پايگاه خبري تحليلي «پارس»- استهلال تلاش برای رؤیت هلال ماه را گویند. این عمل دارای ارزش نجومی است، زیرا ماه قمری ممکن است ۲۹ یا ۳۰ روز باشد و مشاهده ماه نو گاه کاری دشوار و نیازمند محاسبات نجومی است. از نظر اسلام نیز این کار مهم و مستحب محسوب می‌شود. زیرا مناسبت‌های دین اسلام بر مبنای گاه‌شمار قمری تنظیم شده است.پيرامون همين موضع اختلافات علمي و فقهي در جهان اسلام وجود دارد كه«پارس» در گفتگويي كوتاه با حجت‌الاسلام والمسلمين محمدحسين فلاح‌زاده، رييس مرکز موضوع شناسي احکام فقهي حوزه علميه قم ومسوول ستاد ترويج احکام، اين موضوع را مورد بررسي قرار داده است در عين حال كه قدري در مورد زكات فطريه نيز با وي سخن گفته شده است.

حجت‌الاسلام والمسلمين محمدحسين فلاح‌زاده، رييس مرکز موضوع شناسي احکام فقهي حوزه علميه قم و مسوول ستاد ترويج احکام در گفتگو با پايگاه خبري تحليلي «پارس»، در مورد علت اختلاف كشورهاي اسلامي در رويت ابتداي ماههاي قمري گفت: اين موضوع به دليل اختلاف در افق است. بالاخره تفاوت‌ هايي از نظر افق وجود دارد که در برخي نقاط هلال زودتر رويت مي‌شود. در منطقه ديگري ممکن است اصلا رويت نشود.

وي افزود: البته اين تنها دليل اختلاف نيست. گاهي اختلاف به فتاواي مراجع محترم و ملاک‌هايي که براي اين موضوع دارند بر مي‌گردد که گاهي برخي از مراجع، اتحاد افق را شرط مي‌دانند واظهار مي دارند اگر در يک منطقه‌اي ماه رويت شد، نقاطي که داراي افق متحد با آن منطقه است براي آنجا هم کافي است ليكن براي نقاط ديگر کافي نيست.

وي اضافه كرد: بعضي ديگر از بزرگوراران، اتحاد در شب را کافي مي‌دانند يعني بلاد، کشورها و شهرهايي که شبشان با يکديگر مشترک است ولو چند ساعتي با هم مشترک باشد. يعني فرضا اگر اينجا شب است، در آن مناطق هم شب باشد. ولو اين‌ که چند ساعت اختلاف داشته باشند براساس اين ديدگاه در يک جا اگر ماه رويت شد براي تمام مناطقي که اتحاد در شب داشته باشند، کفايت مي‌کند و اين امر تقريبا يک نيم‌کره را در برمي‌گيرد.

حجت‌الاسلام والمسلمين فلاح‌زاده به نظر برخي ديگر از فقها اشاره كرد و گفت: گروهي ديگر از فقها بر اين باورند كه اگر در يک کشور از کشورهاي اسلامي، ماه، رويت شد براي بسياري ديگر کافي است؛ در حالي که به فتواي مرجع ديگر کفايت نمي‌کند و عمل مکلف بايد براساس اجتهاد خود در صورتي که خودش مجتهد است و يا فتواي مجتهد باشد که اگر اين اختلاف در فتوا بود، اختلاف در عمل هم پيش مي‌آيد و در نتيجه ممکن است افراد دو روز متفاوت را بر اين اساس عيد بدانند.

رييس مرکز موضوع شناسي احکام فقهي حوزه علميه قم، ديدگاه ديگر فقها را رويت حسي ذكر كرد و گفت: در اين نگاه، رويت با چشم عادي يا چشم مسلح، مورد نظر است که در اين‌باره هم تفاوت نظر فتواي فقهي وجود دارد که برخي فقها ديدن با چشم مسلح را کافي مي‌دانند اما عده ديگر کافي نمي‌دانند. بر اين اساس اگر مرجع تقليدي برايش ثابت شد که ماه با چشم مسلح مانند تلسکوپ و دوربين رويت شده است، اعلام مي‌کند که روز بعد اول ماه جديد است اما براي مجتهد ديگر يا مقلد آن مجتهد يا مرجع که رويت با چشم مسلح را کافي نمي‌داند، اول ماه ثابت نشده و آن روز را بايد آخر ماه قبل بداند.

حجت‌الاسلام والمسلمين فلاح‌زاده تاكيد كرد: اگر شخصي مقلد مرجعي است که فرضا رويت با چشم مسلح را کافي نمي‌داند و شخص بداند که حاکم براساس رويت با چشم مسلح حکم کرده است؛ اينجا نمي‌تواند تبعيت کند اما مخالفت هم نمي‌تواند بکند و اگر آن مخالفت نباشد اختلافي پيش نخواهد آمد.

مسوول ستاد ترويج احکام در پاسخ به سوالي در مورد ميزان زكات فطر ماه مبارك رمضان گفت: فقها فرموده‌اند که احتياط پرداخت قوت غالب است که البته برخي فقها احتياط واجب دارند و برخي احتياط مستحب، يعني آنچه را بيشتر مصرف دارند، پرداخت کنند. بر اين اساس بايد ببينيد قوت غالب چه چيزي است كه بر اين اساس ميزان زکات فطره براي هر نفر سه کيلو گندم، خرما، برنج و مانند آن خواهد بود.

وي افزود:براي پرداخت زكات فطره نياز به پرداخت جنس نيست بلكه در زکات فطره، پرداختن قيمت اشکالي ندارد و مي‌توان قيمت سه کيلو گندم، خرما يا برنج را به نيت زکات فطره پرداخت.

رييس مرکز موضوع شناسي احکام فقهي حوزه علميه قم درخصوص زمان پرداخت زكات فطره گفت: زمان پرداخت زکات فطره از شب عيد فطر تا ظهر روز عيد است و در اين فاصله بايد پرداخت شود و احتياط هم آن است که پيش از نماز عيد زکات فطره را بپردازد و عمدا نبايد تأخير شود و حتي فرموده‌اند اگر کسي دسترسي به فقير ندارد و امکان مصرف زکات فطره در مصارف او نيست بايد آن را جدا کرده، کنار بگذارد که بعدها به مصرف برساند.

وي تاكيد كرد: پرداخت زکات فطره واجب و خواندن نماز عيد مستحب است، خواندن نماز عيد فطر مشروط به پرداخت زکات فطره نيست.

حجت‌الاسلام والمسلمين فلاح‌زاده افزود: پرداخت زکات فطره تنها به کساني که در ماه رمضان روزه گرفته‌اند اختصاص ندارد، حتي کساني که نسبت به روزه عذر داشته‌اند و يا از روي عمد و غيرعمد روزه نگرفته‌اند، زکات فطره بر آنان واجب است.

برنج تلسکوپ حوزه علمیه قم خرما دوربین دین شب عید عید فطر کشورهای اسلامی ماه رمضان