چرا ایران وارد مذاکره با آمریکا نخواهد شد؟

پایگاه «نشنال‌اینترست» نوشته تنش‌های لفظی اخیر میان روسای جمهور ایران و آمریکا باعث این گمانه‌زنی‌ها شده که ترامپ به دنبال توافقی به سبک کره شمالی با ایران است.

• راهبرد ترامپ برابر کره شمالی

ترامپ، موضع‌گیری‌های آتشین در قبال کره شمالی را با توئیتی آغاز کرد که در آن این کشور دارنده سلاح هسته‌ای به پاسخ با «آتش و خشمی» بی‌سابقه در تاریخ تهدید شده بود. 

این پیام، نگرانی‌های زیادی در دنیا برانگیخت و در سایه نگرانی‌ها از خطای محاسباتی پیونگ‌یانگ در تحلیل سخنان ترامپ، وزیر دفاع آمریکا را مجبور به عقب‌نشینی از سخنان ترامپ کرد.

رئیس‌جمهور آمریکا مدتی بعد از در نرمش و دوستی با کره شمالی در آمد و با ارسال پیام‌هایی رهبر کره شمالی را به دیدار و گفت‌وگو دعوت کرد.  

این دعوت‌ها سرانجام به دیدار میان او و «کیم جونگ اون»، رهبر کره شمالی ختم شد و سران دو کشور بامداد روز سه‌شنبه ۲۲ خردادماه در سنگاپور دیدار کردند.

دیدار ترامپ و کیم جونگ اون با امضای سندی پایان یافت که پیونگ‌یانگ را به خلع‌سلاح هسته‌ای متعهد می‌کند. ایالات متحده هم متعهد شده بود به کره شمالی «ضمانت امنیتی» بدهد. 

با آنکه ترامپ این توافقنامه را «جامع» خوانده در آن هیچ توضیحی درباره روش دست‌یابی به این اهداف داده نشده است. 

• تهدید و پیشنهاد مذاکره به ایران

درباره ایران هم ترامپ دوشنبه (۸مرداد/ ۳۰ جولای) در یک کنفرانس خبری مشترک با نخست‌وزیر ایتالیا  در پاسخ به سئوال یک خبرنگار که پرسید آیا حاضر است با «حسن روحانی»، رئیس جمهور ایران دیدار کند گفت که همیشه طرفدار چنین دیدارهایی بوده و حاضر است «بدون پیش‌شرط» این کار را انجام دهد. 

این سخنان ترامپ بعد از سخنان تهدیدآمیزی بود که وی در توئیتر علیه رئیس‌جمهور ایران نوشته بود. 

نشنال‌اینترست در تحلیل خود در همین باره نوشته برخی از گمانه‌زنی‌ها درباره اینکه ترامپ قصد دارد الگوی کره شمالی را روی ایران پیاده کند از این موضوع ناشی می‌شوند که ترامپ و اعضای بلندپایه کابینه او به تازگی از آمادگی آمریکا برای آغاز دور جدیدی از گفت‌وگوها با مقام‌های ایران سخن‌ گفته‌اند.

• «تحقیر و تمسخر» ایده مذاکره با ترامپ

با وجود این، ایران این ژست‌ها را با مخالفت صریح پاسخ داده است. نشنال‌اینترست نوشته نامه‌ای که به امضای گروهی متشکل از یکصد سیاستمدار و فعال اصلاح‌طلب ایرانی درباره آغاز مذاکره با آمریکا نوشته شده بود در ایران با «تحقیر و تمسخر» پاسخ شد و بسیاری از منتقدان به این نکته اشاره کردند که ترامپ، شریکی پایدار برای مذاکره نیست. 

• پیش‌بینی‌های درست رهبر انقلاب

رسانه آمریکایی در ادامه این مطلب به مواضع حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره مذاکره با آمریکا اشاره کرده و نوشته است: «در جریان مذاکرات سال ۲۰۱۵، [آیت‌الله] خامنه‌ای بارها هشدار داد که آمریکا را غیرقابل اعتماد می‌داند.»

نشنال‌اینترست یادآوری کرده رهبر عالیقدر ایران در چند سخنرانی در جمع مخاطبان عادی هم سابقه طولانی خدعه‌های آمریکا و خصومت آنها با ایران را یادآور شده‌اند. 

