توقف فیلم «لاله» اشتباه است

به گزارش پارس سید علیرضا سبط احمدی - تهیه کننده سابق « لاله» - در گفت وگویش با ایسنا، علاوه بر پرده برداری از یک سری نکات جدید درباره « لاله» از حضور سرمایه گذار و بازیگر هالیوودی در پروژه صحبت می کند و به بعضی از ابهامات آن پاسخ می دهد. همچنین او تلاش کرده بعد از ۱۲ ماه دلایل استعفای خود و تیمش را ازتولید « لاله» روشن کند و بگوید ۹۵۰ میلیون تومانی که در پیش تولید فیلم دریافت کرده به چه سرنوشتی دچار شده است!

صحبت درباره شیوه برخورد کارگردان با بازیگران و عوامل سینمای ایران، سابقه کارگردانی نیک نژاد در هالیوود، شایعه اخراج او از پروژه « لاله» ، توصیه هایش به نیک نژاد درباره منت نگذاشتن بر سر سینمای ایران و… بخش های دیگر گفت وگوی صریح تهیه کننده سابق پروژه پرحاشیه « لاله» با ایسنا است که در زیر می خوانید:

آقای سبط احمدی! وقتی سال قبل شما و تیم تان به صورت دست جمعی از حضور در پروژه « لاله» استعفا کردید، چندین دفعه من با شما تماس گرفتم که دلیل این اقدام را بیان کنید اما صحبتی در این باره نمی کردید. فکر نمی کنید صحبت درباره « لاله» آن هم پس از پایان مدیریت مدیران قبلی کمی شائبه بر انگیز باشد؟

واقعا من قصد نداشتم درباره « لاله» اصلا صحبت کنم اما آقای نیک نژاد سخنانی را در مصاحبه با خبرگزاری شما (ایسنا) مطرح کردند که احساس کردم باید حداقل از آن تیمی که با من کار می کردند، دفاع کنم.

باید تاکید کنم که من از ۱۲ ماه قبل تاکنون (زمان استعفاء از تهیه کنندگی پروژه « لاله» ) در هیچ جا حاضر به صحبت درباره آن نشده ام. حتی از جاهای مختلف تماس گرفته شد و درخواست ملاقات بود و من تاکید کردم درباره « لاله» صحبت نمی کنم.

چرا؟

واقعا نمی خواستم دلایل استعفایم رسانه ای شود، چون قصد نداشتم پروژه را پس از خودم با حاشیه مواجه کنم اما با توجه به سخنان آقای نیک نژاد متن استعفانامه خودم و گروه را آماده کرده و امیدوارم آن را منتشر کنید. (متن استعفای علیرضا سبط احمدی و تیم تولید اولیه پروژه « لاله» دو روز قبل در ایسنا منتشر شد) .

آن زمان از نامه استعفایم که دلایلی را در آن مطرح کرده بودم، رونوشتی به دفتر آقای دکتر حسینی (وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی) دادم اما گویا این رونوشت به دست ایشان نرسید. همچنین رونوشت دیگری را به آقای شمقدری دادم تا وضعیت پروژه را بداند. در هر صورت احساس کردم که نباید حاشیه سازی برای پروژه انجام دهم.

۹۵۰ میلیون تومان در مرحله پیش تولید دریافت کردیم که…

آن طور که گفته می شود، حدود یک میلیارد تومان در مرحله پیش تولید « لاله» و زمانی که شما تهیه کننده پروژه بودید، هزینه شده است. این همان مبلغی است که آقای نیک نژاد در مصاحبه اش معتقد بود که شما باید پاسخگوی آن باشید!

از زمانی که مسوولیت تهیه کنندگی پروژه به اینجانب محول شد، در طول سه ماه کل پیش‫تولید فیلم را جلو بردیم و در این مدت ۹۵۰ میلیون تومان از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی دریافت کردیم. از این میزان، اسناد و فاکتورهای هزینه کرد حدود ۸۷۰ تا ۸۸۰ میلیون تومان را پس از استعفایم به مدیر مالی مرکز گسترش تحویل دادم که تمام شان بررسی شد و دیدند که هیچ مشکلی در آن ها نیست. تنها اخلاف نظرمان در حد ۲ تا ۳ میلیون تومان بود که به لوازم مصرفی پروژه مربوط می شد.

از آن رقم ۹۵۰ میلیون تومان، تنها ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان دست من باقی مانده است که آن را هم مخصوصا نگه داشتم، چون سند تعدادی از اتومبیل های خریداری شده برای پروژه به نام شخص من است و هر اتفاقی ممکن است برای آن ها بیافتد.

