برنامه جدید آمریکا برای ترکیه

تهدیدات و شانتاژهای آمریکا علیه ترکیه تاکنون کارساز نبوده است. کودتای 15 جولای 2016 و تقویت گروه تروریستی پ.ک.ک در شمال عراق و سوریه نتوانست ترکیه را به زانو درآورد. آمریکا از سرازیر کردن هزاران کامیون اسلحه به منطقه هم نتوانست نتیجه بگیرد.

 آمریکا در حال حاضر برنامه مجازات ترکیه از طریق ابزار اقتصاد را در پیش گرفته است.

چالش‌های اقتصادی ترکیه

آمریکا نهایت استفاده را از بحران اقتصادی به وجود آمده در ترکیه در راستای منافع خود خواهد کرد. سیاست چماق و هویج آمریکا این بار در بخش اقتصاد ترکیه بکار گرفته خواهد شد.

ترکیه با بحران کمبود ارز مواجه است و نیاز ضروری به سرمایه گذاری خارجی دارد. تمام برنامه‌های واشنگتن بر روی این دو نقطه ضعف آنکارا متمرکز شده است.

تهدیدات آمریکا

بزرگ‌ترین سلاح آمریکا در برابر ترکیه تهدید اقتصادی است. آمریکا قصد دارد همان فشارهای اقتصادی که بر روسیه وارد کرده است را بر ترکیه نیز وارد کند تا این کشور را تسلیم و به سمت خود بکشاند. روسیه این قابلیت را داشت که با تدابیر دولتمردان خود از زیر فشار اقتصادی آمریکا رها شود اما ترکیه وضعیت متفاوتی با روسیه دارد.

بدهی‌های کلان بخش دولتی و بخش خصوصی ترکیه کار آمریکا را برای فشار اقتصادی بر این کشور آسان کرده است. آمریکا شرط اعطای وام‌های کلان برای کمک به اقتصاد ترکیه را منوط به جدایی این کشور از همکاری‌های منطقه‌ای با ایران و روسیه قرار داده است.

آمریکا به صورت جدی دست به اقتصاد ترکیه گذاشته است. تمام مؤسسات بین‌المللی با چراغ سبز آمریکا در حال کاهش رتبه اعتبار ترکیه و هشدارهای اقتصادی به این کشور هستند.

این مؤسسات اعتباری از یک طرف به صورت پشت سر هم به ترکیه هشدار می‌دهند:

• ترکیه حق کوچک‌ترین خطا در حوزه اقتصاد ندارد.
• پرهیز ترکیه از هرگونه اقدامی که آمریکا را عصبانی کند.
• ترکیه تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را اجرا کند وگرنه با مجازات اقتصادی آمریکا مواجه می‌شود.
• تنها راه برون‌رفت ترکیه از بحران اقتصادی تعامل سازنده با آمریکا است.
• ...

از طرف دیگر وعده‌های امیدوارکننده به ترکیه می‌دهند:

• ترکیه منافع مشترک زیادی با آمریکا دارد.
• فروپاشی ترکیه به نفع آمریکا نمی‌باشد.
• اگر ترکیه سودهای بانکی را افزایش دهد بار دیگر سرمایه‌گذاری‌ها به این کشور سرازیر می‌شود.
• با وجود برخی مشکلات بین ترکیه و آمریکا، این مشکلات به سرعت در حال حل شدن است.
• ...

فرصت‌های پیش روی ترکیه

اقتصاد ترکیه روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد. ارزش لیر ترکیه نسبت به دلار از آغاز سال جاری میلادی تاکنون 34 درصد کاهش یافته است. با افزایش سود وام بانکی، تولید و سرمایه‌گذاری سخت‌تر شده است.

به جای آنکه ارز و سرمایه از خارج وارد ترکیه شود، شاهد خروج ارز و سرمایه به خارج از این کشور هستیم.

آیا حل این بحران اقتصادی راه‌حل ندارد؟ اتفاقاً دارد:

• آسیا مرکز تولید است. سرمایه‌گذار در شرق از غرب هم بیشتر است. اگر ترکیه آسیا را کشف کند می‌تواند سرمایه‌گذار برای تولیدات خود پیدا کند.
• روابط آمریکا با اروپا روز به روز بدتر می‌شود. دونالد ترامپ از اروپا به عنوان دشمن یاد می‌کند. ترکیه می‌تواند به سرعت روابط خود با اروپا رو بهبود ببخشد و منافع اقتصادی این روابط بهره‌مند شود.
• رابطه خوب با همسایگان می‌تواند ترکیه را به شاهراه صادرات تبدیل کند. ترکیه برای بهبود وضعیت اقتصادی خود نیاز به عادی‌سازی روابط با دولت سوریه و بشار اسد دارد.
• بحران اقتصادی کنونی ترکیه شبیه بحران مالی 2015-2014 روسیه است. در آن دوره، دولت روسیه برای برون‌رفت از این بحران بدهی‌های شرکت‌های روسی را به جای دلار با روبل تسویه کرد. ترکیه نیز می‌تواند از این تجربه روسیه استفاده کند.
• ترکیه برای برون‌رفت از فشارهای اقتصادی آمریکا می‌تواند با همکاری ایران، روسیه و چین از پول‌های ملی به جای دلار در مبادلات تجاری استفاده کند.
• ...

برای عملیاتی شدن این راه‌کارها نیاز به یک اراده سیاسی در بین دولتمردان ترکیه است. اگر ترکیه همچنان به دنبال راه‌حل در لندن و واشنگتن باشد، نتایج غیرقابل جبرانی در انتظارش است که می‌تواند تمام دستاوردها و منافع ملی این کشور را از بین ببرد.