زمستان دود است و تابستان خاک، آنچه که مردم تفنس می کنند. غرب کشور خاک بیشتری به ریه‌های مردم می‌رسد. آنقدر خاک تا در ریه ها گل شود و جان افراد را بگیرد.

چند سالی است که گرد و خاک تابستانی مهمان خانه های غرب کشور شده است. دو سه سال هم است که پایتخت نشینان از این بلا بی نصیب نمانده اند و هر چند اندک اما گرد و غبار به خانه های تهرانی ها هم رسیده است تا آنها درک کنند که در غرب و جنوب چه می گذرد.

هوای تابستان گرم  است و باید برای خنک شدن آن آرزوی باد کرد اما این روزها دیگر کسی آرزوی وزیدن باد هم ندارد چرا که با کوچکترین بادی، آنچنان گرد و خاک به ریه‌ها می‌رسد که آدم دمای 50 درجه به خنکای آن ترجیح می‌دهد.

حال 2 روز است که باردیگر خاک مهمان سفره‌های مردم شده است.  

*لرستان در گرد و غبار فرو رفت  

 مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان گفت:غلظت گرد و‌ غبار در استان لرستان به 29 برابر حد مجاز رسیده که شرایط بسیار بحرانی است.

*گرد و‌ غبار در ایلام به 6برابر حد مجاز رسید  

احمد کرمی، مدیر کل بحران استان ایلام در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درخصوص جدیدترین وضعیت کیفی هوای استان ایلام اظهار داشت: روزهای گذشته میزان غلظت گردو غبار در استان ایلام به 6 برابر حد مجاز رسید.

*غلظت گرد و غبار در خوزستان به سه‌ و نیم برابر حد مجاز رسید

آذریان کارشناس آزمایشگاه هوای استان خوزستان گفت: میزان غلظت گرد و غبار در هوای استان خوزستان به سه و نیم برابر حد مجاز رسید.

*بوشهر نشینان نیز طعم گرد و خاک عراق را چشیدند

حسین دیشب مدیر کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر در باره ی وضعیت نامناسب هوای بوشهر می گوید :میزان غلظت گرد و غبار در بوشهر به 7 برابر حد مجاز رسیده است.

*محیط زیست:فعلا نمی توان کاری کرد

رئیس سازمان محیط‌ زیست در واکنش به هجوم ریزگردها در نقاط مختلف کشور گفت: با وجود انعقاد تفاهم‌نامه‌های بین‌المللی زیست‌محیطی، شرایط حاکم بر کشور عراق هرگونه اقدام عملیاتی را برای مهار گردو غبار ناممکن ساخته است.

معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط‌ زیست درباره هجوم کم‌سابقه‌ گردو غبار به استان‌های غربی و از جمله ایلام، اظهار کرد: این ریزگردها که وارد کشور شده غیر از ایلام ، استان‌های کرمانشاه، خوزستان، لرستان و برخی دیگر از نقاط کشور را تحت تأثیر قرار داده و منشأ آن غرب و جنوب عراق است.

وی بابیان اینکه متأسفانه گردوغبار صدمات زیادی به‌سلامت مردم وارد می‌کند، افزود: از سال‌ها قبل دولت تلاش‌های زیادی با دولت عراق برای مهار ریز گردها کرده و این تلاش ادامه دارد و تاکنون نیز چندین تفاهم‌نامه همکاری و عملیاتی با کشور عراق برای مالچ پاشی و کاشت درخت  در این زمینه انجام‌شده است.

ابتکار ادامه داد: در سال 1392  با وجود شرایط بدامنیتی به همراه هیئتی برای مهار ریز گردها به عراق سفر کرده‌ایم و به جدیت تمام پیگیر بوده‌ایم اما در حال حاضر شرایط ناامنی زیادی در کشور عراق و محل کانون‌های وقوع ریز گردها حاکم است و تاکنون تفاهم‌نامه‌های که با کشور عراق صورت گرفته به دلایل شرایط بد امنیتی امکان عملیاتی شدن نداشته است و برخی مکان‌های کانون ریز گرد در اختیار گروه تکفیری داعش است و دولت عراق توان عملیاتی کردن طرح‌ها برای مهار گردو غبار را ندارد.

