مفاد «تفاهمنامه ملی تراریخته» مورد تأیید نیست

طی چند روز اخیر متنی با عنوان «تفاهم‌نامه ملی تراریخته ایران 1395 ــ 1400» منتشر شده است و این در حالیست که بسیاری از فعالان و اساتید برجسته حوزه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران اصولاً از این موضوع بی‌اطلاع بوده و تأیید مفاد این تفاهم‌نامه توسط خود را تکذیب می‌کنند.

دکتر محمدعلی ملبوبی؛ معاون فناوری پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری که سمت "پرزیدنت" فدراسیون بیوتکنولوژی آسیا و ریاست کارگروه کشاورزی ستاد توسعه زیست‌فناوری را نیز به‌عهده دارد، با صدور پیامی به انتشار این تفاهم‌نامه واکنش نشان داد که در ادامه مشروح پاسخ وی آمده است:

«اخیراً متنی تحت عنوان تفاهم‌نامه ملی تراریخته بدون نظر‌خواهی از متخصصان امر منتشر شده است که قطعاً نمی‌تواند موضوع تفاهمی باشد، زیرا:

1 ــ کشور ما 20 سال است که به‌دلیل همین مباحث بیهوده و عمدتاً بدون اساس علمی در استفاده از فناوری ‎تراریختی عقب‌ماندگی دارد به‌علاوه، بسیاری از این مباحث در هنگام تدوین و تصویب قانون ایمنی زیستی در سال 1388 (7 سال پیش) مطرح  بوده که نتیجه آن قانون مزبور بوده است.

حال چرا وقتی که احتمال قانونمند شدن واردات یا تولید داخل (محصولات تراریخته)  قوی‌تر شده است، به‌ فکر تعلیق  و توقف ‌افتاده‌اند؛ اما چرا پنج سال؟ جالب آن است که پنج سال عمر متوسط فناوریها است و قصد مطرح‌کنندگان از این جهت هم قابل تأمل است.

2 ــ چرا مرحله بعد از آزمایشگاه (یعنی مرحله آزمایش ریسک) در «گلخانه‌های مجهز با سطح ایمنی 3(BSL3)؟

این حرف جدیدی در دنیاست! مراحل آزمایشگاهی سطح دو است و پس از آن حتی در آزمایشهای میدانی در مزرعه فقط شرط محصور بودن است؛ پس از صدور مجوز هم به‌دلیل اثبات "این همانی" گیاه ترا‌ریخت با والد آن شرطی برای کشت در مزارع وجود ندارد.

کمی آگاهی از موضوع مانع تفاهم بر استفاده گیاهان تراریخت در سطح سه است چرا که تحقیق روی بیماریهای لاعلاج و مانند آن در سطح سه صورت می‌گیرد.

به این ترتیب بنده تفاهم با چنین مواضع غیرعلمی را به‌شدت تکذیب می‌کنم».