شاخص های رفاه اجتماعی در ایران چند صفر دارد؟

 

بر همین اساس وقتی امنیت در جامعه نباشد، رفاه و توسعه وجود ندارد و نیز به وجود نمی آید. به طوری که تأمین و حس امنیت را می توان مهم ترین عامل به وجود آورنده سرمایه اجتماعی در جامعه برشمرد.

 

 براساس آمار و اظهارات برخی جامعه شناسان، باید بیان کرد که تمامی ابعاد سرمایه اجتماعی با رفاه اجتماعی رابطه ای دارند، همچنین بین امنیت اجتماعی با سرمایه اجتماعی و رفاه اجتماعی نیز بدون شک رابطه وجود دارد.

 

در ابتدا  رفاه اجتماعی به مجموعه قوانین، برنامه‌ها و خدمات سازمان‌یافته‌ای گفته می شد که هدف آن تأمین حداقل نیازهای اساسی آحاد جمعیت کشور تعریف می شد. اما رفته رفته و در طول سال‌های بعد این مفهوم، تغییر کرد و این گونه عنوان شد که "رفاه اجتماعی، به مجموعه اقدامات و خدمات گوناگون اجتماعی در جهت ارضا نیازهای افراد و گروه‌ها در جامعه و غلبه بر مسائل اجتماعی" اطلاق می‌شود. 

 

در سال‌های اخیر این تعریف نیز دستخوش تغییر و تحولات دوباره ای شد و به گونه ای دیگر معنا شد که بر اساس آن رفاه اجتماعی عبارت از مجموعه سازمان‌یافته‌ای از قوانین، مقررات، برنامه‌ها و سیاست‌هایی است که در قالب موسسات رفاهی و نهادهای اجتماعی به منظور پاسخگویی به منظور نیازهای مادی و معنوی و تأمین سعادت انسان ارائه می‌شود تا زمینه رشد و تعالی او را فراهم آورد.

 

**رفاه اجتماعی در ایران چگونه است؟

 

آموزش و پرورش، بهداشت، درمان، تغذیه، مسکن، اشتغال جمعیت و نیروی انسانی، هزینه و درآمد سازمان تأمین اجتماعی از جمله شاخص‌هایی است که در ایران برای رفاه اجتماعی در نظر گرفته می‌شود.

 

حسین بای جامعه شناس در خصوص الگوی‌های رفاه اجتماعی و ابعاد مختلف آن می گوید: رفاه اجتماعی دارای چهار الگوی؛ بُعد زیستی شامل سلامت جسمی (در مقابل معلولیت و بیماری)، سلامت روانی (ترکیب جمعیت، هرم سنی، امید به زندگی، تغذیه و ...)، بعد حقوقی؛ شامل قوانین حمایت از گروه‌های آسیب‌دیده و آسیب‌پذیر، قوانین مربوط به کودکان، نوجوانان و زنان، قوانین کیفری جزایی در مورد بزهکاری، جوانان و آسیب‌های اجتماعی، بعد اجتماعی؛ شامل مسائلی چون امنیت، مهارت اجتماعی، فراغت، اشتغال، خانواده، آسیب ‌اجتماعی، جمعیت، گروه‌های در معرض خطر؛ از جمله زنان و کودکان و مشارکت اجتماعی و در پایان بعد اقتصادی؛ شامل بررسی فقر، امنیت، توسعه اقتصادی، اشتغال، مسکن، سیستم پرداخت یارانه‌ای، اقتصاد خیریه‌ای و غیرانتفاعی، عدالت اجتماعی‌، حمایت اقتصادی از اقشار آسیب‌پذیر و ....می شود.

 

 **رفاه اجتماعی با معنای تأمین اجتماعی در اسلام

 

از دیدگاه اسلام، همه انسان‌ها در برابر بی‌عدالتی و فقر در جامعه مسئول‌اند و برای تحقق تأمین اجتماعی، در جامعه اسلامی به 2بخش تدابیر حکومتی و فردی اشاره شده است. 

