گفتمان اهل سنت نسبت به اهل شیعه خشونت‌آمیزتر است

به گزارش پارس ، به نقل ازایسنا، حسین علایی، استاد دانشگاه و تحلیل گر مسائل بین المللی در نشست" چالش های شیعه و سنی در منطقه" که صبح یک شنبه در موسسه دیپلماسی ایرانی برگزار شد، افزود: ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی فرصت هایی را برای وحدت میان شیعه و سنی ایجاد کرد و امام خمینی (ره) فتاوای بسیار مهمی را در این زمینه صادر کردند که مهم ترین آن ها اقتدا به اهل سنت در نماز جمعه و جماعات به ویژه در مسجدالحرام و مسجدالنبی بود. تعیین هفته وحدت در سال روز تولد پیامبر رحمت (ص) تلاشی برای کاهش اختلافات تاریخی در بین مسلمانان و جمع کردن آن ها تحت پرچم توحید و لا اله الا الله بود. ایران به تقویت نگاه ضدسلطه غرب و شرق در بین مسلمانان همت گماشت و سعی کرد تا مساله فلسطین را از یک مساله عربی به دغدغه همه مسلمانان عرب و غیرعرب تبدیل کند. اما دستگاه های جاسوسی غربی با استفاده از زمینه های تاریخی اختلاف بین اهل تسنن و مسلمانان شیعه سعی کردند تا از تضاد بین شیعه و سنی استفاده کنند تا از این طریق از حملات گروه های سلفی و القاعده علیه اسراییل و آمریکا در امان باشند. قتل عام بیش از ۱۰۰ شیعه در پاکستان در ماه های گذشته و حمله به مساجد و حسینیه شیعیان در عراق و کشتار مسلمانان نمازگزار در کشورهای اسلامی حکایت از موفقیت قدرت های سلطه جو در گسترش اختلاف بین مسلمانان دارد.

او ادامه داد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، روحانیت علاوه در بین شیعیان در بین اهل تسنن هم تقویت شد. برای مثال در بلوچستان و کردستان ایران که ساختار اداره آن ها تا حدودی فئودالی و مبتنی بر خانواده های بزرگ و قبیله ها و عشایر بود بر هم خورد و روحانیت اهل تسنن در مقابل سران عشایر و طوایف محلی تقویت شدند. علایی گفت: معتقدم در این زمینه یک سناریوی آینده نگر وجود نداشت و در این میان خیلی از جریان های افراطی مثل القاعده نیز فرصت را برای تقویت خود در جهان اسلام مغتنم شمردند. جریان القاعده ابتدا از جریان های مبارز اهل سنت بودند که در مقابله با اشغال افغانستان توسط شوروی عمل می کرد و ایران هم به مجاهدین افغانی با نگاه انقلابی می نگریست و در خیلی جاها هم از آن ها در برابر سلطه الحاد حمایت می کرد.

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: اما متاسفانه روحانیت اهل تسنن نتوانست گروه های جهادی اهل سنت را از افراطی گری دور کند و آن ها به جای مقابله با سلطه آمریکا بر خاورمیانه و تلاش برای آزادی فلسطین از چنگال صهیونیست ها به جان شیعیان بی دفاع در بعضی از کشورهای اسلامی مانند عراق و پاکستان افتاده اند و در سوریه نیز به درگیری های فرقه یی دامن می زنند. هم اکنون مشخص شده است که بافت عشیره یی و قبیله یی قدرت بیش تری در جلوگیری از افراط گرایی گروه هایی مانند القاعده داشته است و از طریق سران عشایر بهتر می توان از خشونت های فرقه یی در بعضی از مناطق مانند بلوچستان جلوگیری کرد.

وی یکی از معضلات امروز شیعیان و اهل سنت در منطقه را نبود وحدت و هم گرایی میان این دو دانست و گفت: نبود وحدت و هم گرایی میان اهل شیعه و سنت، موجب ایجاد معضلاتی برای مسلمانان در عراق و افغانستان و پاکستان و لبنان شده است و این معضلات بسیار تحریک کننده و خطرآفرین هستند.

علایی با اشاره به رقابت قدرت های بزرگ در منطقه، گفت: تا وقتی بین قدرت شیعه در ایران و قدرت اهل سنت در کشورهایی مثل عربستان و مصر هم گرایی ایجاد نشود و جلوی ارسال پول کشورهایی مانند قطر به افراطیون گرفته نشود، کشتار و خشونت در میان این دو طایفه از مسلمین ادامه خواهد داشت.

این کارشناس مسائل بین المللی با اشاره به تلاش آمریکا برای تسلط بر منطقه، خاطرنشان کرد: آمریکا به دنبال استفاده از فرصت ها در منطقه خاورمیانه برای دستیابی به منافع بیش تر خویش است. هر وقت میان ایران و آمریکا بر سر منافع مشترک مثل سرنگونی صدام و کنار زدن طالبان در منطقه همکاری صورت گرفته است، امنیت مسلمانان افزایش یافته است و کشتارهای مردم بی گناه کاهش یافته است. اما وقتی در این حوزه، گفتمان ها از یکدیگر فاصله گرفته و تضادها افزایش یافته است منطقه شاهد افزایش خشونت ها و کشتار بین مسلمانان به ویژه در مناطق شیعه نشین بوده است.

او با بیان این که متأسفانه همیشه کشتار از طرف بعضی از افراطیون اهل سنت شروع شده است و این یک واقعیت تاریخی است، تصریح کرد: این اقدام موجب شده تا بعضی از شیعیان تنها در شرایطی که خواسته اند واکنشی به اقدام های خشونت آمیز داشته باشند و از حمایت دولت ها مأیوس شده اند دست به واکنش بزنند که این هم مشکل را حل نکرده است. بنابراین می توان گفت که لازم است تا گفتمان اهل سنت و شیعیان از خشونت فاصله گرفته و به سوی هم گرایی پیش رود همان طور که در قرآن حتی توصیه شده که با اهل کتاب هم بر روی مواضع مشترک تفاهم شود. قال الله الحکیم: قل یا اهل الکتاب تعالوا الی کلمه سواء بیننا و بینکم الا نعبد الا الله.

علایی تاکید کرد: معتقدم نقش دولت ها در کنترل بحران و چالش میان شیعه و سنی در منطقه بسیار حائزا همیت است و در این میان دولت جمهوری اسلامی ایران با کمک سایر دولت های مسلمان برای حل این مسائل باید سناریوی جامعی طراحی کند تا سیاستی که اول انقلاب برای هم گرایی میان اهل شیعیان و اهل سنت وجود داشت در عمل و در گفتمان توسعه پیدا کند.