واکنش‌ رسانه‌های بیگانه به اعدام نوید افکاری

صبح امروز حکم قصاص نفس نوید افکاری اجرا شد که با واکنش‌های متعددی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مواجه شد. اما نوید افکاری که بود؟

ماجرای هشتگ‌های #اعدام نکنیدبرای نوید افکاری چند وقتی بود که فضای مجازی را در برگرفته بود و نکته قابل تأملِ درخواست برای عدم اعدام نوید افکاری، ورزشکار بودن او بود. تصویری از او در سالن کشتی با لبخند و چهره‌ی عرق کرده و دست به سینه، این سؤال را در ذهن‌ها ایجاد می‌کرد که این جوان ورزشکار چه کرده است که محکوم به اعدام شده است؟!

 افکاری سه سال پیش یعنی در سال 97، ترکمان از کارمندان سازمان آب منطقه‌ای شیراز را با چاقو مورد ضرب و جرح قرار داد که وی پس از انتقال به بیمارستان، جان خود را از دست داد؛ ترکمان دارای دو فرزند دختر خردسال و یک پسر نوجوان بود.

افکاری پس از دستگیری به حکم دادگاه به اعدام محکوم شد اما رسانه‌های بیگانه و معاند با مرتبط کردن اعدام او به اعتراضات مرداد 97 تلاش کردند تا روند پرونده افکاری را به سمت دیگری سوق دهد؛ در این میان، با انتشار اخباری مبنی بر پذیرش جرم با شکنجه، برخی از چهره‌های هنری و ورزشی به حمایت از او پرداختند و حتی کار به جایی رسید که ترامپ رئیس جمهور آمریکا هم در توئیتی خواستار عدم اعدام او شد! 

حجت الاسلام و المسلمین سید کاظم موسوی رئیس کل دادگستری استان فارس در این خصوص گفت: «این متهم 46 روز پس از ارتکاب جنایت در شهریور ماه 97 دستگیر و پرونده وی پس از تکمیل تحقیقات توسط بازپرس ویژه قتل در دادسرای عمومی و انقلاب شیراز با صدور قرار جلب به دادرسیِ معاون دادستان عمومی و انقلاب شیراز  جهت رسیدگی به دادگاه کیفری یک استان فارس ارسال شد.»

 وی افزود: «پس از برگزاری جلسه علنی رسیدگی به این پرونده، شعبه اول دادگاه کیفری یک استان که با حضور دو قاضی تشکیل گردید متهم اصلی پرونده را به قصاص نفس محکوم کرد؛ پس از این نیز رأی صادره با  اعتراض وکیل مدافع متهم در شعبه 35 دیوان عالی کشور بررسی که در نهایت حکم صادره مبنی بر قصاص نفس قطعیت یافت و پس از انجام تشریفات قانونی استیذان و با اصرار اولیاء دم و خانواده مقتول به مرحله اجرا گذارده شد».

بعد از قصاص نفس نوید افکاری، رسانه‌های مختلف داخلی و خارجی به انعکاس این خبر پرداختند. بی‌بی‌سی‌‌ فارسی با انتشار عکسی از نوید افکاری در کنار دریا، تیتر زد: «نوید افکاری، کشتی‌گیر ایرانی اعدام شد» و در این خبر اشاره کرد که وکیل خانواده افکاری می‌گوید دستگاه قضایی برای اجرای حکم «آنقدر عجله» داشته که محکوم را از «آخرین دیدار محروم کرده است».

در گزارش بی‌بی‌سی فارسی، آمده است که ‌مهدی محمودیان، عضو انجمن دفاع از حقوق زندانیان هم در واکنش به اجرای حکم نوشته که وکلا در حال نوشتن لایحه درخواست بررسی دوباره پرونده بودند و انتظار اجرای حکم را نداشتند. او می‌گوید این حکم «به طور ناگهانی و بدون رعایت قوانین در ماه محرم» اجرا شده است و اشاره‌هایی نیز مبنی بر اینکه قرار بوده است که رضایت از خانواده مقتول گرفته شود، شده است.

اما شبکه ایران اینترنشنال با تیتر «علی‌رغم هشدار و درخواست‌ها نوید افکاری اعدام شد» به تحلیل روایت دلیل اعدام نوید افکاری بر اساس سناریوی خود پرداخت و عنوان کرد که به رغم هشدار و درخواست‌های فعالان و نهادهای حقوق بشری در ایران و جهان، نوید افکاری اعدام شده است. 

