به گزارش پارس نیوز، روند کاهشی قیمت دلار در کشورمان از روز دوشنبه 9 مهرماه آغاز شد و تا پاسی از شب ادامه داشت و حتی به رقم 8 هزار تومان هم رسید. سقوط قیمت 10 هزار تومانی دلار بسیاری را شگفت زده کرد و برخی نیز تلاش کردند تا با تحلیل‌های خود به این سئوال عمومی پاسخ دهند. دلار هر چقدر روند کاهشی را بیشتر طی کرد برخی سعی کردند با موج سواری سیاسی آنرا بیشتر در جهت منافع خود مصادره به مطلوب کننده و حتی به مباحثی که هنوز اتفاق نیفتاده ربطش دهند.


موضوع FATF یکی از این مباحث بود که «حمید بعیدی‌نژاد» از جمله دیپلمات‌های هسته‌ای کشورمان که در حال حاضر در لندن به عنوان سفیر ایران فعالیت می کند، سعی کرد به موضوع ارز نسبت بدهد. 

وی در توئیتی با اشاره به سقوط نرخ ارز نوشت: «با شروع ریزش قیمت ارز و سکه در بازار امروز عصر ایران، حالا نوبت نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی است که با تکمیل فرآیند FATF و تصویب استانداردهای بین المللی نظام بانکی در جلسه فردا، روند تثبیت واقعی نرخ ارز و از میان رفتن حباب ساختگی در بازار را تداوم بخشند.»

موضوعی که «محمود صادقی» نماینده اصلاح طلب  آنرا تایید کرد و در پیوست توئیت وی نوشت: « با توجه به گفتگوهایی که در روزهای اخیر با همکاران داشتم پیش بینی می شود نمایندگان فراکسیون امید و فراکسیون مستقلین به اتفاق آرا و بخش قابل توجهی از نمایندگان فراکسیون ولایی به کنوانسیون CFT رأی مثبت خواهند داد.»

موضوع توافق ایران و اروپا و جو مثبت روانی که این توافق بر بازار دلار داشته هم یکی از مباحث احتمالی دیگر بود. البته این موضوع هم با توجه به اینکه اروپایی ها همواره بعد از خروج آمریکا از برجام به ایران وعده داده‌اند و آنرا عملی نکرده‌اند، جای شک و شبهه زیادی دارد. 

این درحالی است که بسیاری از دولتمردان از جمله «محمد جواد آذری جهرمی» وزیر ارتباطات و همینطور «حسین انتظامی» قائم مقام وزیر ارشاد از جو روانی که به سبب تاثیر شبکه‌های اجتماعی در بازار دلار ایجاد شده صحبت می کنند و آنرا در این روند موثر دانسته‌اند. 

البته بسیاری بر این عقیده‌اند که سقوط قیمت دلار اگرچه امیدوارکننده بوده است اما هنوز کافی نیست. در این مدت اجناس بسیاری با افزایش قیمت دلار بالا رفت و حالا مردم منتظرند که قیمت این اجناس هم پایین بیاید و وقتی سقوط قیمت دلار را در شرایطی واقعی می دانند که این اتفاق در بازار هم نمود داشته باشد.

از سوی دیگر اگر دلار به سمت قیمت 8 هزار تومان هم برسد که حدود 3 هزار 800 تومان از قیمتی که در بودجه تعیین شده بالاتر است مشکلات زیادی در کشور به وجود می آورد و افزایش 90 درصدی قیمت دلار در کشور تثبیت می شود. اینکه 90 درصد قیمت دلار بالا رفته و اجناس هم به همین میزان افزایش قیمت داشته باشند بازهم تولید کنند و مصرف کننده در رکود قرار می گیرند و نمی توان گفت که تحولات امروز قیمت دلار تاثیر آنچنانی در بازار داشته است. چراکه قیمت دلار آنقدر بالا رفته است که متاسفانه حتی پایین آمدن 10 هزار تومانی قیمت دلار هم نمی تواند این افزایش قیمت را جبران کند. 

این درحالی است که برخی از رسانه‌های حامی دولت حتی مطرح می کنند که دولت از این گرانی نفع برده است و بی میل نبوده که قیمت دلار افزایش یابد.

روزنامه آفتاب یزد از قول «سیدمهدی حسینی» نوشت: «اعتقاد بنده بر این است که دولت خودش نیز در این مسئله افزایش قیمت ارز نقش داشت و به نوعی شروع‌کننده افزایش نرخ ارز بود و لااقل نسبت به آن بی‌میل نبود و البته شاید کمی حساب‌نشده وارد این مقوله شد و شاید به دلیل گرفتاری‌های مالی که دولت داشت و به دلیل کسری بودجه قابل توجه گوشه‌چشمی به این اضافه درآمد ارزی نیز داشت.» 

همچنین، «حسین راغفر»، اقتصاددان به روزنامه اعتماد گفت: «دولت با وجود آنکه تظاهر می‌کند با افزایش قیمت کالاهای اساسی و شوک‌های بازار ارز مخالف است، ما شاهد هستیم از این افزایش قیمت‌ها آنچنان که باید هم ناراضی نیست.شواهد متقنی در این زمینه وجود دارد. به عنوان نمونه به افزایش قیمت بلیت هواپیما اشاره می‌کنم. فروش بلیت هواپیما به صورت انحصاری در اختیار دولت است، چرا دولت برای کنترل قیمت بلیت هواپیما اقدامی نمی‌کند؟ اصلا مشخص نیست این افزایش قیمت بر مبنای چه قیمت دلاری صورت گرفته است. به نظر می‌رسد نرخ بلیت هواپیما با دلار ٢٠هزارتومانی و حتی بیشتر تعیین می‌شود. متاسفانه واقعیت آن است که دولت چشمان خود را بر این فاجعه بسته است.»

با این حال به نظر می‌رسد اتفاقاتی که در حال حاضر در بازار ارز افتاد اگرچه به نفع مردم بود اما هنوز به حد مطلوب نرسیده است و برخی نیز به دنبال متوقف کردن روند کاهشی قیمت دلار هستند. این روند هر چه بوده نقش تحولات خارجی در آن بسیار کم رنگ بوده است. توافق با اروپا و FATF بیشتر ماهی گیری سیاسی در یک فضای رسانه‌ای است. سیاستهای دولت در روند افزایش قیمت دلار با توجه به طرح دلار 4200 تومانی یا همان دلار جهانگیری مخرب بازار بود. موضوعی که «عبدالناصر همتی» رئیس کل بانک مرکزی آنرا تایید می کند. 

با این اوصاف، روند تحولات خارجی که اصلاح طلبان سعی در القاسازی آن به عنوان عوامل کاهش قیمت دلار مطرح کرده‌اند چندان واقعی و اثرگذار نبوده است. اما در خصوص روند کاهش قیمت دلار وقتی می توانیم بگوییم که دولت تاثیر خود را گذاشته که قیمت آزاد به قیمت مصوب بودجه در کشور نزدیک شود. امروز تولیدکنندگان نمی‌توانند در این روند چندان به فعالیت آینده خود امیدوار شوند. سوداگری در بازار هنوز هم وجود دارد. تولید کنندگان به فضای ثبات در بازار نیاز دارند وگرنه افزایش و کاهش قیمت‌ها به سردرگمی بازاریان و تولید کنندگان می افزاید و این روند سبب می شود که رکود همچنان در بازار رخ نمایی کند.