واکنش ها به گزارش جدید آژانس درباره برنامه هسته ای ایران

پارس به نقل از خراسان، آژانس بین المللی انرژی اتمی جدید ترین گزارش خود از برنامه هسته ای ایران که ۱۰ سال پس از اولین گزارش این نهاد درباره برنامه هسته ای ایران منتشر می شود را در اختیار ۳۵ عضو این شورا قرار داد. برخی منابع غربی می گویند این گزارش حاوی ۴ تحول فنی مهم شامل افزایش نصب سانتریفیوژهای جدید (ir۲) ، افزایش میزان اورانیوم ۵ درصد ایران به ۸۹۶۰ کیلو گرم، ادامه تبدیل ذخایر اورانیوم ۲۰ درصد به صفحه سوخت که گام مهمی در تایید رویکرد صلح آمیز برنامه هسته ای ایران به شمار می رود و همچنین پیشرفت ساخت رآکتور تحقیقاتی اراک است. در این گزارش که چهارشنبه شب گذشته توسط یوکیانو آمانو مدیرکل آژانس منتشر شد او بار دیگر اتهامات خود درباره اقداماتی که آن را نظامی خوانده است تکرار کرده و بازهم خواستار دسترسی برای بازدید از سایت نظامی پارچین شد اما در عین حال به گزارش ایسنا بار دیگر بر منحرف نشدن مواد هسته ای اعلام شده ایران از مسیر صلح آمیز، تاکید کرد. این گزارش در ۱۴ صفحه و ۷۲ پاراگراف منتشر شده و آژانس۱۰ روز قبل از نشست شورای حکام آن را برای بررسی در اختیار ۳۵ عضو این شورا قرار داده است.

آمار جدید آژانس از اورانیوم های ۵ و ۲۰ درصد
به گزارش ایسنادر بخش « فعالیت های مرتبط با غنی سازی» این گزارش آمده است: « ایران برخلاف قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت فعالیت های مرتبط با غنی سازی خود را در تاسیسات اعلام شده زیر که تحت پادمان آژانس است، تعلیق نکرده است. همه این فعالیت ها تحت پادمان های آژانس قرار دارند و همه مواد هسته ای، آبشارهای نصب شده و ایستگاه های خوراک دهی و بازپس گیری در این تاسیسات تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند. » « آمانو» در بند ۱۰ با اشاره به نتایج فعالیت های غنی سازی ایران از آغاز تا کنون، گزارش داده است: « ۸۹۶۰ کیلوگرم (۶۸۹ کیلوگرم بیشتر از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF۶ غنی شده تا ۵ درصد… و ۳۲۴ کیلوگرم (۴۴ کیلوگرم بیشتر از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF۶ غنی شده تا ۲۰ درصد U-۲۳۵ که ۱۸۲ کیلوگرم آن (۱۵ کیلوگرم بیشتراز زمان گزارش قبلی مدیرکل) به شکل UF۶ غنی شده تا ۲۰ درصد U-۲۳۵ و باقی آن مشمول فرآیند بیشتری شده است… » آژانس درباره « کارخانه ساخت صفحه سوخت» نوشته است: « … مقدار کل UF۶ غنی شده تا ۲۰ درصد U-۲۳۵ که به فرآیند تبدیل تزریق شده است، به ۱۴۰.۸ کیلوگرم و کل مقدار اورانیوم تولیدی به شکل U۳O۸ به ۶۳.۱ کیلوگرم می رسد. » همچنین به گزارش رویترز، دیپلمات های غربی اعلام کردند که بر اساس این گزارش همچنین مشخص می شود که رشد ذخیره اتمی ایران به علت استفاده از آن به عنوان سوخت رآکتورها کاهش یافته باشد. این موضوع می تواند زمان بیش تری برای ادامه روند مذاکرات فراهم آورد. ایران از سال ۲۰۱۰ تا کنون بیش از ۲۴۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد تولید کرده که مقدار بیش تر آن برای تولید یک بمب اتمی کفایت می کند. با این همه، هنوز مقدار آن زیر سطحی است که اسرائیل از آن به عنوان" خط قرمز" نام برده است. زیرا ایران مقداری از این اورانیوم را برای تغییر به پودر اکسید برای استفاده در تحقیقات پزشکی به کار می برد. بنابراین افزایش مقدار اورانیوم ۲۰ درصدی انبار شده همواره کم تر از تولید آن بوده است. یک مقام غربی به رویترز می گوید به نظر می رسد: « ظاهرا آن ها همه اورانیوم تولیدی را تبدیل می کنند. » بر اساس گزارش جدیدآژانس ایران حدود ۳۰ کیلو اورا نیوم ۲۰ درصد دیگر را از زمان انتشار گزارش قبلی به صفحه سوخت تبدیل کرده است

