صادرات مواد اولیه به نفع یا ضرر کشور است؟

با تصمیم دونالد ترامپ، آمریکا بطور رسمی از برجام خارج شد و کلیه تحریمهای نفتی و غیرنفتی این کشور علیه ایران در مقاطع سه و شش ماهه دوباره برقرار خواهد شد.

با وجود مخالفت صریح سایر اعضای برجام با این تصمیم، با توجه به نفوذ اقتصادی و سیاسی آمریکا در معادلات جهانی و ارجحیت اکثر شرکتهای بین المللی در از دست ندادن معاملات با اقتصادی مانند آمریکا در مقایسه با ایران و همچنین اجتناب آنها از ریسک جریمه های سنگین مالی آمریکا در صورت معامله با ایران، به نظر می رسد شرایط جدیدی پیش روی اقتصاد ایران باشد .بنابراین در این مقطع می بایست تصمیمات منطقی مبتنی بر منطق اقتصادی به منظور تخصیص بهینه منابع محدود مالی موجود صورت پذیرد.

در شرایط فعلی و با افزایش نرخ ارز در چند ماه گذشته،برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند توجه و برنامه ریزی برای شرکت‌های صادرات محور و تولیدکننده مواد اولیه که کمتر از سایرین از تحریم‌ها متاثر می‌شوند یا بدلیل نوع محصول راحت تر تحریم را دور می‌زنند، کمک  به رشد اقتصادی کشور در آینده از این طریق امکان پذیر است.

تغییرات نرخ ارز،صادرات محصولات اولیه را جذاب‌تر کرد

آرمان خالقی دبیر خانه صنعت معدن تجارت تهران در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت، تجارت، کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: یکی از مشکلاتی که اکنون در جامعه ما وجود دارد این است که هر بخشی را که می‌خواهیم درست کنیم بخش دیگری از اقتصاد خراب می‌شود.

وی افزود: اکنون دولت در تلاش است که ارز مورد نیاز کشور را تأمین کند .مسائلی که در چند ماه گذشته به وجود آمد موجب شد تا دولت در برهه‌هایی از زمان نتواند به ادعای خود در جهت تأمین ارز کشور عمل کند.

خالقی یادآوری کرد: اگر قیمت ارز تابع بازار باشد و افزایش یا کاهش این نرخ به کندی و متناسب با شرایط واقعی بازار تعیین شود، بدون شک فشار وارده بر مردم کاهش خواهد یافت.

وی اذعان کرد: تولید مواد اولیه در صنایع مختلف متفاوت است به عنوان مثال افزایش نرخ دلار در هفته‌های گذشته موجب شد تا تقاضای صادرات برای گوجه در جهت تولید رب خارجی افزایش یابد و تجار ایرانی به دنبال جمع‌آوری این محصول در کشور بودند . در نتیجه این امر در بازار داخلی با افزایش قیمت روبرو شدیم.

دبیر خانه صنعت معدن تجارت تهران اضافه کرد:‌ این اتفاق ممکن است در محصولات دیگر کشاورزی نیز تکرار شود.در نتیجه باید در برخی از محصولات کشاورزی توانایی تولید را بالاتر ببریم تا در شرایط کنونی قابلیت صادر شدن را داشته باشند.

وی تاکید کرد: اما باید در نظر داشت که تمام این محصولات کشاورزی با نهاده‌هایی تولید شده‌اند که ارز مورد نیاز آن پایین‌تر از 4 هزار تومان بوده است در حالی که کشاورزان برای تولید محصولات جدید باید کود و سم گران را بخرند.

خالقی ابراز کرد: اتفاقات مشابهی در زمینه مواد اولیه تولیدی دیگر در کشور افتاده به عنوان مثال در حوزه مواد معدنی ماشین‌ آلات گران شده است و ناخودآگاه مواد اولیه‌ای که در این حوزه تولید می‌شود می‌‌بایست با قیمت بیشتری به بازار عرضه شود.

دبیر خانه صنعت معدن تجارت تهران با بیان اینکه اگر می‌خواهیم تنها مُسکنی به اقتصاد کشور بزنیم می‌توانیم به ایده‌هایی همچون تقویت مواد اولیه توجه کنیم،گفت: بدون شک تقویت و رونق اقتصاد کشور نیاز به پیچیدن نسخه‌های اصولی‌تری دارد و دولت موظف است در شرایط کنونی با بخش خصوصی دور یک میز نشسته و به بررسی و تصمیم‌گیری بپردازد.

وی با اشاره به سه رکن اقتصاد ایران یعنی تعاونی‌ها، دولت و بخش خصوصی بیان کرد: اکنون ضروری است که این سه بخش بیش از پیش با یکدیگر هم فکری و مشاوره داشته باشند و تصمیمات قابل اجرا و اصولی برای اقتصاد کشور بگیرند.

خالقی تصریح کرد:‌ در صورتیکه یک تصمیم و برنامه جامع و کلی برای حل مشکلات اقتصادی نداشته باشیم محکوم به شکست هستیم.

دبیر خانه صنعت معدن تجارت تهران در خاتمه اظهار کرد: تجویز مُسکن‌هایی همچون تقویت تولید مواد اولیه و شرکت های صادرات محور برای اقتصاد خوب است، اما باید دید دولت چه برنامه مشخصی برای جراحی اقتصاد کشور دارد.

دستیابی به تکنولوژی تولید مواد اولیه با مهندسی معکوس

در ادامه علی صدری رئیس سابق خانه صنعت، معدن، تجارت جوانان در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت، تجارت، کشاورزی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اظهار کرد: باتوجه به شرایط فعلی اقتصاد و نوسانات دائمی نرخ ارز یکی از مشکلات واحدهای تولیدی تأمین مواد اولیه مورد نیاز است چرا که این واحدها به طور معمول مواد اولیه خود را از خارج وارد می‌کنند.

وی افزود: تولید مواد اولیه بسیار مطلوب است اما باتوجه به دانش فنی و تکنولوژی تولید این مواد، رسیدن به تولید مواد اولیه به صورت کامل در داخل کشور امکان پذیر نیست.

صدری تاکید کرد: رسیدن به فناوری و تکنولوژی تولید مواد اولیه یک پروسه بسیار زمان‌بر است و هیچ کشوری این تکنولوژی را به راحتی در اختیار ما قرار نخواهد داد.

وی افزود: با مهندسی معکوس می‌توانیم به تکنولوژی تولید مواد اولیه دست یابیم اما اجرای این بخش نیز بسیار زمان‌بر خواهد بود.

رئیس سابق خانه صنعت، معدن، تجارت جوانان تصریح کرد: باید توجه داشت که تنها تحریم‌ها شرایط کشور را دشوار نکرده بلکه این تصمیم‌گیری‌های اشتباه داخلی است که برای ما مشکل‌زا شده است.

وی با اشاره به مشکلاتی که سازمان تأمین اجتماعی و بانک‌ها برای تولید‌کننده داخلی ایجاد کرده اند، گفت: اگر بجای اعطای منابع غیر ضروری، تسهیلات بیشتری در اختیار تولیدکننده فعال داخلی قرار دهند و سرمایه‌ در گردش واحدهای تولیدی بالاتر رود، می‌توانیم امید بیشتری به رونق تولید و سرمایه در گردش در کشور داشته باشیم.