ماجرای واردات اسب در فرست کلاس و اصلاح نژاد اسب ایرانی

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- همشهری، پرواز LH8350بويينگ 777هـواپـيـمــايي لوفتهانزا با محمولهاي كه تاكنون در جهان توسط يك شركت هواپيمايي حمل نشده بود در تهران به زمين نشست. اين براي نخستين بار بود كه يك شركت هواپيمايي اين تعداد از محموله غيرمتعارف را به مقصدكشوري حمل ميكرد. در ايران و آلمان اما 2تبليغات متناقض درباره بار پرواز777 صورت گرفت. لوفتهانزا كه براي نخستينبار هواپيمايي را براي حملونقل اسب بهكار برده بود در مطبوعات اين كشور و اروپا در مورد اين اتفاق بزرگ سخن گفت اما در ايران اين بار از اين محموله عجيب و غريب بهعنوان نشانهاي از تجملگرايي جديد ياد شد.

 سابقه ورود اسب به ايران در بعد از انقلاب  به سال 70 برميگردد كه  اسبهاي كورسي، پرشي با مشكلاتي در اصلاح نژادشان مواجه شده بود، بنابراين 45رأس اسب توسط اداره سواركاري سابق وارد كشور شد. اين امر به اين دليل بود كه اسبهاي بهاصطلاح سيلمي (كششي) در ايران محدود بود يا اينكه از نظر ژنتيك مشكلاتي در كيفيت اسب تركمن ايراني بهوجود آورد. امروزه اثرات اين مشكل بزرگ در اصلاح نژاد اسب ايراني با اسبي به نام «دخون» در اثر اختلالات ژنتيكي بهوجود آورده كه كيفيت اسب اصيل تركمن را با ترديدهايي مواجه ساخته است.

در اين ميانه اما آنچه در اصلاح نژاد اسب در ايران تأثيرگذار است، وجود اسبهاي سيلمي از نظر كيفيت است. يك منبع آگاه درخصوص اسبهايي كه با پرواز لوفتهانزا به تهران آورده شدهاند به گفت: «اين اسبها 65رأس شامل20رأس اسب عرب، 3راس اسب كورس و بقيه نژاد سيلمي و پرشي هستند كه براي اولينبار در سيستم حملو نقل بهصورت يكجا وارد كشور شدهاند.»

سالهاست كه اسب ايراني از طريق تركيه و با ماشينهاي مخصوص اسب از كشورهايي نظير آلمان وارد كشور ميشود اما بعد از اينكه ايران از ورود گاوهاي زنده تركيه كه به كشورهاي آسياي ميانه از طريق ايران، صادر ميشد جلوگيري كرد. تركها نيز در واكنشي از ورود اسبهاي وارداتي ايرانيها از تركيه جلوگيري كردهاند.»

گفته ميشود بالا رفتن هزينه هاي اسبهاي ايراني در آلمان كه روزي 20يورو بوده باعث شده آنها را يكجا از طريق هوايي به كشور وارد كنند.

ماموريت اصلاح نژاد
حميد رادان كارشناس اسب و عضو كميته تبارشناسي فدراسيون اسب سواري ايران ميگويد: « اسب ريشه در فرهنگ و تمدن ايراني دارد اما ما براي اصلاح نژاد اسب در ايران با مشكلاتي مواجه بوديم كه ضروري است اسبهاي سيلمي (كششي) اصيلي وارد كشور شوند و به اصلاح نژاد اسب در ايران كمك كنند.»

اين كارشناس ارشد اصلاح اسب در ايران با اشاره به فاكتور مهم اصلاح نژاد اسب كورسي (مسابقه سرعت) در ايران ميگويد:« 4فاكتور مهم در اصلاح نژاد وجود دارد اول اسب بايد دونده باشد. يعني در رنكينگ جهاني بالا باشد. در ايران بايد 100به بالا باشد. دوم شجرهنامه است؛ يعني پدر و مادرش از اسبهاي اصيل و با كيفيت جهاني باشد. سوم آناتومي بدن اسب است كه در اسب سيلمي بسيار مهم است. چهارم اما توليدات حاصل از اين اسب سيلمي است. يعني همانند شجرهاش كيفيت مناسبي داشته باشد.» وضعيت ايران چگونه است؟ اين را رادان كه خود از نزديك با تحولات اصلاح نژاد در ايران آشناست ميگويد: «ايران در حال يك جهش است. اسبهاي خوب سيلمي كه هم خودشان و هم از شجره خوبي برخوردار هستند وارد كشور شدهاند و توليدات خوبي را به جاي گذاشتهاند. در اين ميان اما يكي ديگر از مشكلات اسب ايران ماديان است. با توجه به اختلالات نژادي كه در سالهاي گذشته با ايجاد اسب دخون پديد آمده، در شرايط كنوني در حالگذار از مرحله نوسازي ساختار اسب كورسي در ايران هستيم.»

وي افزود كه كميته تبارشناسي فدراسيون در حال حاضر مشغول برنامهريزي مفصلي درخصوص شناسايي تبار اسبهاي ايراني و بررسي كيفيت اسبهاي ايراني كه متشكل از اسب كرد، اسب تركمن و يا اسب عرب هستند، است.» اين كارشناس ارشد اسب در ايران  ثبات مديريتي كه در فدراسيون اسب سواري به وجود آمده است را عامل موثري در برنامه ريزي دقيق و منجسم براي احياي اسب در كشور عنوان مي كند و مي گويد:«خوشبختانه آقاي دكتر خليلي رييس فدراسيون خود سالها در زمينه اسب فعال بوده اند و پژوهش هاي نويي در اين زمينه انجام داده اند،فكر خوبي دارند و از بخش خصوصي كه قسمت عمده فعاليت هاي اسبي كشور را در دست دارد ،حمايت مي كنند.»

معروف ترين اسب  ايراني
اصلاح اسب ساختار پيچيده دارد. اسب سيلمي(كششي) همترين بخش اصلاح اسب است. در ايران اما بيش از 10اسب اصيل كه هم از نظر پيشينه و اصالت و البته امتياز جهاني وجود دارد. يكي از آنها، اسب «سامردولدرمز» پسر يكي از بهترين سيلميهاي جهان يعني ستريت كراي كه معروف به اسب ميليونر است. اين اسب با 6مقام قهرماني، 2نايب قهرماني و 3سومي تنها اسب ميليونر در ايران است و در اصلاح نژاد اسب ايراني بسيار مؤثر بوده است.