تازه اگر صدای آژیر را از دور بشنوید تا وقتی سراغ ماشینتان نروید متوجه نمی شوید صدای دزدگیر به دلیل پریدن یک گربه روی سقف بوده است، یا به دلیل بازشدن در اتومبیل به دست سارقان. او عنوان می کند: صدای دزدگیرها در کمترین حالت حدود ۶۰۰ متر(۱۱۰ دسی‌بل صدا) را پوشش می‌دهد.
 
یکی دیگر از فروشندگان وسایل جانبی خودرو در مورد دزدگیرها می گوید: از کار انداختن یک دزدگیر با قطع سیستم برق خودرو برای یک دزد حرفه ای مثل آب خوردن است در حالی که همه دزدگیرهای بازار چینی هستند و با باز کردن کاپوت و زدن یک وسیله خاص به سیستم برق یا در مورد خودروهای جدید با وصل آن به رایانه خودرو، دزدگیر از کار می افتد. او ادامه می‌دهد: البته بیشتر کارخانه‌های خودروسازی خودشان دزدگیر را روی خودرو نصب کرده و به شما تحویل می‌دهند، اما در بسیاری از مواد این دزدگیر به محض استارت زدن خودرو خراب می شود و صاحب آن باید فکر یک دزدگیر جدید باشد.

خودروهایی که دزدگیر دارند هم سرقت می‌شوند

بر اساس آمارهای راهنمایی و رانندگی، روزانه حدود ۱۴۰ دستگاه خودرو سرقت می شود، یعنی هر ساعت شش دستگاه خودرو در کشورمان به سرقت می رود. نصب دزدگیر روی خودروها برای خیلی ها اطمینان بخش است و تصور می‌کنند با این کار احتمال سرقت خودرو آنها به صفر می رسد، در حالی که یک پلیس راهنمایی و رانندگی در این زمینه به «آرمان امروز» می‌گوید: با این همه دزدگیرهای گران قیمت کم پیش نیامده که صاحب ماشین برگردد و ببیند خودروی دیگری جای آن پارک شده است. هوشنگ برهانی ادامه می‌دهد: مطمئن باشید کسانی که دنبال سرقت از خودرو آن هم خودروهای مدل بالا هستند خودشان راه و رسم از کار انداختن دزدگیر و سایر سیستم‌های حفاظتی را بلد هستند، کما اینکه ما شاهد هستیم در مورد خودروهایی که دزدگیر دارند نیز موارد سرقت کم نیست و حتی فرقی با خودروهای بدون دزدگیر ندارد.

این پلیس راهنمایی و رانندگی می گوید: هیچ کدام از این راه‌ها خودروی شما را به‌طور کامل در مقابل دزدها ایمن‌ نمی‌کند. پس حتی اگر دزدگیر خوبی هم دارید بهتر است به پیدا کردن یک پارکینگ امن فکر کنید که احتمالا هزینه‌اش هم از مجموع هزینه‌هایی که دزدگیر به شما تحمیل می‌کند، کمتر خواهد بود.

بوق و جریمه بوق‌زدن

در کنار صدای دزدگیرها و تردد موتورسیکلت ها، صدای بوق خودروها هم یکی دیگر از منابع ایجاد آلودگی صوتی در شهرهاست. بر اساس مقررات راهنمایی و رانندگی، صدای بوق خودروهای معمولی باید بین ۸۵ تا ۹۰ دسی‌بل باشد. چنین صدایی در سروصدای عبور و مرور دیگر اتومبیل ها و سرعت‌های بالا هم به خوبی قابل شنیدن است.

برخی از بوق‌ها به صورت دو قلو تولید می شوند که صدای وحشتناک‌تری دارند و می‌توانند نقش علامت هشدار را هم داشته باشند. امروزه در کشور ما استفاده از این نوع بوق‌ها متداول شده است. بوق‌زدن‌هایی که باعث آزار مردم شود هم خلاف قانون است و به نوعی اختلال در نظم عمومی به شمار می رود و پلیس می‌تواند در چنین شرایطی از ابزار قانونی بهره ببرد.
 
بوق زدن در برخی از ساعت‌های شبانه‌روز نیز به صورت قانونی یا عرفی یک عمل ناپسند محسوب می شود. در مورد بوق زدن قانون به صراحت وضعیت آنهایی را که از بوق درست استفاده نمی‌کنند روشن کرده است. تولید صدای ناهنجار یا نامتعارف به دلیل استفاده از بوق‌های شیپوری و... در کلانشهرها، مراکز استان‌ها و جاده‌های بین شهری جریمه ۴۰ هزار تومانی به همراه خواهد داشت.
 
این عمل با کد جریمه ۲۱۲۵، در شهرهای کوچک و روستاها به ترتیب ۳۰هزار و ۲۰هزارتومان جریمه دارد. بوق زدن مقابل محل‌های ممنوعه همچون مقابل بیمارستان‌ها با کد تخلف ۲۱۲۴، در کلانشهر ها جریمه ۳۰ هزار تومانی و در شهرهای کوچک ۲۰هزار تومان جریمه دارد. اینها مبلغ جریمه اشخاصی هستند که با بوق زدن مزاحمت هایی را برای دیگران به وجود می‌آورند. البته اگر خودروی یک شخص، فاقد بوق هم باشد با جریمه پلیس مواجه می شود. این تخلف با کد ۲۱۷۰، برگه جریمه پنج هزار تومانی را برای راننده خودرو به همراه خواهد داشت.

حبس و جزای نقدی، مجازات ایجاد آلودگی صوتی

حالا تصور کنید دزدگیر خودرو نصفه شب به صدا در بیاید و فردی که این خودرو متعلق به اوست یا در خواب ناز بوده یا متوجه صدا نشود. این آژیر حتی تا یک ساعت هم صدا می‌دهد و در این شرایط تکلیف همسایه ها مشخص نیست که باید با این سر و صدا چه‌کار کنند.

 
جالب است بدانید این فعل همسایه شما جرم است و می توانید طبق قانون از او شکایت کنید. یک وکیل پایه یک دادگستری در این زمینه می گوید: در جرایم زیست‌محیطی، هم جرایم عمدی و هم جرایم غیر عمدی مطرح می شوند. عنصر قانونی جرم نیز پیش بینی جرم بودن عمل یا ترک عملی است که قانونگذار برای آن مجازات تعیین کرده است.
 
مصطفی ترک همدانی می افزاید: مطابق ماده دو آیین‌نامه اجرایی نحوه جلوگیری از آلودگی صوتی، مبادرت به هرگونه اقدامی که موجبات آلودگی صوتی را فراهم کند ممنوع می باشد. بر اساس تبصره ماده پنج آیین‌نامه، با عاملان یا اشخاص دیگری که به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم از انجام بازرسی یا تعیین میزان آلودگی صوتی جلوگیری کرده یا از ارائه آمار و اطلاعات مورد نیاز سازمان خودداری کنند طبق ماده ۳۰ قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا رفتار خواهد شد.
 
این وکیل دادگستری می گوید: ماده ۳۰ مذکور، برحسب مورد و اهمیت موضوع محکومیت به جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا پنج میلیون ریال و درصورت تکرار، حبس تعزیری از یک ماه تا سه ماه و جزای نقدی مذکور را برای این موارد تعیین کرده است. همچنین طبق تبصره ماده ۳۰، درصورتی که ماموران سازمان حفاظت محیط زیست در جرایم موضوع این ماده همکاری یا مشارکت داشته یا گزارش خلاف واقع ارائه کنند علاوه بر محکومیت در هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری به حداکثر مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهند شد.