کمبود ید در بدن اکثرا به همراه نشانه هایی است که شاید هر کدام از ما به آن ها بی توجه باشیم.در این مطلب از پارس نیوز ما شما را با نشانه های کمبود ید در بدن آشنا میکنیم.

ید چیست ؟

ید یک ماده معدنی ضروری است که بیشتر در غذاهای دریایی وجود دارد.

غده تیروئید شما از آن برای تولید هورمون های تیروئیدی استفاده می کند که به کنترل رشد، ترمیم سلول های آسیب دیده و حمایت از متابولیسم سالم کمک می کند.

متأسفانه، تقریبا یک سوم مردم در سراسر جهان در معرض خطر کمبود ید هستند.

افرادی که در معرض بالاترین خطر کمبود ید قرار دارند عبارتند از:

  • زنان حامله.
  • افرادی که در کشورهایی زندگی می کنند که ید بسیار کمی در خاک آنها وجود دارد. که شامل آسیای جنوبی، آسیای جنوب شرقی، نیوزلند و کشورهای اروپایی است.
  • افرادی که از نمک یددار استفاده نمی کنند.
  • افرادی که از رژیم گیاهخواری یا وگان پیروی می کنند.

از سوی دیگر، کمبود ید در ایالات متحده نادر است، چون به میزان کافی از این ماده معدنی در مواد غذایی توزیع شده در آنجا وجود دارد.

کمبود ید می تواند علائم ناراحت کننده و حتی شدید ایجاد کند. که می توان به تورم در گردن، مسائل مربوط به بارداری، افزایش وزن و مشکلات یادگیری اشاره کرد.

علائم آن بسیار شبیه به کم کاری تیروئید یا کم بودن هورمون تیروئید است. از آنجایی که ید برای تولید هورمون های تیروئید استفاده می شود، کمبود ید به این معنی است که بدن شما نمی تواند به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید کند، که منجر به کم کاری تیروئید می شود.

وظیفه ید در بدن چیست ؟

  • در سوزاندن چربی ها در رژیم های لاغری کمک می کنه
  • در رشد بدن موثره
  • به تولید انرژی بیشتر کمک می کنه
  • سبب بهبود مشکلات روانی و افزایش نشاط روانی میشه
  • در حفظ سلامت مو، ناخن، پوست و دندان ها موثره

مقدار مورد نیاز ید چقدره ؟

  • اگه میزان دفع ید کمتر از ۲۰ g/L باشه کمبود ید از نوع شدیده
  • اگه میزان ید ۲۰ تا۴۰ g/L باشه از نوع متوسطه
  • اگه میزان دفع ید ۵۰ تا ۹۹ g/L  باشه از نوع ملایمه

افرادی که بیشتر در معرض خطر کمبود ید هستند

  • زن های حامله
  • افرادی که در کشورهایی زندگی می کنن که خاک کمی داره، مثل آسیای جنوبی، آسیای جنوب شرقی، نیوزیلند و کشورهای اروپایی
  • افرادی که از نمک یددار استفاده نمی کنن
  • افرادی که رژیم گیاهخواری دارن

کمبود ید باعث ایجاد علائم ناراحت کننده و حتی شدید می شه، مثل تورم در گردن، مسائل مرتبط با بارداری، افزایش وزن و مشکلات یادگیری

همچنین در پارس نیوز بخوانید : چرا تیروئید کم کار می شود ؟

نشانه های کمبود ید در بدن

 گواتر

تورم در جلوی گردن شایع‌ترین علامت کمبود ید است. این مشکل که گواتر نامیده می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که غده‌ی تیروئید بیش از حد بزرگ شود. تیروئید یک غده‌ی کوچک پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد. این غده با دریافت سیگنال از هورمون محرک تیروئید (TSH) که توسط هیپوفیز ترشح می‌شود، شروع به ساخت هورمون‌های تیروئید می‌کند.

