چگونه کودکان آزار و اذیت می شوند ؟!

 

 

* اعتیاد موجب سوزاندن روح کودک می‌شود

 

 

اعتیاد والدین یکی از نمونه های بارز کودک آزاری است. بی‌مسئولیتی، پرخاشگری، رفتارهای ناخودآگاهانه و...از جمله خصوصیاتی است، که اعتیاد، در والدین ایجاد می‌کند و در نهایت موجب می‌شود که کودکان آن‌ها بیشتر مورد آزار و سوء استفاده قرار بگیرند. البته همیشه فقط معتادان نیستند که کودکان را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند، اما اعتیاد از جمله مهمترین علل کودک آزاری به شمار می‌رود. اغلب پدران معتاد به دلیل مصرف مواد مخدر تعادل روانی خود را از دست می دهند و زن و فرزندان خود را آزار و اذیت می کنند. بیشتر پرونده‌های کودک آزاری در ایران در مورد کودکانی تشکیل شده که والدین معتاد داشته‌اند. این دسته از والدین گاهی به دلیل نیاز مالی کودکان را مورد سوء استفاده قرار می‌دهند و آنها را به تکدی‌گری، جابه‌جایی مواد مخدر و... مجبور  می‌کنند.

 

 

* کودک آزاری عاطفی مخفی مانده است

 

 

رایج‌ترین نوع کودک آزاری در جامعه، کودک آزاری عاطفی یا روانی است و متأسفانه به دلیل پنهان بودن و جلوگیری نکردن از آن موجب شده اثرات جبران ناپذیری بر روی کودکان بگذارد. کودکانی که مورد بی‌مهری عاطفی قرار می‌گیرند ممکن است گوشه‌گیر و منزوی شوند.

 

رفتار پرخاشگرانه، کج خلقی، از دست دادن اعتماد به نفس و... از جمله نشانه‌های کودکانی است که مورد بی‌مهری عاطفی قرار می‌گیرند.

 

هومن، پدر دختری 3 ساله، درباره رفتارهای پرخاشگرانه کودک خود می‌گوید: همسرم به علت اختلافاتی که در زندگی مشترک داریم دائما فرزندم را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد. فرزندم به علت رفتارهای مادرش پرخاشگر شده و رفتار غیرعادی از خود نشان می‌دهد. گاهی اوقات آثار کبودی و یا سوختگی روی بدن فرزندم می‌بینیم و مشاهده این صحنه، موجب ناراحتی‌ شدیدی در من می‌شود.

 

 

* علل کودک آزاری 

 

 

در برخی موارد افراد به علت ویژگی خاص روانی که در آنها وجود دارد، کودکان را مورد آزار قرار می دهند. برخی از والدین به علت اینکه در مورد خودشان از روش‌های تنبیهی استفاده شده است، این عمل را بر روی فرزندان خود نیز انجام می‌دهند. دسته دیگر از والدین به دلیل احساس عدم رضایت نسبت به موقعیت، زندگی، همسر و... که به اشتباه، کودک را مسبب و یا مظهر آن می‌دانند، عقده‌های خود را بر سر کودک بی‌گناه تخلیه می‌کنند.

 

در برخی موارد، والدین به اصطلاح "دوستی خاله خرسه" انجام می‌دهند و تنبیهات غلطی را به عنوان روش تربیتی کودک خود، در نظر می‌گیرند و از تأثیرات ناخوشایند بعدی این اقدام، غافل هستند. گروهی از والدین نیز فرزندان دشوار یا به اصطلاح "بیش فعال" دارند که برخوردهای این کودکان، والدین را خسته کرده و موجبات تنبیه آن‌ها را فراهم می‌کند.

 

دکتر حسین ابراهیمی مقدم، روانشناس، درباره تأثیر منفی تنبیه بر کودکان می‌گوید: بررسی‌ها نشان داده است استفاده از تنبیه، تأثیر مثبتی بر تربیت کودکان ندارد و برعکس استفاده از پاداش، منجر به بهتر شدن و تعالی رفتار می‌شود. برخورد ناخوشایند، رفتارهای نامناسب را کاهش نمی دهد و علت اینکه برخی از خانواده‌ها، این نوع رفتار‌ها را برای تربیت می‌پذیرند این است که وقتی کودک ناآرامی می کند، با تنبیه به طور موقتی ساکت می‌شود و این سکوت رفتار تنبیه کنندگی را در مادر و یا هر فرد دیگری تقویت می‌کند اما در دراز مدت بی تأثیر می‌شود.

 

 

* پیامدهای کودک‌ آزاری 

 

 

گروهی از بزرگسالانی که در کودکی مورد آزار و اذیت روحی قرار گرفته‌اند، دچار عقده‌های روانی می‌شوند و حتی ممکن است همان آزار و اذیت‌هایی را که در کودکی تجربه کرده‌اند برروی کودکان دیگر اعمال کنند  و بدین وسیله حس انتقام جویی خود را ارضا کنند. والدینی که فرزندان خود را مورد  آزار قرار می‌دهند می‌توانند از روش‌های پاداش استفاده کنند و تأثیر مفید این روش را نسبت به آزار و اذیت کودک مشاهده کنند و همچنین در مواردی که احساس می کنند رفتارهای اشتباه در کنترل آنها نیست می توانند با مراجعه به روانشناسان و مشاورین خانواده نسبت به اصلاح رفتارهای خود اقدام کنند . یادمان باشد که هر گونه رفتار اشتباه و نسنجیده ما، در نقش پدر و مادر، تاثیری عمیق و مستقیم در روند رشد و آینده فرزندانمان خواهد گذاشت.