جامعتین و مجمع روحانیون سهمی ندارند!

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، گزیده گفت وگوی این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با خبرآنلاین در پی می آید:

* یقینا یکی از مهم ترین عوامل انتخاب آقای روحانی حمایت صریح و محکم آقایان هاشمی و خاتمی از ایشان بود. عامل بعدی ماجرای ثبت نام و سپس رد صلاحیت آقای هاشمی بود.

* این واقعا سوال مهمی است که چرا خیلی از تحریمی ها با آمدن آقای هاشمی تغییر عقیده دادند و تمایل پیدا کردند بیایند در انتخابات شرکت کنند. به هر حال من مطمئن شده بودم که سونامی در حال راه افتادن است و خیلی نیرومندتر از حتی دوم خرداد است و تعجب می کردم که چرا روحانی و عارف کنار نمی روند. البته کنار رفتنشان مهم هم نبود یقین داشتم که با بودن هاشمی کسی به آنها رای نمی داد. تا آنکه آقای هاشمی در میان بهت، ناباوری و حیرت همه رد صلاحیت شد.

* موج رای دادن به هاشمی که به راه افتاده بود به سرعت داشت می رفت بالای ۲۰ میلیون و هیچ استبعادی نداشت که به ۳۰ میلیون هم برسه.

* چند روزی فضا مثل قبرستان شده بود. این روزها باور کنید یکی از تلخ ترین و ناامیدکننده ترین روزهای زندگی من بود. حالا کار کردن خیلی سخت شده بود در آن چند روز سخت ترین روزهای من بود چون افراد به من که بر می خوردند می گفتند دیگر چرا رای بدهیم؟ و تو هم که هنوز می گویی رای دهیم چگونه رویت می شود این را بگویی؟ دیگر خبری از کسی نبود که بخواهد به روحانی یا عارف رای بدهد. بر عکس ماها، اصولگرایان کبکشان خروس می خواند. با اینکه رقابت ها هنوز رسما شروع نشده بود ولی آنها از این شهر به آن شهر و از این میتینگ و گردهمایی انتخاباتی به گردهمایی بعدی می رفتند. من در عین حال گرفتار یک وضعیت متضاد ذهنی و فکری شده بودم. نیمی از من همچنان می خواست که با تمام وجود باز به راه بیفتم و برای انتخابات بدوم. نیم دیگرم به من نهیب می زد که چرا نمی خواهی واقعیت ها را ببینی؟ چرا اصرار داری خودتو گول بزنی؟ باید یک اعتراف پیش شما بکنم؛ من بعد از رد صلاحیت آقای هاشمی تا مرز تحریم و تصمیم به شرکت نکردن هم رفتم.

* مسئله یا موضوع فقط رد صلاحیت آقای هاشمی نبود. آن نیمه منفی من در برابر نیمه دیگرم که هنوز معتقد به شرکت بود می گفت که شاید اصلا جناح راست با کنار زدن آقای هاشمی می خواهد ماسک را کنار بگذارد و راه را بر مخالفانش ببندد و بدون تعارف وسط آمده است که یک رئیس جمهور اصولگرای دیگر برای ۴ سال بعدی سرکار باشد. پس چرا دیگر ما بریم رای بدهیم؟ اما در عین حال یک چیزهایی وجود داشت که آن نیمه خوش بین را تقویت می کرد. از جمله و مهم ترین آنها این بود که یواش یواش داشتم متوجه می شدم که مثل اینکه خاتمی و هاشمی از رو نرفته اند و علیرغم رد صلاحیت هاشمی همچنان وسط میدان مانده اند. یعنی به خودم می گفتم که خوب اگه بازی تمام شده و انتخابات ۲۴ خرداد فقط یک شو است که یک نامزد اصولگرا از صندوق درآید، پس خاتمی و هاشمی چرا همچنان وسط میدان ایستاده اند و میدان را ترک نمی کنند؟ دو کار می توانستم بکنم؛ یکی اینکه بگویم اینها وانمود می کنند که باید شرکت کرد و در معذوریت اخلاقی هستند و یا اینکه آنها جدی پای کار هستند. من با شناختی که از آنان داشتم گزینه دوم را برگزیدم و گفتم حالا که شما میگید باید ایستاد من هم هستم.

* انتخابات برای من یک کنش سیاسی مهم به شمار می رود و به نظر من مثل هر کنش سیاسی دیگر باید در چارچوب رهبری صورت گیرد.