زمانی که خواستم استعفا بدهم، به آقای شفیع آقامحمدیان تاکید کردم که لطفا بگویید این ماشین ها تغییر نام داده شوند، چون هر اتفاقی بیافتد پای من گیر است اما کسی گوش نداد. من حتی موضوع را حقوقی کردم و به قوه قضاییه اطلاع دادم. در هر صورت، چون اگر هر اتفاقی بیفتد، من از نظر حقوقی درگیر ماجرا هستم، این رقم را در حسابم نگه داشته ام. حتی در دیدار با آقای طباطبایی نژاد دوباره خواهش کردم که سند اتومبیل های خریداری شده تغییر نام داده شود تا من بلافاصله مبلغ فوق را به حساب مرکز گسترش بازگردانم.

در هرصورت آنچه گفتم، خلاصه وضعیت کل بودجه ای است که من از مرکز گسترش گرفتم. البته من پس از استعفایم به آقای آقامحمدیان تاکید کردم که کاملا برای هر ریال هزینه هایی که انجام دادم، پاسخگو هستم. این موضوع را چندی قبل به آقای طباطبایی نژاد هم عرض کردم.

با این پیش تولید گران قیمت، چرا نتوانستید به مرحله فیلمبرداری وارد شوید؟

ما کار را شروع کردیم و همراه با آقای نیک نژاد حدود یک ماه و نیم در جلساتی که در دفتر من برگزار می شد، عوامل را انتخاب و درباره فیلمنامه صحبت می کردیم. قول آقای نیک نژاد این بود که در این جلسات، فیلم « لاله» دور میز ساخته خواهد شد.

به عنوان مثال، ما در این فیلم به ۵۰،۶۰ بازیگر نیاز داشتیم که برای انتخاب آن ها از ۱۳۰ بازیگر مسلط به زبان انگلیسی را تست گرفتیم. همچنین تمام لوکیشن ها بازدید و انتخاب نهایی شده بود و آماده امضاء قرارداد بودند. همچنین قرارداد کلیه عوامل پشت دوربین هم بسته شده بودند و آماده شروع فیلمبرداری بودند.

در مورد علت هزینه زیاد برای پیش تولید به دلیل طولانی تر شدن این پروسه پیش تولید و پرداخت عواملی که در این پروسه فعالیت می کردند و همچنین پرداخت بیش از ۵۰۰ میلیون تومان برای خرید و آماده سازی اتومبیل ها پرداخت شد، به همین دلیل هزینه پیش تولید مقداری گران تر شد.

پس از این مرحله، آقای نیک نژاد به یک سفره پنج روزه خارج از کشور که متاسفانه ۲۷ روز طول کشید، رفتند و آن هم بنا به ادعای ایشان برای جذب سرمایه گذار خارجی و صحبت نهایی با دو بازیگر درجه یک هالیوودی که اساساً بدون نتیجه بازگشتند. ما در این مدت تست دوربین را هم انجام دادیم و کسانی که اهل فن هستند، می دانند انجام تست دوربین یعنی اینکه همه چیز آماده است که فیلمبرداری شروع شود.

پس چرا این اتفاق نیافتاد؟

مشکل سر انتخاب بازیگر نقش اول و دوم بود که مثلا قرار بود از آمریکا بیایند. به همین دلیل آقای نیک نژاد بازیگران نقش های سوم، چهارم و پنجم که تست گرفته بودیم را هم انتخاب نهایی نمی کرد. وقتی بازیگران نقش اصلی ما انتخاب نشده بودند، ما نمی توانستیم با بازیگران نقش فرعی پروژه که چند سکانس محدود را داشتند، قرارداد ببندیم.

به آقای شمقدری گفتم، نیک نژاد تهیه کنندگی و کارگردانی را با هم می خواهد

بالاخره یا می توانستید بازیگر خارجی بیاورید یا نه. اگر پاسخ « نه» بود هم باید کار را سریع تر آغاز می کردید.

دقیقا همینطور است. به خاطر همین انتخاب بازیگر ما عملا در ورطه ای افتاده بودیم که آقای نیک نژاد نمی خواست کار کند یا شاید نمی خواست با من کار کند. حتی آن موقع به آقای آقامحمدیان گفتم که به نظر من ایشان نمی خواهد با تیم فعلی کار کند، چون اگر می خواست همه امکانات برایش فراهم بود.

علیرضا سبط احمدی

یادم می آید یک بار آقای شمقدری از من پرسید « مشکل پروژه کجاست؟ » . به ایشان گفتم احساس می کنم که آقای نیک نژاد تمامیت را می خواهد. یعنی دوست دارد علاوه بر کارگردانی، تهیه کنندگی فیلم را هم برعهده داشته باشد که به این موضوع در استعفانامه ام هم اشاره کرده ام.

پس از استقرار تیم جدید در پروژه « لاله» ، عملا باید تمام این یک میلیارد تومان دوباره هزینه می شد، درست است؟

وقتی تهیه کننده یک پروژه تغییر می کند، عملا بخش هایی از پیش تولید باید دوباره تکرار شود. حدود نیمی از هزینه های بخش پیش تولید « لاله» مربوط به خرید ماشین ها و تبدیل آن ها به اتومبیل ریس و رالی بود که به هزینه دوباره نیازی نداشت. ضمن آنکه در آن زمان بسیاری از لوکیشن ها دیده شده و به تایید آقای رامین فر رسیده بود. از آنجا که آقای رامین فر مجددا با پروژه و تیم جدید همکاری کردند بخش هایی مربوط به ایشان نیز متحمل هزینه مجدد نشد.