نصب ۷۰۰ سانتریفیوژ جدید ir۲
در همین حال به گزارش خبرگزاری فرانسه در آخرین گزارش سه ماهه آژانس که در اختیار اعضای آژانس قرار گرفته و نسخه ای از آن نیز از سوی خبرگزاری فرانسه مشاهده شده، آمده است که ایران حدود ۷۰۰ سانتریفیوژ « آی آر-۲ام» و محفظه های خالی سانتریفیوژ در نطنز نصب کرده است و این در حالی است که ماه فوریه شمار سانتریفیوژ های جدید نطنز ۱۸۰ دستگاه بود. ایران پیشتر اعلام کرده بود که قصد دارد سه هزار سانتریفیوژ نسل جدید در نطنز نصب کند. در حال حاضر حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ سانتریفیوژ مدل قدیمی در نطنز قرار دارد، سانتریفیوژهایی که به گفته رویترز از نوع « آی آر-۱» و مربوط به دهه ۷۰ میلادی هستند. درهمین گزارش آمده که هیچ دستگاه جدیدی در تاسیسات فردو نصب نشده است. سایت ایران هسته ای نزدیک به شورای عالی امنیت ملی نیز نوشت: سانتریفیوژها ی IR۲قدرت غنی سازی تقریبا ۳ برابر ماشین های نسل اول دارند و ایران از حدود ۶ ماه پیش نصب آنها را در بخش صنعتی (زیرزمینی) نطنز آغاز کرد.

پیشرفت در ساخت رآکتور اراک
در آخرین گزارش آژانس آمده است که ساخت رآکتور تحقیقاتی اراک نیز پیشرفت هایی داشته است و ایران محفظه اصلی رآکتور را به نیروگاه آب سنگین اراک منتقل کرده است. آژانس با این حال افزوده است که این محفظه هنوز نصب نشده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، ایران به آژانس گفته است که رآکتور اراک در سه ماهه اول سال ۲۰۱۴ راه اندازی می شود و سه ماهه پایانی سال ۲۰۱۴ عملیاتی می شود. ایران از سال ۲۰۰۶ تا کنون اطلاعات دقیقی در مورد تغییرات صورت گرفته در طراحی رآکتور اراک در اختیار آژانس قرار نداده است. همچنین به گزارش خبرگزاری آلمان آژانس همچنین افزوده است که ایران تغییراتی را نیز در مرکز نظامی پارچین صورت داده است و از جمله به آسفالت کاری « بخش اعظمی» از این مجموعه اشاره کرده است که کار بازرسی دقیق را سخت تر می کند. آژانس همچنین، در گزارش خود گفته است که ایران در زمینه گسترش غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم، پیشرفت چشمگیری نداشته است. ایران اعلام کرده است اینگونه غنی سازی ها در راستای افزایش توانایی های پزشکی و غیرنظامی این کشور هستند. در نهایت، آژانس انرژی اتمی اعلام کرده است که موفق نشده ایران را متقاعد کند درباره ابهامات موجود درباره برنامه هسته ای اش، از جمله آنچه" ابعاد احتمالی نظامی" آن خوانده است، پاسخگو باشد.

سلطانیه: گزارش آژانس استفاده موادغنی شده تا۲۰درصد صرفا برای اهداف پزشکی را ثابت کرد
نماینده ایران درآژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: گزارش آمانو نشان می دهد که کشورمان در زمینه های فناوری هسته ا ی به خصوص غنی سازی کاملا موفق بوده و بر اساس استانداردهای بین المللی عمل کرده و جزو معدود کشورهای دارای این تکنولوژی است. علی اصغر سلطانیه در گفت وگو با ایسنا خاطرنشان کرد: در عین حال جای جای این گزارش نشان می دهد که کلیه فعالیت های هسته ا ی ایران از جمله ۱۶ تاسیسات و ۹ محل مرتبط با فعالیت های هسته ای همگی زیر نظارت کامل آژانس هستند. وی افزود: این گزارش این واقعیت را نشان می دهد که کشورمان کاملا متعهد به ضوابط بین المللی است، در عین حال لحظه ای نسبت به احقاق حقوق غیرقابل انکار خود مصالحه نکرده است. نماینده ایران در آژانس تاکید کرد: این گزارش گویای این است که اظهارات خصمانه برخی کشورها مبنی بر این که ایران اهداف نظامی را برای غنی سازی ۲۰ درصد پیگیری می کند کاملا بی اساس است و صرفا برای اهداف پزشکی دنبال می شود.