هنگامی که سطح TSH خون افزایش می‌یابد، غده‌ی تیروئید از ید برای تولید هورمون‌ها استفاده می‌کند. اما هنگامی که بدن شما ید کمی دارد، این غده نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی هورمون بسازد. درنتیجه، برای جبران این مشکل سخت‌تر کار می‌کند که این موضوع باعث رشد و تکثیر سلول‌ها می‌شود و در نهایت گواتر را به وجود می‌آورد.

خوشبختانه، در اکثر موارد می‌توان گواتر را با افزایش مصرف ید درمان کرد. با این حال اگر گواتر برای سال‌ها ‌به‌صورت درمان نشده باقی بماند، ممکن است باعث آسیب دائمی تیروئید شود.

افزایش وزن

افزایش وزن یکی از بارزترین نشانه‌های کمبود ید است. اگر بدن ید کافی برای ساخت هورمون‌های تیروئید نداشته باشد، به کم‌کاری تیروئید مبتلا می‌شوید که این می‌تواند باعث بالا رفتن وزن شود. چرا که هورمون‌های تیروئید به کنترل متابولیسم (فرآیندی که غذا را به انرژی و گرما تبدیل تبدیل می‌کند) کمک می‌کنند.

هنگامی که سطح هورمون تیروئید پایین است، بدن شما در زمان استراحت کالری کمتری می‌سوزاند. به عبارت دیگر، بخش زیادی از کالری غذاهایی که می‌خورید به‌صورت چربی در سلول‌ها ذخیره می‌شود. افزودن ید به رژیم غذایی باعث تقویت متابولیسم می‌شود، چون این کار به بدن کمک می‌کند که هورمون‌ تیروئید بیشتری تولید کند.

خستگی و ضعف‌

خستگی و ضعف هم از علائم شایع کمبود ید هستند. بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که تقریبا ۸۰ درصد افراد مبتلا به کمبود ید یا کم‌کاری تیروئید احساس خستگی و ضعف می‌کنند. این علائم به این دلیل رخ می‌دهند که هورمون‌های تیروئید به بدن در تولید انرژی کمک می‌کنند. وقتی سطح هورمون تیروئید پایین است، بدن نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی انرژی تولید کند. درنتیجه، سطح انرژی بدن به‌شدت کاهش می‌یابد و عملکرد عضلات مختل می‌شود که این اتفاق با احساس ضعف و خستگی همراه است.

ریزش مو

هورمون های تیروئید به کنترل رشد فولیکول های مو کمک می کنند.

هنگامی که سطح هورمون تیروئید شما پایین است، فولیکول های مو ممکن است بازسازی شوند. با گذشت زمان، این ممکن است منجر به ریزش مو شود.

به همین دلیل، افراد مبتلا به کمبود ید نیز ممکن است از ریزش مو رنج ببرند.

یک مطالعه روی ۷۰۰ نفر نشان داد که ۳۰ درصد از افرادی که سطح هورمون تیروئید پایینی داشتند، ریزش مو را تجربه کردند.

با این حال، مطالعات دیگر نشان داده اند که سطوح پایین هورمون تیروئید فقط در افرادی که سابقه خانوادگی ریزش مو دارند باعث ریزش مو می شود.

اگر به دلیل کمبود ید دچار ریزش مو می شوید، دریافت مقدار کافی از این ماده معدنی ممکن است به اصلاح سطح هورمون تیروئید شما و توقف ریزش مو کمک کند.

کمبود ید ممکن است از بازسازی فولیکول های مو جلوگیری کند. خوشبختانه، دریافت ید کافی می تواند به اصلاح ریزش مو که به دلیل کمبود ید رخ می دهد، کمک کند.

خشکی پوست و پوسته پوسته شده

پوست خشک و پوسته پوسته ممکن است بر بسیاری از افراد مبتلا به کمبود ید تأثیر بگذارد.

در واقع، برخی از مطالعات نشان داده اند که تا ۷۷ درصد از افراد با سطوح پایین هورمون تیروئید ممکن است پوست خشک و پوسته پوسته شده را تجربه کنند.