اما در هر صورت وقتی تیم تهیه و تولید جدید وارد کار می شوند، برخی از اقدامات به دوباره کاری نیاز دارد چون طبیعتا شیوه کاری تیم من با خانم پرتو و تیم شان متفاوت است.

نیک نژاد می گفت رابرت دنیرو با حضور در « لاله» موافقت کرده است

یکی از نکاتی که از ابتدای صحبت درباره « لاله» مطرح می شد، حضور بازیگر سوپراستار خارجی در پروژه بود. همان زمان یکسری می گفتند که آوردن بازیگر سوپراستار هالیوودی صرفا یک بحث ژورنالیسیتی است؛ که البته همین هم شد.

ببینید! از اولین جلسه ای که با آقای آقامحمدیان داشتم، ایشان به من گفتند که قرار است آقای نیک نژاد یک سرمایه گذار خارجی وارد پروژه کند و این سرمایه گذار به واسطه ارتباطش با خارج از کشور، دو بازیگر سوپراستار خارجی را به « لاله» بیاورد.

شاید اگر مثلا شما بگویید من بازیگر خارجی به پروژه ات می آورم، غیرقابل باور باشد اما یک شرکت معتبر فیلمسازی آمریکایی یا سرمایه گذار خارجی معتبر می تواند، چنین کاری کند. در این صورت ما می توانستیم به واسطه حضور یک یا دو بازیگر درجه یک خارجی در « لاله» ، امکان اکران و پخش جهانی را به دست بیاوریم.

بحث حضور بازیگران خارجی جدی هم شده بود؟ یعنی نامی مطرح شد که شما ببینید کار جدی شده است؟

بله. در اولین جلسه ای که با آقای نیک نژاد داشتیم، این موضوع به میان آمد و نام هایی مطرح شد که جدی ترین شان « رابرت دنیرو» بود. آن موقع آقای نیک نژاد جلوی همه دوستان گفتند که « من با آقای دنیرو تلفنی صحبت کردم و ایشان اعلام کرده دوست دارد به ایران بیاید و کاری غیر متعارف نسبت به هالیوود انجام دهد» . به گفته آقای نیک نژاد این بازیگر دوست داشت یکسری کارهای غیرمعمول انجام دهد و به همین دلیل از حضور در پروژه « لاله» استقبال و حتی دستمزد دو میلیون دلاری اش را نیز اعلام کرده است.

آن زمان برای اجرایی کردن حضور رابرت دنیرو یا هر بازیگر درجه یک خارجی دیگری، به آقای آقامحمدیان گفتم اگر سرمایه گذار خارجی که از آن صحبت می کنید، تنها وظیفه تامین دو بازیگر خارجی پروژه را تقبل کند و در مقابل از فیلم امتیاز بگیرد، کافی است.

اما آخر کار رابرت دنیرو به یک بازیگر ترکیه ای تبدیل شد!

متاسفانه وضعیت به گونه ای پیش رفت که ما حتی به یک بازیگر خارجی هم راضی شده بودیم اما از یک جایی به بعد احساس کردیم که اصلا از سرمایه گذار یا بازیگر خارجی خبری نیست و به نوعی سرکار هستیم که این موضوع را مکتوب کرده و به آقای آقامحمدیان اعلام کردم.

به « شان استون» هم راضی شده بودیم اما…

با توجه به مجموع گفت وگو های آقای آقامحمدیان یا نیک نژاد می توان دو دلیل را برای حضور نیافتن بازیگر خارجی متوجه شد. اول آنکه ایران در تحریم بود و دوم هم اینکه حواشی پیرامونی پروژه زیاد شد. حقیقتا باید بگوییم این دو دلیل خیلی قابل درک نیست، چون بحث تحریم که بحث تازه ای نیست و بحث حاشیه های پیرامونی هم آنقدر جدی نبود و فقط در سطح مطالب ژورنالیستی مطرح می شد.

به نظر هر دو دلیلی که گفتید غیرقابل دفاع است. مشکل جای دیگر بود. یادم می آید حدود ۲۰ روز پس از آغاز پروژه به سبب دوستی ام با آقای آقامحمدیان گفتم: « شفیع! بحث سرمایه گذار و بازیگر خارجی اساسا خالی بندی است، چون اگر این موضوعات درست بود باید از همان ابتدا تکلیفش مشخص می شد. »

همانطور که شما اشاره کردید کشور ما ۳۰ سال است که تحریم است این تحریم ها در دو سال آخر هم کمی حاد شده بود. بنابراین آقای نیک نژاد یا هر فرد دیگری نمی تواند ادعا کند که چون تحریم بودید، من نتوانستم سرمایه گذار و یا بازیگر خارجی بیاورم.