* یک چیز مسلم است. من فکر می کنم اگر آقای هاشمی به آقای روحانی می گفتند که شما کنار بروید ایشان یقینا می پذیرفتند. برای اینکه آقای روحانی نیک می دانست که بدون حمایت هاشمی و خاتمی هیچ شانسی برای پیروزی ندارد.

* رد صلاحیت آقای هاشمی یک سکته قلبی سنگین بود. تقریبا همه دیگه دست از حیات بیمار شسته بودند اما درست در آخرین ثانیه ها که متخصصین اورژانس دارن اون شوک برقی را وارد میکنند علایم خفیفی روی دستگاه ظاهر شد. علایم دیگری هم بود که نشان می داد بیمار داره دو مرتبه زنده می شه. مثلا ایستادگی هم عارف و هم روحانی بعد از رد صلاحیت. اگر هاشمی و خاتمی به عارف و روحانی گفته بودند که کنار بیایند هر دو آنان یقینا انصراف می دادند به عنوان اعتراض به رد صلاحیت آقای هاشمی. این یعنی اساسا دیگه اصلاح طلبان در انتخابات حضوری ندارند اما وقتی آقای هاشمی به آقای روحانی نگفت و آقای خاتمی هم به دکتر عارف نگفتند فهمیدم خبری هست و احتمالا آن قلب شروع به فعالیت کرده است. به همین دلیل فهمیدم که باید فعالیت کرد و تخته گاز جلو رفتم و علایمی که از رفتار این دو بزرگوار داشتم این بود که باید فعالیت کرد.

* اگر قرار بود بازی ادامه یابد و ما همچنان در این انتخابات باشیم باید از میان دو کاندیدا، یکی کنار می رفت. به همین دلیل آن نامه مشهور را نوشتم که آن دو بزرگوار به ناچار می بایستی نقش خطیر رهبری یک جریان اجتماعی را ایفا کنند و برای جنبش بزرگ اصلاحات و دموکراسی خواهی ایران از یکی از دو نامزد اصلاح طلب بخواهند که به نفع دیگری کنار برود تا اصلاح طلبان با یک نامزد وارد میدان شوند.

* انصراف عارف مثل ثبت نام هاشمی بود و باعث شد آن بیمار قلبی نه تنها قلبش حرکت کند که حتی بایستد و بدود.

* کار خاص روحانی در مناظره ها بود؛ به خصوص آنجایی که مقابل عابدینی (مجری گفت وگوی ویژه خبری) از عملکرد هسته ای خود دفاع کرد. در مناظره ها خیلی خوب عمل کرد به خصوص در مناظره آخر که زیر دو خم قالیباف را گرفت و مثل کشتی گیرها اگر نگفته باشیم قالیباف را ضربه فنی که چند امتیاز به دست آورد.

* رای حسن روحانی مثل یک چای شیرین است؛ کجایش شکر و کجایش چایی است؟ می توانیم حدس بزنیم درصدی رای به هاشمی و رای به خاتمی و درصدی برای حمله به قالیباف و درصدی برای دفاع از عملکرد هسته یی اش و درصدی هم به خاطر نظرات امثال من است که چاره ای جز رای دادن نداریم. البته برای من چه در دوران انتخابات و چه حتی حالا خیلی پیام آمده و یا همینطوری شفاهی بهم میگن که ما نمی خواستیم رای بدهیم اما شما ما را کشاندید پای صندوق و وادارمان کردید که به روحانی رای بدهیم. اگر پشیمان بشویم مسئولیتش با شماست.

* ای بسا در آینده هم اگر خدای ناکرده مشکلاتی میان دو طیف هاشمی و خاتمی پیش بیاید باز هم این پرسش مطرح شود که چرا روحانی به نفع عارف کنار نرفت. اتفاقا یکی از کسانی که خیلی قاطع به این پرسش پاسخ داده من بوده ام. از نظر جذابیت و پرستیژ سیاسی و اجتماعی عارف بالاتر از روحانی می ایستاد اما ما زمستان و برف و سرما پیش رو داریم، ما گردنه های صعب العبور در جلو داریم و خیلی طول نمی کشد که ما با مجلس اصولگرا، شورای نگهبان، صدا و سیما و سایر نهادهای قدرت طرف خواهیم شد. الان اول راه است و گل، شیرینی و تبریک و از این حرف ها. خیلی خوشحال نشویم و غرور ما را بر ندارد که ما بردیم. این تازه اول راه است. صبر کنید که آیا روحانی می تواند برای وزرایش رای اعتماد بگیرد یا نه… اصولگرایان نشان داده اند که مثل عقاب ایستاده اند و نظاره می کنند تا ببینند روحانی چه می کند و کجا یک قدم کج می گذارد بریزند سرش. بواسطه این وضعیت و ساختار قدرت که رئیس جمهور باید در آن کار کند، من توان و ظرفیت آقای روحانی را خیلی بیشتر می بینم تا آقای عارف.