به گفته رئیس سازمان محیط‌ زیست، تمام گزارش‌های وقوع ریزگردها را به وزارت خارجه و مقامات بین‌المللی برای چاره‌اندیشی منعکس می‌کنیم و با پیگیری‌های انجام‌شده توسط محیط‌زیست، ایران سال گذشته یک قطع‌نامه بین‌المللی برای مقابله با ریز گردها مرحله به تصویب رساند زیرا این کانون فقط متوجه ایران نیست بلکه بسیاری از دیگر کشورها هم درگیر این پدیده هستند.

وی با اشاره به اینکه تغییر اقلیم، کمبود منابع آب و مدیریت نادرست در محل‌های وقوع ریزگردها باعث این پدیده شده است، تصریح کرد: با پیشنهاد ایران تاکنون چندین قطعنامه بین‌المللی برای مهار ریزگردها گرفته‌ایم.

ابتکار با بیان اینکه یک بحث ناامنی و بحث دیگر خشکسالی‌های پی‌درپی و فرسایش خاک در کشور عراق باعث شده کانون‌های وقوع گرد و غبار افزایش پیدا کند، افزود: از طرف دیگر سدهای ایجادشده بر روی دجله وفرات باعث خشکسالی اراضی مناطق پایین‌دست شده که ریزگردها از آن نشأت می‌گیرد.

رئیس سازمان محیط‌ زیست گفت: در حال حاضر ناامن بودن عراق عملاً اقدامات و طرح‌ها را برای مهار ریز گردها ناکام گذاشته است و فعلاً دولت عراق نمی‌تواند کاری انجام بدهد و کسی هم نمی‌تواند دخالت کند.

وی با تأکید بر اینکه در راستای کانون‌های داخلی کشور تاکنون 15 کانون در استان‌ها شناسایی و برنامه‌ها و طرح‌های در آن‌ها نهایی شده و یا در مرحله نهایی شدن یا در آینده نزدیک نهایی خواهد شد، افزود: کاشت نهال و  تثبیت خاک از اقدامات بوده است.

ابتکار بابیان اینکه دولت با تمام توان پیگیر موضوع ریز گردها خواهد بود، خاطرنشان کرد: متأسفانه شدت وقوع حوادث با کانون‌های خارجی عراق و عربستان در حال افزایش است.

*دریغ از یک ماسک که به مردم داده  

نماینده مردم ایلام در مجلس با بیان اینکه در دو روز گذشته غلظت ریزگرد‌ها در هوای ایلام به 20 برابر حد مجاز رسیده بود، گفت: ابتکار حتی برای رویت مشکل به منطقه سفر نکرده است و متأسفانه در این مدت دریغ از ارائه یک ماسک به مردم که کمتر اذیت شوند.

سلام امینی گفت: شدت ریز گرد‌ها در 48 ساعت گذشته باعث شده بود که غلظت آلاینده‌ها بین 18 تا 20 برابر حد مجاز افزایش پیدا کند و مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرده است.

وی افزود:‌ از یک طرف بخشی از این گرد و غبار و ریز گرد‌ها مربوط به کشورهای همسایه مانند سوریه و عراق است و شاید به علت بی‌ثباتی‌های سیاسی نتوانیم قراردادهایی در جهت کنترل چشمه‌های گردو غبار داشته باشیم اما مردم در داخل کشور بسیار در مشقت هستند و نباید تنها با این صحبت‌ها رفع تکلیف کرد.

امینی اظهار داشت: بی ثباتی سیاسی در این کشورها مربوط به دو سه سال اخیر نیست و در این مدت بسیاری از مسئولان آمدند و رفتند و کاری انجام نشد، در زمانی گفته شد باید هزار میلیارد تومان برای کنترل شرایط هزینه کنیم که اقداماتی هم انجام شد اما با حرف زدن و دعا کردن مشکل مردم حل نمی‌شود.

نماینده مردم ایلام افزود: علی رغم بی ثباتی‌های سیاسی در منطقه باید رئیس سازمان محیط زیست مسئولیت این موضوع را قبول کند و زحمت آن را متحمل شود، حداقل کاری که می‌تواند انجام دهد این است که به منطقه سفر کند و از نزدیک شرایط را ببیند متأسفانه در این مدت دریغ از یک ماسک که به مردم داده شود تا کمتر مردم اذیت شوند.

