تداوم سوءمدیریت‌ها و عملی نشدن برنامه‌های ابتکاری برای قابل تحمل کردن شرایط آلودگی هوا کار را به جایی رساند که پایتخت 2 هفته در شرایط ناسالم قرار گیرد. روز گذشته هم شاخص آلودگی روی عدد 124 مستقر شد تا قفل دیگری بر شکسته شدن طلسم آسمان تیره تهران باشد.

این در حالی است که طی چند روز گذشته نه‌تنها پایتخت‌نشینان بلکه ساکنان سایر کلانشهر‌ها مانند اصفهان، اراک، تبریز و مشهد هم شرایطی مشابه وضعیت تهران را تجربه کردند‌ و با توجه به پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته باید منتظر موج دوم آلودگی‌ها و البته افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی باشند اما با وجود هشدار‌های صورت‌گرفته مبنی بر رشد معنی‌دار آمارهای مرگ و میر در روزهای آلوده، اقدامی جز تعطیلی دست و پا شکسته مدارس در دستورکار دولتمردان قرار ندارد.

هر چند تا به حال مشکلات زیست‌محیطی و  رسیدگی به معضل آلودگی هوا در شهرهای صنعتی جزو اولویت‌های دولت نبوده اما به نظر می‌رسد هرچه به ایام انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم این وضعیت شرایط بحرانی‌تری را تجربه خواهد کرد، چراکه دغدغه‌های انتخاباتی دولت بر سلامت جامعه سایه انداخته است. مردم تهران و کلانشهرها قربانی غفلت دولتمردان و بازی‌های سیاسی شده و محکوم هستند در سایه بی‌توجهی دستگاه‌ها با مرگ تدریجی کنار بیایند.

هوای پایتخت قصد سالم شدن ندارد

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که این روزها از سوی شهروندان با دقت خاصی دنبال می‌شود مقایسه شاخص کیفیت هوا با روزهای گذشته به منظور رسیدن به شرایط سالم است اما آن‌طور که معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران گفته روز سه‌شنبه هم هوای پایتخت در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس جامعه قرار داشته است.

محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران به تداوم آلودگی هوای استان تهران تا پایان هفته اشاره کرد و افزود: طی روز سه‌شنبه  شاخص‌های کیفیت هوا  در مناطق 14 و 15 تهران از بقیه نقاط ناسالم‌تر بود. علاوه بر این، سازمان هواشناسی نیز نسبت به کاهش کیفیت هوا در روزهای پایانی هفته در 5 کلانشهر اعلام هشدار کرده است. احد وظیفه، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور در این باره اظهار داشت: براساس تحلیل داده‌ها و آخرین نقشه‌های پیش‌یابی هواشناسی شرایط پایدار و بدون وزش باد باعث افزایش غلظت آلاینده‌ها در شهرهای صنعتی و پرجمعیت مانند تهران، کرج، اراک، اصفهان و تبریز تا روز پنجشنبه خواهد شد.

مدارس چهارشنبه دایر است

جالب اینجاست که طی روزهای آلوده تنها راهکار عملی که از سوی مدیران برای کاستن از غبار آسمان تهران رنگ و بوی اجرایی گرفت تعطیلی مدارس بود. اما نحوه ابلاغ این تصمیم خود ماجرای دیگری را پیش روی شهروندان قرار داد. تعطیلی قطره‌چکانی در کنار دایر بودن ادارات دولتی دست به دست هم داد تا این طرح هم اثربخشی چندانی نداشته باشد. 

شیوه تصمیم‌گیری درباره فعالیت مدارس در روزهای آلوده در عمل باعث شد حجم سفرهای درون‌شهری کاهش چندانی پیدا نکند ضمن اینکه خانواده‌ها نتوانستند برای خروج از شهر برنامه‌ریزی کنند.  همچنین روز گذشته نیز وزارت آموزش‌وپرورش به دنبال تشکیل کمیته اضطرار آلودگی هوا با صدور اطلاعیه‌ای بر دایر بودن همه مدارس شهر تهران تاکید کرد. بنابر اظهارات مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش‌وپرورش تهران، همه مدارس مناطق نوزده‌گانه شهر تهران در مقاطع گوناگون و مهدهای کودک و پیش‌دبستانی  چهارشنبه دوم دی‌ماه دایر است.

تأیید چندباره مرگ تدریجی شهروندان

در شرایطی که چندی پیش ایرج حریرچی، قائم‌مقام وزیر بهداشت از افزایش مراجعه مردم به مراکز درمانی در اثر آلودگی هوا خبر داد و بر آسیب‌زایی شرایط فعلی آب و هوایی تاکید کرد، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران نیز در جلسه علنی شورا ضمن تایید این موضوع، وضعیت آمار مرگ و میر در  پایتخت را تشریح کرد.  به گفته چمران، روزانه در تهران 150 مورد مرگ به ثبت می‌رسد که در روزهای آلوده و طی چند روز گذشته این آمار در پایتخت به 180نفر رسیده است. همچنین عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران عنوان کرده است که با تشدید آلودگی هوای تهران یک شیفت کاری در بهشت‌زهرا افزایش یافته است.

دروغ بنزینی و سکوت ابتکاری

بحرانی شدن وضعیت آلودگی هوای پایتخت در شرایطی اتفاق می‌افتد که معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همواره انگشت اتهام را به سمت بنزین پتروشیمی و تولید داخل نشانه رفته و مقصر آلودگی هوا را بنزین داخلی معرفی کرده است اما با وجود اینکه این ادعای نخ‌نما تاکنون چندین بار از سوی کمیسیون اصل نود و سایر نهادهای مربوط به کلی تکذیب شده همچنان بحث واردات بنزین و خروج ارز از کشور ادامه دارد با این وجود آنچه این روزها بیشتر از غبار و آلودگی بر سینه شهروندان سنگینی می‌کند سکوت ابهام‌برانگیز سازمان حفاظت محیط‌زیست در قبال کیفیت بنزین‌های وارداتی است. 

چرا که با وجود هزینه هنگفت برای جایگزینی بنزین همچنان آسمان کلانشهر‌ها تیره و تار باقی مانده و استاندارد سوخت‌های وارداتی هم شفاف نیست موضوعی که تاکنون بارها از سوی نمایندگان مجلس هم مورد تذکر قرار گفته اما همچنان رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست مهر سکوت بر لب زده و پاسخگو نیست که چرا بنزین‌های وارداتی دوای درد آلودگی هوای تهران نشد؟ سیدباقر حسینی، نماینده مجلس با انتقاد از عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: متأسفانه  شعارهای خوبی در زمینه محیط زیست داده می‌شود اما در عمل هیچ اقدام مفیدی را شاهد نیستیم. شاید ادعا کنند کارهایی انجام داده‌اند اما موضوع آلودگی هوا همچنان باقی است.

وی افزود: در برهه‌ای مدیران محیط زیست ادعا کردند بنزین تولید داخل آلوده است و باعث افزایش آلودگی هوای تهران شده اما سوال اینجاست حالا که خودتان بنزین وارد می‌کنید چرا آن بنزین‌ها آلوده است و نتوانسته در بهبود کیفیت هوای تهران تأثیر مثبتی داشته باشد؟ به باور این نماینده مجلس، بنزین وارداتی هم نتوانسته تأثیر مثبتی بر کنترل آلودگی هوا داشته باشد و تنها بهانه‌ای برای هجمه به مخالفان بوده است، چرا که هم‌اکنون شاهد هستیم با وجود استفاده از بنزین وارداتی همچنان آلودگی هوا وجود دارد.