جهان از ژنو ۱ تا ژنو ۲

در حالی که در ژنو ۱ تمرکز بیشتر طرفها بر برکناری نظام سوریه بود و از این مساله به عنوان اولین شرط یاد میکردند، اما اکنون بیشتر طرفها به دنبال دستیابی به حل و فصل سیاسی با نظام سوریه هستند. بیشتر طرفهایی که بر طبل جنگ در سوریه میکوبیدند، اکنون به فکر تحقق راهحل دیپلماتیک از طریق نشست ژنو ۲ افتادهاند، در محافل بینالمللی نیز تحولاتی رخ داده که هر کدام به نوبه خود بر سیر رخدادها تاثیر میگذارد.
به گزارش پارس ، ایسنا به نقل از روزنامه لبنانی السفیر در تحلیلی درخصوص تفاوت ها میان نشست ژنو ۱ و ۲ نوشت: « جهان به سمت برگزاری نشست ژنو ۲ سوق پیدا می کند، طرف های بسیاری نیز درصدد تحقق حل و فصل سیاسی با نظامی هستند که به تدریج درخواست های خارجی و داخلی برای براندازی آن به عنوان شرط نخست کمرنگ تر شده است.
تفاهم ها میان واشنگتن و مسکو در سپتامبر گذشته به عنوان شاخصه بارزی از تمایل کشورهای ابرقدرت برای تحقق گزینه سیاسی در سوریه خبر داد، ایران نیز به عنوان یک عامل جهت تسهیل در حل و فصل سیاسی این بحران به صحنه آمده است. »
روزنامه السفیر با بیان اینکه در فاصله دو ژنو، ۱۰۰ هزار تن در سوریه کشته شدند، نوشت: « شرایط بسیاری در فاصله زمانی این دو نشست تغییر کرده است؛ هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه سابق آمریکا پست وزارت خارجه را ترک کرد و جان کری جایش را گرفت. کوفی عنان، فرستاده سابق سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه کنار رفت و اخضر الابراهیمی به جایش آمد. شدت و شفافیت لحن روسیه بیشتر شد و نیرو و قدرت تندروها در مقایسه با ارتش آزاد فزونی یافت. اوضاع میدانی روز به روز بیشتر از کنترل غرب و کشورهای عربی حامی گزینه نظامی در سوریه خارج می شود. ارتش سوریه نیز در القصیر و ریف دمشق دستاوردهای بسیاری رقم زده است که این امر سیلی محکمی بر صورت حامیان مخالفان در سوریه به شمار می آید.
پس از آن، واشنگتن به صورت ضمنی از حتمی بودن و ضرورت تغییر نظام قطر خبر داد و نظام حاکم در قطر تغییر کرد و ایفای نقش دوحه کمرنگ شد تا این عربستان باشد که زمام امور در مورد سوریه را بر عهده گیرد. با رخ دادن جنایت غوطه و حملات شیمیایی نیز توجه ها بیشتر برای دستیابی به راه حلی جهت پایان دادن به بحران سوریه معطوف شد.
دیدارهای و تماس های بسیاری میان واشنگتن و مسکو صورت گرفت که پیش از آن، این تعداد دیدار در تاریخ دو کشور مگر در هنگام شعله ور شدن بحران های بین المللی صورت نگرفته بود.
واشنگتن" با خجالت" بر طبل جنگ کوبید، اما سپس با اعلام تمایلش برای راه حل های مسالمت آمیز از گزینه نظامی عقب نشینی کرد. »
السفیر در مقام مقایسه میان دو ژنو نوشت: « در حالی که تنها ۹ کشور در ژنو ۱ حضور یافتند، به گفته منابع سازمان ملل در نیویورک قرار است حدود ۳۰ کشور در ژنو ۲ مشارکت به عمل آورند.