هورمون های تیروئید که حاوی ید هستند به بازسازی سلول های پوست شما کمک می کنند. هنگامی که سطح هورمون تیروئید پایین است، این بازسازی به دفعات اتفاق نمی افتد و احتمالاً منجر به خشکی و پوسته پوسته شدن پوست می شود.

علاوه بر این، هورمون های تیروئید به بدن در تنظیم عرق کمک می کنند. افرادی که سطح هورمون تیروئید پایین‌تری دارند، مانند افرادی که کمبود ید دارند، نسبت به افرادی که سطح هورمون تیروئید طبیعی دارند، کمتر عرق می‌کنند.

با توجه به اینکه عرق به مرطوب و هیدراته نگه داشتن پوست شما کمک می کند، کمبود عرق ممکن است دلیل دیگری باشد که چرا پوست خشک و پوسته پوسته شده یکی از علائم رایج کمبود ید است.

پوست خشک و پوسته پوسته ممکن است با کمبود ید رخ دهد، زیرا این ماده معدنی به بازسازی سلول های پوست شما کمک می کند. همچنین به بدن شما کمک می کند عرق کند و سلول های پوست شما را هیدراته می کند، بنابراین کمبود ید می تواند باعث شود کمتر عرق کنید.

احساس سردی بیشتر از حد معمول

احساس سرما یکی از علائم شایع کمبود ید است.

در واقع، برخی از مطالعات نشان داده اند که بیش از ۸۰٪ از افرادی که سطح هورمون تیروئید پایینی دارند، ممکن است نسبت به دمای سرد حساس تر از حد معمول باشند.

از آنجایی که ید برای تولید هورمون های تیروئید استفاده می شود، کمبود ید می تواند باعث کاهش سطح هورمون تیروئید شما شود.

با توجه به اینکه هورمون های تیروئید به کنترل سرعت متابولیسم شما کمک می کنند، سطوح پایین هورمون تیروئید ممکن است باعث کند شدن آن شود. متابولیسم کندتر گرمای کمتری تولید می کند، که ممکن است باعث شود سرما را بیشتر از حد معمول احساس کنید.

همچنین، هورمون های تیروئید به تقویت فعالیت چربی قهوه ای شما کمک می کنند، نوعی چربی که در تولید گرما تخصص دارد. این بدان معنی است که سطوح پایین هورمون تیروئید، که ممکن است ناشی از کمبود ید باشد، می تواند از انجام کار چربی قهوه ای جلوگیری کند.

ید به تولید گرمای بدن کمک می کند، بنابراین سطوح پایین آن ممکن است احساس سردی بیش از حد معمول را در شما ایجاد کند.

تغییر در ضربان قلب

ضربان قلب شما اندازه گیری تعداد ضربان قلب شما در دقیقه است.

ممکن است تحت تأثیر سطح ید شما قرار گیرد. مقدار بسیار کم این ماده معدنی می تواند باعث شود قلب شما کندتر از حد معمول بزند، در حالی که بیش از حد آن می تواند باعث شود که قلب شما سریعتر از حد معمول بزند.

کمبود شدید ید ممکن است باعث کندی غیرطبیعی ضربان قلب شود. این ممکن است باعث شود شما احساس ضعف، خستگی، سرگیجه و احتمالاً غش کنید.

کمبود ید ممکن است ضربان قلب شما را کاهش دهد، که ممکن است احساس ضعف، خستگی، سرگیجه و خطر غش را در شما ایجاد کند.

مشکل در یادگیری و به خاطر سپردن

کمبود ید ممکن است بر توانایی شما برای یادگیری و به خاطر سپردن تأثیر بگذارد.

مطالعه‌ای که بر روی بیش از ۱۰۰۰ بزرگسال انجام شد، نشان داد که افرادی که سطح هورمون تیروئید بالاتری داشتند، در مقایسه با افرادی که سطح هورمون تیروئید پایین‌تری داشتند، در تست‌های یادگیری و حافظه بهتر عمل کردند.

هورمون های تیروئید به رشد و تکامل مغز شما کمک می کنند. به همین دلیل است که کمبود ید، که برای ساخت هورمون های تیروئید لازم است، می تواند رشد مغز را کاهش دهد.