*محیط زیست ریزگرد‌ها را جدی نمی‌گیرد

نماینده مردم قصرشیرین در مجلس با انتقاد از افزایش ریزگرد‌ها در استان‌های جنوبی کشور گفت: مردم دعا می‌کنند خداوند مقداری تدبیر به رئیس سازمان محیط زیست دهد گویا خانم ابتکار خود را ایزوله کرده که ریزگرد‌ها را جدی نمی‌گیرد.

فرهاد تجری گفت: وضعیت آب و هوای کرمانشاه متأسفانه بسیار اسفناک و غیر قابل تحمل است و بستگی به زمان‌های مختلف در شبانه روز گاهی اوقات تشدید شده و گاهی از شدت آلودگی کاسته می‌شود ولی کل استان کرمانشاه از ناحیه غربی تا کل استان درگیر ریز گرد‌ها شده‌اند که فضای دید را بسیار محدود کرده و سلامت بسیاری از مردم را به خطر انداخته است.

وی ادامه داد: شاید اگر این وضعیت برای استان‌هایی مانند تهران اتفاق می‌افتاد مسئولان امر فکری می‌کردند اما متأسفانه سالیان سال است که ریز گرد‌ها به عنوان یک پدیده آزار دهنده کشورهای غربی و جنوبی کشور را با چالش مواجه کرده است اما هنوز اقدام خاصی انجام نشده است این موضوع تا حدودی یک موضوع فرامرزی است و نیاز به پیگیری و مداومت دارد اما متأسفانه در هر دوره‌ای برخورد سلیقه‌ای شده و بعد هم به فراموشی سپرده می‌شود.

این نماینده مجلس افزود: از دولتمردان سازمان محیط زیست و دستگاه دیپلماسی و شخص رئیس جمهور انتظار می‌رود بیشتر در این موضوع ورود پیدا کند و اجازه ندهند بیشتر از این ریز گردها آثار منفی بر سلامت شهروندان و مردم داشته باشند چراکه بعد از مدتی یقیناً آثار منفی زیادی بر مسائل سلامت، زیست محیطی، کشاورزی می‌گذارد که ممکن است غیر قابل جبران باشد.

تجری تصریح کرد: مردمانی که جنگ و دفاع مقدس را تحمل کردند و ایثارگری‌های زیادی داشتند امروز سزاوار نیست مشکلات آنها مورد قصور قرار بگیرد و نادیده گرفته شوند.

وی با اشاره به صحبت‌های رئیس سازمان محیط زیست در مورد جنگ عراق و سوریه گفت: ما هم دعا می‌کنیم خداوند مقداری تدبیر به رئیس سازمان محیط زیست که متولی محیط زیست کشور است، بدهد، شاید خانم ابتکار در محیطی زندگی می‌کند که مجهز به امکانات خاصی است و فضا و هوای آنجا به گونه‌ای است که خود را ایزوله کرده و کودکان و سالخوردگان و جانبازان شیمیایی را درک نمی‌کند.

این نماینده مجلس اظهار داشت: یکی از مشکلات وجود گروه‌های تروریستی در کشورهایی مانند عراق و سوریه است اما آیا این رفع تکلیف می‌کند؟ این‌همه سازمان‌های حافظ محیط زیست در دنیا وجود دارد از ظرفیت آنها گرفته تا رایزنی‌های سیاسی و منطقه‌ای می‌تواند کارگشا باشد اگر فکر رئیس سازمان محیط زیست بیشتر از این نمی‌تواند برای حل مشکل چاره سازی کند انتظار می‌رود کناره گیری کند چراکه افراد دیگری هستند که با تفکرات سیاسی، اجرایی و کاربردی می‌توانند مشکل را حل کنند.

تجری تصریح کرد: ریز گرد‌ها موضوعی است که تمام کارشناسان از سرطان‌زا بودن و آثار تخریبی غیر قابل جبران این ریز گرد‌ها بر حیات مردم و حیوانات خبر می‌دهند، انتظار می‌رود رئیس جمهور اجازه ندهد این وضعیت ادامه داشته باشد.