تحریمهای جدید علیه ایران مغایر منافع ملی امریکاست

دولت آمریکا در دومین مرحله از اعمال تحریم ها علیه ایران بار دیگر بخشی از تحریم های متوقف شده را از سر گرفت.

«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا، با تاکید دوباره بر اعمال «شدیدترین تحریم‌ها» علیه ایران گفت : مقامات جمهوری اسلامی بالاخره برای مذاکره درباره توافق جدید اتمی بازخواهند گشت.

وی بار دیگر از برجام به عنوان توافقی بسیار بد یاد کرد و افزود: به جای آن توافق، شدیدترین تحریم‌ها را علیه ایران اعمال می کنیم.

در واکنش، «دیتر کمف» رئیس اتحادیه فدرال اقتصاد آلمان در گفتگویی با خبرگزاری آلمان اظهار داشت: عواقب از سرگیری تحریم های آمریکا علیه ایران کمی نگران کننده به نظر می رسد. اقدام اخیر آمریکا می تواند بی ثباتی در خاورمیانه را به همراه داشته باشد، چرا که مناسبات و معادلات بین المللی تحت تاثیر این اقدام قرار می گیرد. همه می دانند که ایران چه نقش مهم و تاثیرگذاری در ثبات خاورمیانه دارد و این روند می تواند تاثیرات بدی به دنبال داشته باشد.

وزارت خارجه روسیه نیز  با انتقاد از اقدام «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا، در باز گرداندن تحریم های هسته ای ایران، این اقدام را خطرناک و ضربه سخت دیگری بر «ان پی تی» خوانده و با صدور بیانیه ای اعلام کرد: موج جدید تحریم های ضد ایرانی اعلام شده از سوی آمریکا تحت فشار قرار دادن تلاش های درحال انجام از سوی کشورهای حاضر در توافق اقدام جامع مشترک (برجام) است.

مسکو اعلام کرده که با وجود تحریم های آمریکا، هر کار لازم را در راستای حفظ منافع و گسترش تجارت و همکاری های مالی و اقتصادی با ایران انجام می دهد و اقدامات جدید ویرانگر آمریکا را شدیدا محکوم می کنیم.

در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام داده که در ادامه می آید.

پیلار از اساتید دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئولیت های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می توان به ریاست واحد تحلیل عملیات های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی آن نیز دارد.

*همانطور که قبلا اعلام شد، ایالات متحده امریکا همه تحریم های هسته ای علیه ایران را بازگرداند. آیا شما فکر می کنید که این تحریم ها در راستای منافع ملی ایالات متحده امریکا در بلند مدت است؟

خیر، این تحریم ها در راستای منافع ملی ایالات متحده امریکا (منافع کوتاه مدت یا بلند مدت ) نیست. هدف از این تحریم ها (از نظر واشنگتن) کمک به تحریک ایران است تا خود را در معرض محدودیت های در نظر گرفته شده در برجام قرار دهد؛ محدودیت هایی که تمامی مسیرهای رسیدن به سلاح هسته ای ایران را مسدود می کند.

مسدود بودن این مسیرها به نفع ایالات متحده امریکاست. خروج دولت ترامپ از برجام و اعمال مجدد تحریم ها فقط به افزایش تنش با ایران، مخالفت و بیگانگی متحدان اروپایی امریکا منجر می شود.

اگر دولت موفق به از بین بردن برجام در مجموع شود، این واقعیت به معنی پایان دادن به محدودیت های خاص در برنامه هسته ای ایران است که ایران را به توان تولید سلاح هسته ای نزدیک می کند. این به نفع هیچ کس نیست.

*ایالات متحده امریکا هشت کشور رابه طور موقت از تحریم واردات نفت از ایران معاف کرد. آیا شما فکر می کنید این کشورها می توانند منابع دیگری را جایگزین نفت ایران کنند؟

احتمالا دولت ترامپ نیز پاسخ این سوال را نمی داند؛ گرچه دولت می گوید انتظار دارد این کشورها خرید نفت از ایران را پس از یک دوره کوتاه متوقف کنند.

آنچه که این کشورها در نهایت انجام می دهند یک مسئله سیاسی است-  این کشورها تا چه حد می خواهند با ایالات متحده امریکا برای از بین بردن برجام همکاری کنند – و یک مسئله اقتصادی نیز است - وضعیت بازار نفت. تعجب آور نیست اگر برای برخی از این کشورها، دوره موقت کاملا انعطاف پذیر باشد.

*«استیو منوچین» وزیر خزانه داری آمریکا اعلام کرده است که واشنگتن می خواهد شبکه سوئیفت را به اشخاصی که توسط تحریم های ایران تحت تاثیر قرار می گیرند قطع کند و هشدار داد که در غیر این صورت ممکن است سوئیفت نیز تحریم شود. آیا ایالات متحده می تواند این کار را انجام دهد؟

ایالات متحده امریکا هنوز هم دارای نفوذ زیادی در سیستم مالی بین المللی است. این کشور می تواند از اهرم نفوذ خود جهت رسیدن به خواسته هایش استفاده کند زمانی که به نظر می رسد قدرت تصمیم گیری در مورد خود را نداشته باشد.

اینکه پول آن به عنوان ارز اصلی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد قدرت است. اما خطری طولانی مدت برای ایالات متحده وجود دارد. هر چه امریکا از نفوذ مالی خود جهت تحت فشار قرار دادن کشورهای دیگر استفاده کند، کشورهای دیگر انگیزه بیشتری برای پاسخ دادن به آن به روشهای دیگر دارند. این موضوع قدرت این اهرم را در آینده کاهش می دهد.

تلاش اعلام شده امضاکنندگان اروپایی برجام جهت طراحی یک ابزار خاص برای ادامه تجارت با ایران، خارج از دسترس ایالات متحده، یکی از این روش ها است.

*اگر ایران نتواند نفت خود را صادر کند و نتواند با سوئیفت کار کند، پس مفهوم  برجام برای ایران چیست؟ منظورم این است که اگر ایالات متحده بتواند اراده خود را بر این دو موضوع کلیدی برای ایران تحمیل کند، آیا منطقی است ایران در برجام بماند؟ وظایف اتحادیه اروپا، روسیه و چین در خصوص حفظ این دو فاکتور چیست؟

بدیهی است که با دبه کردن دولت ترامپ در مورد برجام، ایران آن مزیت اقتصادی را که انتظار داشت، زمانی که در مورد این موافقت نامه مذاکره می کرد، به دست نمی آورد. واقعیت این است که تا کنون ایران به تعهدات خود بر اساس توافقنامه پایبند بوده است.

با این حال، عقیده رهبران ایران - و من با این عقیده موافقم – این است که به نفع ایران است در برجام بماند. امید ایران جهت پایبندی به تعهدات برجام این است که پس از ۲۰۲۰ یک رئیس جمهور جدید رهبری ایالات متحده امریکا را برعهده خواهد داشت؛ کسی که باعث می شود ایالات متحده امریکا برجام را مورد پذیرش قرار داده وبه  تعهدات خود پایبند باشد. 

من از رهبران ایران می خواهم این توافق نامه را همچنان محترم شمرده و به آن پایبند باشند؛ با وجود ناسازگاری اساسی یکی از طرفین در معامله در حالی که طرف دیگر کاملا آنرا رعایت می کند.