به گزارش پارس به نقل از ایسنا، دکتر طلعت قانع، رییس مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، با اشاره به فرا رسیدن هشتمین دوره هفته پیشگیری از مسمومیت ها، گفت: شیوه جدید زندگی ماشینی و دسترسی آسان به انواع مواد شیمیایی، داروها، سموم و… بدون داشتن اطلاعات کافی از نحوه نگهداری، مصرف، عوارض، خطرات و هشدارهای مربوط به آن، شیوع مسمومیت های اتفاقی و تعمدی را در جامعه به میزان زیادی افزایش داده است.

وی افزود: بسیاری از ضایعات ناشی از بروز مسمومیت ها به سادگی قابل پیشگیری هستند و با نگاهی نو به روند آموزش نحوه پیشگیری از مسمومیت ها و توجه به این نکته که" شاید قربانی بعدی یکی از انواع مسمومیت ها من یا خانواده من باشد" هیچگاه خطر را از خود دور نخواهیم دید. چراکه یک لحظه غفلت خصوصاً در کودکان می تواند منجر به عوارض دائمی و آزار دهنده ناشی از مسمومیت شود.

عضو هیئت مدیره انجمن علمی سم شناسی و مسمومیت های ایران با بیان اینکه وقوع مسمومیت های حرفه ای حاد و مزمن در کارگران شاغل در کارخانجات صنایع شیمیایی از یک سو و استفاده از وسایل گازسوز و مواد شیمیایی و شوینده در منازل و فقدان آگاهی های کافی در اغلب خانواده ها از سوی دیگر، خطرات جدی را متوجه آنان می کند گفت: خصوصاً کودکان زیر ۵ سال بر اساس آمار، صدمه پذیرترین گروه به شمار می روند.

براساس اعلام پایگاه اطلاع رسانی سازمان غذا و دارو، قانع ادامه داد: همچنین جوان بودن جمعیت کشور و مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن و همچنین سوء مصرف مواد مخدر، تعداد مسمومیت های عمدی از جمله خودکشی را نیز افزایش داده است. به طوری که بسیاری از افراد بدون توجه به باورهای مذهبی و سایر عواقب اجتماعی و خانوادگی، اقدام به خودکشی می نمایند. اگرچه بسیاری از این مسمومیت ها توسط گروه پزشکی کنترل شده و به مرگ منتهی نمی گردد اما خسارات جبران ناپذیری را به پیکره اقتصاد، سلامت و بهداشت جسمی و روانی جامعه و خانواده ها وارد خواهد نمود.

رییس مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه آمار بالای مصرف داروها در جامعه از یک سو احتمال بروز تداخلات دارویی را بالا خواهد برد گفت: از سوی دیگر اشتباهاتی که ضمن تجویز و مصرف دارو به صورت ناخواسته صورت می گیرد ممکن است بیمار را به سمت مصرف مقادیر بالاتر از دوز درمانی و متاسفانه عوارض ناشی از مسمومیت با داروها سوق دهد. این امر خصوصاً در مصرف دارو توسط سالمندان حائز اهمیت است.

وی تاکید کرد: دسترسی آسان به دارو در منازل و عدم نگهداری صحیح آنها همراه با افزایش تعداد بیماران افسرده و آگاهی عامه مردم از قابلیت کشندگی برخی داروها، متاسفانه جامعه را نسبت به مسمومیت های ناشی از داروها خصوصاً شکل تعمدی آن آسیب پذیرتر نموده است.

آمار مرگ و میر ناشی از مسمومیت ها

قانع در ادامه به اعلام آمار مرگ و میر ناشی از مسمومیت ها پرداخت و گفت: طی سه سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ به ترتیب ۶۰۳۵ نفر، ۶۱۷۶ نفر و ۵۴۱۴ نفر از هموطنانمان در اثر بروز انواع مسمومیت ها جان باخته اند. بیشترین مسمومیتی که در این سال ها منجر به فوت شده است، مسمومیت ناشی از سوء مصرف مواد مخدر بوده است. به این ترتیب که بین ۵۰ تا ۶۰ درصد از مرگ و میر در هر سال به دلیل استعمال مواد مخدر اتفاق افتاده است.

وی افزود: رتبه بعدی مرگ و میر با ۱۵ تا ۲۵ درصد، در پی مصرف انواع سموم از قبیل قرص برنج، سموم دفع آفات نباتی، الکل، جوند ه کش ها، سیانور و دیگر سموم بوده است که از این میان قرص برنج (نیمی از موارد) ، سموم دفع آفات نباتی و الکل جلودار مسمومیت های منجر به مرگ هستند.

۵۰ تا ۶۰ درصد از آمار مرگ های ناشی از سموم به قرص برنج اختصاص دارد

به گفته رییس مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو، بر اساس گزارشات بیمارستان لقمان حکیم تهران، از میان ۹۳۳ مورد مسمومیت مراجعه شده به بخش مسمومین بیمارستان لقمان حکیم تهران در سال ۱۳۹۰،۳۹۱ مورد آن منحصر به مسمومیت با قرص برنج بوده است که با توجه به ممنوعیت خرید و فروش این سم در سطح عرضه و قاچاق بودن آن، تعداد مسمومین قابل توجه است و پیگیری و اعمال نظارت شدیدتری را طلب می کند چرا که ۵۰ تا ۶۰ درصد از آمار مرگ ناشی از سموم به همین سم اختصاص دارد.