رسانه آمریکایی نوشته رهبر انقلاب ایران، این را می‌دانند که هر گونه توافق احتمالی با دولت آمریکا مستلزم تصویب مجلس نمایندگان آمریکا خواهد بود و در این مجلس، یکی از موضوعات انگشت‌شماری که بر سر آن میان هر دو حزب توافق وجود دارد، مخالفت با ایران است.

• تاب‌آوری ایران در برابر تحریم‌ها

نشنال‌اینترست می‌نویسد: «از سوی دیگر، ایران احتمالاً کاملاً قادر خواهد بود چند سال در برابر دور جدید تحریم‌ها تاب بیاورد. علی‌رغم سقوط ارزش ریال ایران در برابر دلار- که تا حدی به دلیل خروج آمریکا از برجام بود- اقتصاد ایران، فعلاً خوب خواهد بود؛ به این دلیل که نبود تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران به آن معنا است که تهران هنوز قادر به خریداری کالاهای وارداتی خود از بازارهای خارجی و تجارت با شرکت‌های اروپایی متوسط و شرکت‌های آسیای شرقی خواهد بود.»

از طرف دیگر، به نوشته نشنال‌اینترست، هدفی که ترامپ برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران اعلام کرده احتمالاً محقق نخواهد شد. ضمن آنکه، ارزش مبادلات خارجی ایران و ذخایر طلای ایران بیش از ۱۳۲ میلیارد دلار است و این موضوع باعث می‌شود ایران حتی بدون صادرات نفت، بین دو تا سه سال دوام بیاورد.

• تحریم ایران را با منافع آمریکا همسو نمی‌کند

نشنال‌اینترست بر همین اساس نوشته است: «بنابراین، بعید به نظر می‌رسد که ترامپ بتواند جمهوری اسلامی ایران را قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ به تسلیم وادار کند، به ویژه آنکه ایرانی‌ها به خوبی آگاه هستند که کوتاه آمدن در برابر فشارهای او در آستانه انتخابات باعث افزایش سرمایه‌های سیاسی او در رقابت‌های انتخاباتی خواهد شد.»

در ادامه این مطلب آمده است: «تحریم‌های فلج‌کننده هم بعید است انتظار رئیس‌جمهور آمریکا برای همگرا کردن ایران با سیاست‌های امنیتی و منطقه‌ای آمریکا را برآورده کند.»

• خروج آمریکا از برجام 

ترامپ، ۱۸ اردیبهشت‌ماه به طور یکجانبه با نقض تعهدات آمریکا ذیل توافق هسته‌ای برجام کشورش را از این توافق خارج و تمایلی را برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران در دوره‌های ۹۰ و ۱۸۰ روز امضا کرد. 

وی  شامگاه دوشنبه ۱۵ مردادماه با امضای فرمانی رسماً دستور اجرای اولین بسته تحریم‌ها علیه ایران را صادر کرد. تصمیم ترامپ با مخالفت‌های زیادی رو به رو شده و اتحادیه اروپا، انگلیس، آلمان، فرانسه، عراق، سوریه و ... علیه آن موضع‌گیری کرده‌اند.

دولت آمریکا بعد از خروج از برجام کارزاری همه‌جانبه برای اعمال فشار علیه ایران به راه انداخته و در تلاش است کشورهای دیگر را به حمایت از تحریم‌های یکجانبه علیه ملت ایران فرا بخواند. 

• واکنش ایرانی‌ها به درخواست ترامپ برای مذاکره

مقام‌های ایران درخواست دولت ترامپ برای گفت‌وگو را رد کرده‌اند. «حسن روحانی»، رئیس‌جمهور ایران روز دوشنبه ۱۶ مردادماه گفت: «کسی که به مذاکره پشت کرده ترامپ است. مذاکره همزمان با تحریم معنایی ندارد.»

سردار سرلشکر پاسدار «محمدعلی جعفری»، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم چندی پیش این را به صراحت به ترامپ یادآوری کرد که ایران کره شمالی نیست. 

ایشان در نامه‌ای نوشتند: «آقای ترامپ ایران کره شمالی نیست که به درخواست ملاقات شما پاسخ مثبت بدهد. بدانید مردم ایران، دین و ایمانشان را با اسلام احیا شده توسط حضرت امام خمینی (ره) تقویت کرده‌اند و با ملت‌های سلطه‌پذیر تفاوت‌های فراوانی دارند و هرگز به مسئولین خود اجازه مذاکره و ملاقات با شیطان بزرگ را نمی‌دهند.»