نکته ای دیگر را هم بگذارید همینجا اشاره کنم. در همین شرایط تحریم، یکسری از افراد، بازیگران و آدم های سیاسی و سینمایی به ایران می آیند و هیچ اتفاقی هم نمی افتد. نمونه اش هم « شاون استون» است که در هالیوود بود اما بدون مشکل به ایران آمد و کار کرد. جالب است حتی وقتی متوجه شدیم که بعضی از ادعاها درباره حضور بازیگر خارجی درست نیست، به حضور « شان استون» در « لاله» هم راضی شدیم اما نخواستند که این اتفاق بیفتد.

در بحث سرمایه گذار هم اگر شما یک مکاتبه یا یک ارتباط با کسی که برای حضور در پروژه ابراز علاقه مندی کرده باشد را دیده اید، ما هم دیده ایم! ضمن آنکه حتی یکی دو بار آقای آقامحمدیان با آقای نیک نژاد سر این موضوع بحثش شد اما ایشان همیشه با سیاستی، از زیر بار این قول و قرار شانه خالی می کرد.

درباره توصیه احمدی نژاد برای نیک نژاد چیزی ندیدم اما شمقدری می گفت « لاله» بدون او نمی شود

یکی از نکاتی که از همان ابتدا درباره پروژه « لاله» و حضور اسی نیک نژاد پس از ۲۷ سال در ایران مطرح می شد، آشنایی وی با رییس جمهور وقت در نیویورک است. به صورت خیلی مشخص می گویند که آقایان احمدی نژاد و مشایی پشت نیک نژاد و « لاله» ایستاده بودند که به هر ترتیبی باید ساخته می شد.

واقعا من چیزی به صورت رسمی در این باره ندیده یا نشنیده ام، بنابراین نمی توانم در این زمینه به درستی اظهارنظر کنم. اما این را هم باید بگویم که وقتی دیدیم کار پیش نمی رود، در جلسه ای با آقایان شمقدری و آقامحمدیان در شهریورماه سال گذشته گفتم اگر « اجازه دهید یکی از کارگردانان سینمای ایران را بالا سر پروژه بگذاریم تا کار را به سرانجام برساند. در این صورت می توانیم « لاله» را با همین گستردگی ای که دارد، در جشنواره فجر مشاهده کنیم» . اما آقای شمقدری گفتند: « نه، " لاله" بدون آقای نیک نژاد نمی شود» . هم آقای شمقدری و هم آقای آقامحمدیان می گفتند که ساخت این فیلم بدون آقای نیک نژاد امکان ندارد. معلوم است که بالاخره آقای نیک نژاد از جایی ساپورت می شد.

فارابی را مجبور کردند که ۳۵۰ هزار دلار به نیک نژاد پرداخت کند / « ۳۵۰ هزار دلار خرج منشی و کارپرداز کارگردان»

البته آقای آقامحمدیان همیشه تاکید می کند که بودجه از جایی جز وزارت ارشاد تامین شده بود. همین موضوع به نوعی ارتباط مجموعه ریاست جمهوری با این پروژه بود وگرنه تا آنجا که مشاهده می شد، آقای حسینی، وزیر ارشاد هم خیلی مایل به انجام این پروژه نبود. حتی در مقطعی بحث شد که آقای میرعلایی به دلیل اجبار برای ساخت « لاله» در فارابی شاید از سمت خود استعفاء بدهد.

وضعیت فارابی در این پروژه خیلی جالب بود. سه سال قبل و پیش از آنکه من به پروژه ملحق شوم، بر اساس دستوری که به فارابی داده شده بود، این بنیاد باید یک میلیارد تومان از بودجه اش را راسا به آقای نیک نژاد پرداخت می کرد! در حالی که قاعدتا اگر این پول برای پروژه « لاله» بود، باید به تهیه کننده داده می شد!

با چه عنوانی؟

علیرضا سبط احمدی

نمی دانم! فکر می کنم مسئولان فارابی هم نمی دانند اما دستور داشتند این کار را انجام دهند. در نهایت دوستان در بنیاد فارابی در جلسات مختلف آنقدر مقاومت کردند که این رقم به ۳۵۰ میلیون تومان (با دلار یک هزار تومانی) کاهش یافت و در نهایت، با دستور، مجبور به پرداخت این رقم شدند.