وی با بیان اینکه مسمومیت ناشی از منوکسید کربن عامل ۱۰ تا ۱۳ درصد از مرگ های ناشی از مسمومیت است، اظهار کرد: با توجه به آغاز فصل سرما، باید به این نکته توجه بیشتری نمود. همانطور که به خاطر دارید، سال گذشته به جهت از دست دادن چند تن از همکاران متخصص پزشکمان در اثر بی توجه به نکات ایمنی در استفاده از وسایل گاز سوز، سال بدی برای جامعه پزشکی به شمار می رفت.

عضو هیئت مدیره انجمن علمی سم شناسی و مسمومیت های ایران اضافه کرد: بر اساس گزارشات، طی ۱۰ سال گذشته، از سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰، شاهد سیر صعودی مسمومیت های منجر به فوت ناشی از دارو هستیم. آمار به دست آمده از مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم کشور کماکان درصد بالایی از مسمومیت دارویی یعنی ۶۰ تا ۷۰ درصد از کل مسمومیت های ثبت شده در این مراکز را نشان می دهد.

قانع افزود: جالب است بدانید براساس آماری که همکاران ما از بیمارستان کودکان مفید ارائه داده اند در ۲ سال و نیم گذشته ۵۲ مورد کودک مسمومیت به این بیمارستان مراجعه کرده اند که ۷۹ درصد این مسمومیت ها در اثر مصرف اتفاقی و غیر تعمدی دارو بوده است. گرچه مرگ ناشی از مسمومیت با سموم در سال ۹۰ کاهش نشان می دهد، ولی تعداد مسمومیت های ناشی از قرص برنج مراجعه کننده به بیمارستان مرجع مسمومیت ها در تهران (بیمارستان لقمان) ، در شش ماهه اول سال ۹۱ نسبت به مدت مشابه در سال ۹۰، افزایش نشان داده است.

وی با بیان اینکه اگرچه سال ۱۳۹۰ بطور کلی سال خوبی از نظر پیشگیری از مسمومیت ناشی از دارو و منوکسید کربن نبود ولی مرگ ناشی از مسمومیت به دلیل سوء مصرف مواد طی سه سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ به تدریج کاهش خوبی داشت و از ۳۶۵۶ مرگ در سال ۱۳۸۹ به ۳۰۵۶ مرگ در سال ۱۳۹۱ رسیده است گفت: مرگ ناشی از منوکسید کربن و مسمومیت دارویی هر دو نسبت به سال ۱۳۹۰ کاهش یافته است و ما نتیجه می گیریم مردم و جامعه آگاه تر شده اند.

رییس مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو ضمن تاکید بر اینکه با بیان این آمار تکان دهنده، نه تنها ضرورت فرهنگ سازی و آموزش عمومی بدیهی به نظر می رسد، بلکه آموزش تخصصی به گروه پزشکی و اجباری شدن آموزش درمان مسمومیت ها بر ای دانشجویان پزشکی ضرورت می یابد، گفت: هدف ما از برگزاری هفته پیشگیری از مسمومیت ها در هر سال هم همین است تا با یادآوری نکات بسیار ساده ای، جامعه را تشویق به انجام و رعایت آن نماییم و بتوانیم موارد مسمومیت را به حداقل برسانیم.

به گزارش ایسنا، هفته پیشگیری از مسمومیت ها همه ساله در هفته اول آبان در کشور برگزار می شود.

اسامی روزهای هفته پیشگیری از مسمومیت ها که با هدف اطلاع رسانی بیشتر و آموزش جهت دار انتخاب شده اند، عبارت است از:

- چهارشنبه (اول آبان) : روز پیشگیری از بروز مسمومیت ناشی داروها

به این دلیل که شایعترین علت مسمومیت گزارش شده به مراکزDPIC ایران در سال ۱۳۹۰ با ۶۸.۶ درصد، مسمومیت دارویی می باشد.

- پنجشنبه (دوم آبان) : روز پیشگیری از مسمومیت ها در اطفال (پیشگیری از مسمومیت با سرب)

به این دلیل که کودکان زیر ۵ سال اولین قربانی عدم رعایت نکات ایمنی در پیشگیری از بروز مسمومیت ها هستند.

- جمعه (سوم آبان) : روز پیشگیری از مسمومیت ناشی از گازها و منوکسید کربن

به دلیل شروع فصل سرما و عدم توجه به نکات ایمنی در پیشگیری از گازگرفتگی

- شنبه (چهارم آبان) : روز پیشگیری از مسمومیت با موادغذایی و گیاهان سمی

- یکشنبه (پنجم آبان) : روز پیشگیری از بروز مسمومیت با سموم دفع آفات، مواد شیمیایی و فلز سرب

تمرکز بر راههای پیشگیری از مسمومیت با سرب بر اساس سیاست ارسالی سال سازمان جهانی بهداشت در آبان سال جاری (۲۰۱۳) .

- دوشنبه (ششم آبان) : روز پیشگیری از مسمومیت ناشی از گزیدگی ها

- سه شنبه (هفتم آبان) : روز پیشگیری از مسمومیت ناشی از سوء مصرف مواد