مروری بر فیلم‌های فاخر سینمای ایران

به گزارش پارس به نقل از فارس، در دولت که مدیریت سینمای ایران بر عهده محمدرضا جعفری جلوه بود سینماگران و اهالی مطبوعات یک واژه را همواره به صورت ثابت از معاون وقت امور سینمایی می شنیدند - سینمای نجیب ایران - در آن زمان به زعم جلوه و مدیران زیرمجوعه این عنوان برای محافظت از سینمای ایران در برابر بسیاری از نقدهای ناصواب به کار برده شد، اما رفته واژه دیگری نیز به فرهنگ سینمایی ایران اضافه شد و آن هم فیلم فاخر بود.

فیلم فاخر نیز به همان اندازه برای اهالی سینما گنگ و نامفهوم بود که هنوز پس از سال ها دو وژاه سینمای ملی و فیلم ارزشی برای اهالی سینما نامانوس است. اما برای اولین بار در زمان مدیریت جعفری جلوه در معاونت سینمایی و حضور مجید شاه حسینی در بنیاد سینمایی فارابی واژه فیلم فاخر عینیت پیدا کرد و دو فیلم « ملک سلیمان» و « راه آبی ابریشم» به عنوان نمادی از فیلم فاخر در دولت نهم ساخته شدند.

آن زمان که این دو فیلم ساخته شدند فاخر بودن را در مضمون و روند تولید معنی کردند و مشخص شد که سینمای ایران اساسا چه تولیداتی را به عنوان آثار فاخر می شناسد و به همین دلیل بود که نام فیلم های فاخر به مرور زمان با پروژه های میلیاردی مترادف شد.

اما پس از آن به دلیل عدم اختصاص بودجه فیلم های فاخر در مجلس عملا تولید این آثار تا سال ۹۱ متوقف شد و پس از آن بود که توسط سازمان سینمایی نام ۷ اثر به عنوان آثار فاخر اعلام کرد که از این میان تنها فیلم « سوادیکا» به کارگردانی جمال شورجه به دلیل عدم تامین ارز مرجع امکان تولید نیافت.

« استرداد» ، « چ» (چمران) ، « عقاب صحرا» ، « لاله» ، « سوادیکا» (شیخ احمد قمی) ، « برلین۷-» و « فرزند چهارم» عناوین هفت پروژه ای هستند، که نامشان از سوی سازمان سینمایی اعلام شد که البته برخی از این آثار بیشتر به لحاظ مضمونی فاخر هستند و برخی دیگر نیز هم در محتوا و هم در تولید آثار فاخری به حساب می آیند.

البته چندی پیش حسن نجاریان قائم مقام بنیاد سینمایی فارابی در گفت وگو با فارس « قطار زمستانی» به کارگردانی خسرو سینایی را به عنوان اولویت آثار فاخر فارابی در سال ۹۲ ذکر کرد و اخیرا نیز ظاهرا بین مدیران فارابی و سازندگان « مرثیه ای برای یک دوست» توافقاتی برای تولید این شده است و از آنجائیکه این موضوع این فیلم به سقوط ایرباس ایرانی می پردازد و بخشی از آن باید در خارج از کشور ساخته شود، می توان این فیلم را دومین پروژه فاخر فارابی در سال ۹۲ دانست.

همچنین مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نیز رسما اعلام کرده که از ساخت فیلم سینمایی « ایرباس» به کارگردانی مشترک پکستون وینترز و نادر طالب زاده حمایت خواهد کرد و در این درحالی است که از دو پروژه « رنج و سرمستی» و « شهابی از جنس نور» نیز به عنوان دیگر آثار فاخر ساخته شده توسط مرکز گسترش نام برده می شود.

البته از بین فیلم های تولید شده در حد فاصل سال ۸۹ تا ۹۰ دو فیلم سینمایی « ملکه» و « شور شیرین» با حمایت ۱۰۰ درصدی فارابی ساخته شدند که در هیچ جا از این دو فیلم به عنوان آثار فاخر صحبت نشده است.