 

تدبیر حکومتی شامل مواردی از تأمین اجتماعی است که بر مبنای آن حکومت بخشی از ثروت ثروتمندان را طبق ضوابطی (مانند زکات و خمس) دریافت می‌کند تا برای مصارف عمومی و رفع فقر هزینه کند. تدابیر فردی نیز شامل مصداق‌هایی از تأمین اجتماعی است که بر مبنای آن افراد به میل و اختیار خود (مانند صدقه، نذر، انفاق، وقف و ...) به نیازمندان کمک می‌کنند.

 

**دولت یا مردم کدام یک در ایجاد رفاه اجتماعی نقش پررنگی دارند؟

 

رفاه اجتماعی تعبیری است که به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نسبت داده می شود و به نوعی مسئولیت‌پذیری افراد جامعه، در قبال یکدیگر و ارتقای توانمندی‌ها را می توان از اهداف آن دانست.

 

مردم یا دولت کدام یک در خصوص ایجاد رفاه نقش پررنگ تری دارند؟ سوالی که بی شک می توان بیان کرد هر دو به هم وابسته و در واقع ملزوم و الزام یکدیگر هستند.

 

چرا که دولت سیاست‌های اجتماعی‌ای را باید برنامه‌ریزی کند که شرایط اجتماعی اجازه می‌دهد و این سیاست‌ها باید شرایط اجتماعی سخت را به شرایط رفاه اجتماعی تبدیل کند. 

 

به همین دلیل در چند روز اخیر که حرف و حدیث های زیادی مبنی بر لایحه تقدیمی بودجه سال ٩٥  دولت به مجلس به گوش می رسد برآن شدیم تا بدانیم که دولت تدبیر و امید در این لایحه چه هزینه ای را برای رفاه اجتماعی مردم در نظر گرفته است؟

 

در لایحه بودجه سال ۹۵ دولت اعتباراتی را برای کمک به دستگاه‌های دولتی مانند تأمین اجتماعی، بیمه سلامت، بهزیستی، صندوق بازنشستگی و... پیشنهاد داده است.

 

در لایحه پیشنهادی بودجه سال ۹۵ ،۶۲ هزار میلیارد تومان برای امور رفاه اجتماعی اختصاص داده شده است که از این اعتبار ۷۶۸ میلیارد تومان به فصل مربوط به امداد و نجات، ۱۴ هزار میلیارد تومان به فصل بیمه‌های اجتماعی، حدود ۴۶ هزار میلیارد تومان برای فصل حمایتی، هزار و ۳۴۰ میلیارد تومان برای توانبخشی و حدود ۳۸ میلیارد تومان برای تحقیق و توسعه در امور رفاه اجتماعی پیش‌بینی شده است.

 

در لایحه تقدیمی ۱۷ هزار میلیارد تومان به سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح، ۵ هزار میلیارد تومان به سازمان بیمه سلامت، ۳ هزار و ۸۱۰ میلیارد تومان به کمیته امداد امام(ره)، هزار و ۸۱۱ میلیارد تومان به سازمان بهزیستی، ۳۲۱ میلیارد تومان به سازمان تأمین اجتماعی، ۴۱۰ میلیارد تومان صندوق بیمه اجتماعی کشاورزی، روستائیان و عشایر، ۱۱۲ میلیارد تومان به بیمه‌های اجتماعی اختصاص داده شده است.

 

و از ٢١ هزار میلیارد تومان سهمیه اختصاص یافته به وزارت تعاون، صندوق بازنشستگی کشوری از این اعتبار ۱۹ هزار میلیارد تومان سهیم است. همچنین ۲۹۷ میلیارد تومان نیز برای برنامه‌های سازمان ثبت احوال پیشنهاد شده است.

 

امید است پس از تصویب بودجه درنظرگرفته شده برای رفاه اجتماعی ،مبالغ یاد شده در همین راستا و به منظور رفاه حال مردم جامعه هزینه شود.