نکته قابل توجه، تأمل و البته قابل تأسف این است که تا چند وقت آقای نیک نژاد حاضر نمی شد وضعیت این دریافتی اش را مشخص کند. آن زمان آقایان شمقدری و آقامحمدیان از من چندین بار خواستند که تکلیف این پرداخت مشخص شود. در واقع آقای نیک نژاد یا باید ریز هزینه می داد، یا آنکه این رقم جزو دریافتی های شان می آمد اما هر بار که می پرسیدم، ایشان با ترش رویی جواب می داد که من خودم می دانم! اما چند بار دیگر باز هم موضوع را از ایشان پیگری کردم. تا اینکه یک روز آمدند گفتند که این ۳۵۰ هزار دلار را دولت کانادا بلوکه کرده است! من هم پاسخ دادم « خیلی خوب است. اگر سند و کاغذی از بلوکه شدن پول بیاورید، می توانیم ادعا کنیم دولت کانادا که ادعای حقوق بشر و… دارد، اکنون بودجه یک پروژه فرهنگی را بلوکه کرده است» . اما ایشان دو روز بعد گفت « نه! پول بلوکه نشده است، بلکه من با آن حقوق منشی و عواملم را در شرکتی که در کانادا و آمریکا برای پروژه کار کرده اند، داده ام! » من که نمی دانم چه فعالیت و حرکتی برای این پروژه در کانادا و آمریکا صورت گرفته است که ما باید حقوق عوامل آقای نبک نژاد در آنجا را پرداخت می کردیم.

در این یکی دوهفته هرچه درباره این پروژه جلوتر می رویم، متاسف تر می شویم! حالا که از پروژه فاصله گرفته اید انصافا « لاله» از نظر فرهنگی می ارزید که چنین هزینه ای برای آن انجام شود؟

نمی توانم از حق بگذرم که فیلمنامه پروژه « لاله» انصافا فیلمنامه خوبی بود. دوستان کمیسیون فرهنگی مجلس نکاتی روی فیلمنامه داشتند که آقای عرفان منش در همین جهت آن را بازنویسی کرد.

پس از بازنویسی بعضی از لحظات فیلمنامه از نظر ارزشی بهتر شده بود ولی همان زمان معتقد بودم اگر کمی دقت کنیم با توجه به فیلمنامه ای که وجود دارد می توانیم فیلمی خوب از نظر تکنیکی و ارزشی بسازیم که هیچ اعتراضی به آن نشود.

به دلیل همین بازی های نیک نژاد تاکید کردم نباید پست پروداکشن در خارج ایران باشد

از نظر بودجه ای این ارزش را داشت؟ همین الان که مثلا ۷۰ درصد پروژه جلو رفته است، باز هم گفته می شود که چند میلیارد تومان برای پایانش نیاز است.

آقای نیک نژاد گفته اند می خواهند مراحل پُست پروداکشن « لاله» را در خارج از کشور انجام دهند که طبیعتا هزینه ای بیشتر از داخل ایران دارد. این بحث سال قبل هم وجود داشت که به عنوان یک تهیه کننده به آقای شمقدری گفتم: « " لاله" باید صفر تا صد در ایران تولید شود» . آقای شمقدری پرسیدند چرا و من پاسخ دادم به دلیل اینکه اگر این فیلم به خارج از کشور برود دیگر صاحب آن نیستیم، به همین راحتی!

این عینا نکته ای است که آقای آقامحمدیان به آن اشاره می کند. چرا می گویید اگر « لاله» به خارج از کشور برود دیگر صاحب آن نیستیم؟

به دلیل همین بازی هایی است که آقای نیک نژاد شروع می کنند. ایشان می گوید شما بنایتان را در زمین دیگری علم کرده اید و فیلمنامه برای شما نیست! در حالی که من به عنوان تهیه کننده اولیه « لاله» می گویم که از آقای نیک نژاد امضای رسمی گرفته ام که ایشان فیلمنامه را به من واگذار کرده اند.

نمی توان یک بام و دو هوا رفتار کرد. تاکید می کنم آقای نیک نژاد فیلمنامه پروژه « لاله» را به من و آقای آقامحمدیان واگذار کرد و مدرک آن هم موجود و قابل ارایه است.

مساله رایت لاله صدیق برای فیلمنامه یا رایت آقای نیک نژاد چیست؟

اگر برای نگارش فیلمنامه « لاله» ، خانم لاله صدیق مدعی دریافت رایت یا مبلغی هستند، طبیعتا باید در مرحله نگارش فیلمنامه به ایشان پرداخت می شد. وقتی آقای نیک نژاد فیلمنامه را به تهیه کننده واگذار کرده اند، فرض بر این است که تمامی مبانی حقوقی آن را درنظر گرفته اند.

آقای نیک نژاد هم که خودشان به عنوان کارگردان رایتی ندارند. ایشان دستمزدی گرفتند و فیلمی ساختند. بنابراین صحبتی درباره « رایت» باقی نمی ماند، مگر آنکه بخواهیم نوعی بازی ژورنالیستی را آغاز کنیم که معتقدم ایشان خیلی این بازی را خوب بلد است.