همچنین فیلم سینمایی « محمد (ص) » به کارگردانی مجید مجیدی و « روز رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش از دیگر آثار فاخر سینمای ایران هستند که بخش دولتی هیچ نقشی در تولید آنها نداشته است.

* ملک سلیمان

نخستین پروژه فاخر سینمای ایران و اولین فیلم از سه گانه شهریار بحرانی که در ارتباط با قصه قرآنی سلیمان نبی است.

خداوند به وسیله نشانه هایی به سلیمان نشان می دهد که باید از شرایط سختی برای رسیدن به یک جامعه آرمانی عبور کند. اما سلیمان برای بدست آوردن چنین حکومتی باید جهان اجنه و شیاطین را تحت سلطه ی خود در آورد. در این بین فتنه هایی در سه شهر اورشلیم، اریحا و زبولون به نمایش در می آید.

امین زندگانی، محمود پاک نیت، الهام حمیدی، مهدی فقیه، حسین محجوب، زهرا سعیدی، علیرضا کمالی و جواد طاهری از جمله بازیگران این فیلم هستند.

فیلم برداری این فیلم از ۱۴ تیر ۱۳۸۶ همزمان با سالروز ولادت فاطمه آغاز شد و پس از ۹ ماه به پایان رسید. این فیلم توانست با پانصدهزار تماشاگر ۱٫۵ میلیارد تومان فروش داشته باشد.

« ملک سلیمان» در بیست وهشتمین جشنواره فیلم نامزد دریافت ۹ سیمرغ بلورین بود که در رشته های بهترین چهره پردازی برای سعید ملکان، بهترین جلوه های ویژه رایانه ای برای لئو لو، بهترین صداگذاری برای کینسون چانگ، بهترین موسیقی متن برای چان کونگ وینگ و بهترین نقش مکمل مرد برای مهدی فقیه سیمرغ گرفت.

* راه آبی ابریشم

« راه آبی ابریشم» فیلمی به کارگردانی و نویسندگی محمدرضا بزرگ نیا و تهیه کنندگی حسن بشکوفه ساخت سال ۱۳۸۸ است.

این فیلم، داستان سفر دو کشتی ناخدا سلیمان سیراف و ناخدا ادریس را روایت می کند که برای اولین بار می خواهند مال التجارهٔ خود را از میان دریا عبور داده، به چین ببرند (تا پیش از آن کشتی ها از کنارهٔ ساحل عبور می کردند تا راه را گم نکنند) . در اوج تاریخ دریانوردی ایرانیان، شاذان ابن یوسف که به تحصیل علم نجوم در دارالعلوم شیراز مشغول است پیشنهاد شغل کتابت کشتی را می پذیرد و به همراه دو کشتی سلیمان و ادریس به سفری دشوار و ناممکن می رسد. او از حوادث و ماجراهای این سفر ره نامه می نویسد.

عزت الله انتظامی، داریوش ارجمند، رضا کیانیان، بهرام رادان، پگاه آهنگرانی، پیام دهکردی، مهدی میامی و محسن حسینی از جمله بازیگران این فیلم هستند.

این فیلم در بیست ونهمین جشنواره فیلم فجر توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی، بهترین جلوه های ویژه رایانه ای و بهترین فیلمبرداری بخش سینمای آسیا را بدست آورد.

* استرداد

داستان فیلم « استرداد» به موضوع غرامت جنگی می پردازد که قرار بود توسط انگلستان آمریکا و شوروی برای جنگ جهانی دوم به ایران داده شود و مربوط به مقطع زمانی ۱۳۳۲ است. این فیلم درامی تاریخی درباره وقایع جنگ جهانی دوم و مسائلی است که پای نیروهای متحدین و متفقین را به ایران باز کرد و در آن به ماجرای پرداخت غرامت به ایران اشاره می شود.