* نیروهایی که عاقل تر هستند و سرد و گرم چشیده اند در این گردنه ها با روحانی خواهند ماند؛ مثلا آقای عسگراولادی و ناطق و یا هاشمی… تیپ هایی که با یک نخودچی سردی شان نمی شود و با یک کشمش گرمی شان. من معتقدم آیت الله امینی، جوادی آملی و واعظ طبسی و خیلی از روحانیون که سکوت کرده اند با وجود اینکه مشکلات را دیده اند آنها پشت روحانی می ایستند. افرادی مانند محمدرضا خاتمی، عباس عبدی، موسوی خوئینی ها، ابراهیم اصغرزاده و خیلی از اصلاح طلبان خارج از کشور نمی مانند اما افرادی مانند سعید حجاریان، مصطفی تاج زاده، بهزاد نبوی و عبدالله رمضان زاده می مانند.

* به نظر من یک جریان سوم پراگماتیستی از دل این دو جریان شکل خواهد گرفت. احمدی نژاد و این هشت سال اوج ایده آلیسم اصولگرایان بود. احمدی نژاد بدون اینکه خواسته باشد یا حتی متوجه باشد اصولگرایان را در طی این ۸ سال پخته کرد و آنها را از رویاهای بی در و پیکر اصولگرایانه بیرون آورد.

* من به آقای روحانی چند روز بعد از پیروزی اش یک پیشنهاد کردم که در سرمقاله روزنامه شرق منتشر شد. خلاصه اش این بود که چرا از قالیباف، دکتر ولایتی و محسن رضایی در دولت دعوت نمی کنید؟ آقای محسن رضایی ادعا می کند که می تواند مشکلات اقتصادی را حل کند، اقتصاد هم خوانده و سال ها هم در مجمع تشخیص مصلحت دارد تحقیقات و مطالعات از جمله اقتصادی انجام می دهد. خب! اجازه دهیم که از دانش و تخصصش استفاده شود. آقای قالیباف یک تکنوکرات است و خط سیاسی ندارد. از نظر اجرایی هم مدیر بسیار توانمند و موفقی بوده. می شود از ایشان برای وزارتخانه های مسکن یا راه و ترابری استفاده کرد. حالا نمی دانم که رضایی را می توان وزیر کرد یا نه اما می توان آنها را به میدان آورد تا بتوانند ایده های خود را عملی کنند. حتی نظر من این است که اگر آقای دکتر جلیلی هم افتخار بدهند از ایشان هم در دولت استفاده شود. بیشترین تاکید من البته برای ولایتی است که یا وزارت خارجه برود یا رئیس مذاکره کنندگان با ۱ + ۵ شود. او که می گوید با سارکوزی به توافق رسیده و دروغ نمی گوید نشان می دهد که با او مذاکره کرده است. بعلاوه ایشان مورد وثوق رهبری هم هستند. حتی از دولت آقای احمدی نژاد هم همینطور. اشاره داشتم به سرکار خانم دکتر دستجردی و مهندس پرویز فتاح یا مهندس نیکزاد و… را بیاورید تا این پدیده اتوبوسی آمدن و اتوبوسی رفتن از بین برود.

* شاید جلیلی را نتوان آورد اما قالیباف را می توان آورد. کار با این همه سلیقه سخت خواهد بود یادمان باشد اینجا فرانسه و سوئیس نیست که بگوییم دولت وقتی نصف به علاوه یک را به دست آورد می تواند به راحتی کار کند. دیر یا زود حمله ها آغاز خواهد شد. چاره ای نیست که اینها را به میدان بیاوریم و از توان آنها استفاده کنیم. برخی از اینها توانمندی های اثبات شده ای دارند مثل قالیباف برخی هم اثبات نشده مثل محسن رضایی. در هر صورت یا با توانمندی به روحانی کمک می کنند و اگر هم نداشته باشند به مرور کنار می روند. البته در چنین دولتی بحث ها خیلی گسترده می شود. در ضمن فراموش نکنیم که اینجا ایران است و به موازات دولت آقای روحانی ما دولت های دیگری هم داریم. روزنامه کیهان هم یک دولت است، سپاه هم یک دولت است، بسیج هم یک دولت است، جامعتین هم یک دولتند و… برخی از این دولت ها اساسا با رای مردم که دولت رسمی را به دنیا آورده خیلی راحت نیستند. خلاصه هر قدر دولت آقای روحانی پایگاه سیاسی گسترده تری داشته باشد در برابر آن دولت های دیگر می تواند اعمال قدرت بیشتری بنماید. حتی به نظر من از احمدی نژاد هم به عنوان مشاور سیاسی رییس جمهور می تواند استفاده کند.