دستمزد ۱۰۰ میلیون تومانی برای بازی در سه سکانس قابل هضم نیست/ چگونه رفتار کرده اند که یک بازیگر ترک آن حرف ها را می زند؟

آنچه درباره دستمزد های چند ده میلیونی بازیگران ایرانی حاضر در پروژه مطرح می شود، درست است؟ مثلا می گویند فلان بازیگر چهره که چند سکانس اندک دارد، حدود ۱۰۰ میلیون تومان دستمزد گرفته است.

واقعا نمی دانم چون تا زمانیکه من با پروژه بودم هیچ قراردادی با بازیگران بسته نشده بود و به همین دلیل نمی دانم کدام یک از بازیگران چقدر دستمزد دریافت کرده است.

به عنوان مثال یکی از بازیگران شاخص سینمای ایران برای نقش یک مدیر کانون تبلیغاتی در نظر گرفته شد که تنها سه الی چهار سکانس بازی داشت. کل سکانس های ایشان در یک روز و نیم تا دو روز فیلمبرداری می شد. به همین دلیل واقعا نمی‫دانم آن دستمزد مثلا ۱۰۰ میلیون تومانی برای ایشان اصلا قابل هضم هست یا نه! البته این را هم باید بگویم وقتی پروژه ای با نام فاخر خوانده شده و هفت میلیارد تومان برای آن هزینه پرداخت می شود حتما بازیگر هم پول خوبی می خواهند.

حضور « سینان تازچو» بازیگر ترکیه ای که اخیرا در « عشق و جزا» که از شبکه های ماهواره ای پخش می شد هم در برنامه های تان بود؟

خیر. آن موقع درباره ایشان اصلا بحثی نبود چون قرارمان بازیگر درجه یک هالیوودی بود.

آقای نیک نژاد در پشت صحنه « لاله» درباره سینان گفته بود که این بازیگر ترک مدعی است تا همین چند وقت قبل نمی دانسته که ایران اینقدر پیشرفته است و پایتخت آن « هتل» هم دارد! البته این مطلب را که نوشتیم از طریق تهیه کننده تماس گرفت و توضیح داد که نظرش عوض شده و یک جورهایی آن را تکذیب کرد. اما انصافا برای ما به عنوان ایرانی، برخورنده بود…

چنین سخنانی واقعا مسخره است. من سال ۷۵ سریال « مزد ترس» را برای تلویزیون کار کردم و بازیگر تاپ و سوپر استار آن زمان ترکیه را به ایران آوردم. او بهترین بازیگر اکشن آن زمان ترکیه بود و با این وجود اصلا چنین بحث هایی نداشت. علاوه بر این، توجه کنید که حضور او در ایران برای سال ۷۵ بود که هنوز آثار جنگ در اجتماع وجود داشت و هنوز تا این حد پیشرفت نکرده بودیم.

نمی دانم چگونه رفتار کرده اند که بازیگر درجه چندمی به خود اجازه می دهد این گونه در مورد کشور ما صحبت کند و این را با افتخار هم اعلام می کنند!

ما پس از آن مصاحبه، چند تماس از طریق خبرگزاری داشتیم که چرا اصلا چنین سخنان برخورنده ای را منتشر کردید.

داشتم فکر می کردم که این موضوع چقدر برایم جالب است، چون آقای نیک نژاد چنین جملاتی را برای نظر « رابرت دنیرو» و چند بازیگر خارجی دیگر درباره ایران به ما گفته بودند که مدیر تولید و سایر عوامل هم شاهدش بودند. گویا ایشان یک سری جملات مشخص دارند که برای همه استفاده می کنند.

بگذریم. شما گویا درباره پروژه « لاله» با آقای طباطبایی نژاد (مدیر جدید مرکز گسترش) هم جلسه ای داشته اید. چه صحبت هایی در این جلسه رد و بدل شد؟

آقای طباطبایی نژاد اطلاعاتی از من خواستند که در آن جلسه به ایشان اعلام کردم و همچنین تاکید داشتم که هر کمکی از دستم بربیاید و هر توضیحی نیاز باشد را دریغ نخواهم کرد چون به عنوان یک تهیه کننده در سینمای ایران، دوست ندارم چند میلیارد تومانی که برای « لاله» هزینه شده است دور ریخته شود.

من هم به آقای طباطبایی نژاد گفتم و هم در اینجا برای ثبت شدنش می گویم که حاضرم هر لحظه که نیاز باشد درباره ریال به ریال فاکتورها و ارقامی که در مدت حضورم در پروژه هزینه شده است، توضیح دهم. البته قبلا یک بار این کار را کرده ام اما باز هم حاضرم برای شفاف سازی توضیحاتی را ارائه دهم.

بایگانی « لاله» در این شرایط درست نیست البته به شرطی که…

این روز ها بحث بایگانی « لاله» و یا حداقل شروع مجدد آن با یک کارگردان دیگر شنیده می شود. نظرتان در این باره چیست؟

ما تاکنون هفت میلیارد تومان برای پروژه هزینه کرده ایم. درست است که گفته می شود چند میلیارد تومان دیگر تا پایان پروژه نیاز است اما خانم پرتو (تهیه کننده فعلی پروژه « لاله» ) در مصاحبه ای عنوان کردند که فیلمبرداری « لاله» با یک میلیارد تومان به پایان می رسد.

