خطرات فروپاشی برجام برای اروپا

به گزارش پارس نیوز، روابط اتحادیه اروپا و آمریکا از زمان روی کار آمدن ترامپ وارد نقطه عطف تاریخی شده است و ترامپ از همان زمان ورود به کاخ سفید سیاست هایی در پیش گرفته است که همگرایی و اتحاد دو سوی آتلانتیک را خدشه دار کرده است.
خروج از پیمان آب و هوایی پاریس، حمایت از برگزیت و خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، نزدیکی به کشورهای واقع در شرق و مرکز اروپا با هدف تخریب اتحاد کشورهای اروپایی، راه اندازی جنگ تعرفه ای با کشورهای اروپایی از جمله اقدامات ترامپ است که در راستای تخریب مناسبات فرا آتلانتیک انجام شده است و بی اعتنایی ترامپ به درخواست های مکرر ماندن در توافق هسته ای رهبران اروپایی را از ادامه کار با ترامپ مایوس کرده و احتمالا تنها امید آنها این است که دوران حضور ترامپ در کاخ سفید هر چه زودتر به پایان برسد و در آخرین اقدام ترامپ اخیرا از مکرون خواسته فرانسه را از اتحادیه اروپا خارج کند. 
«پیروز ایزدی» مترجم و کارشناس سیاست خارجی و مسائل اروپا و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات استراتژیک روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا در مورد سمت و سوی روابط آمریکا و اتحادیه اروپا اظهار داشت: ما با وضعیتی روبرو هستیم که شکاف فرا آتلانتیکی روز به روز گسترش می یابد اما با توجه به وابستگی متقابل اقتصادی اروپا و آمریکا و وابستگی نظامی و امنیتی اروپا به آمریکا این دو نمی توانند به سادگی از هم جدا شوند. 
وی افزود: دو طرف اختلاف نظرهایی در مسایلی همچون برجام، تعرفه های تجاری و خروج آمریکا از پیمان پاریس دارند که در نتیجه آن این شکاف می تواند گسترش یابد اما این اختلافات به انفصال کامل آمریکا و اروپا منتهی نمی شود. 
کارشناس مسائل اروپا در پاسخ به این سوال که آیا این شکاف در روابط آمریکا و اروپا ماندگار خواهد بود؟ گفت: به نظر می رسد اگر در آمریکا رییس جمهوری بر سرکار بیاید که چند جانبه گرا باشد و نه یکجانبه گرا ، می توان باز هم شاهد گسترش روابط آمریکا و اروپا بود.
این استاد دانشگاه در پاسخ به سوالی درباره تلاش های قدرت های اروپایی برای ایجاد ارتش و قدرت دفاعی مستقل و کم کردن وابستگی دفاعی امنیتی به آمریکا، گفت : صحبت هایی در مورد گسترش همکاری نظامی و امنیتی و یا تشکیل ارتش اروپایی و تشکیل نیروی واکنش سریع مطرح می شود ولی فرایندی که طی آن بنیه نظامی اروپا آنقدر تقویت شود که بتواند از خود دفاع کند بسیار طولانی است و یک شبه محقق نمی شود. 
ایزدی با بیان اینکه این امر بار اقتصادی زیادی بر دوش اروپا می گذارد، خاطر نشان کرد: در اروپا فقط فرانسه و انگلیس بنیه نظامی قابل قبولی دارند و بقیه از نظر نظامی ضعیف هستند. بنابر این طرح استقلال نظامی و امنیتی اروپا از آمریکا یک گزینه معتبر نیست و این وابستگی تا سال های سال باقی خواهد ماند. 
کارشناس مسایل اروپا درباره سیاست کشورهای واقع در شرق اروپا برای نزدیک شدن به آمریکا گفت: دولت های واقع در شرق اروپا اکثرا مهاجر ستیز بوده و علاقمند هستند هویت خود را حفظ کنند و از این بابت اشتراک نظرهایی با ترامپ دارند.از سوی دیگر این کشورها تهدید امنیتی را از ناحیه روسیه می دانند و معتقدند اروپا هم در شرایطی نیست که بتواند در برابر روسیه از آنها دفاع کند. 