در حالی که حاضران در ژنو ۱ محدود به وزرای خارجه پنج کشور عضو دائم شورای امنیت (آمریکا، چین، روسیه، فرانسه و انگلیس) سه کشور به نمایندگی از اتحادیه عرب (عراق، کویت و قطر) و همچنین با حضور ترکیه و نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب و کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا و کوفی عنان بود، اما مساله مهم در برگزاری ژنو ۲ این است که علاوه بر مشارکت ۳۰ کشور، دمشق نماینده ای ارشد در این نشست خواهد داشت.
منابع آگاه می گویند که ولید المعلم، وزیر امور خارجه سوریه ریاست هیات اعزامی از سوی دمشق را بر عهده خواهد داشت که در این هیات علاوه بر وی، بشار الجعفری، نماینده سوریه در سازمان ملل و بثینه شعبان، مشاور ریاست جمهوری سوریه نیز مشارکت به عمل خواهند آورد. »
السفیر فاش کرد که حضور دمشق در ژنو برای همگان بجز عربستان تبدیل به نیازی مبرم شده است و خاموش کردن آتشفشان سوریه فراتر از یک منفعت بین المللی یا منطقه ای صرف شده است. توافق ها و تفاهم هایی در حال انجام است که دامنه آن از واشنگتن و مسکو به تهران و دمشق کشیده شده است.
منابع به این امور اشاره کردند که دمشق توانست باقی بماند و سرنگون نشود، در طرف مقابل، برخی از گروه های نظامی که غرب بر روی آنها حساب باز کرده بود، در عرصه میدانی شکست خوردند، دولت اسلامی عراق و شام و جبهه النصره اوضاع میدانی را تحت کنترل گرفته و تعدادی از گروه های هم پیمان با ائتلاف مخالفان سوریه نیز در محافل سیاسی کنار زده شدند.
به نوشته این روزنامه لبنانی، تحولات جدیدی نیز در سیاست خارجه ایران صورت گرفته است که آیت الله سید علی خامنه ای، رهبر انقلاب اسلامی از آن به عنوان" نرمش قهرمانانه" سخن گفتند. غرب هم پس از ژنو ۱ به این باور رسید که غیبت ایران در آن زمان که بنا به اعمال فشار عربستان سعودی صورت گرفت، اشتباهی بیش نبود.
السفیر به نقل از منابعی در نیویورک فاش کرد که تلاش هایی برای تکرار همان سناریو صورت گرفت و عربستان به اشکال مختلف نارضایتی خود را نسبت به توافق های حاصل شده نشان داد.
ماهیت نقش عربستان در قبال تحولات جدید در سوریه به ویژه ادامه حمایت های سیاسی و مالی اش از مخالفان در این کشور همچنان مبهم است و شاید در دیدار سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان با جان کری، همتای آمریکایی اش در حاشیه نشست به اصطلاح" دوستانه سوریه" در لندن این امر مشخص شود.
تحلیلگران بر این باورند که دو نهاد متعارض در عربستان عملکرد این کشور را تعیین می کنند، از یک طرف دفتر پادشاهی و از طرف دیگر سازمان اطلاعات و وزارت خارجه قرار دارد که مواضع رادیکالی دارند.
منابع سازمان ملل در مصاحبه با السفیر از اعمال فشار عربستان برای مانع تراشی بر سر تلاش های اخضر الابراهیمی خبر داده و اعلام کردند که کشورهای حوزه خلیج فارس نسبت به گزینه سیاسی در سوریه کمترین نگرش مثبت را دارند.
منابع آگاه با اشاره به مواضع ضد و نقیض عربستان، قطر و ترکیه در قبال بحران سوریه تصریح کردند که مصر، عراق و اردن و عمان خواهان حل و فصل سیاسی بحران سوریه در آینده ای نزدیک هستند.
منابع عربی اظهار کردند: به صراحت باید گفت که حمایت عربی مستحکمی از ماموریت الابراهیمی صورت نمی گیرد و کشورهای منطقه دیدگاه های متفاوتی در قبال بحران سوریه و نقش سازمان ملل برای میانجی گری در بحران این کشور دارند.
ارسال نظر