فیلم سینمایی « استرداد» به کارگردانی علی غفاری از پروژه های فاخر بنیاد سینمایی فارابی است و موضوعی عاشقانه-تاریخی متعلق به دوره جنگ جهانی دوم دارد. فیلم برداری این فیلم از اواخر بهمن ماه ۹۰ در شهر مسکو، پایتخت کشور روسیه، آغاز شد و تا اردیبهشت ماه ۹۱ به طول انجامید. پس از آن گروه برای ادامه فیلم برداری به ایران بازگشتند و فیلم برداری بر روی پل ورسک و با قطاری متعلق به ۷۰ سال گذشته انجام شد که به علت تصادف قطار در پشت صحنه و مجروح شدن ۷ نفر، برای مدتی فیلم برداری تعطیل گشت. در مجموع، فیلم برداری پس از ۱۰۰ جلسه در ۲۵ تیرماه ۹۱ به پایان رسید ولی به علت مغایر بودن بخش های پایانی آن با سیاست های کشور، قسمت های پایانی در آذر ماه ۹۰ مجددا فیلم برداری شد تا فیلم برای حضور در جشنواره فجر آماده شود. فیلم برداری « استرداد» در چهار کشور ایران، روسیه، ارمنستان و لهستان با مدیریت محمود کلاری انجام شده است.

حمید فرخ نژاد، فرهاد قائمیان، پوریا پورسرخ، الیسا کاچر، الکساندر ناوانف، منصور چراغی پور، صالح میرزآقایی، شیرین یزدانبخش و بهنام تشکر در این فیلم به ایفای نقش پرداخته اند.

این فیلم در سی ویکمین جشنواره فیلم فجر توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم و بازیگر اول مرد را کسب کند.

* چ (چمران)

حاتمی کیا در فیلم سینمایی « چ» (درباره شهید چمران) سراغ دو روز و دو شب از زندگی شهید چمران رفته است و از روز بیست و پنجم تا بیست و هفتم مرداد ۱۳۵۸ زندگی شهید چمران را روایت کرده است.

بازیگر نقش شهید چمران را فریبرز عرب نیا ایفا می کند و « سعید راد» ، « فریبرز عرب نیا» ، « مریلا زارعی» ، « بایک حمیدیان» ، « محمدمهدی سلانی» ، « امیررضا دلاوری» و « اسماعیل سلطانیان» به عنوان بازیگر در این فیلم حضور دارند.

* فرزند چهارم

فیلم سینمایی « فرزند چهارم» به کارگردانی و تهیه کنندگی وحید موسائیان فیلمی است که به مسائل انسانی در گیر و دار جنگ و قحطی می پردازد. فیلم برداری این فیلم از تاریخ ۱۲ مرداد در تهران آغاز شد و پس از گذشت ۱۰ روز برای ادامه فیلم برداری، گروه به کشور سومالی و شهر موگادیشو سفر کرد. بیش از ۹۰% صحنه های این فیلم در سومالی فیلم برداری شده است. سرانجام در اوایل آبان ماه، کار فیلم برداری به پایان ر سید و گروه به تهران بازگشتند. ساخت فیلم در کشور سومالی حوادثی را هم در پی داشت که از جمله آن می توان به مشکل در پرداختن هزینه هتل در کشور سومالی و سقوط هواپیمای حامل کارگردان و گروه فیلم برداری این پروژه در صحرای کالاهاری آفریقا اشاره کرد که خوشبختانه خسارت جانی در پی نداشت.

داستان فیلم درباره سفریست به آن سوی آفریقا. جایی که شرافت انسانی در گیر و دار جنگ و قحطی سربلند بیرون می آید. این گروه در صحرای آفریقا صحنه هایی از جنگ و خشونت علیه کودکان و زنان را نیز به تصویر خواهد کشید.

مهتاب کرامتی، مهدی هاشمی، حسین محب اهری، ناصر گیتی جاه، معصومه قاسمی پور، زهرا برومند، ساناز زرین مهر و حامد بهداد از جمله بازیگران این فیلم هستند.

* برلین ۷-

فیلم سینمایی « برلین ۷-» ، دومین ساخته رامتین لوافی است. در آن بازیگرانی از چند کشور مختلف مانند آمریکا، آلمان، ایران، مصر و عراق بازی می کنند. تمام صحنه های فیلم در کشور آلمان و شهر برلین فیلم بردرای شده است. فیلم برداری این اثر از روز چهارشنبه ۲۴ اسفند ۱۳۹۰ در شهر برلین آلمان آغاز شد و پس از گذشت بیش از دو ماه در اواخر اردیبهشت ۱۳۹۰ در حومه برلین پایان یافت.