البته به این رقم باید یک و نیم تا دو میلیارد تومان هزینه پُست پروداکشن در خارج از کشور را نیز اضافه کنیم.

علیرضا سبط احمدی

بله. اما باید پرسید چرا باید پُست پروداکشن حتما در خارج از کشور انجام شود؟ همان طور که صدابردار و فیلمبردار ایرانی در پروژه حضور داشت، مگر صداگذاری و ویژوال افکت و تدوین را بچه های ایرانی نمی توانند انجام دهند؟

ما سال گذشته با آقای جواد مطوری، ویژوال افکت مورد نیاز را تست زده و به تایید آقای نیک نژاد رسانده بودیم. حالا گروه جدید با آقای دکتر معتمدی به نتیجه رسیدند و فکر می کنم ایشان هم به خوبی از پس ویژوال افکت ها برمی آیند.

قبلا گفته بودند انجام ویژوال افکت و مراحل پُست پروداکشن در خارج از ایران دو میلیون دلار هزینه دارد که این رقم چند ماه قبل گویا به ۶۰۰ هزار دلار (یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان) کاهش پیدا کرده است. چرا باید چنین هزینه ای انجام شود؟ هر تهیه کننده ای می داند بهترین ویژوال افکت و بهترین کیفیت انجام مراحل فنی یک فیلم در داخل کشور، نهایتا خیلی کمتر از یک میلیارد تومان تمام می شود. یعنی مقصودم این است که کلا می توان کار را با یک میلیارد و ۷۰۰ – ۸۰۰ میلیون تا دو میلیارد تومان تمام کرد.

اما بحث بایگانی فیلم هم داغ است. چون الان سازمان سینمایی مدام می گوید پولی ندارد، حال در این شرایط می تواند با دو میلیارد تومان هزار کار کند!

به نظرم بایگانی « لاله» در چنین شرایطی اشتباه است. در هر صورت ما از بیت المال حدود هفت میلیارد در این پروژه هزینه کرده ایم و با حدود یک و نیم تا دو میلیارد تومان دیگر می توانیم نتیجه را روی پرده ببینیم. فکر می کنم بهتر است مسئولان اجازه دهند این فیلم به هر نحوی تولید خود را پشت سر بگذارد تا اینکه این پول را صرفا برای بازی های کسی که دوست داشت در سینمای ایران کارگردانی کند، هزینه نکرده باشیم!

البته تاکید دارم که من یک سکانس « لاله» را هم ندیده ام. شاید نتیجه آنقدر جالب است که مسئولان می بینند به هیچ وجه این دو میلیارد تومان هزینه برای آن نمی ارزد. این موضوع دیگری است.

نیک نژاد عوامل تولید سینمای ایران را ترشی پز خطاب می کرد!

نکته ای را باید اول اشاره می کردیم که فراموش شد. چرا تیم تولید ترجیح داد همراه با شما دست جمعی استعفا دهد؟ نکته جالب در اکثر استعفانامه ها که در اختیار ایسنا گذاشتید، گله از کارگردان است. چرا؟

متاسفانه آقای نیک نژاد، عوامل و بچه های سینمای ایران در همه حوزه ها را از بالا می دید. ایشان فکر می کرد بچه های سینمای ایران یکسری آدم مبتدی هستند که کارشان را بلد نیستند و در مقابل نعوذبالله خودش را خدای حرفه فیلمسازی می دانست. ایشان سینمای ما را سینمای دو اتاق خوابه می نامید و توانایی هنر بازیگر را کم ارزش تر از چهره و فیزیک او می دانست!

حتی در یکی از گفت وگوهایی که گروه هم شاهد آن هستند، بازیگران محترم و نجیب سینمای ایران را (با عرض پوزش) یک مشت کور، کچل، چلاق و ناتوان خطاب کرد و زحمتکشان عرصه تولید را ترشی پز خطاب کردند!

ریشه و اختلاف ما با آقای نیک نژاد از همین نکته سرچشمه می گرفت، به علاوه اینکه ایشان به عنوان یک کارگردان توانایی تصمیم گیری نهایی برای راه اندازی پروژه را نداشت.

البته لازم است نکته ای را هم اضافه کنم که بی انصافی نشود. آقای نیک نژاد تئوریسین و مدرس بسیار خوبی هستند که من هم در مرحله پیش تولید چیز هایی را یاد گرفتم اما این دلیلی برای کارگردانِ خوب بودن نیست.

جالب است بدانید در آن مقطعی که ما با ایشان کار می کردیم هم من و هم آقایان رامین فر و عابدینی (طراح صحنه و طراح لباس) بارها از ایشان خواستیم پنج دقیقه از یکی از فیلم هایی که در خارج از کشور به عنوان کارگردان ساخته اند را بدهند که ببینیم تا با فضای کارشان آشنا شویم.

