سربی که سلامتی مردم قم را ذوب می‌کند

استان قم به تنهایی نیمی از کارخانه ها و مراکز ذوب سرب را در خود جای داده و به این میزان باید افزود واردات 70 درصد از باتری صادراتی دیگر کشورها به ایران را که به سمت استان سرازیر می شوند.

بر اساس گزارشات منتشر شده،چراغ سبز برخی از مسئولان قم منجر به افزایش روزافزون واردات به این استان شده و از سوی دیگر متاسفانه همچنان آمار متقاضیان راه اندازی واحدهای ذوب سرب نیز رو به افزایش است.

آنچنان که آمار و اعداد و ارقام منعکس شده در رسانه ها و جرایدی همچون روزنامه همشهرری نشان می دهد، میزان باتری بازیافتی مورد نیاز کشور،100 هزار تن در سال است که نیمی از آن باید با واردات تامین شود و این در حالی است  که 170 هزار تن یعنی قریب به دو برابر کل نیاز کشور در این استان تامین می شود.

*واحدهای ذوب سرب غیر مجاز معضلی جدی در استان قم

یکی از اصلی ترین چالش های استان قم معطوف به واحدهای ذوب سرب می شود و دامنه این فعالیت ها به میزانی است که قریب به 200 واحد غیر مجاز مرتبط با این فعالیت ها(ذوب سرب)در اسفند ماه سال گذشته تخریب شد.

آنچنان که فرماندار قم عنوان داشته،واحدهای ذوب سرب مجاز نیز موظف و مکلف به تامین و رعایت استاندارد های زیست محیطی هستند،در غیر اینصورت با تعطیلی مواجه خواهند شد.

البته همچنان برخی واحدهای ذوب سرب غیر مجاز در این خطه از کشور فعال هستند و ظاهرا تاکنون تخریب های انجام شده نیز نتوانسته مانع از فعالیت چنین واحدهایی شود.

برخی از این واحدها عنوان ریخته گری را بر خود اطلاق می کنند و بعضا تعدادی از این مراکز در مجاورت کارخانه های تولید مواد غذایی،دامداری ها و برخی از مناطق حاشیه ای شهر قرار گرفته اندکه فعالیت در این محدوده ها خطری بالقوه محسوب می شود و در واقع امر سلامت عمومی را تهدید و به چالش می کشد.

عمق نگرانی در خصوص چنین واحدهایی به ماهیت فعالیت آنها باز می گردد.

کوره ها با بازیافت باتری های فرسوده که از کشورهای همجوار آسیانه میانه به اطراف قم حمل می شود و یا با استحصال خاک سرب ،بدون لحاظ کردن ضوابط و قواعد زیست محیطی به تولید شمش مبادرت می ورزند.

بر اساس ارزیابی های کارشناسان،دو درصد از میزان سربی که تولید می شود به عنوان ذرات معلق از دهانه خروجی کوره های فاقد فیلتر متصاعد می شود.

با یک حساب سرانگشتی اگر هر یک از این کوره ها هر شب حداقل یک تن سرب تولید کنند،هر کوره مرکزی است برای انتشار حداقل 20 کیلوگریم ذرات سرب در طول یک شب که با احتساب مجموع کوره های فعال در این حوزه به اعداد و ارقام بسیار وحشتناک و نگران کننده ای می رسیم.

*وقتی سرعت جایگزین کوره ها بر سرعت تخریب فزونی می گیرد

سید رحمان دانیالی،مدیرکل اداره حفاظت از محیط زیست استان قم بر ضرورت کنترل و رصد فعالیت واحدهای ذوب سرب تاکید می کند و آنچنان که وی اظهار داشته،مجموعه محیط زیست این استان با جدیت تلاش می کند با لحاظ کردن بازرسی ها و پایش های مستمر روند فعالیتی واحدهای ذوب سرب را زیر ذره بین نظارتی خود قرار دهد.

وی با انتقاد از مسئولان ذیربط فعال در سنوات گذشته در این استان می گوید:متاسفانه در سال های گذشته،استقرار واحد ها و کوره های ذوب سرب بسیار بدون ضابطه و قواعد و استانداردهای زیست محیطی در این استان فعال شده اند و حتی برخی از مسئولان به تشویق انها نیز همت گماردند.

حال پس از گذشت سالها،واحدهای مذکور به چالشی جدی برای سلامت زیست محیطی این استان تبدیل شده اند و سرعت جایگزینی آن به میزانی است که بعضا بر میزان تخریب ها فزونی می گیرد.

با چنین اوصافی می طلبد یک گروه تحقیقاتی مستقل و توانمند با مطالعه میزان سرب موجود،واحدهای فعال و مضرات و تبعات این فعالیت ها را مورد واکاوی دقیق قرار دهد تا ارتباط احتمالی میان چنین فعالیت هایی با میزان بیماری های شایع در میان مردم این استان مورد بررسی گیرد،شاید نتایج این تحقیقات مطالبه ای عمومی را در میان ساکنان این استان ایجاد کند که به حصول نتایج سازنده تری منتهی شود.