بهترین دوست از منظر امام سجاد (ع)

به گزارش پارس به نقل از شفاف، آیا تا به حال برایتان پیش آمده که دغدغه ها و مشکلات زندگی آن قدر بر شما سخت گرفته باشند که بخواهید با کسی درد دل کنید؟ آیا تا به حال دوستی صمیمی داشته اید که باعث قوت قلب و دلگرمیتان شود و شنونده خوبی برای حرفهایتان باشد؛ و یا اینکه آیا تا به حال با کسی دوست بوده اید که باعث دلسردی، ناامیدی و یا کدورت خاطر شما باشد؟ آیا تا به حال با خود اندیشیده اید که چگونه می توان دوستی شایسته انتخاب کرد و اصولاً معیار انتخاب چنین دوستی چیست؟

اهمیت دوست و رفیق در زندگی به اندازه ای است که بر طبق سخنان بزرگان دانش و فرزانگان، هر انسانی را می توان از دوست و رفیقش شناخت. بلکه بالاتر از آن؛ یک دوست واقعی و خوب می تواند در تمام مراحل زندگی یار و یاور ما باشد و ما را در این مسیر، به سوی سرنوشتی نیکو راهنمایی کند. برعکس؛ یک دوست نامناسب که با معیارهای شایسته انتخاب نشده باشد، می تواند مانع پیشرفت انسان یا باعث پسرفت او گردد.

لذا این مطلب بسیار مهم است که با چه کسی دوستی می کنیم و از چه کسانی دوری می گزینیم. در باب دوست یابی و اهمیت پیدا کردن دوست و رفیق در زندگی، مطالب بسیاری گفته شده است. امامان معصوم علیهم السلام نیز بر این مطلب بسیار تاکید کرده اند و آن را مورد توجه خاص قرار داده اند. در همین خصوص، کلام زیبایی از امام سجاد علیه السلام نقل شده است که بخشی از معیارهای دوستی و دوست یابی را برایمان روشن می سازد.

امام سجاد علیه السلام به فرزند گرامی شان، امام باقر علیه السلام فرمودند:

« یا بنی انظر خمسة فلا تصاحبهم و لا تحادثهم و لا ترافقهم فی طریق فقلت یا ابه من هم قال ایاک و مصاحبة الکذاب فانه بمنزلة السراب یقرب لک البعید و یباعد لک القریب و ایاک و مصاحبة الفاسق فانه بایعک باکلة او اقل من ذلک و ایاک و مصاحبة البخیل فانه یخذلک فی ماله احوج ما تکون الیه و ایاک و مصاحبة الاحمق فانه یرید ان ینفعک فیضرک و ایاک و مصاحبة القاطع لرحمه فانی وجدته ملعونا فی کتاب الله عز و جل فی ثلاثة مواضع ؛

پنج کس را در نظر داشته باش و با آن ها همراه و هم صحبت و رفیق راه مشو. من گفتم: پدر جان آنها چه کسانند؟ فرمود:

بپرهیز از همراهی و رفاقت با دروغگو؛ زیرا او به منزله سرابی است که دور را به تو نزدیک و نزدیک را از تو دور سازد؛

و بپرهیز از رفاقت با فاسق؛ زیرا او تو را بفروشد به لقمه ای از خوراکی یا کمتر از آن

و بپرهیز از رفاقت با بخیل؛ زیرا او تو را محروم می کند از مالش در وقتی که تو نهایت احتیاج را به او داری؛

و بپرهیز از رفاقت با احمق؛ زیرا او می خواهد به تو سود رساند (ولی به واسطه حماقتش) به تو زیان می رساند؛

و بپرهیز از رفاقت با کسی که قطع پیوند خویشاوندی کرده است زیرا من یافتم او را که در سه جای قرآن از رحمت خداوند به دور شمرده شده است. » (الکافی، جلد ۲، صفحه ۳۷۶)

منبع: کتاب چهل حدیث، جلد سوم