خُب، با توجه به آنچه I. M. D. B نوشته، حتما نمی شده که ببینید!

(با خنده) اولا که منظور من فیلمی بود که خودشان ساخته باشند نه کارهایی که در دفتر ایشان انجام شده است. تازه اگر همان ها را هم به عنوان نمونه کار می دادند که مثلا یک قسمتش را خودم کار کرده ام تنهایی در دفتر می دیدیم! بالاخره فرض بر این است کارگردانی که می خواهد یک پروژه ۱۰ میلیارد تومانی را تولید کند، چند دقیقه کارگردانی کرده است.

نیک نژاد آمده بود که عدم توفیق ۳۰ ساله اش در هالیوود را یک شبه رفع کند

گویا ایشان علاوه بر سریال « پاییز صحرا» ، یک مستند به نام « درد همسنگرم» را هم کارگردانی کرده اند.

بله، اما ساخت این مستند به ۳۰ سال قبل باز می گردد.

در هرصورت آن موقع من حتی به آقای آقامحمدیان گفتم که از ایشان بخواهید یکی از نمونه کارهایشان را به ما بدهند تا بتوانیم با سبک فیلم سازی شان آشنا شویم اما آقای آقامحمدیان پاسخ داد: « اگر شما پنج دقیقه از کار ایشان را دیده اید من هم دیده ام! »

راستش هم من و هم تیمی که یک سال قبل با آقای نیک نژاد کار می کردیم (و احتمالا با مشخص شدن وضعیت این پروژه، خیلی های دیگر) فکر می کنیم ایشان به ایران آمد تا عدم توفیق ۳۰ ساله خود در هالیوود را به عنوان کارگردان، یک شبه، رفع کند. البته ایشان در رسانه ها کاملا موفق بود و توانست شهرتی کسب کند اما واقعا به ایشان توصیه می کنم یک تئوریسین و مدرس خوب باقی بمانند و کارگردانی را به اهلش بسپارند.

بعد از ارسال خلاصه گفت وگو در خبرگزاری ایسنا، آقای نیک نژاد در مصاحبه ای گفته اند که شما از پروژه « لاله» اخراج شده اید.

باید به آقای نیک نژاد عرض کنم که این حقیر، تهیه ‫کننده سینمای ایران هستم و برای تهیه این پروژه از طرف مدیرعامل وقت مرکز گسترش آقای شفیع آقامحمدیان دعوت به کار شدم و یقینا هیچ تصادفی در کار نبوده است.

تکلیف اینجانب برای عنوان و مسئولیتم کاملا روشن و واضح است و سال هاست کار و حرفه ام این است. همانطور که یک بار دیگر گفتم از آقای نیک نژاد خواهش می کنم لطفا فقط پنج دقیقه نمونه ای از کارگردانی خود را در آمریکا به ما نشان دهند.

در خصوص اخراج من از پروژه باید به عرض ایشان برسانم حداقل متن استعفاء من را که در خبرگزاری « ایسنا» منتشر شده را ملاحظه کنند. حتی چندبار از اینجانب درخواست شد که استعفاء خود را پس بگیرم ولی بنده قبول نکردم. آقای نیک نژاد لطفا با سند و مدرک صحبت کنید و بازی ژورنالیستی به راه نیندازید.

منت تک تک بچه های پابرهنه این کشور بر سر آقای نیک نژاد است

پرسش های من به اتمام رسید. اگر فکر می کنید لازم است موضوعی را اشاره کنید، بفرمایید.

من به آقای نیک نژاد یک توصیه دوستانه دارم. ایشان چندین بار در مقابل ما و دیگران این نکته را گفته اند که من آمده بودم به سینمای ایران کمک کنم، به اهالی سینمای ایران کمک کنم، من لطف کردم به ایران آمدم، آمده بودم یک چیزی به بچه های سینمای ایران یاد بدهم.

علیرضا سبط احمدی

ایشان باید بداند که با حربه مستند « درد همسنگرم» به ایران آمد و کار گرفت. یعنی آن فیلم را تابلوی خودش کرد تا وارد عرصه فیلم سازی ایران شود. ایشان باید خیلی مخلص و متشکر همان بچه های « درد همسنگرم» باشد. ایشان باید ارادتمند بچه های سینمای ایران باشد که با جان و دل در پروژه « لاله» حضور پیدا کردند.

ایشان نه تنها نباید هیچ منتی به سر بچه های سینمای ایران داشته باشد، بلکه منت تک تک بچه های پابرهنه این کشور که پول بیت المال که حق آنها بوده در پروژه ایشان هزینه شده بر گردن شان است.

سخن آخرم هم این است که اگر کسی چند دقیقه فیلمی که ایشان کارگردانی کرده را به ما نشان بدهد خوشحال می شویم، چون ایشان حاضر نشد به ما چیزی نشان بدهد!