در واقع، مطالعات نشان داده اند که هیپوکامپ، بخشی از مغز که حافظه طولانی مدت را کنترل می کند، در افرادی که سطح هورمون تیروئید پایینی دارند، کوچکتر به نظر می رسد.

کمبود ید در هر سنی ممکن است باعث شود در یادگیری و به خاطر سپردن چیزها دچار مشکل شوید. یکی از دلایل احتمالی این امر ممکن است یک مغز توسعه نیافته باشد.

مشکلات دوران بارداری

زنان باردار در معرض خطر بالای کمبود ید هستند.

این به این دلیل است که آنها نیاز به مصرف کافی برای رفع نیازهای روزانه خود و همچنین نیازهای کودک در حال رشد خود دارند. افزایش تقاضا برای ید در طول دوره شیردهی ادامه می یابد، زیرا نوزادان ید را از طریق شیر مادر دریافت می کنند.

مصرف نکردن ید کافی در دوران بارداری و شیردهی ممکن است عوارض جانبی برای مادر و جنین ایجاد کند.

مادران ممکن است علائم کم کاری تیروئید مانند گواتر، ضعف، خستگی و احساس سرما را تجربه کنند. در همین حال، کمبود ید در نوزادان ممکن است رشد فیزیکی و رشد مغز را متوقف کند.

علاوه بر این، کمبود شدید ید ممکن است خطر فوت جنین را افزایش دهد.

دریافت ید کافی به ویژه برای زنان باردار و شیرده مهم است، زیرا آنها نیاز بیشتری دارند. کمبود ید ممکن است عوارض جانبی شدیدی به خصوص برای نوزاد ایجاد کند، مانند توقف رشد و رشد مغز.

پریودهای سنگین یا نامنظم

خونریزی قاعدگی شدید و نامنظم ممکن است در نتیجه کمبود ید رخ دهد.

مانند بسیاری از علائم کمبود ید، این نیز با سطوح پایین هورمون های تیروئید مرتبط است، با توجه به اینکه ید برای ساخت هورمون های تیروئید مورد نیاز است.

در یک مطالعه، ۶۸٪ از زنان با سطوح پایین هورمون تیروئید، چرخه های قاعدگی نامنظم را تجربه کردند، در حالی که تنها ۱۲٪ از زنان سالم قاعدگی نامنظم داشتند.

تحقیقات همچنین نشان می دهد که زنان با سطوح پایین هورمون تیروئید، دوره های قاعدگی مکرر را با خونریزی شدید تجربه می کنند. این به این دلیل است که سطوح پایین هورمون تیروئید سیگنال‌های هورمون‌هایی را که در چرخه قاعدگی دخیل هستند مختل می‌کند.

عوارض کمبود ید در بدن چیست ؟

اگر کمبود ید را درمان نکنید می‌تواند منجر به کم‌کاری شدید تیروئید شود. کم‌کاری تیروئید عوارض زیادی دارد که در اینجا به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

  • بیماری قلبی و اختلالات مرتبط با آن مانند بزرگ شدن قلب و نارسایی قلبی؛
  • مسائل مربوط به سلامت روان مانند افسردگی و اختلالات شناختی؛
  • آسیب به اعصاب محیطی بدن که به‌عنوان نوروپاتی محیطی شناخته می‌شود؛
  • اختلال در تخمک‌گذاری که ممکن است باعث ناباروری در زنان شود.

کمبود ید در زنان باردار بسیار خطرناک است. کمبود ید در بدن منجر به کمبود هورمون تیروئید می‌شود. مقادیر کم هورمون تیروئید در زنان باردار می‌تواند خطر نقص مادرزادی فرزندان را افزایش دهد. مشکلات مربوط به بارداری که کمبود ید می‌تواند باعث آن‌ها شود عبارت‌اند از:

  • سقط‌جنین
  • جنین مرده به دنیا آمده
  • زایمان زودرس
  • ناهنجاری‌های مادرزادی در نوزادان

در موارد شدید، کمبود ید می‌تواند باعث بیماری به نام کرتینیسم شود. کرتینیسم نوعی بیماری است که در اثر وجود هیپوتیروئیدی از بدو تولد ایجاد می‌شود. هیپوتیروئیدی هم از نتایج کمبود ید در بدن است.