داستان این فیلم درباره چند مهاجر است که عواقب جنگ و حمله به عراق آن ها را به دنبال جایی برای زنده ماندن می کشد. عاطف به همراه دختر و پسر بیمارش به برلین می رسند جایی که خطری زندگی شان را تهدید نمی کند. اما متوجه می شوند که همه زندگی زنده ماندن نیست. در این فیلم مصطفی زمانی نقش یک موزیسین ایرانی به نام بهروز را بازی می کند که در آکادمی موزیک برلین قبول شده و به همراه همسرش درگیر مشکلاتی است.

مصطفی زمانی، مسعود رایگان، توم بیشاپز (آمریکا) ، کارولین ایشهورن، هاینه لاترباخ، کریستین ویکتور کوینه (آلمان) ، سمیر فوکس (مصر- آلمان) و مریم عباس (عراق - آلمان) در این فیلم بازی کرده اند.

برلین ۷- در سی ویکمین جشنواره فیلم فجر توانست سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری توسط محمدرضا دلپاک و بهترین موسیقی متن برای حامد ثابت را کسب کند.

* عقاب صحرا

فیلم سینمایی « عقاب صحرا» به کارگردانی مهرداد خوشبخت فیلمی تاریخی است و روایت فتح مکه را نشان می دهد. فیلم برداری این فیلم که جزء پروژه های فاخر بنیاد سینمای فارابی محسوب می شود، پس از ۸۵ جلسه در مدت ۴ ماه، در فروردین ماه ۹۱ در شهرستان بافق استان یزد به پایان رسید. از نکات جالب این فیلم ساخت دکورهای شهر مکه، مدینه و کعبه در بیابان های بافق است. موسیقی « عقاب صحرا» توسط ارکستر ناسیونال اوکراین به رهبری ولادیمیر سیرنکو ضبط و ساخته شده است.

داستان فیلم از سال های ششم تا هشتم هجری و زمانی حدوداً ۲۰ ماه را بین صلح حدیبیه تا فتح مکه در بر می گیرد و داستان زندگی شخصی به نام ابوبصیر را روایت می کند.

کیکاوس یاکیده، روناک یونسی، علی کمالی نژاد، شهرزاد کمال زاده، حسین سلیمانی، افشین نخعی، محمد ربانی، انوشیروان ارجمند، رضا سروری، امیرارسلان سیدی، امیرحسین میرشمسی و حبیب دهقان نسب بازیگران این فیلم هستند.

* لاله

« لاله» را نه تنها جنجالی ترین فیلم فاخر سینمای ایران بلکه می توان جنجالی ترین و پربحت ترین فیلم ساخته در دوران مدیریت جواد شمقدری دانست. فیلمی که با وجود مخالفت های فراوان از جمله مجلس سرانجام ساخته شد و در حال حاضر مراحل تولید خود را پشت سر می گذارد.

اصرار بر ساخت این پروژه سینمایی با توجه به بودجه ۵/۲ میلیاردی از طرف مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به عنوان حامی ایرانی پروژه از یک سو و پیش آمدن سابقه فعالیت اسدالله نیک نژاد در حوزه سینما در آمریکا از سوی دیگر و در نهایت استعفای تیم تولید ابتدایی این فیلم سینمایی باعث شد حاشیه های این فیلم دوچندان شود.

مراحل پیش تولید این فیلم سینمایی پس از حضور تهیه کننده جدید چهار ماه طول کشید و سرانجام در اسفند ۱۳۹۱ در پردیس سینمای ملت با حضور جمعی از خبرنگاران کلید خورد.

فیلم درباره زندگی زن قهرمان رالی ایرانی بانام « لاله صدیق» است.

در این فیلم بازیگران مطرح سینمای ایران ازجمله نیکی کریمی، همایون ارشادی، میتراحجار، سام قریبیان، آزیتا حاجیان، لیلا اوتادی و ایرج نوذری حضور دارند و فیلم علاوه بر تهران در شهرهای مختلف کشور فیلمبرداری شده است.