* دخترانم به من می گفتند بابا لااقل از عارف دفاع کن چرا چسبیدی به روحانی؟ ! اما من معتقد بودم آنها نهادهای قدرت را نمی شناسند و تنها روحانی می تواند با اینها کار کند. این اوصاف و وضعیت کشور نشان می دهد انتظارات از روحانی خیلی بالاست…

* من در مورد ایشان (احمدی نژاد) خطا قضاوت کردم. فکر می کردم قدرتش خیلی بیشتر از چیزی است که در عمل نشان داد. من فکر می کردم به راحتی نمی توانند از قطار قدرت پیاده اش کنند اما الان می بینم اشتباه می کردم. احمدی نژاد متشکل و سازمان یافته حرکت نمی کرد اما به برخی هویت داد و دلیلی ندارد ما این هویت را از آنها بگیریم.

* نمی دانم چه درصدی اما یقینا شماری از اصولگرایان به آقای روحانی رای داده اند. من فکر می کنم بر خلاف استدلال خیلی از اصولگرایان که می گویند اگر ما اجماع کرده بودیم و فقط یک نامزد می داشتیم وضعمان بهتر می شد اینگونه نمی شد و اتفاقا رای آقای روحانی خیلی بیشتر می شد. فرض بگیرید که همه آنها به نفع آقای جلیلی می رفتند کنار. به نظر شما آن ۳ میلیون نفری که به آقای رضایی رای دادند همه شان می آمدند به دکتر جلیلی رای می دادند؟ به نظر من اصلا. یک تعدادی به جلیلی رای می دادند اما خیلی از آنها به جای انتخاب جلیلی به روحانی رای می دادند. ایضا خیلی از طرفداران آقای قالیباف یا ولایتی.

* این دو بزرگوار (هاشمی و خاتمی) دنبال سهم و حق نیستند. نه هاشمی و نه خاتمی و از این نظر هیچ نگرانی وجود ندارد. بخشی از اصلاح طلبان سهم خواهند خواست. به عبارتی طیف رادیکال سهم خواهد خواست مثلا بخشی از مجاهدین انقلاب و مشارکت. بخشی از اصولگرایان و کارگزاران.

* من معتقدم آقای روحانی مهم ترین و اصلی ترین و جدی ترین کارش ایجاد درجه ای از آزادی مطبوعات و رسانه است و این را باید از حاکمیت بخواهد. آزادی مطبوعات بزرگ ترین حسنی که دارد بدون اینکه روحانی متوجه بشود این است که بزرگ ترین مدافع روحانی خواهد شد. بزرگ ترین خدمت آقای روحانی که از آب، نان، گوشت، مرغ و تخم مرغ واجب تر است شکستن تابوهایی است که به صورت جهل در جامعه ما موج می زند. رادیو و تلویزیون در دست اصولگرایان از صبح تا شام در آن تبلیغ کنند اما اجازه بدهند به اندازه یک مثقال آزادی رسانه در کشور ایجاد شود. من ساده ترین مسائل را درباره سوریه می نوشتم اما اجازه چاپ نمی دادند چون شورای عالی امنیت ملی ممنوع کرده بود. ایضا در مورد هسته یی، در مورد جنگ، در مورد شورای نگهبان و…

* جامعه مدرسین و یا جامعه روحانیت و مجمع روحانیون سهمی در دولت آینده نخواهند داشت. مجید انصاری به عنوان یک فرد سهم دارد، موسوی لاری هم ممکن است جا داشته باشد. مسئله مهم اعتدال، میانه روی، آزادی خواهی و پرهیز از خشونت است. مسئله تعلق داشتن به روحانیت یا روحانیون مبارز، مشارکت یا موتلفه نیست.

انتهای پیام