واکنش اتحادیه اروپا
همچنین اتحادیه اروپا در واکنش به گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته ای ایران مدعی شد که توسعه فعالیت های هسته ای حساس توسط ایران قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل را زیرپا می گذارد و نگرانی ها درباره صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را افزایش می دهد. به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، سخنگوی کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که این گزارش" نگرانی ها درباره ماهیت منحصر صلح آمیز برنامه هسته ای ایران را تشدید می کند" .

واکنش آمریکا
خبرگزاری کویت نیز واکنش دولت آمریکا به این گزارش را مورد توجه قرار داده است. دولت اوباما این گزارش را « نقطه عطف تأسف بار» در برنامه هسته ای ایران دانسته است. « پاتریک ونترل» ، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در اظهاراتی تند و خارج از عرف گفته: « در ده سال اخیر، ایران گستاخانه چندین قطعنامه شورای حکام را نادیده گرفته و در نقض آشکار تعهدات بین المللی اش، برنامه هسته ای خود را پیش برده است» . به گفته وی، آمریکا می خواهد در نشست ماه ژوئن شورای حکام، به همراه دیگر اعضای این شورا به تصمیم گیری درباره نحوه واکنش به این گزارش بپردازد.

تکرار اتهامات رژیم صهیونیستی
نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز در پی این گزارش خواهان افزایش فشارها به ایران شد. به گزارش آسوشیتدپرس، نتانیاهو تاکید کرده است که گزارش اخیر نشان داد تحریم ها و فشارهای جهانی بر ایران اثر نداشته است. نخست وزیر رژیم صهیونیستی که در نشست خبری مشترک با نخست وزیر انگلستان سخن می گفت، با تکرار ادعاهای بی اساس خود درباره برنامه هسته ای ایران بازهم به تکرار تهدیدات نظامی خود علیه کشورمان پرداخته است.

افزودن ۲۰ شهروند و شرکت ایرانی دیگر به لیست سیاه تحریم آمریکا
در همین حال به گزارش دویچه وله، وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد که نام ۱۲ شهروند و ۸ شرکت ایرانی دیگر را هم به لیست سیاه تحریم افزوده است. این افراد و شرکت ها به پشتیبانی از برنامه هسته ای ایران و کمک به این کشور در دور زدن تحریم ها متهم شده اند. وزارت خزانه داری آمریکا روز پنج شنبه (۲ خرداد٬ ۲۳ مه) با انتشار بیانیه ای فهرست جدیدی از تحریم شدگان را ارائه کرده است. برخی از شرکت های حمل ونقل٬ کشتی رانی و هواپیمایی٬ از جمله آبان ایر٬ اورکس و DFS Worlwide و بعضی از مقامات این شرکت ها از جمله کسانی هستند که به تازگی به فهرست بلند تحریم شدگان اضافه شده اند. همچنین به گزارش عصر ایران به نقل از خبرگزاری فرانسه کنگره آمریکا در حال تهیه طرح جدیدی برای افزایش تحریم ها علیه ایران است. این طرح، تحریم ها را علیه بخش های خودرو، معادن و ذخایر ارزی یورو دولت ایران افزایش می دهد و تلاش می کند کل صادرات نفت این کشور در مدت یک سال متوقف شود. کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در این طرح پیشنهادی اعلام کرده است که رئیس جمهور آمریکا می تواند بخش های دیگری از اقتصاد ایران را به عنوان بخش های استراتژیک تعیین کرده و شامل تحریم کند. از سوی دیگر روز چهارشنبه سنای آمریکا نیز یک قطعنامه غیرالزام آور را به تصویب رساند که بر حمایت آمریکا از حملات احتمالی اسرائیل علیه ایران تاکید می کند. این قطعنامه با رای مثبت ۹۹ سناتور و بدون مخالفت تصویب شد.