در رابطه با ید چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم ؟

میگزدم یک عارضه نادر در رابطه با کم‌کاری تیروئید است، اما می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند. میگزدم یکی از بیماری‌های ناشی از کمبود ید است. علائم میگزدم عبارت‌اند از:

  • عدم تحمل هوای سرد
  • خواب‌آلودگی و به دنبال آن خستگی مفرط و درنهایت بی‌هوشی

در افراد مبتلابه کم‌کاری تیروئید موارد خاصی می‌توانند باعث کمای میگزدم شوند. این موارد خاص شامل مصرف داروهای آرام‌بخش، عفونت یا سایر عوامل استرس‌زا در بدن است.

میگزدم یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. اگر هر یک از علائم آن را تجربه کردید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

از کجا بفهمیم کمبود ید داریم ؟

اگر پزشک شما مشکوک به کمبود ید باشد، معمولاً سطح ید شما را به یکی از چهار روش زیر بررسی می‌کند:

  • آزمایش ادرار: این ساده‌ترین و سریع‌ترین آزمایش است. شما می‌توانید در عرض چند دقیقه به نتیجه برسید، اما به اندازه انواع دیگری از آزمایش‌های اندازه‌گیری ید دقیق نیست.
  • آزمایش خون: این یک آزمایش ساده و دقیق برای تعیین سطح ید در بدن است. بااین‌حال، خواندن آن بیشتر از آزمایش ادرار زمان می‌برد.
  • تست پچ ید: تست چسب ید آزمایشی است که در آن پزشک یک تکه ید را روی پوست شما می‌مالد و ظاهر آن را 24 ساعت بعد بررسی می‌کنند. برای کسانی که کمبود ید ندارند، پچ زودتر از 24 ساعت محو می‌شود. اما کمبود ید احتمالاً باعث می‌شود که ید سریع‌تر جذب پوست شود. این آزمایش خیلی دقیق نیست، اما ارزان و نسبتاً سریع است.
  • تست بارگیری ید: این آزمایش میزان یدی که در یک دوره 24 ساعته از ادرار دفع می‌کنید را اندازه‌گیری می‌کند. این تست خیلی سریع و راحت نیست. شما باید هر نمونه ادراری را که دارید در یک دوره 24 ساعته جمع‌آوری کنید، اما این تست کاملاً دقیق است.

پزشکان برای اندازه‌گیری ید از طریق خون و ادرار هورمون محرک تیروئید (TSH) را اندازه‌گیری می‌کنند. اگر نتایج آزمایش سطوح غیرطبیعی TSH را نشان دهند، ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های بیشتری مانند سونوگرافی برای بررسی غده تیروئید باشد.

درمان کمبود ید در بدن

کمبود ید بهتر است با یک رژیم غذایی سالم اصلاح شود. اگر رژیم غذایی شما به‌تنهایی ید کافی را تأمین نمی‌کند می‌توانید از مکمل ید استفاده کنید. افرادی که نمی‌توانند ید کافی را از طریق غذا دریافت نکنند معمولاً عبارت‌اند از:

  • گیاهخواران
  • زنان باردار

مکمل‌های ید حاوی پتاسیم به‌راحتی توسط بدن جذب می‌شوند. به دنبال مکمل‌هایی باشید که حاوی یدید پتاسیم (KI) و یدات پتاسیم (KIO3) هستند. مکمل‌های ید را بیش از 150 میکروگرم در روز مصرف نکنید. مصرف بیش‌ازحد ید باعث افزایش ید می‌شود که برای تیروئید مضر است.

در ارتباط با این موضوع مهم می‌توانید از طریق لینک «مکمل ید در دوران پیش از بارداری» اطلاعات خود را به روز کنید.

