به سمت بحران می دویم

پیروز حناچی در مستند «پایتخت» که به بررسی مشکلات و چالش های شهر تهران می پردازد و راهکار انتقال پایتخت را از نگاه کارشناسان مورد نقد و بررسی قرار می دهد با بیان اینکه مهم ترین مساله تهران تمرکز جمعیتی و سرمایه گذاری است، گفت: تهران با داشتن دو درصد از مساحت کل کشور حدود 12 درصد جمعیت را در خودش جای داده و بسیاری از چالش های به وجود آمده ناشی از همین تمرکز است .

وی با اشاره به رشد حاشیه نشینی در پایتخت، افزود: جمعیت در اطراف تهران نشان می دهد که تهران به جهت اشتغال و گردش مالی و توزیع ثروت امکاناتش نسبت به بخش های دیگر کشور مناسب تر است. اگر ما بخواهیم این جمعیت به داخل تهران نیایند در گام نخست باید برنامه ریزی های لازم در خصوص توسعه حمل و نقل ریلی یعنی حمل و نقلی سریع، آسان و کم هزینه انجام دهیم . اگر فردی در 100 کیلومتری تهران زندگی کند با سرعت بتواند خود را به تهران برساند اما برای اشتغال ،زندگی خود را به تهران نیاورد.

حناچی با بیان اینکه برای توقف کوچ جمعیتی به تهران باید در مقیاس کشوری قطب های رقیب برای تهران تعریف کنیم، گفت: در این سال ها سرمایه گذاری در کشور به اندازه ای نبوده که این قطب رقیب ایجاد شود. به طور مثال بزرگترین حجم سرمایه گذاری در صنعت نفت در منطقه عسلویه اتفاق افتاده که در دوره هایی بسیاری از متخصصین ما با میل و رغبت این منطقه را برای اسکان و اشتغال انتخاب کرده اند و ما باید همین مسیر را در عدم تمرکز دنبال کنیم.

وی تاکید کرد: اگر تراکم را در سطوح مسکونی به همین شکل متمرکز بالا ببریم یعنی قصد داریم به سمت بحران بدویم و به جای آنکه مشکلات را حل کنیم به سمت مشکلات حرکت می کنیم.

حناچی با بیان اینکه تفاوتی نمی کند که پایتخت را چگونه و به کدام نقطه ببریم زیرا در هر نقطه ای که اینگونه مدیریت کنیم بعد از مدتی دوباره با همین مشکلات مواجه می شویم، ادامه داد: در خصوص انتقال پایتخت چند نظریه وجود دارد. نخست کسانی که گمان می کنند با انتقال پایتخت مشکلات تهران حل می شود در حالی که چنین نیست، مشکلات بر سر جای خود است و ما بخشی از این مشکلات را با عدم تمرکز به نقطه ای دیگر می بریم که با همین سبک مدیریت همین اتفاقات تکرار می شود.

وی افزود: ژاپن سال هاست که در حال بررسی انتقال پایتخت شان هستند و هنوز به جمع بندی روشنی نرسیده اند. باید قبل از آنکه به انتقال پایتخت فکر کنیم باید به ساماندهی و آسیب شناسی منطقه عمومی تهران فکر کنیم.

حناچی با تاکید بر اینکه طی دهه اخیر هر اقدامی که برای تهران مضر بوده برای این کلان شهر انجام داده ایم، گفت: یکی از اقدامات مهم آن است که به سمت مدیریت منسجم و هماهنگ حرکت کنیم در حالی که ما به سمت عکسش حرکت کرده ایم تا استان را تبدیل به دو استان کرده ایم و یا 11 فرمانداری را به 22 فرمانداری توسعه داده ایم و مدیریت ها را خرد تر کرده ایم طبیعتا با خرد شدن مدیریت ها هماهنگی بین اجزا سخت تر می شود در حالی که تمام تجربیات کلان شهرهای دنیا نشان می دهد که باید به سمت مدیریت منسجم حرکت کرد.

حناچی با بیان اینکه در اداره امور کلانشهر تهران و شهرهای اقماری پایتخت یک نوع بی انضباطی وجود دارد، گفت: این بی انضباطی در اداره امور شهری یعنی اینکه بگوییم شهر را اداره کن اما نگوییم از چه منابعی می توانیم کسب درآمد کنیم و متاسفانه کم هزینه ترین نوع کسب درآمد برای مدیریت های کوتاه مدت که مسئولیتی هم نمی پذیرند، فروش تراکم و یا عدول از ضوابط شهرسازی است که به نوعی اجحاف به حقوق شهروندان تلقی می شود. و چون دوره های مدیریت کوتاه است بازخواست محلی هم کمتر انجام می گیرد و همه مشکلات به دوره های بعد منتقل می شود. البته این فقط معضل تهران نیست و بقیه کلان شهرهای کشور هم با این معضل مواجهند مخصوصا مراکز استان ها که 85 درصد سرمایه گذاری در 5 درصد مساحت استان انجام می شود.

حناچی با بیان اینکه یکی از هدف های اسناد بالادستی شهر تهران ایجاد محیطی امن و دارای آسایش برای شهروندان تهرانی است گفت: طرح جامع تهران تهیه شده است اما طرح تفصیلی قرابتی با این سند بالا دستی ندارد و می بینیم که بخش زیادی از تجاری سازی ها خارج از برنامه در منطقه 22 متمرکز می شود که این معنایش آن است که شهروندی که در تهرانپارس زندگی می کند اگر می خواهد خرید متنوعی داشته باشد به این منطقه می آید این یعنی شما دارید به سمت بحران می روید، نتیجه این کار آلودگی هوا، ترافیک، سفرهای غیرضروری بیشتر خواهد بود. حتی اگر این سفرها با حمل و نقل عمومی هم انجام شود یک بار اضافه برای شبکه حمل و نقل شهری است.

وی در ادامه به بحران آب و اتمام منبع حیاتی آب برای پایتخت اشاره کرد و گفت: در حال حاضر ما بیشتر منابع آبی اطراف تهران را به سمت تهران هدایت می کنیم و خروجی آن این می شود که نقاط اطراف تهران را به قیمت تهران خرج می کنیم .