ارتباط امن تروریست‌ها در بستر تلگرام

نرم‌افزار تلگرام که در سال‌های اخیر خود را در چند کشور جهان به عنوان یک پیام‌رسان امن معرفی کرده، در حال حاضر بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون کاربر دارد که ممکن است شما نیز یکی از آن‌ها باشید، اما باید بدانید که در کنار شما گروه‌های تروریستی از جمله داعش نیز برای پیشبرد اهداف خود از این پیام‌رسان استفاده می‌کنند.

طبق گزارش پایگاه آمریکایی وکس، کارشناسان اطلاعاتی تروریسم نرم‌افزار‌های پیام‌رسان با قابلیت رمزگذاری مانند تلگرام را "انتخاب اول" تروریست‌ها به خصوص داعش برای ارتباط با یکدیگر می‌دانند.

بر اساس گزارشات متعدد، تروریست‌هایی که در پس حمله تروریستی مرگبار سال ۲۰۱۵ در پاریس قرار داشتند از تلگرام برای تبلیغات خود استفاده می‌کردند.

داعش همچنین عاملان حمله خونین سال ۲۰۱۶ به بازار کریسمس برلین را از طریق تلگرام استخدام کرده بود. اخیرا یک دادستان ترکیه‌ای نیز اعلام کرده که عامل تیراندازی مرگبار شب سال نو در کلوپ شبانه استانبول دستورات فرماندهان خود در رقه سوریه را از طریق تلگرام دریافت می‌کرده است.

اما با وجود تمام این حقایق، فشار‌های رسمی از سوی دولت‌ها برای تحویل اطلاعات گروه‌های تروریستی از سوی مسئولان تلگرام بی‌نتیجه مانده است.

تلگرام تاکنون در برابر فشار دولت‌ها تنها به مسدود کردن تعدادی از کانال‌های متعلق به تروریست‌ها اکتفا کرده، اما «احمد یالا»، متخصص مبارزه با تروریسم در دانشگاه جورج میسون آمریکا، که دو سال را صرف ردیابی داعش در رسانه‌های جمعی کرده، معتقد است تلگرام در مسدود کردن کانال‌های داعش چندان قابل اعتماد نیست؛ زیرا به محض اینکه یکی از کانال‌های آن‌ها مسدود می‌شود، این گروه کانال جدیدی در تلگرام ایجاد می‌کند.

برخی مقامات ارشد کشور‌ها نیز به خوبی به خطر تلگرام برای گسترش تروریسم و افراطی‌گری اذعان کرده‌اند. به عنوان نمونه، پس از حمله تروریستی به کاخ وست‌مینستر لندن در مارس ۲۰۱۷، «ترزا می» نخست‌وزیر انگلیس خطاب به خبرنگاران گفت: شرکت‌های اینترنتی نباید مکانی امن برای حضور و فعالیت افراط‌گرایان ایجاد کنند.

نخست‌وزیر انگلیس در اجلاس امسال داووس نیز با بیان اینکه پیام‌رسان‌های رمزگذاری‌شده (مانند تلگرام) به یک پناهگاه امن برای تروریست‌ها و افراط‌گرایان تبدیل شده‌اند، تاکید کرد اگر مسئولان این پیام‌رسان‌ها خود دست به اقدام نزنند، دولت انگلیس اقدامات بیشتری در این زمینه انجام خواهد کرد.

وی در ادامه سخنرانی خود در داووس با بیان اینکه همه شرکت‌های بزرگ و کوچک باید در برابر تروریسم، مسئولیت‌پذیر باشند و اجازه ندهند به ابزار تروریست‌ها تبدیل شده یا پیام‌های آن‌ها را ترویج کنند، مشخصا از تلگرام نام برد و گفت:]حتی بستر‌های ارتباطی کوچک نیز به سرعت می‌توانند به مأمن جنایتکاران و تروریست‌ها تبدیل شوند و این چیزی است که اکنون در مورد تلگرام اتفاق افتاده است.

سال گذشته اندونزی در پی تشدید فعالیت داعش در جنوب شرق آسیا، تلگرام را به دلیل تبلیغ تندروی و فعالیت‌های تروریستی فیلتر کرد. وزارت ارتباطات این کشور در بیانیه‌ای اعلام کرد: «به دلیل آن که در تلگرام مسائلی از جمله تبلیغات تندروی، چگونگی ساخت بمب و انجام حملات تروریستی رد و بدل می‌شد و از آنجایی که این مساله کاملا با قانون اساسی اندونزی در تعارض است، استفاده از این سامانه پیام‌رسان ممنوع شد.»

در پی فیلتر شدن تلگرام در اندونزی، پاول دورف مدیر این پیام‌رسان شخصا برای دیدار با وزیر ارتباطات اندونزی به این کشور سفر کرد و رضایت مقامات جاکارتا را برای از سرگیری فعالیت تلگرام در ازای مسدود کردن کانال‌های تروریستی جلب کرد.

تلگرام در افغانستان نیز به پیام‌رسان محبوب داعش و طالبان تبدیل شده است تا جاییکه سازمان خدمات مخابراتی این کشور در نوامبر گذشته از تمام شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی خواست دسترسی کاربران به تلگرام را در این کشور مسدود کنند.

وزیر ارتباطات قزاقستان نیز اخیرا تهدید کرده است اگر پیام‌رسان تلگرام کانال‌های حزب غیرقانونی و خشونت‌طلب DVK را مسدود نکند، آن را فیلتر خواهد کرد.

علاوه بر این، تلگرام در سرزمین مادری خود یعنی روسیه نیز متهم به اشاعه تروریسم است. نهاد‌های امنیتی روسیه می‌گویند گروه‌های تروریستی از جمله داعش از پیام‌رسان تلگرام برای ارتباط با یکدیگر و برنامه‌ریزی حملات تروریستی استفاده می‌کنند.

بر همین اساس، دادگاه عالی روسیه تاکنون دو بار رسما خواستار همکاری تگرام با نهاد‌های امنیتی این کشور در زمینه مقابله با تروریسم شده است، اما در هر دو بار نیز تلگرام به بهانه حفظ اطلاعات کاربران، از اجرای این حکم سرپیچی کرده است.

سازمان نظارت بر ارتباطات و رسانه‌های جمعی روسیه هم‌اکنون از دیوان عالی این کشور خواسته است تا حکم فیلترینگ پیام‌رسان تلگرام را به دلیل عدم مبارزه با تروریسم صادر کند.