رادیو فردا با انتشار عکس نوید افکاری در سالن کشتی و با تیتر «نوید افکاری اعدام شد/ نوید افکاری قهرمان کشتی بود» به انتشار این خبر پرداخت. در این خبر نیز به نقل از وکیل خانواده افکاری، این حکم در حالی اجرا شده که قرار بوده «جمعی از خیرین» شهر شیراز برای «جلب رضایت خانواده مقتول» به دیدار این خانواده بروند و عنوان شد مقام‌های دادگستری استان فارس نیز با تأیید این خبر گفته‌اند که این حکم با توجه به «اصرار خانواده مقتول» بر قصاص اجرا شده است.

یورو نیوز نیز با انتشار تصویر عکس نوید افکاری در سالن کشتی و با تیتر «نوید افکاری اعدام شد» به همان مباحث رسانه‌های قبلی پرداخت. 

العربیه نیز همان عکس سالن کشتی را با تیتر «با وجود مخالفت‌ها نوید افکاری اعدام شد» منتشر کرد و به همان مضمون صحبت‌های وکیل نوید افکاری پرداخت.

سایت ایندیپندنت فارسی هم با تیتر «نوید افکاری اعدام شد» به روایت ماجرای دستگیری و روند پرونده پرداخت؛ این سایت به انتشار فیلم دوربین‌های مدار بسته از قتل هم اشاره کرد و نوشت: صدا‌و‌سیما با پخش تصاویر دوربین مداربسته مدعی شده بود که این قتل توسط برادران افکاری صورت گرفته است. این در حالی است که پیش از این، حسن یونسی، وکیل پرونده برادران افکاری، گفته بود که ویدیوی دوربین مداربسته، «مربوط به یک ساعت قبل از زمان قتل است».

شبکه VOA با تیتر «با وجود اعتراضات گسترده بین‌المللی، جمهوری اسلامی نوید افکاری را اعدام کرد»، نوشت: نوید افکاری، کشتی گیر ۲۷ ساله ایرانی و یکی از بازداشت شدگان در اعتراضات مردمی روز شنبه ۲۲ شهریور، در شیراز اعدام شد. این شبکه به اعتراض اتحادیه بین‌المللی ورزشکاران نسبت به اعدام نوید افکاری اشاره کرد و حتی تصویری که از نوید افکاری منتشر کرده بود همان تصویر حضور وی در سالن کشتی بود.

در توئیتر نیز اعدام نوید افکاری با هشتگ‌های «نوید افکاری را کشتند»، «نوید افکاری در روزی که زاده بود، سربدار شد» و ... گسترده شد.

اما در رسانه‌های داخلی کشور، خبر اعدام نوید افکاری با تیترهای «نوید افکاری قصاص شد» و «نوید افکاری اعدام شد» به تشریح موضوع از زبان حجت الاسلام و المسلمین سید کاظم موسوی رئیس کل دادگستری استان فارس پرداختند.

آنچه مسلم است مانند همیشه رسانه‌های بیگانه با محتواهای گمراه کننده، مانند اینکه خیرین آمده بودند، رضایت بگیرند به دنبال ایجاد فضای ترحم‌برانگیز برآمدند در حالی که در این مدت، بر حضور افکاری در اغتشاشات تکیه شده بود و با رد پرونده قتل، موضوع رضایت از خانواده مقتول در گزارش‌های آنها جایگاهی نداشت.

پرونده قدیس‌سازی متهمان و محکومان با حربه‌هایی چون جوان بودن، ورزشکار بودن، هنرمند بودن، مادر بودن و ... از جمله پروژه‌های رسانه‌های معاند برای نشان دادن چهره سیاه از نظام جمهوری اسلامی ایران است؛ این موضوع در پرونده نوید افکاری برای اولین بار نبود و آخرین بار نیز نخواهد بود اما نکته حائز اهمیت، کسانی هستند که چون مهره‌هایی بی‌جان، در این میدان فتنه‌انگیز و مه‌آلود به بازی گرفته‌ شده‌اند و نمی‌دانند که هر تکان و حرکتی در این باتلاق موجب می‌شود، بیشتر فرو بروند.