وی گفت: این کشورها اعتقاد دارند فقط امریکا و ناتو می توانند امنیت آنها را تامین کنند و از این رو گرایش آنها به آمریکا بیشتر است و کاری از دست آلمان و فرانسه ساخته نیست. 
این استاد دانشگاه درباره جنگ تجاری آمریکا با قدرت های اقتصادی دنیا گفت: ترامپ در چهارچوب ایده «اول آمریکا» این سیاست تجاری را در پیش گرفته است. به زعم ترامپ چین با پایین نگه داشتن ارزش پول خود صادرات ارزان به آمریکا انجام می دهد یا ورود خودروهای آلمانی به آمریکا باعث شده کارخانه های آمریکایی نتوانند کار کنند. درعین حال شاهد هستیم که اروپا هم بر روی کالاهای آمریکایی تعرفه هایی وضع کرده است. 
این کارشناس مسائل اروپا افزود: این سیاست ممکن است در کوتاه مدت منافعی داشته باشد اما در بلندمدت همه از این وضعیت ضرر می کنند و آثارش در آینده مشخص می شود و ممکن است منجر به تجدید نظر در این سیاست شود. 
رییس جمهوری آمریکا در حالی از هزینه کرد آمریکا در مناطق مختلف جهان شاکی است که این کمک ها زمینه ساز تثبیت رهبری آمریکا طی دهه های گذشته بوده است. 
ایزدی در پاسخ به این سوال که آیا سیاست های ترامپ به رهبری جهانی آمریکا آسیب نمی زند؟ گفت : واقع امر این است که سیاست های ترامپ روابط آمریکا با متحدین خود را تیره و تار کرده است و به نوعی انزواگرایی بر سیاست خارجی آمریکا حاکم شده است. در عین حال در بعضی جهات جنبه هایی از مداخله جویی را در سیاست های آمریکا مشاهده می کنیم. 
به گفته این کارشناس مسایل اروپا بخش هایی از جمهوری خواهان تندرو که در دولت ترامپ نفوذ دارند سیاست های مداخله جویانه را در کنار سیاست انزواگرایی پیش می برند. در واقع ممکن است این دو سیاست متعارض به نظر برسند اما این دو سیاست در کنار هم پیش می روند و شاید مکمل هم نیز باشند. 
وی درخصوص برنامه اتحادیه اروپا برای تضمین منافع اقتصادی ایران از برجام گفت: اروپایی ها در حال تعبیه مکانیسم هایی هستند تا بتوانند با حفظ حداقلی از مبادلات تجاری با ایران، برجام را حفظ کنند. 
کارشناس مسایل بین الملل خاطرنشان کرد: برجام دستاورد دیپلماسی اروپا در زمینه صلح و امنیت بین المللی است و خطرات از بین رفتن آن در مسایلی همچون تروریسم و مهاجرت برای اروپا بیشتر است. 
ایزدی یادآور شد: شرکت های بزرگ اروپایی پاسخگوی سهامداران خود هستند نه دولت ها. بنابراین دولت ها نمی توانند سیاستی را به شرکت ها دیکته کنند.اما شرکت های کوچک می توانند در مقیاس کوچک به مبادلات تجاری ایران کمک کنند با این حال از نظر تکنولوژی پیشرفته در سطح شرکت های بزرگ نیستند و معلوم نیست بتوانند مشکلات ساختاری اقتصاد ایران را حل کنند. 
این استاد دانشگاه اضافه کرد: به نظر می رسد این ها با توجه به اختلافاتی که با آمریکا دارند در حال بر داشتن گام هایی هستند اما اینکه آیا این تدابیر کافی هستند یا نه باید تا هفته های آینده صبر کنیم.