حکم شور زدن در مداحی چیست؟

ایام محرم و صفر بویژه ده روز ابتدایی ماه محرم، ایامی است که افراد به هیات رفته و به مراسم سوگواری و عزاداری می‌پردازند، مراسم‌هایی که در آن دعا، نوحه و قرآن و ... خوانده می‌شود و در انتهای برخی از این مراسم مداحی به صورتی خاص و تند و ذکر حسین حسین بصورت سریع انجام می‌گیرد که به آن شور نیز گفته می‌شود و امروز به بررسی شور زدن در مداحی و همچنین احکام شرعی مربوط به آن بپردازد، پس پیشنهاد می‌کنیم با ما همراه باشید.

شور زدن یعنی چه؟

شور زدن به حالت عزاداری با زمزمه و بر سر و سینه زدن، به صورت ممتد و بی فاصله است. معمولاً این شیوه، در اواخر برنامه مداحی و با هدایت مداح، صورت می‌گیرد، گفته می‌شود.

شور زدن از اصطلاحات خاص عزادارى و نوحه خوانى است. وقتى سینه‌زنى یا زنجیر زنی به نقطه اوج خود مى‌رسد، ریتم حرکات و صدا‌ها سریعتر و پرشورتر شده، با کلماتى همچون «حسین حسین» و... بر سر و سینه مى‌زنند.

گاهى هم کسانى در این حال غش مى‌کنند و از خود بى خود مى‌شوند، آنان را از میان جمع بیرون برده، آب به چهره‌اش مى‌ریزند تا به خود آید. وقتى دسته‌هاى عزادار و زنجیرزن به حال «شور» مى‌رسند، طبل هاو سنج‌ها را با شدت بیشترى به صدا درمى‌آوردند. این حالت در عزاداری هاى برخى شهر‌ها بیشتر رایج است.

حکم شرعی حسین حسین گفتن (شور) در مداحی

آیت الله خامنه ای:

سوال: گفتن ذکر ائمه به صورت «حسین حسین» تند و پشت سر هم (شور) جایز است؟

جواب: ظاهرا مصداق غنا نباشد، اما بر اساس نظر آیت الله خامنه‌ای به برخی از مداحان که تکرار این الفاظ ثمره چندانی ندارد:

«این مداحی شما، نوحه خوانی شما باید حکم یک منبر آموزنده را داشته باشد.»

یعنی قصیده‌هایی را بخوانید، مطالبی را داشته باشید که مردم بر معرفت شان نسبت به ائمه اطهار (ع) و تاریخی که گذشته است، وقایعی که در عاشورا اتفاق افتاده است اطلاع بیشتری پیدا کنند؛ باید یک منبر آموزنده باشد. البته نمی‌توانیم به طور کلی بگوییم حرام است؛ نه، حرام نیست و به عنوان یک فتوا نیست. به عنوان یک توصیه که به جای تکرار این الفاظ مطالبی گفته شود که برای مخاطبین ضمن اینکه عزاداری هست مفید هم باشد و بر معرفت آن‌ها بیفزاید و چیز یاد بگیرند.

آیت الله مکارم شیرازی:

سوال: ذکر نام ائمه در مداحى به شکلى که به طور واضح تلفظ نشود و یا به گونه اى دیگر تغییر کند مثلاً «حوسین» به جاى «حسین» (ع) گفته شود، چه حکمى دارد؟

جواب: باید از این گونه تکرار نام امام (ع) اجتناب کنند.

سوال: آیا استفاده از جملاتى همچون «ما همه سگ حسینیم» در مجالس عزادارى امام حسین (ع) اشکالى دارد؟

جواب: عزادارى خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینى است ولى باید از سخنان و اشعارى که متناسب با عزاداران اهل بیت (ع) نیست جداً خوددارى شود، زیرا حضرت سیدالشهدا (ع) از اینگونه امور بیزار است و اینگونه تعبیرات، شایسته عزاداران حسینى نیست.

سوال: در مراسم عزاداری خصوصا در ایام محرم شاهد آن هستیم که فردی در کنار مداح به صورت صدای پس زمینه لفظ نام امام حسین (ع) را به صورت نامفهوم و پشت سر هم تکرار می‌کند. آیا این شیوه اشکالی ندارد؟

آیت الله مکارم شیرازی:

از جمله اموری که باعث وهن مذهب می‌شود سبک‌های نامناسب مداحی‌هایی است که اخیرا به وجود آمده است. استفاده از سبک‌های مناسب مجالس لهو و فساد مخصوصا شیوه‌های غربی و گوش دادن به آن‌ها جایز نیست.

آیت الله سیستانی:

به خودی خود جایز است.

آیت الله علوی گرگانی:

اگر عرفا موجب اهانت به نام اهل بیت علیهم السلام نشود اشکال ندارد.

آیت الله خامنه ای:

اگر وهن جلسه عزاداری نباشد اشکال شرعی ندارد. سزاوار است جلسات عزاداری خالصانه، ساده و بی پیرایه از اینگونه اعمال برگزار شود.

آیت الله شبیری زنجانی:

 اگر شأن مجلس عزا حفظ شود و موجب اختلاف نباشد، مانعی ندارد.

انتهای پیام/