اکثر افراد مبتلابه کمبود ید می‌توانند مشکلات سلامتی خود را با تغییر رژیم غذایی و افزودن مکمل برطرف کنند. افراد مبتلابه کم‌کاری تیروئید معمولاً با نوع مصنوعی هورمون تیروئید درمان می‌شوند که باید تا آخر عمر آن را مصرف کنند.

افراد مبتلابه میگزدم نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. در بیمارستان، پزشکان مایعات داخل وریدی و سایر درمان‌ها را برای آن‌ها تجویز می‌کنند. پزشکان همچنین هورمون‌های تیروئیدی را برای اصلاح وضعیت بیمار تجویز می‌کنند. پس‌ازاینکه وضعیت فرد مبتلابه میگزدم پایدار شد، پزشک عملکرد تیروئید او را کنترل می‌کند و تعیین می‌کند که آیا تغییر در رژیم غذایی برای اطمینان از مصرف کافی مکمل ید سطح هورمون‌های او را ثابت نگه می‌دارد یا اینکه به مصرف مکمل نیاز خواهد داشت.

در کمبود ید بدون عارضه، اصلاح رژیم غذایی تنها کاری است که باید انجام شود. در صورت ابتلا به گواتر، رژیم غذایی می‌تواند اندازه‌ی آن را تا حدودی کاهش دهد، اما ممکن است لازم باشد از داروی لووتیروکسین هم استفاده کنید. با این حال، بسیاری از بیماران با این گزینه‌ها موفق به کاهش اندازه‌ی گواتر نمی‌شوند و باید از سایر راهکارهای درمانی استفاده کنند.

اگر گواتر باعث درد، اختلال بلع یا مشکل در تنفس شود، پزشک احتمالا جراحی را به شما توصیه می‌کند. بعد از جراحی، بسته به اینکه چه مقدار از تیروئید برداشته شده باشد، باید درمان جایگزینی هورمون تیروئید را انجام دهید.

غذاهای غنی از ید

ید در تعداد کمی از غذاها وجود دارد. این موضوع یکی از دلایلی است که باعث شده است کمبود آن در سراسر جهان شایع باشد. با مصرف یک‌چهارم قاشق چای‌خوری (۱/۵ گرم) نمک یددار می‌توانید ۴۷ درصد نیاز روزانه‌ی بدن به این ماده‌ی معدنی ضروری را تامین کنید. غذاهای زیر هم به تامین ید مورد نیاز بدن کمک می‌کنند:

  • یک لیوان ماست ساده: ۵۰ درصد نیاز روزانه
  • ۸۵ گرم میگو: ۲۳ درصد نیاز روزانه
  • یک عدد تخم‌مرغ بزرگ: ۱۶ درصد نیاز روزانه
  • پنج عدد آلوی خشک: ۹ درصد نیاز روزانه

مقادیر کمتری از این ماده‌ی معدنی در ماهی، گوشت گاو، مرغ، لوبیاچیتی، شیر و سایر محصولات لبنی یافت می‌شود. با این حال، بهترین راه برای دریافت ید افزودن نمک یددار به غذاها است. معمولا مصرف نصف قاشق چای‌خوری (سه گرم) نمک یددار در روز برای جلوگیری از کمبود کافی است.

راه‌های پیشگیری از کمبود ید در بدن

اکثر مردم می‌توانند ید کافی را از خوردن غذاهای غنی از ید مانند غذاهای دریایی دریافت کنند. یکی از راه‌های پیشگیری از کمبود ید اضافه کردن مقدار کمی نمک یددار به غذا است.

شورای ملی تحقیقات بهداشتی و پزشکی توصیه می‌کند که تمام زنانی که قصد باردارشدن را دارند و یا در دوران شیردهی به سر می‌برند باید روزانه تا 290 میکروگرم مکمل ید مصرف کنند. مصرف بیش‌ازحد ید نیز می‌تواند باعث مشکلات تیروئید شود، بنابراین از مصرف دوز توصیه‌شده مکمل ید تجاوز نکنید.